مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
ماهیت
ذات واحده
طبیعت متحصله
طبیعت مشترک
طبیعت واحد
ماهیات غیر متناهی
ماهیات متبائن
ماهیات مستقل
ماهیت اعتباری
ماهیت بالفعل
ماهیت بالقوه
ماهیت بسیط
ماهیت بشرط شی ء
ماهیت بشرط لا
ماهیت جاعل
ماهیت جزئی
ماهیت حادثه الوجود
ماهیت حقیقی
ماهیت خارجی
ماهیت خیر
ماهیت ذهنی
ماهیت شر
ماهیت شی ء
ماهیت صنفیه
ماهیت عالم
ماهیت علت
ماهیت علم
ماهیت غایت
ماهیت غنی
ماهیت قدیمه الوجود
ماهیت کلی
ماهیت لا بشرط
ماهیت مادی
ماهیت مبهم
ماهیت مجرد
ماهیت مجعول
ماهیت مجهولة الکنه
ماهیت مرکب
ماهیت معدومه
ماهیت معلول
ماهیت معلوم
ماهیت معینه
ماهیت ملزوم
ماهیت ممتنع
ماهیت ممکن
ماهیت من حیث هی
ماهیت موجوده
ماهیت واجب ( ماهیت )
مهیات متغایره
مهیت قدر
مهیت قضاء
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
تعداد رکورد ها : 84
عنوان :
شرح المواقف القاضی عضدالدین عبدالرحمن الایجی المجلد 3
نویسنده:
تالیف السید الشریف علی بن محمد الجرجانی .و معه حاشیتا السیالکوتی والچلبی علی شرح المواقف ضبطه و صححه محمود عمر الدمیاطی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت : دارالکتب العلمیة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
قدیم زمانی ,
وجوب ,
احکام ماهیت ,
ماهیت ,
اجزاء ماهیت ,
ماهیت حقیقی ,
ماهیت مرکب ,
ممکن بالذات ,
ممتنع ,
قدیم ذاتى ,
کد کنگره:
BP205/4/ع6م8023 1377
چکیده :
المرصد الثانى:ماهيت بما هى هى در 12 مقصد بيان مىشود كه عبارتند از:تمييز ماهيت از غير، تقسيمات ماهيت،نظر افلاطون،ماهيت يا مركب،اجزاء ماهيت مركب،ماهيت مجعول،مركب،اجزاء مركب،ماهيت حقيقى،وجوب نياز به اجزاء ماهيت،وجوب قبول شركت در ماهيت،آراء حكما در ماهيت. المرصد الثالث:اين مرصد بحث مىكند از وجوب،امتناع،قدم،حدوث مباحث اين مرصد در 6 مقصد مىباشد كه عبارتند از:تصور واجب ممكن و ممتنع،اعتبارى بودن واجب،ممكن و ممتنع،تقسيمات چهارگانه واجب،ممكن، قديم،قديم زمانى و ذاتى.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منالعقیده الیالثوره المجلد 1 : ؛ المقدمات النظریه
نویسنده:
حسن حنفی
نوع منبع :
کتاب , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
بیروت: المرکز الثقافی العربی؛ دار التنویر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصول عقاید
,
عقاید اسلامی
,
عقاید شیعه
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب روشنفکران عرب
,
مواقف: قاضى عضدالدین ایجى
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
کلیدواژههای فرعی :
اعراض ,
وجود و عدم ,
ذات الهی ,
صفات الهی ,
وجوب نظر ,
عناصر ,
ماهیت ,
جوهر ,
انواع عدد ,
جسم ,
افلاک ,
کیف محسوس ,
کیف نفسانی ,
عوارض عدد ,
نظام وجود ,
علم (فضیلت اخلاقی) ,
احکام وجود(عرفان نظری) ,
علم بدیهی((تصوری و تصدیقی اولی و غیر اولی)، مقابل علم نظری) ,
دلیل عقلی(قسیم دلیل نقلی و دلیل مرکب از عقلی و نقلی) ,
دلیل نقلی(قسیم دلیل عقلی و دلیل مرکب از عقلی و نقلی) ,
اشتمال بر علم توحید ,
کد کنگره:
BP217/4 /ح86م8 1367
چکیده :
«من العقيدة الى الثورة»، كتابى است پنج جلدى، به زبان عربى، در باره كلام نومعتزليان، نوشته دكتر حسن حنفى، از متفكران معاصر مصرى متعلق به جريان چپ اسلامى. مؤلف، در اين كتاب به آراى كلامى معتزله در چارچوب پروژه فكرىاش در بازخوانى و تجديد علم كلام توجه نشان داده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه امر به معروف و نهی ازمنکر در امر تربیت
نویسنده:
تهمینه یونسپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آموزش و پرورش
,
آموزش و پرورش
,
امر به معروف و نهی از منکر
,
تربیت
,
ماهیت
,
ماهیت
,
امر به معروف و نهی از منکر
,
ماهیت
,
روانشناسی تربیتی
,
روانشناسی تربیتی
,
روانشناسی تربیتی
,
روانشناسی تربیتی
,
روانشناسی تربیتی
چکیده :
درک درست از این موضوع و عملیاتی کردن آن در بین افراد جامعه، مستلزم آگاهی از فلسفه آن یعنی چیستی (ماهیت)، چرائی (ضرورت و اهداف) و چگونگی (اصول و روش) می باشد. بدین منظور این تحقیق تلاش داشته است با بهره گیری از روش تحلیل فلسفی فرارونده و روش استنتاجی در قالب قیاس عملی، فلسفه امر به معروف و نهی از منکر را مورد بررسی قرار دهد. نتایح حاصل گردیده از تحقیق، در خصوص ماهیت و قلمرو امر به معروف و نهی از منکر دربرگیرنده، موضوع واجب و همگانی بودن، قوام شریعت دین، وظیفه پیامبران و صفت اولیاء و مومنین بوده است.موضوع چرائی یعنی اهداف شامل دستیابی فرد و جامعه به کمال، اصلاح جامعه، بصیرت و خودآگاهی، تعهد آفرینی، جهانی شدن نیکی ها،ضامن اجرای قوانین الهی و منشا و ظهور و بروز رحمت الهی و چگونگی دربردارنده اصول دارا بودن معرفت، اصلاح شرایط، مسئولیت پذیری، اجتماع، پاسداشت کرامت آدمی، تذکر و عمل گرایی، متناظر با آنها روش های اعطای بینش، زمینه سازی، تغییر موقعیت، مواجهه بانتایج عمل، تحریک ایمان، کلام نرم ولین، اندرز و موعظه و الگوسازی بوده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تکامل نوعی انسان بر اساس نظریهی جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس
نویسنده:
باقر گرگین؛ حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث و بقای نفس
,
ماهیت
,
حرکت جوهری
,
ماهیت
,
اصالت وجود
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
تبیین و اثبات مبانیِ ویژهی صدرالمتألهین شیرازی در حکمت متعالیه، بسیاری از مسائل گوناگون حکمت را دگرگون کرد و تعالی بخشید. از آن جمله نظریهی جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس است که خود، بر اصولی چون اصالت وجود و حرکت جوهری استوار شده است. نحوهی حدوث و حیات و استکمال نفس انسانی، بر اساس نظریهی مذکور، مباحثی را دربارهی انسان به میان آورد که خاستگاه نوآوریهایی در نظام فلسفیِ ملاصدرا شد. تکامل جوهری که به دگرگونی نوعی منجر میشود، از آن دست است. نفس انسانی در فلسفهی ملاصدرا با بهرهگرفتن از اصولی چون اصالت وجود، حرکت جوهری و رابطهی اتحادی خاصی که بین نفس و بدن، با تکیه بر نظریهی جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا بودن نفس برقرار میشود، در حرکتی ذاتی قرار میگیرد. بر همین اساس است که سخن از دگرگونی و تکامل نوعیِ انسان به میان میآید. نظریهی تکامل نوعی در تبیین مسألهی تکامل انسان، در زندگی پس از مرگ و حل معضلات آن نقش بسزایی ایفا میکند. کوشش نگارنده در این پژوهش، معطوف به تبیین جایگاه نظریهی جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس در شکلگیری دیدگاه تازهی ملاصدرا دربارهی ماهیت انسان و چگونگی تکامل اوست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل متناقض نمایِ «ثبوت عقول مجرده درصقع ربوبی در عین اثبات ماهیت برای عقول»، از منظر صدرالمتالهین
نویسنده:
محمد حسین وفائیان، قاسمعلی کوچنانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم عقول
,
صقع ربوبی
,
ممکن الوجود
,
حکمت متعالیه
,
عقل ( جوهر )
,
ماهیت ممکن
,
قاعده ترکب
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
توحید ,
علم الهی ,
الله ,
جوهر (منطق) ,
عالم امر ,
اشارات و تنبیهات ,
امکان ذاتی ,
طبیعت وجود ,
ماهیت ,
جوهر ,
جوهر مجرد ,
عقل ( جوهر ) ,
امکان ذاتی ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
علم واجب ,
عالم ( امکانی ) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
ماهیت حقیقی ,
ماهیت اعتباری ,
عالَم امر ,
اقسام جوهر ,
ماسِوی الله ,
مطلق تعین وجودی ,
نوعیت مجردات ,
انقسام ماهیت ,
العرشیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
بنابر قاعده ترکب هر ممکنی از وجود و ماهیت، ماهیت به معنای منطقی خود یا همان حد الشیء، برای تمامی ماسوی الله که ممکن هستند ثابت است. همچنین برهان های اثبات توحید واجب الوجود نیز، غیر از واجب الوجود واحد را متصف به امکان ذاتی می نمایند. با این حال و طبق تصریحات صدرالمتالهین، جایگاه عقول مجرده در صقع ربوبی بوده که طبق اذعان ایشان، مقام «أمر» و خلوّ از امکانات ماهوی است. مساله اصلی این پژوهش، تبیین دقیق این تناقض ظاهری بوده که بر اساس شیوه تحلیلی – توصیفی و در ضمن اشاره به کلماتی از صدرالمتالهین در اثبات و نفی ماهیت از مفارقات نوریه صورت می پذیرد. پس از تبیین تناقض ظاهری، سعی بر بیان رهیافتی برای جمع بین اثبات و نفی ماهیت از عقول مجرده می شود که همانا پیشنهاد معنایی متفاوت از ماهیت منطقی بوده که أعم از آن نیز می باشد. معنا مذکور «مطلق تعین وجودی» است که با استفاده از آن، مواضع اثبات و نفی ماهیت از عقول توجیه و تبیین می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تمایز وجود و ماهیت بر اساس تفسیر آنتونی کِنی و ژیلسون از توماس آکوئینی، در مقایسه با ملاصدرا
نویسنده:
حسن احمدیزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
علوم انسانی
,
توماس آکوئینی
,
ماهیت
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (معرفت شناسی)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
بحث از ارتباط میان وجود و ماهیت در ممکنات، از جمله مباحث جدی و بحثبرانگیز در تاریخ فلسفه است و کمتر فیلسوفی را در قرون وسطی و عالم اسلام می توان یافت که از آن سخن نگفته باشد. سابقه این بحث را حتی تا پیش از قرون وسطی، در مابعدالطبیعه یونان باستان بویژه ارسطو و افلوطین نیز می توان ملاحظه نمود. البته در ارسطو به طور جدی این بحث مطرح نیست چرا که او موجود را همان جوهر می داند که امری یکپارچه است. اما در قرون وسطی بحث انواع تمایز وجود و ماهیت به طور جدی مطرح می شود. در عالم اسلام نیز این بحث با فارابی و ابن سینا در وجودشناسی به میان می آید بویژه آنجا که تقسیم موجود به واجب و ممکن مطرح می شود. فارابی ممکنات را متشکل از دو مولفه مابعدالطبیعی وجود و ماهیت تلقی می کند و این دوگانگی متافیزیکی در ابن سینا نیز با تفصیل بیشتری مطرح می شود. سهروردی و ابن رشد بارزترین منتقدان ابن سینا در بحث تمایز وجود از ماهیت و عروض وجود بر ماهیت هستند که در این رساله انتقادات آنان بیان گردیده و مورد تحلیل و ارزیابی قرارگرفته است. توماس آکوئینی رساله ای جداگانه درباره وجود و ماهیت دارد و هم در این اثر و هم در دیگر آثارش از ارتباط میان وجود و ماهیت به تفصیل سخن می گوید. در تفسیر وجودشناسی توماس، سعی کردهایم به دیدگاه های دو اندیشمند قرن بیستمی با دو رویکرد متفاوت توجه کنیم. از یک سو تفسیر ژیلسون از توماس و ازریابی آن را مطرح نمودهایم و از سوی دیگر تفسیر آنتونی کِنی، برجسته ترین اندیشمند در مکتب تومیسم تحلیلی، را مورد نقد و ارزیابی قرار داده ایم. ژیلسون و کِنی در تحلیل و تفسیر وجودشناسی توماس، در دو جبهه مقابل یکدیگر قرار دارند چرا که ژیلسون وجودشناسی توماس را بیان کننده آموزه هایی عمیق و سودمند برای دنیای مدرن معرفی می کند اما کِنی آن را مشتمل بر تناقضات منطقی و فلسفی مختلفی می داند. وجودشناسی توماس با تأکید بر "فعل وجودی"، بسیار نزدیک می شود به اصالت وجود صدرایی، چرا که هم در توماس و هم در ملاصدرا، بر این امر تأکید می شود که وجود بذاته موجود است و به واسطه فعل وجود، ماهیت از موجودیت برخوردار می گردد. البته ملاصدرا در دیدگاه نهایی خود مبنی بر اتحاد وجود و ماهیت، از توماس و مشائیان فاصله می گیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل نسبت خودآگاهی با مبانی متافیزیکی در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
اسماء اسحاقی نسب، حسین زمانیها
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تمایز وجود از ماهیت
,
ابن سینا
,
دکارت
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
خودآگاهی
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
آگاهی ,
برهان انسان معلق درفضا ,
کوژیتو ,
ماهیت ,
نفس انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسأله خودآگاهی یکی از مهمترین مسائلی است که فلاسفه در طول تاریخ با رویکردهای مختلفی به آن پرداختهاند. ابنسینا از جمله اولین فیلسوفانی است که با رویکردی فلسفی و نه صرفاً اخلاقی- دینی این بحث را مطرح میکند. او در انسان معلق در فضا، موقعیتی شهودی را فراروی ما قرار میدهد. بسیاری از ابنسیناپژوهان با مقایسه انسان معلق در فضای ابنسینا و کوجیتوی دکارت سعی کردهاند تا بین این دو، نوعی قرابت نشان دهند و حتی برخی با تتبع در پیشینه تاریخی کوجیتوی دکارت، بر تأثیر غیرمستقیم انسان معلق در فضای ابنسینا بر کوجیتوی دکارت تأکید دارند. ما در این مقاله نشان میدهیم که انسان معلق در فضای ابنسینا ارتباطی وثیق با مهمترین مبنای هستیشناختی فلسفه وی، یعنی تمایز متافیزیکی وجود و ماهیت دارد و از این منظر ابنسینا توانسته است ساحتی از «خود» را فراروی ما قرار دهد که تا پیش از وی به آن توجهی نشده بود؛ ساحتی که ابنسینا از آن به انیت یاد میکند و آن را در مقابل ماهیت قرار میدهد و ما آن را ساحت وجودی مینامیم. از آنجا که در فلسفه دکارت ما با چنین تمایزی بین ساحت وجود و ماهیت در ذات خودآگاه مواجه نمیشویم؛ لذا میتوان گفت ابنسینا در تحلیل خودآگاهی از دکارت فراتر رفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه صور مادی و صور علمی در نظریه شناخت ملاصدرا و کانت
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن و عین
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه کانت
,
معرفت شناسی کانت
,
مقایسه تطبیقی کانت و ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
عین ,
ذهن ,
پدیدار ,
تشکیک وجود ,
ادراک انسان ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
تجرد نفس ناطقه ,
شهود عقلانی ,
صور ادراکی ,
پدیده شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
تجربه عینی ,
ماهیت ,
صور غیر ادراکی ,
صورت حسی ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
خلاقیت نفس ,
ناپدیدار ,
مراحل شناخت ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
وجود ذهنی ,
عقل(قوه عاقله) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته) ,
نومن((اصطلاح وابسته)، مقابل فنومن) ,
فنومن((اصطلاح وابسته)، مقابل نومن) ,
مساوقت وجود و وحدت ,
شاکله استعلایی ,
همبستگی ذهن و عین ,
عدم امکان شناخت حقایق اشیاء ,
توحید کثرات ,
تشکیک در عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
یکی از مهم ترین موضوعات پیچیده و بحث بر انگیز شناخت شناسی، چه در فلسفه اسلامی و چه در فلسفه غرب، مساله کیفیت ارتباط ذهن و عین با یک دیگر و به عبارتی چگونگی انطباق صور ذهنی با صور عینی و مادی است. این مشکل موجب نابه سامانی و تشویش اندیشه فلاسفه در تبیین مطابقت شناخت با عالم خارج شده است. در این مقاله سعی شده است تا بر این اساس دیدگاه ملاصدرا و کانت مورد مداقه و مقایسه قرار گیرد و راه کارهای هریک از آن ها در حل این معضل گزارش شود. با این که در فلسفه ملاصدرا ذهن و عین دو امر وجودی متفاوت فرض شده اند، ولی بنابر نظریه اصالت وجود هر دو در طول یک دیگر قرار می گیرند؛ و علم که خود از سنخ وجود است در تمام مراحل ادراکات حسی، خیالی و عقلی نفس نقش مرآتیت و کاشفیت از عالم خارج را برعهده دارد. ملاصدرا رابط میان جهان خارج و ذهن را ماهیت دانسته است؛ ماهیتی که به خودی خود نه مقید به جهان خارج است و نه مقید به قلمرو ذهن، بلکه در هر قلمرو وجود و در تمام مراحل ادراک ملازم و در معیت با وجود است. وی با خلاقیت نفس در ابداع صور و متعلقات ادراک و پیوند شکاف ذهن و عین، از طریق تشکیک در مراتب وجود، به حق توانسته است مرآتیت و کاشفیت ذهن از عالم خارج را به تصویر کشد. از نگاه کانت شناخت مستلزم دو چیز است: یکی، شهود؛ یعنی آن چه در زمان و مکان به ما داده شده است و دیگری، اطلاق مقولات به آن چه به شهود آمده اند. یکی از شرایط استفاده از یک مفهوم آن است که میان آن مفهوم و آن چه مفهوم بر آن اطلاق شده است شباهتی وجود داشته باشد. مقولات که عاری از محتوای تجربی هستند با هیچ امر تجربی شباهت ندارند. کانت در جهت پیوند این شکاف عمیق میان ذهن و عین به شاکله استعلایی زمان متوسل شده است، این در حالی است که او از یک طرف همچنان قائل به نوعی تقابل قطعی میان پدیدارها و مقولات است و از طرف دیگر به تقابل پدیدار و ناپدیدار هم چنان پایبند است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتباری بودن ماهیت، چرا و چگونه؟
نویسنده:
عباس نیکزاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصالت
,
اعتباریت
,
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه الهی
,
ماهیت
,
اعتباریت ماهیت
,
اصالت وجود
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
مفاهیم فلسفی ,
اعتبارات ماهیت ,
امتناع ماهیت بر خدا ,
مفهوم منطقی ,
واسطه در عروض ,
هلیات بسیطه ,
ذاتی ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
توحید صفات کمالی خدا ,
محکی بالعرض ,
شناخت حقایق اشیا ,
انتزاع مفاهیم متعدد ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
سفسطه(اصطلاح وابسته) ,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
حیثیات ,
حد عدمی ,
منشا انتزاع ,
محکی بالذات ,
مصداق بالذات ,
اصالت توأم وجود و ماهیت ,
حکایت از حد وجود ,
صدق مجازی ,
براهین اعتباریت ماهیت ,
وعاء اعتبار ,
برهان تشخص ,
صدق بر کثیرین ,
برهان علم حضوری ,
مثار کثرت ,
ابتنای حمل بر اصالت وجود ,
مویدات اصالت ماهیت ,
ما به ازای خارجی ,
ماهوی بودن خط، سطح و حجم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
مدعای اصلی این مقاله رد قول به اعتباریت ماهیت است. از همین روی، نویسنده تلاش نموده تا ادلّه اعتباریت ماهیت را نقد و بررسی کند. نکته مهمی که در این مقاله بر آن تأکید شده این است که بسیاری از ادلّه ای که در این زمینه ارائه شده، در حقیقت ناظر به اصالت وجود است نه اعتباریت ماهیت; در حالی که میان این دو ملازمه ای در کار نیست.پذیرش اصالت وجود به معنای تن دادن به اعتباریت ماهیت نیست. بنابراین دَوَرانی که در کلمات برخی بزرگان مشاهده میشود، که یا باید اصالت وجودی شد و یا اصالت ماهوی، از نظر منطقی موجه نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انقلاب صدرایی در ذهن شناسی و طرح نوینی در معرفت شناسی
نویسنده:
زهره قربانی، مهدی امام جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
وجود ذهنی
,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته)
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
ذهن شناسی ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اصالت وجود ,
مراتب هستی ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
وجود خاص ,
حمل حقیقت و رقیقت ,
نظام هستی ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
انطباق ,
حمل شایع ,
تطابق ذهن و عین ,
وجودی بودن علم ,
مطابقت ماهوی ,
ماهیت ,
مقولات عشر ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
شدت مرتبه وجود ,
حمل ,
حمل حقیقه و رقیقه ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
مقولات ده گانه ارسطویی ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
تشکیک در وجود ,
ماهوی نبودن علم ,
رابطه علم و مقولات ,
انطباق عینی وجود ,
تمایز علم و وجود ذهنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
مسأله وجود ذهنی تا زمان ملاصدرا یکی از پیچیدهترین مباحث فسلفه اسلامی بوده است که اکثر فلاسفه و متکلمان اسلامی درباره آن اظهار نظر کردهاند؛ اما نتوانستند بر این مشکل فائق آیند. صدرالمتألهین با طرح حمل اولی و شایع و تمایز آن دو، توانست این مسأله را حل کند. وی با خروج علم از سنخ ماهیت و ورود آن به سنخ وجود، توانست رویکردی ابتکاری نسبت به این مسأله داشته باشد و دقیقترین اشکالات آن را برطرف کند. ملاصدرا بر خلاف حکمای پیشین، علم را از تحت مقولات خارج میکند و آن را از سنخ وجود میشمارد. در نتیجه، این توانایی را پیدا میکند که بین علم و وجود ذهنی تمایز قائل شود و وجود ذهنی را ظل علم قلمداد کند. وی با طبقهبندی هستی در نظام تشکیکی وجود و با طرح حمل حقیقه و رقیقه، در تطابق ماهوی ذهن و عین، انطباق آن دو را ناشی از انطباق عینی وجود برتر ماهیت معلوم بر وجود خاص دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
تعداد رکورد ها : 84
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید