جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1568
مبانی فهم و استنباط معانی باطن قرآن کریم
نویسنده:
محمود قیوم زاده، قاسم فائز، عباس خبیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
اهمیت بحث باطن قرآن از آن جهت است که اولا بخشی از معانی و معارف قرآن مربوط به باطن آیات است و ثانیا جاودانگی قرآن ارتباط وثیقی با باطن قرآن دارد. موضوع باطن قرآن، از زوایای مختلفی قابل بررسی است، اما از مهم ترین مباحث آن شناخت مبانی فهم و استنباط باطن قرآن است که این امر، نه تنها در شناخت گستره و مراتب بطون قرآن موثر است، بلکه در آگاه شدن به روش صحیح تفسیر قرآن و برخورد صحیح با روایات تفسیری، نقش مهمی را ایفا می نماید. دانشمندان حوزه های مختلف علوم اسلامی در ادوار مختلف، تعاریف مختلفی از باطن قرآن ارائه داده اند اما از احادیث برمی آید که باطن قرآن، معانی و مصادیق پنهان و ناآشکار آیات است و نیز معارفی است که در بدو امر از آیات برداشت نمی شود. نوشتار حاضر بر آن است که مبانی فهم باطن قرآن را مورد کنکاش قرار دهد. از این تحقیق حاصل می گردد که مهم ترین مبانی فهم و استنباط باطن قرآن عبارتند از: وجود مناسبت میان معانی باطن و ظاهر آیات، نسبی بودن فهم باطن قرآن برای مخاطبان آن، و علم معصومان (ع) به همه بواطن قرآن.
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
توحید افعالی و آموزه های مرتبط از نظر ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
احمدزکی افشاگر، حسن معلمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
بررسی تطبیقی خیال در اندیشه ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
احمد پهلوانیان، حسن معلمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
واکاوی تحلیل خواجه طوسی از چگونگی استکمال انسان: اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض؟ (از چالش تا ارمغان درخشش جوهری)
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
مسئله این جستار، واکاوی تحلیل خواجه از کیفیت حرکت و استکمال نفس (اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض) است. دیدگاه خواجه طوسی را می­ توان در دو مرحله بررسید: 1. قبل از تکون نفس: بیان خواجه برخلاف کون و فسادِ مشائی، ملتزم اثبات حرکت اشتدادی برای صورت نوعیه نفس است. 2. در طول حیات آدمی: اگرچه طوسی در مواضعی به زعم مشاء، حرکت جوهری نفس را ابطال می­ کند، اما در تحلیل سیستمی از آرای وی به ­ویژه در بررسی استکمال، تحقق وجودی آن در ابعاد، مراتب و مراحل آن، سرانجام وی، همگام با رأی نو افلاطونیان، اشراقیون و عرفا، ارمغان درخشش در اثبات نوعی اشتداد وجودی برای نفس است. درخشش طوسی به­ سبب در دست نداشتن مبانی سازگار در مسئله حرکت و علم­ النفس، جلوه ­گر نوعی ناسازگاری در نظریه ­پردازی اوست که این ناسازگاری با این حقیقت که وی در مراحل آغازین سیر اندیشه حرکت جوهری نفس است، توجیه می ­یابد؛ سیری که توسط صدرا به نهایت می ­رسد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
نقدنظریه «متناقض نمایی تجارب عرفانی» استیس در عرفان اسلامی؛ با تاکید بر آرای ابن عربی
نویسنده:
یحیی کبیر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله، نظریه متناقض نمایی تجارب عرفانی که توسط استیس، مولف کتاب «عرفان و فلسفه»، ارایه شده است را با توجه به مباحث عرفان اسلامی، به نقد کشیده و نشان می دهد این نظریه که متضمن غیرعقلانی بودن عرفان است، با مبانی عرفان اسلامی سازگار نیست. دلیل اصلی این عدم تطابق، نگرش نادرست استیس در تفسیر اندیشه وحدت وجود می باشد که در آن، تفکیک عمیق مقام احدیت و واحدیت را ناشی از توجیه عرفا دانسته و به هیچ می انگارد؛ حال آن که این تفکیک، به ویژه در عرفان اسلامی، ناشی از تفکیک وجود و مظاهر آن است. وجود حقیقتی یگانه و موصوف به وحدت است، و مظاهر وجود متکثر و موصوف به کثرت هستند. کثرات از حیث هستی، اضافه و عین الربط به آن هستی یگانه بوده و هستی مستقل ندارند. از این رو، نظریه «وحدت در عین کثرت» حامل هیچ گونه تناقضی نیست؛ هر چند که وحدت ضدین در ساحت هستی احد را به عنوان یک ضرورت عقلی می پذیرد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 128
ابن عربی از دیدگاه توشیهیکو ایزوتسو
نویسنده:
لیلا شایان دوست
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
محیی الدین ابن عربی، یکی از نوابغ روحانی و یکی از بزرگترین مشایخ صوفیّه است که عرفان و وحدت وجود و اسلام در اندیش? وی به شکل غیر قابل تفکیکی در هم تنیده شده است. او برجسته ترین نظریه پرداز عرفان اسلامی است که پدید آمدنش، نقط? عطفی در تاریخ تصوّف بود؛ هر یک از اندیشمندان و فیلسوفان عارف مشرب در جهان اسلام، به گونه ای تحت تأثیر اندیشه های او قرار گرفتند. افکار و دیدگاههای ابن عربی در طی چندین قرن، برای تمام صوفیان به منزل? «فلسف? عرفان» و یا حتی « فلسف? دین» به شمار رفته است. شاید از همین روست که کسانی به تطبیق آراء او با افکار برخی از صاحبان اندیشه و رأی پرداخته اند. مباحث تطبیقی، یکی از بهترین روشها جهت معرّفی افکار به صاحبان اندیشه است. در این راستا، روش پروفسور ایزوتسو، نمون? خوبی برای یک کار تطبیقی است. وی با طرح مطالع? فراتاریخی -که از آن به نوعی پدیدارشناسی تعبیر کرده‌اند- به بررسی افکار عرفانی خصوصاً در ادیان شرقی می پردازد و در این میان، ابن عربی را به عنوان نمایند? عرفان اسلامی، کانون مباحث تطبیقی خود قرار می دهد. پرسشهایی از قبیل: ابن عربی دقیقاً دربار? چه چیزی سخن می گوید و آموزه های اصلی او چه چیزهایی هستند؟ و این سوال که ابن عربی برای تأمین نیازهای عقلی و معنوی عصر حاضر چه چیزی را ارائه می کند؟ علّت اصلی تدوین آثاری از سوی ایزوتسو در خصوص اندیشه های ابن عربی است. هدف اصلی از این تحقیق،شناسایی و نقد آراء ایزوتسو در رابط? با برجسته ترین افکار عرفانی ابن عربیاست و در کنار آن، ملاحظاتی نیز درباره آن بیان شده است.می توان گفت: ایزوتسو به علّت روح شرقی و پیش زمینه های فکری اش، درک بهتری از تعالیم اسلام دارد و به شناخت صحیح تری از مکتب ابن عربی نسبت به همترازان غربی اش نائل شده است. با این حال، مواردی از درک نادرست ایشان از آرای ابن عربی نیز به چشم می خورد.
پرسش از حقیقت انسان، مطالعه تطبیقی در آراء محی الدین ابن عربی و مارتین هایدگر
نویسنده:
علی اصغر مصلح
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
محی الدین ابن عربی ومارتین هایدگر دو پایه اصلی این پژوهشند. ابن عربی به عنوان نماینده سنت عرفان اسلامی ، پرنفوذترین عارف و حکیم اسلامی از قرن هفتم هجری به بعد بوده و تاثیر و نفوذی عظیم در تفکر و فرهنگ اسلامی ، بخصوص در ایران داشته است .هایدگر به عنوان نماینده تفکر معاصر پرنفوذترین متفکر قرن بیستم است که بیش از هر متفکری در فهم و نقد تفکر جدید سهم داشته و افقهای کاملا جدیدی به روی انسان معاصر گشوده است .در این پژوهش (( پرسش از حقیقت انسان )) به عنوان پرسش اصلی ، نقش رشته راهنما برای ورود به اندیشه های دو متفکر و تحقیق در آراء آنها را ایفا نموده است . ترجیح موضوع(( حقیقت انسان )) بر سایر موضوعات از آن جهت است که با این موضوع مجال برای ورود در عرصه های وسیعی از تفکر ، از جمله مسایل انضمامی تر انسان معاصر فراهم می گردد. محقق به مدد این پرسش کوشیده است امکان هم سخنی دو متفکر و تقریب آراء آنها را بررسی کند. این پرسش در مجموعه آثار دو متفکر نقشی بنیادی دارد و علاوه بر آن می تواند در فهم تفکر معاصر راهگشا باشد . این پژوهش را از دو وجهه نظر می توان مورد توجه قرار داد:1. بررسی امکان گفتگوی نمایندگانی از دو فرهنگ در باب مسئله ای از مسایل انسان معاصر. 2. بررسی امکان مشارکت نماینده یک سنت فکری مربوط به دوران غیر مدرن در پاسخ دادن به پرسشی اساسی در عالم معاصر. پرسشهای تحقیق در ذیل همین دو وجهه نظر قابل طرحند: 1. آیا می توان انتضار گفتگوی ثمر بخشی بین نمایندگان دو سنت در باب حقیقت انسان داشت؟ 2. آیا استمداد از مکتب ابن عربی برای پاسخ گفتن بهمسایل انسان معاصر وجهی دارد؟ فرضیه تحقیق در ابتدا پاسخ مثبت و قاطع به این دو پرسش بود . اما در ضمن تحقیق این پاسخ تعدیل شد و توجه بیشتر به جوانب اندیشه های دو متفکر و تفسیرهای متفاوت از آنها، بخصوص در مورد هایدگر، تحقیق را به این نتیجه سوق داد که این خصوصیت ذاتی دو تفکر است که امکان تفسیرها و برداشتهای متنوع از آنها را فراهم نموده است . در عین حال به نظر می رسد که :1. امکان گفتگوی بین دو سنت وجود دارد و نمایندگان دو سنت می توانند این گفتگو را بسط و گسترش دهند. 2. آثار ابن عربی و شارحانش برای ورود به عرصه پرسشهای بنیادی انسن معاصر قابلیتی بیش از آنچه تا کنون ظاهر شده دارد. در این پژوهش محقق به روش تحلیل محتوا آثار و متون دو متفکر و شارحان آنها را مورد بررسی قرار داده و کوشش نموده با توجه به اقتضائات تاریخی و شرایط فکری آنها پاسخهای دو متفکر به (( پرسش از حقیقت انسان )) را استخراج کند. سپس بر اساس کلیت طرح دو متفکر، به روش هرمنوتیکامکان گفتگو و هم سخنی دو متفکر را بررسی کند. در فصولی که امکان تقریب آراء و الیف اندیشه ها و یافتن افقهای مشترک مورد تامل بوده ، بطور طبیعی نقش محقق و برداشتهای وی بیشتر شده و تاویل متن به عنوان روش غالب در آمده است . دراین گام تجربه متفکران ایرانی در تقریب اندیشه ها و همچنین روش مقارنه و تطبیق بین هایدگر و حکمای شرق، بخصوص آن گونه که بین هایدگر و لائوتسه در ژاپن صورت گرفته مورد توجه قرار گرفته است .
معناشناسی اوصاف الهی (فخررازی، ابن عربی، علامه طباطبایی)
نویسنده:
اسماعیل زینالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این رساله ابتدا گزاره هایی که موضوع آنها خدا و محمول آنها یکی اسما و صفات الهی است اشاره شده است. فخر رازی مشکل اوصاف مشترک میان خالق و مخلوق را با اشتراک معنوی مورد نظر خود ( به معنای متواطی) و تاویل اوصاف موهم تشبیه رفع می نماید. ابن عربی معناشناسی اوصاف الهی را با سه روش اشتراک معنوی وجود، قاعده حقیقت و مجاز و نظریه تشبیه در عین تنزیه تبیین می کند. و سرانجام نظریه جمع بین تشبیه و تنزیه را بر دیگر روش ها ترجیح داده و مدعی شده است این نظریه را از شرع آموخته است.علامه طباطبایی با استفاده از مبانی حکمت متعالیه، صفات را با اصل معانی آن برای خدا اثبات می کند. در حالی که او را از ویژگیهای صفات مخلوقات مبرا می داند. و در پایان اهم مباحث این سه دانشمند مقایسه شده است.
رابطه عمل و علم از دیدگاه ابن عربی (ره) و امام خمینی (ره)
نویسنده:
حدیثه عسگری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بین علم و عمل رابطه‌ی مستحکم و تأثیر و تأثر متقابلی وجود دارد که علی‌رغم اهمیّت این مسأله، درباره‌ی بسیاری از ابعاد و زوایای آن تأمل و تحقیق جامعی صورت نگرفته است. این پژوهش با سبکی نوآورانه و در طیّ روشی توصیفی- تحلیلی (با استفاده از منابع کتابخانه‌ای)، ابعاد این موضوع را از دیدگاه "ابن‌عربی(ره) " و "امام خمینی(ره) " مورد بررسی قرار داده است. در این راستا پس از بیان درآمدی مشتمل بر جایگاه علم و عمل در سیره‌ی عملی و آثار علمی این دو اندیشمند، معنا و مراتب علم و عمل تبیین گردیده و به منظور بررسی دقیق‌تر رابطه‌ی آن‌ها، تأثیر گونه‌های مختلف علم بر عمل مورد توجه قرار گرفته و میزان تأثیرگذاری علم حاصل از هریک از قوای ادراکی نفس و هم‌چنین علم حاصل از تحقیق و تقلید، بر روی عمل بیان شده است. و با تبیین مفهوم علم شهودی و توسعه‌ی معنایی آن (از طریق تلقّی ایمان و آگاهی فطری به مثابه‌ی نوعی شهود)، تأثیر مراتب علم شهودی متناظر با مراتب نفس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در آخر تقوا و عمل صالح و تهذیب نفس به عنوان عوامل موثر بر شناخت معرفی شده و ثابت گردیده است که گناه و تعلقات دنیوی، سبب اختلال در فرآیند دست‌یابی به علم ناب حصولی و هم‌چنین زمینه‌ساز انسداد باب معرفت شهودی بر قلب می‌شود. از نتایج این بحث دست‌یابی به ثمرات مهم علمی نظیر گشوده شدن افق‌هایی در معرفت‌شناسی دینی و هم‌چنین تبیین علل مطابقت و عدم مطابقت علم با عمل است که می‌تواند ثمرات اخلاقی متعددی در پی داشته باشد.
ولایت، نبوت و رسالت از دیدگاه امام خمینی (ره) و محی‌الدین بن عربی
نویسنده:
زهرا سادات کبیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسأله ولایت به معناى قرب الى الله از اركان مباحث عرفان توحیدى است كه حقیقت آن در درارى و درّارى وجود و سریان دارد. این مبحث از نظر دو عارف بزرگ و نامدار، حضرت امام خمینى(ره) و محى الدین بن عربى مورد ملاحظه قرار گرفته است كه با وجود اینكه ابتكارات و نظرات خاص خود را در مباحث عرفانى دارند لكن عمدتا در این مباحث، همسو هستند. براى شناخت و معرفت نسبتا جامع به مسأله ولایت، درك و فهم مباحث، وحدت وجود و تجلّى و ظهور بسیار ضرورى است. زیرا این ساحت فكرى است كه عارفان محقق به بحث ولایت و ظهورات آن همچون خلافت و نبوت و رسالت مى‏پردازند. از طرفى توجه و شناخت به نظام اسماءالله الحسنى و حضرات و عوالم خمسه ما را به جایگاه والا و سعه وجودى ولى وظیفه الهى به عنوان انسان كامل رهنمون مى‏سازند. ولى اعظم الهى، كون جامع و تجلى اعظمى است كه مبدأ و منشأ كل اسماء الله الحسنى و كافه كائنات است و در واقع قیامت كبراى الهى است كه از نظر حضرت امام خمینى واصل به مقام احدیت حق گشته و اولین تعین وظیفه حق است و جمیع حقایق موجودات در او اِنطوار و اِمحاق یافته ‏اند لكن ابن عربى قائل است كه انسان كامل به عنوان ولى الهى تا مقام اسم اعظم حق در مرتبه واحدیت نایل مى‏گردد. خلافت انسان كامل كه ظهور ولایت اوست، همچون ولایت داراى مراتبى است و ختم آن متعلق به یك نور واحد، یعنى حقیقت محمدیه و علویه است. انسان كامل به سبب احاطه وجودى و قیومى داراى سعه قلبى است كه هیچ علم و قدرتى و هیچ كمالى خارج از آن قابل تصور نیست. نبوت به معناى اظهار ما فى الكمن نیز از ظهورات حقیقت ولایت و خلافت است كه اولین مرتبه آن ابناء اسم اعظم الهى است و جنبه لدى الخلقى آن رسالت نام دارد كه آخرین مرتبه ابناء و محدود به عالم شهادت و زمان و مكان دنیوى مى‏باشد. نبوت نیز همچون ولایت طبق نظر عموم عرفا موهبتى است الهى ولى از نظر حضرت امام كسب نیز در امر دخیل است.
  • تعداد رکورد ها : 1568