جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
شبستری , محمود بن عبدالکریم (از عرفای قرن هشتم هجری، آفریننده منظومه عرفانی «گلشن راز»), 687ق. 720ق.
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 81
تجربه دینی و رابطه آن با تجربه عرفانی و وحی
نویسنده:
علی حقی، سوری واحداحمدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
تجربه دینی یکی از موضوعاتی است که در کلام جدید و فلسفه دین و در فضای دین‌پژوهی جدید رشد پیدا کرده است. تجربه دینی در حیات مؤمنانه نقش ویژه‌ای دارد و گستره وسیعی را در بر می‌گیرد که شامل دعا، مناجات، استجابت دعا، شهودهای روحانی و ... می‌شود. تجربه عرفانی نیز که نسبت نزدیکی با تجربه دینی دارد، به زندگی اهل عرفان معنا می‌بخشد. در این تجربه شخص عارف به وحدت با حقیقت غایی می‌رسد و به مقامی دست پیدا می‌کند که وصف‌ناپذیر است. این وحدت مهم‌ترین عامل انفکاک میان تجربه دینی و تجربه عرفانی است. تجربه دینی متفاوت از تجربه عرفانی است و لزوماً هر تجربه دینی، تجربه عرفانی نیست. اما از آنجایی که هر دو از سنخ تجربه هستند در این مقاله به مقایسه هر دو پرداخته شده است. وحی نیز نوعی تجربه مخصوص پیامبر است که ویژگی‌هایی دارد که در دو نوع تجربه دیگر یافت نمی‌شود.
صفحات :
از صفحه 37 تا 58
مشخصات اثر
رابطه عقل، عرفان و وحى از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
احمدحسین شریفى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
يكى از مهم‌‌ترين دغدغه‌‌هاى فكرى و دينى بشر در طول تاريخ، مسأله «عقل و وحى» و سازگارى يا ناسازگارى اين دو با هم بوده است. تا جايى كه نوشته‌‌هاى تاريخى و فلسفى نشان مى‌‌دهند، فيلون اسكندرانى (20 ق. م ـ 50 م) اولين فيلسوفى است كه در باب ارتباط آموزه‌‌هاى دينى يهود با تعاليم فلسفى انديشيد و در عقلانى كردن معارف يهودى كوشيد. پس از وى، هر روز بيش از پيش بر رونق اين بحث افزوده گشته است. دينداران از يك سو و دين‌‌ستيزان از سوى ديگر، درباره تطابق يا تعارض عقل و وحى سخن‌‌ها گفته و كتاب‌‌ها نوشته‌‌اند. متفكران و انديشمندان مسيحى نيز از همان قرون اوليه ميلادى در اين عرصه قلم زده و حجم عظيمى از نوشته‌‌هاى دينى خود را به حل اين مسأله اختصاص داده‌‌اند. آموزه‌‌هايى همچون «تثليث»، «تجسّد»، «گناه نخستين»، «مرگ فديه وار مسيح» و نسبت آن‌‌هابا عقل و انديشه بشرى قريب نوزده قرن است كه از مهم‌‌ترين دغدغه‌‌هاى فكرى مسيحيان مى‌‌باشد. ارتباط حكمت و شريعت يا عقل و وحى در جهان اسلام نيز كم و بيش، مورد توجه فقيهان، عارفان، متكلمان و فيلسوفان بوده و هر يك به گونه‌‌اى و از زاويه خاصى، همسنخى و همسخنى يا بيگانگى و نامحرمى اين دو را تبيين كرده‌‌اند. در نگرشى كلى به سير فلسفه، بخصوص در دامان متفكران مسلمان، مى‌‌توان گفت: حركت آن به سوى هماهنگى بيش‌‌تر با دين بوده است. فيلسوفان مسلمان پيوسته كوشيده‌‌اند تا با بهره‌‌گيرى از خرمن معارف دينى، زواياى تاريك انديشه‌‌هاى فلسفى خود را روشن‌‌تر كنند؛ همچنين با توجه به حقايق فلسفى، فهمى دقيق‌‌تر از دين ارائه دهند. اين تلاش‌‌ها در اوايل قرن يازدهم هجرى توسط صدرالمتألهين (979 ـ 1050) به اوج خود رسيد و اين فيلسوف بزرگ، «حكمت متعاليه» خويش را تجلى‌‌گاه هماغوشى و همدلى قرآن و عرفان و برهان دانست. وى با طرح انديشه‌‌اى معتدلانه در باب نسبت عقل و وحى، ضمن نگه داشتن حرمت عقل و عرفان و تبيين جايگاه حقيقى آن‌‌ها، سخن وحى و قرآن را بر صدر نشاند.
مشخصات اثر
انسان کامل در عرفان اسلامی
نویسنده:
محمد نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
شناخت انسان و توجه به ابعاد وجودی او، همواره مورد توجه همه ادیان، مذاهب و مکاتب بوده است. از دو موضوع عمده و اصلی عرفان اسلامی، یعنی توحید (وحدت وجود) و موحّد، بسیاری از مباحث مربوط به توحید و شئونات آن نیز در قلمرو شناخت صاحب مقام توحیدی، یعنی موحّد یا انسان کامل است. با آنکه پیشینه مباحث به قرون اولیه اسلامی باز می‏گردد، امّا به طور ویژه، ابن ‏عربی و شاگردان و شارحانش، به این مبحث اهتمام ورزیده‏‌اند. معلّم ملک، کون جامع، جام جهان نما، مرد تمام، حق مخلوق، کلمه فاصله جامعه، روح عالم، خاتم ولایت برخی از تعبیرات از انسان کامل است. جستار پیش رو بر آن است تا با تکیه بر منابع مهم عرفانی در سه مقام، و در هر مقام به نکاتی چند اشاره نماید:1 . نسبت انسان با خداوند متعال؛ نظری کرد که بیند به جهان قامت خویش / خیمه در مزرعه آب و گل آدم زد؛ 2 . جایگاه انسان در نظام هستی و نسبت او با عالم؛ الحذر ای مؤمنان کان در شماست / در شما بس عالم بی‏ انتهاست؛ 3 . رسالت و ولایت انسان؛ نایب‏ حق است و نایب بامنوب / گر دوپنداری قبیح آید نه‏ خوب.
مشخصات اثر
نهان گرایی (Mysticism)
نویسنده:
ویلیام جیمز
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
من بارها و بارها در سخنرانیهای خود به نکاتی توجه داده و آنها را ناتمام گذاشته ام تا وقتی که بتوانیم به موضوع نهان گرایی یا میستی سیزم دست پیدا کنیم. شاید بعضی به این تعویق ها و ناتمام گذاشتن مکرر این مطلب بخندند. اما اکنون وقت آن رسیده است که ما به طور کاملا جدی با این مسئله روبرو شویم و این طناب را با همدیگر پاره کنیم. یکی ممکن است واقعا بگوید: من فکر می کنم که تجربه دینی شخصی ریشه در حالات و کیفیات نهانی شعور ما دارد. بنابر این برای ما که در این مباحث و سخنرانیها تجربه شخصی را موضوع اصلی مطالعات خود قرار داده ایم، این حالات و کیفیات شعوری، یک فصل اساسی و حیاتی را تشکیل می دهد که دیگر فصول بحث از پرتوی آن کسب نور می کنند. حال نمی دانم که آیا پرداختن به حالات غیبی و نانی، مطلب را روشن تر خواهد کرد یا تاریک تر.
صفحات :
از صفحه 74 تا 89
مشخصات اثر
تأثیر اندیشه ابن عربی در باب «ولایت» بر شیخ محمود شبستری با تکیه بر گلشن راز
نویسنده:
زهرا ریاحی زمین، حسین طاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , امام خمینی
چکیده :
آن چه مسلم است این که ابن عربی با عرفانی پیش رو و بسیار متعالی، عصاره ی ماترک تعالیم اولیای پیشین متصوفه را با برخوردی نظری و فلسفی و نبوغی عدیم المثل، چنان خلاقانه به بازتولیدی نو تبدیل کرد که هنوز، تا عصر حاضر، خود میراث گذار و پدر فکری اکثر عرفای متأله و متفکر به شمار می آید. سلطه اندیشه او از زمان حیاتش تا ظهور عرفای شیعی و نظریه پردازان و نقادان صفوی و قاجار و متاخرین معاصر، خود، گواه عظمت روح و فکر وی است. یکی از مهم ترین آموزه های فکری ابن عربی در عرفان نظری، در باب ولایت است. مبحث ولایت را می توان به دو دوره ی قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. آن چه از این مفهوم و مصادیق ظهوری آن در اندیشه ی شیخ محمود شبستری در گلشن راز برمی آید، ادامه ی تعالیم سنت اکبری و شارحین معاصر وی، چون قیصری و کاشانی است. در این مقاله سعی شده است آن چه از تعالیم محیی الدین ابن عربی در اندیشه ی شیخ شبستری درباره ی ولایت و انسان کامل رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه ی گلشن راز، بررسی و تحلیل شود. این مقاله ماحصل تحلیل مقایسه گونه ای بین آرای ابن عربی و شبستری، برای نشان دادن نقطه های تاثر عارف شبستر از آثار شیخ اکبر است. بنابراین در خلال مطالب، به فراخور موضوع، از قیاسات و اشارات سایر شراح آثار ابن عربی و عرفای مقدم بر وی نیز استفاده گردیده است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
مشخصات اثر
جلوه های تجلی در آثار عرفای متقدم و امام خمینی (ره)
نویسنده:
امین رحیمی، منوچهر اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
تجلی به معنی آشکار و هویدا شدن است که در اصطلاح عرفانی، هویدا شدن انوار غیب بر دلهاست و به انواع مختلف از جمله تجلی فعلی، صفاتی و ذاتی تقسیم شده است. گروهی نیز به تجلی روحانی و ربانی اشاره دارند و شهود تجلی افعالی را محاضره و شهود تجلی صفات را مکاشفه و شهود تجلی ذات را مشاهده گویند و معتقدند که اگر سالک به اندازه مویی به تعلقات وابسته باشد،‌ هرگز شایستگی تجلی نیابد و این سه تجلی هر کدام مقدمه دیگری است که در تفصیل مبحث تجلی به انواعی دیگر از جمله تجلی ظهوری، غیبی، آثاری و ... برمی خوریم و ارتباطش را با فیض اقدس و مقدس نیز در می یابیم.
صفحات :
از صفحه 137 تا 154
مشخصات اثر
پاسخهای قرآنی در گفتمان ادبی« گلشن راز »
نویسنده:
محمد حسین خان محمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
کتاب گلشن راز شبستری، بی تردید یکی از آثار ارزشمند زبان فارسی است که ادب و معارف والای آن برگرفته از مضامین ارزشمند قرآن کریم است و به سبب همین اهمیتی که دارد، شرح و توضیح زیادی برآن نوشته شده است و مسائل این کتاب کم حجم اما پرمحتوی از جنبه ­های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در این گفتار، سعی شده است که سوال­های ادبی گلشن راز با پاسخ ­های دقیق و مسائل ظریفِ معرفتی و شناختی تا وصول به حق و بقاء بالله، از گلزار سرسبز و پر از گلهای دانش حقیقت قرآن مجید استخراج شود. این پاسخ ها در عین روشنی و قاطعیت از جنبه ­های ادبی و بلاغی بالایی برخوردارند. در پاسخ به هر پرسشی، چندین آیۀ شریفه که مناسبت با موضوع مورد پرسش دارد، ذکر شده که در اصل، آن آیات، جواب نکات و دقائق و مشکلات پرسیده شده، محسوب می­ شوند. بر این اساس می توان گفت که قرآن کریم، با دلایل متقن و عقل پسند، جوابگوی تمام نیازهای مادّی ومعنوی در ابعاد مختلف زندگی انسان است.
صفحات :
از صفحه 115 تا 139
مشخصات اثر
ادبیات نئوکلاسیک و فلسفه روشنگری
نویسنده:
شیده احمدزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
عقل عنصر اصلی فسلفه روشنگری محسوب می شود و از همین رو است که قرن هجدهم را عصر طلایی تفکر عقلانی - مذهبی در طول تاریخ فلسفه می نامیم. در قرن هجدهم،‌ نه تنها جایگاه علم تغییر کرد بلکه طبیعت نیز به کمک «عقل» الوهیت را تحکیم بخشید. ادبیات نئوکلاسیک انگلستان که نمودی از فلسفه روشنگری است، ادبیاتی انسان گرا و اخلاقی است که هویت اجتماعی انسان ها را در نظر می گیرد. قرن هجدهم عصر بزرگ طنز، هجو، نقیضه، مقاله و رساله است؛ چرا که این انواع بیشتر از غزل با نگاه احساس به انسان می نگرد. رمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و مانند شعر و طنز، تفکر اخلاقی روشنگری را دنبال می کند و سعی می کند در مقابل درگیری ها و تضادهای اجتماعی، الگوهای کمال یافته انسانی را بنا نهد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 15
مشخصات اثر
آیا شعر «پس به هر دوری ولیّی قائم است تا قیامت آزمایش دائم است» دلالت بر جدائی تشیع از تصوف نمی‌کند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
اين شعري است كه محمود شبستري در گلشن راز و با كمي تفاوت مولانا جلال‌الدين بلخي در مثنوي سروده‌اند. و شعر دوم آن در گلشن راز چنين است: «دست زن در دامن هر كو ولي است خواه از نسل عمر و خواه از علي است»[1] و در بیشتر ...
مشخصات اثر
قصیده یائیه میرفندرسکی: نسخه‌شناسی، تصحیح و تحقیق
نویسنده:
غلامرضا اعوانی ، ایرج داداشی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
نام میرفندرسکی بی‌درنگ یادآور قصیده معروف اوست. بر این قصیده شرح‌هایی نگاشته شده و همان‌گونه که خود میرفندرسکی این قصیده را به تبع شاعرانی چون ناصرِ خسرو سروده است، شاعرانی نیز آن را تقلید کرده و بر همان قالب قصاید مشابه‌ای سروده‌اند. این قصیده به توسط عده‌ای دیگر از شعرا تضمین و تخمیس هم شده است. قصیده یائیه علی‌رغم شهرتی که دارد، تاکنون مورد تحقیق و تصحیح قرار نگرفته است. بدبختانه نسخه‌ای به خط میرفندرسکی در دست نیست و تنها یک نسخه حاوی 37 بیت نخستین این قصیده یافته‌ایم که در زمان حیات او کتابت شده است. نزدیک‌ترین نسخه به زمان حیات شاعر، حاوی 67 بیت متعلق به 4 سال پس از وفات اوست. نسخ خطی حاوی این قصیده، روایت‌های مجمل و گاه مفصلی از آن به دست می‌دهند. حتی بیشتر نسخه‌ها در تعداد و ترتیب ابیات با هم توافقی ندارند. محتوای خاص قصیده آن را در عداد اشعار حکمی همچون گلشن راز شبستری قرار می‌دهد. محققین در رویکرد میرفندرسکی بر اساس محتوای این قصیده اتفاق نظر ندارند، برخی آن را فلسفی و بر مذاق مکتب ارسطو و ابن‌سینا و برخی دیگر آن را عرفانی و منطبق بر مشرب ابن‌عربی و عرفان نظری می‌دانند. در این مقاله با استفاده از هفده نسخه که به فاصله زمان حیات تا 150 سال پس از وفات شاعر استنساخ شده‌اند، تصحیح صورت گرفته است. قطعاً دسترسی به یک متن مصحح بسیاری از قضاوت‌ها را درباره میرفندرسکی تغییر خواهد داد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 57
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 81