مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
18. مذاهب کلامی Islamic schools of theology
>
اهل سنت (مذاهب کلامی)
>
معتزله (اهل سنت)
اتحادیه ( معتزله )
اصحاب معارف (معتزله)
اصلحیه (معتزله)
بهشمیه (معتزله)
ثمامیه (معتزله)
جاحظیه (معتزله)
حماریه ( معتزله )
عمرویه (معتزله)
قصبیه (معتزله)
مرداریه (معتزله)
معتزله بصره
معتزله بغداد
معتزله ری
معمریه ( معتزله )
مکاسبه (معتزله)
نظامیه (معتزله)
واصلیه ( معتزله )
هذیلیه (معتزله)
هشامیه ( معتزله )
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
تعداد رکورد ها : 860
عنوان :
معرفی معتزلیان معاصر
نویسنده:
سعیده غروی
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجدد
,
سنت اسلامی
,
مدرنیته (تجدد)
,
عقل(منطق)
,
نومعتزله
,
نهضت های اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
بازسازی میراث ,
هویت اسلامی ,
وحدت اسلامی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
13. علم کلام ,
علت پیدایش علم کلام ,
انقلاب اسلامی ,
روشنفکری اسلامی ,
چپ اسلامی ,
چکیده :
پیدايش علم كلام در تاريخ اسلام به دليل عوامل داخلی و خارجی بوده و همين عوامل همواره باعث پويايی اين علم بوده اند. همراه با ظهور علم كلام به تناسب تعدد آراء و عقايد كلامی، فرقه های متعدد و متكلمين زيادی ظهور كرده اند كه بعضی از آنها به لحاظ ارائه عقايدی خاص و نيز تسلط به مباحث كلامی و توانايی پاسخگويی به شبهات مخالفين، از اهميت ويژه ای برخوردارند. از جمله اين فرقه ها معتزله و از جمله متكلمين برجسته، قاضی عبدالجبار همدانی است. وجه مميزه اين فرقه كلامی روی آوردن به تفسير عقلانی آموزه های دينی، اعتقاد به آزادی اختيار انسان، عقيده به حسن و قبح عقلی و اعتقاد به عينيت ذات و صفات خداوند می باشد . امروزه گروهی از نوانديشان اسلامی، عمدتاً در كشورهای عربی به اين جنبه مهم كار معتزله يعنی رويكرد عقلانی به مبانی دينی توجه كرده و ضمن الگوبرداری از آن سعی در حل مشكلات و معضلاتی دارند كه اسلام در مواجهه با مدرنيته با آنها روبرو شده است. ظهور نومعتزليان همزاد با آراء و انديشه های محمد احمد خلف االله و پيروان او در مصر می باشد. حسن حنفی شاگرد احمد خلف االله، در ميان معتزليان معاصر تنها كسی است كه به جمع آوری و بررسی آراء كلامی به صورت مدون و منسجم پرداخته است. لذا می توان آراء او را بعنوان نماينده معتزله جديد در مقايسه با آراء عبدالجبار همدانی بعنوان نماينده معتزله قديم قرار داد و از اين راستا به چگونگی رابطه اين دو گروه معتزلی پی برد .
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 122 تا 133
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دین و اخلاق، مقایسۀ رویکرد کرکگور و اشاعره
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سورن کرکگور
,
اشاعره (اهل سنت)
,
اخلاق دینی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
فلسفه اخلاق تطبیقی
,
اخلاق اگزیستانس
کلیدواژههای فرعی :
ثواب و عقاب ,
اخلاق مسیحی ,
حسن و قبح ,
فعل حرام ,
معتزله (اهل سنت) ,
تکلیف ذاتی ,
تکلیف عقلی ,
حسن و قبح عقلی ,
حکم اخلاقی ,
حسن و قبح شرعی ,
الهیات مسیحی ,
اگزیستانسیالیسم ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
ملاک فضیلت ,
مرحله دینی (در اندیشه کیرکگور) ,
اطاعت الهی ,
دلالت شناسی اخلاقی ,
مرحله اخلاقی ,
تسلیم در برار عقل مطلق ,
مرحله تذوقی ,
دین و مفاهیم اخلاقی ,
دین و معیار اخلاقی ,
دین و معرفت اخلاقی ,
دین و الزام اخلاقی ,
دین و انگیزش اخلاقی ,
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
از نظر کرکگور، اخلاق در مرحلۀ دینی ـ که سومین مرحله از مراحل زندگی است ـ محقق میشود و مؤلفۀ اصلی آن، تسلیم در برابر امر مطلق دین است. ارزشهای عام، کلی و عقلی در اخلاق، اعتباری ندارند. اخلاق از نظر اشاعره با مؤلفۀ حسن و قبح و تکلیف دینی، الاهی و شرعی، از حسن و قبح و تکلیف ذاتی و عقلی، دوری میجوید. از این رو، در اخلاق کرکگور و نیز در اخلاق اشاعره، عقل جایگاهی به منزلۀ معیار اخلاق، معرفت اخلاقی، الزام اخلاقی و انگیزش اخلاقی ندارد؛ و این مراتب، کاملاً در اختیار دین است. این مقاله ضمن نشان دادن اخلاق دینی کرکگور و اشاعره، اختلافهای آنها را نیز در این رویکرد مشترک بیان میکند. اشاعره از بدو امر، دلالت و حکم اخلاقی را از دین میگیرند؛ اما کرکگور در اصل برای عقل، دلالت و حکم قائل است، اما امر مطلقِ دین، باعث میشود دلالت و حکم عقل به تعلیق درآید؛ همچنین بر خلاف آنکه کرکگور مفاهیم ارزشی و الزامی اخلاق را با عقل درمییابد، اخلاق اشاعره، حتی در ساحت معنا و مفاهیم اخلاقی نیز به دین وابسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت ایمان و لوازم آن از منظر علم کلام، قرآن و علی (ع)
نویسنده:
نعمت اله بدخشان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان (فرجام شناسی)
,
حقیقت ایمان
,
امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع)
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
13. علم کلام
,
ایمان در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
منزله بین منزلتین ,
اقرار لسانی ,
ثواب و عقاب ,
شهادتین ,
اقرار لسانی به اسلام ,
خوارج (مذاهب کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
امتحان الهی ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
اعتقاد جازم ,
تصدیق قلبی ,
جنگ صفین ,
ابلیس ,
حکمت نظری ,
قضاء ,
سجده ملائکه بر آدم (ع) ,
طاعت ,
یقین ,
گناه کبیره ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
گوهر دیانت ,
رویکرد عقلی به ایمان ,
رویکرد عاطفی به ایمان ,
معرفت و تصدیق قلبی ,
التزام عقلانی ,
یقین عالمانه ,
تصدیق معتبر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
بررسی حقیقت ایمان و لوازم آن یکی از مباحث مهم مورد اختلاف میان متکلمان اسلامی است. موضوع نوشتار "حقیقت ایمان و لوازم آن از منظر علم کلام، قرآن و علی(ع) است". مطالب مورد بحث در سه عنوان کلی، زیر عنوانهای ایمان و علم (معرفت)، ایمان و اقرار زبانی و ایمان و عمل ارایه شده است. در بخش نخست ارتباط و پیوستگی ایمان و علم به اثبات می رسد و سپس چگونگی علم معتبر در ایمان مورد مداقه و بررسی قرار می گیرد و در ادامه، نظریات گوناگون برخی متفکران غربی و اسلامی بر پایه سه رویکرد متفاوت به ایمان؛ رویکرد عقلی، رویکرد عاطفی و رویکرد عقلی- عاطفی؛ نقد و بررسی می شود و سرانجام رویکرد عقلی- عاطفی به عنوان رویکردی جامعتر و منطبق تر با آیات قرآنی و سخنان علی(ع) مورد تایید قرار می گیرد. در بخش دوم پس از نقد و بررسی نظریات متکلمان اسلامی جنبه طریقی اقرار زبانی و رکن نبودن آن برای ایمان از نظر قرآن و علی (ع) اثبات می شود. در بخش سوم نیز ابتدا آرای متکلمان درباره چگونگی ارتباط ایمان و عمل نقد و بررسی می شود و سپس با استناد به آیات قرآن و سخنان علی(ع): خارج بودن عمل از حوزه مفهومی ایمان اثبات می گردد ولی نقش عمل صالح به عنوان یکی از لوازم مهم ایمان دینی و تامین کننده سعادت بشر مورد تاکید قرار می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی تطبیقی از قاعده لطف در دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
محمد بیدهندی، سکینه محمد پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معتزله
,
قاعده لطف
,
الامامیه
,
وعد و وعید
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
معتزله (اهل سنت)
,
وعد و وعید
,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع)
کلیدواژههای فرعی :
مکلف ,
زندیق ,
اشاعره ,
یقین ,
لطف مقرب ,
رحمت الهی ,
دلایل وجوب لطف ,
کافر ,
مفسده ,
فعل قبیح ,
داعی ,
تکلیف خداوند ,
مفسده ,
اشاعره (اهل سنت) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
وجوب لطف ,
احکام لطف ,
اراده فعل قبیح ,
داعی ,
رحمت الهی ,
لطف مقرب ,
مکلَّف ,
وجوب لطف ,
قرب الهی ,
کافر ,
قرب الی الله ,
یقین (به معنی اخص)، قسیم تصدیق شبیه به یقین و تصدیق ظنی) ,
اثبات وجود لطف ,
اقسام لطف ,
لطف قبیح ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
شاپا (issn):
2322-3421
چکیده :
قاعده لطف یکی از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفتهاند. متکلمان امامیه، اصل امامت و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است؛ از طریق قاعده لطف اثبات نمودهاند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداختهاند. هدف این مقاله، این است که با توجه به اهمیت این قاعده در کلام اسلامی، دلایل عقلی متکلمان اسلامی را در اثبات وجوب لطف بررسی کند. علاوه بر این، بررسی دیدگاه متکلمان اهل سنت نسبت به قاعده لطف و نقد دلایل عقلیای که مخالفان قاعده لطف، در ابطال وجوب لطف به کار بردهاند، نیز از اهداف این مقاله است. نتیجهای که در این مقاله از بررسی دلایل عقلی متکلمان اسلامی در اثبات وجوب لطف به دست آمده، این است که فقط، دلایل عقلیای که وجوب لطف را از طریق رحمت الهی و جود و کرم او اثبات میکنند، دلایلی یقینی بوده، دارای ضرورت عقلی هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین استطاعت از منظر متکلمان امامیه تا قرن چهارم
نویسنده:
عین اله خادمی، جعفر رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
متکلمان امامیه
,
استطاعت (کلامی)
,
استطاعت ABILITY TO ACT
کلیدواژههای فرعی :
تشیع ,
ادله قرآنی استطاعت ,
جبر و اختیار(کلام) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
اهل بیت(ع) ,
گناه ,
مکتب حدیثی- قم- مکتب حدیثی قم. ,
آیه حج ,
مومن طاق ,
استطاعت فقهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
احمد بن محمد برقی
چکیده :
معنای لغوی استطاعت قدرت است و به همین معنا در قرآن استعمال شده است. از همان ابتدای نیمه نخست قرن اول هجری از استطاعت سوال می شده و روایتی از حضرت علی (ع) به دست ما رسیده که ایشان به تبیین استطاعت پرداخته اند. در پی گذشت زمان اصطلاح استطاعت کلامی به وجود آمده و طبق گزارش های تاریخی زراره بن اعین از جمله کسانی است که در این مساله دست به تالیف زده است. دو قول اصلی استطاعت مع الفعل و استطاعت قبل از فعل در بین فرق اسلامی طرفدارانی دارد. در درون شیعه نیز هر دو قول طرفدار داشته و دو جریان اصلی را به وجود آورده است. در مکتب حدیثی - کلامی قم، شیخ صدوق طرفدار استطاعت قبل از فعل و ثقه الاسلام کلینی استطاعت مع الفعل را قائل بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بایستگی اصول مذهب شیعه از دیدگاه علامه ابن شهر آشوب : مجموعه مقالات نخستین کنگره بین المللی علامه ابن شهرآشوب ساروی مازندرانی
نویسنده:
علی اصغر احمدی
نوع منبع :
مقاله , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساری: عصر ماندگار,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عدل ( صفات )
,
امامت
,
شخصیت ها
,
اصول مذاهب
,
5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))
کلیدواژههای فرعی :
جایگاه امامت ,
جبر و اختیار(کلام) ,
جبریه (مذاهب کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
دلایل امامت ,
قاعده حسن و قبح عقلی ,
معتزله (اهل سنت) ,
وجوب امامت ,
تفویض ,
وجوب امامت علی علیه السلام ,
عدل الهی ,
اثبات امامت امام علی (ع) ,
عقل گرایی ابن شهر آشوب ,
اصول مذهب شیعه ,
مفهوم شناسی عدالت ,
نگاه تشیع به عدل ,
دلایل عقلی امامت ,
قاعده لطف در اثبات امامت ,
وجوب امامت در روایات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
در مباحث کلامی معروف است که اصول دین اسلام عبارت است از: توحید، نبوت و معاد؛ شیعه بنا به انحرافی که در مسیر حقیقی اسلام صورت گرفت، دو اصل به نام های «عدالت» و «امامت» را به آن اصول، اضافه کرد. از آنجا که این دو اصل، اصول ممیزه شیعه نسبت به دیگر مذاهب اسلامی است، از آن دو به «اصول مذهب شیعه» یاد می کنند. علامه ابن شهر آشوب ساروی با توجه به قرار گرفتن در روزگاری که از هر جهت بر شیعه سخت می گرفتند و حتی بی حرمتی به مکتب اهل بیت علیهم السلام را روا می دانستند، سعی کرد این دو اصل اساسی شیعه را دوباره احیا و از آن دفاع کند. تحقیق حاضر درصدد تبیین ضرورت اصول مذهب شیعه (عدالت و امامت) از نگاه ابن شهر آشوب است. هدف اصلی آن معرفی مبانی نظری اندیشه ابن شهر آشوب در اثبات عدالت و امامت با دو رویکرد عقلی و نقلی است. روش و پژوهش پیش رو، مانند اغلب پژوهش های علمی در حوزه دین، کتابخانه ای و به نوعی متن محور است و به خاطر ماهیت بحث، بیشتر جنبه گزارشی و توصیفی دارد، گر چه از تحلیل به ویژه در بخش استدلال ها خالی نیست. پیوند دادن منطقی میان بخش های پراکنده آثار موجود ابن شهر آشوب با یکدیگر جهت القای بیان واحد، استخراج نگاه متفاوت ابن شهر آشوب در مواجهه با برخی مسایل مورد بحث و نیز حساسیت دین مدارانه و پردازش عالمانه علامه نسبت به مسایل اختلافی شیعه با دیگر مذاهب اسلامی از یافته های تحقیق حاضر به شمار می آید.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله
نویسنده:
حمید ملک مکان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
معتزله (اهل سنت)
,
عدل الهی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقل گرایی اعتدالی ,
حجیت عقل ,
ثواب و عقاب ,
امر و نهی الهی ,
فعل انسان ,
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
اراده الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
مکلَّف ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
حکمت عملی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
قدرت واجب ,
کلیات خمس ,
توفیق الهی ,
moral ideas ,
حسن و قبح اعتباری ,
معناشناسی حسن و قبح ,
انسان مداری معتزله ,
خدامحوری اشاعره ,
تأویل گرایی افراطی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
در علم اخلاق، از حسن و قبح سخن میرود و اخلاق بر اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله مدار حسن و قبح میچرخد، اعم از آنکه در حوزۀ عقاید یا اوصاف نفسانی و یا افعال باشد. نگارنده در مقالۀ حاضر، اخلاق را از دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله بررسی کرده است. معتزله به حسن و قبح ذاتی و عقلی افعال معتقدند و آن را از لوازم اساسی عدل الاهی میدانند. آنان همۀ افعال الاهی را حَسَن و زیبا میدانند و برآنند که خدا فعل قبیح انجام نمیدهد و در انجام واجبات، اخلال نمیورزد. صفت عدل به صفات اراده و قدرت مطلق الاهی بازمیگردد؛ این صفات به شناخت توحید و مطلق صفات خداوند میانجامد. شناخت توحید و اثبات قدیم بودن خدا، بر آزادی اراده و اختیار انسانی در افعالش متوقف است و صحت این امور نیز به عقل توقف دارد نه نقل؛ در غیر این صورت، به فروپاشی نظام اجتماعی، بطلان قانون علّیت و نیز به نابودی شرع و دین میانجامد. در برابر این دیدگاه، اشاعره به حسن و قبح الاهی و شرعی افعال پایبندند. آنان به عدل خدا باور دارند اما نه با تعریفی که معتزله قائل است؛ بلکه به اعتقاد ایشان هر کاری که خدا انجام دهد، عین عدل است. بنابراین، آنان حسن و قبح افعال را ذاتی نمیدانند و به تبع، برای عقل در کشف حسن و قبح، ارزشی قائل نیستند؛ بلکه آفرینندۀ حسن و قبح را خدا و فرمان الاهی میدانند. در نظر آنان نیز حسن و قبح افعال، به اراده و قدرت مطلق الاهی بازگشت دارد که هر دو صفت از صفات ذات به شمار میآید. نکتۀ دیگر، آن است که هر دو مکتب در عقلی بودن برخی از معانی حسن و قبح، دیدگاهی مشترک دارند؛ تنها در استحقاق مدح و ثواب و ذم و عقاب، عاجلاً و آجلاً، اختلاف نظر وجود دارد. سرانجام این که در دستگاه کلامی معتزله و مطابق تفسیر آنان از حسن و قبح افعال، نگاه و توجه، بیشتر «انسانمدارانه» است؛ حال آنکه در دستگاه کلامی اشاعره، تأکید بیشتر الاهیاتی و «خدامحور» میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الهیات سلبی
نویسنده:
غلامحسین توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشبیه
,
تنزیه الهی
,
شناخت سلبی خدا
,
لاادریگری
,
الهیات ایجابی
,
تعطیل
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
مسلمانان ,
دلیل معرفت شناختی الاهیات سلبی ,
الهیات(کلام جدید) ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
دین مسیحیت (ادیان غرب) ,
صفات ایجابی واجب ,
فیلسوفان یهودی ,
دلایل وجود شناختی الاهیات سلبی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
جریان فکری نیرومندی در میان متفکران، هم در جهان غرب و هم در جهان اسلام، وجود دارد که همواره توان عقل را در شناخت خداوند به طور جدی مورد تردید قرار می داده است. این جریان موسوم به «الهیات سلبی» است. عصاره دیدگاه یاد شده این است که شناخت چیستی خدا به هیچ وجه امکان پذیر نیست، نهایت چیزی که انسان می تواند بداند، این است که خداوند چه نیست، نه اینکه چه هست. در این نگرش صفات ایجابی خداوند یکسره، و یا با یک استثنا، نفی و همه به صفات سلبی برگردانده می شود. این مقاله ابتدا دیدگاه پیروان الهیات سلبی در یونان باستان و در سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام را طرح می کند، سپس دلایل و مشکلات الهیات سلبی را عرضه کرده آن را نقد می کند. در تلاشی به قصد تعیین دقیق جایگاه الهیات سلبی در میان سایر نگرش ها، نوعی رده بندی از همه دیدگاه ها ارایه می شود و در نهایت، نشان داده می شود که نمی توان با سلب همه صفات ایجابی، از خداوند شناختی داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی دربارۀ ایمان و اسلام
نویسنده:
عین اله خادمی، عبداله علی زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قاضی عبدالجبارمعتزلی
,
قاضی عبدالجبار همدانی
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
فلسفه دین
,
ایمان
کلیدواژههای فرعی :
واجب ,
عناصر ایمان ,
محرمات ,
صفات الهی ,
معتزله (اهل سنت) ,
امر بین امرین ,
ثواب ,
عبادت ,
ذم ,
مدح ,
مکلَّف ,
حقیقت ایمان ,
مستحبات ,
عذاب ,
قرآن ,
طاعت ,
اسماء شرعی ,
تبجیل ,
موالات ,
معادات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
قاضی عبدالجبار معتقد است ایمان، انجام طاعات و واجبات و نوافل و دوری از زشتی ها و محرمات است. او ایمان را از اسماء شرعی دانسته و بر آن است که جزو اسما مدح به شمار می آید و صاحب آن مستحق پاداش می باشد. از نگاه او ایمان دارای سه رکن قول، معرفت و عمل است و عمل جزو لاینفک ایمان بوده و مشتمل بر سه بخش انجام طاعات و واجبات، انجام نوافل و دوری از زشتی ها و محرمات می گردد. عبدالجبار معتقد است اسلام نیز همانند ایمان از اسما شرعی و جزو اسم های مدح بوده و فرد مسلمان نیز همانند فرد مومن، مستحق پاداش است؛ بنابراین اسلام و ایمان بنابر رای قاضی عبدالجبار متشابهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گذری بر جایگاه نقد و عقل گرایی از دیدگاه قرآن
نویسنده:
یحیی یثربی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
نقد از نظر قرآن کریم
,
عقل از نظر قرآن کریم
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ایمان ,
مسیحیت ,
شیعه ,
عقلگرایی ,
شک ,
شیعه (اعم، مذاهب کلامی) ,
عقاید مسیحیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
نقادی ,
نسبت واقعیت و پندار ,
خطا در تفکر ,
ترویج شک ,
پلورالیسم دینی ,
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
این مقاله بر آن است تا جایگاه نقد و عقل گرایی را از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسی قرار دهد. مولف اعتقاد دارد که دین اسلام با مسیحیت تفاوت جوهری دارد زیرا اسلام بر خلاف مسیحیت به عقل گرایی دعوت می کند و پیام دین اسلام در عصر جدید چیزی جز عقلانیت نیست و برای این سخن از قرآن دلایل متعددی ذکر می کند. همچنین مولف معتقد است که پیام دیگر قرآن برای انسان جدید فرهنگ نقد می باشد. زیرا ایمانی اهمیت دارد که بتواند در برابر تردیدها و شک ها مقاومت نماید. بنابراین نگاه انتقادی به دین و فرهنگ خود برای رسیدن به یقین لازم و ضروری است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
تعداد رکورد ها : 860
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید