جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 63
بررسی اندیشه‌های کلامی فیاض لاهیجی
نویسنده:
حمید عطایی نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ملاّعبدالرزّاق لاهیجی (م 1072 ق) متخلّص به فیّاض، یکی از بزرگترین متکلّمان در طول تاریخ کلام اسلامی و برجسته ترین متکلّم شیعی در دوران متأخّر بوده است. او با نگارش آثار ارزشمند کلامی، نقش بسیار مهمّی در دفاع از عقاید تشیّع و تقویت ایمان دینی مردم ایفا نمود.بررسی های انجام شده در آثار کلامی وی نشان می دهد که اگر چه نظرها و دیدگاه های لاهیجی در بسیاری از موضوعات کلامی مطابق و موافق دیدگاه های عرف متکلّمان شیعه است؛ لکن با وجود این او در برخی از مسائل مانند: فاعلیّت الهی، حسن و قبح عقلی و معجزات پیامبر(ص) دارای آراء و اندیشه هایی خاصّ و متفاوت با دیگر متکلّمان بوده است. فیّاض از جمله متکلّمانی بود که پس از تأسیس مکتب کلام فلسفی به دست خواجه نصیر الدین طوسی(م 672 ق) از وی پیروی نمود و آثار خود را به شیوه مرسوم در سنّت کلام فلسفی به نگارش درآورد. لاهیجی در نگاشته های خودش در صدد بر آمد که همانند خواجه و حتّی بیش از او، با استفاده از اصول، قواعد و اصطلاحات فلسفه مشّاء، به تقریر و تبیین مباحث کلامی بپردازد و از این حیث تأثیر فراوانی بر فرایند فلسفی شدن علم کلام در تشیّع داشت. در واقع جریان فلسفی شدن کلام شیعه که از زمان خواجه نصیر آغاز شده بود، بار دیگر توسّط فیّاض و با نگارش آثار کلامی متعدّد با رویکرد و صبغه فلسفی نه تنها احیا شد، بلکه به اوج شکوفایی و اعتلای خود دست یافت.پایبندی و تقیّد شدید نسبت به حکمت مشّاء و به ویژه آراء و اندیشه های ابن سینا، استقلال فکری، آگاهى عمیق به افکار و عقاید فِرَق و مذاهب کلامی، ‏آشنایی کامل با عرفان و تصوّف و برخورداری از گرایش ها و تفکّرات عرفانی را می توان از ویژگی ها و مشخّصات فکری لاهیجی بر شمرد که به طور مشخّص بر نحوه تقریر و نگارش وی از مباحث کلامی تأثیر گذار بوده است.
تکامل نوعی انسان بر اساس نظریه‌ی جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس
نویسنده:
باقر گرگین؛ حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تبیین و اثبات مبانیِ ویژه‌ی صدرالمتألهین شیرازی در حکمت متعالیه، بسیاری از مسائل گوناگون حکمت را دگرگون کرد و تعالی بخشید. از آن جمله نظریه‌ی جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس است که خود، بر اصولی چون اصالت وجود و حرکت جوهری استوار شده است. نحوه‌ی حدوث و حیات و استکمال نفس انسانی، بر اساس نظریه‌ی مذکور، مباحثی را درباره‌ی انسان به میان آورد که خاستگاه نوآوری‌هایی در نظام فلسفیِ ملاصدرا شد. تکامل جوهری که به دگرگونی نوعی منجر می‌شود، از آن دست است. نفس انسانی در فلسفه‌ی ملاصدرا با بهره‌گرفتن از اصولی چون اصالت وجود، حرکت جوهری و رابطه‌ی اتحادی خاصی که بین نفس و بدن، با تکیه بر نظریه‌ی جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا بودن نفس برقرار می‌شود، در حرکتی ذاتی قرار می‌گیرد. بر همین اساس است که سخن از دگرگونی و تکامل نوعیِ انسان به ‌میان می‌آید. نظریه‌ی تکامل نوعی در تبیین مسأله‌ی تکامل انسان، در زندگی پس از مرگ و حل معضلات آن نقش بسزایی ایفا می‌کند. کوشش نگارنده در این پژوهش، معطوف به تبیین جایگاه نظریه‌ی جسمانیة الحدوث و روحانیة البقا بودن نفس در شکل‌گیری دیدگاه تازه‌ی ملاصدرا درباره‌ی ماهیت انسان و چگونگی تکامل اوست.
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
مطالعه ی تطبیقی لوازم فلسفی نظریه ی وحدت شخصی وجود و وحدت تشکیکی وجود
نویسنده:
باقر حسین لو، حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریة وحدت وجود عرفا همواره مورد توجه فیلسوفان اسلامی بوده است. در تبیین فلسفی ارائه‌شدة صدرا از نظریة وحدت وجود عرفا هم از وحدت تشکیکی وجود و هم از وحدت شخصی وجود سخن به میان آمده است. طرح نظریة وحدت شخصی وجود در سه حوزة وجودشناسی، معرفت‌شناسی و الهیاتی مستلزم آثار و لوازمی است که باعث تغییر و دگرگونی در مفاهیم فلسفی می‌شود. به طوری که با طرح این نظریه، فلسفه‌ای که از آن با عنوان فلسفة کهن یاد می‌کنیم دگرگون می‌شود. در نتیجه، هر چند عبارات و واژگان در نظریة وحدت شخصی وجود و فلسفة کهن مشترک است، اما نمی‌توان آثار و لوازم این نظریه را در فلسفة کهن به کار برد.بنابراین، اگر به نظریة وحدت شخصی وجود قائل شدیم، آثار و لوازمی را به دنبال دارد که راهی جز پذیرش آن نداریم و پذیرش آثار و لوازم این نظریه مستلزم فلسفة جدیدی است. در این مقاله با مطالعة تطبیقی آثار و لوازم نظریة وحدت شخصی وجود سعی می‌کنیم نشان دهیم که پذیرش آثار و لوازم این نظریه طراحی فلسفة جدیدی را می‌طلبد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
نقد و بررسی حکمی آموزه بداء در آراء دانشوران شیعی
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
آموزه بداء یکی از آموزه های اصلی کلام شیعی است، که از دیرباز نظر دانشمندان اسلامی را به خود معطوف داشته است، پاره ای به جهت تعارض این آموزه با علم مطلق الهی به تشکیک و رد آن اهتمام ورزیده اند، و برخی به تحلیل و توجیه آن همت گماشته اند. در این میان توجه به استعمالات این اصطلاح در کتاب الهی و احادیث ماثور نقشی بنیادین در تحلیل این آموزه دارد؛ زیرا تنصیص بر این آموزه در گرو فهم عمیق از آموزه های دینی است. گفتار حاضر بر آن است که با نقل آراء اصیل و بنیادین در این باره به نقد و بررسی آنها بپردازد و وجوه ضعف آنها را وانمایاند.
صفحات :
از صفحه 15 تا 39
برهان صدّیقین به روایت حکیم صهبا و جایگاه آن در حکمت متعالیۀ صدرایی
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در پی تدوین آموزة «برهان صدیقین» و نگرش به ساحت واجب­الوجود از رهگذر وجود صرف که اولین­بار توسط "ابن سینا" پی­ریزی شد (شیرازی، 1378،ج6،ص27)، حکمای بزرگی بدین مهم پرداختند و تقریرهای گوناگونی از آن عرضه داشتند. بزرگ حکیم جهان اسلام، "صدر الدین محمد شیرازی" با وصول به اصل اصالت وجود و جعل وجود به تقریری نو از آن دست یازید. تقریر وی که بر بنیاد وحدت تشکیکی وجود بنا نهاده شده بود، بعدا توسط شارحانش از حوزۀ وحدت تشکیکی به وحدت شخصی توسعه یافت و قرائت­های بدیعی از آن عرضه شد. عارف حکیم "آقا محمدرضا قمشه­ای" از زمرۀ این حکما است که با بهر­ه­وری از مبانی عرفانی "ابن عربی" و شارحانش به قرائتی نو دست یافته است، نوشتار حاضر کوششی جهت بازنمایی دقیق فلسفی این تقریر است و در پی تقریر آن در صدد است که به وجوه خلل آن بر بنیاد دستگاه تشکیکی حکمت صدرایی اشاره کند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 42
معرفت‌ شناسی در مکتب حکمت متعالیه
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
بررسی تطبیقی ارتباط دین با عقل و علم (از نقطه نظر مطالعه تطبیقی نظریات ایان باربور و جوادی آملی)
نویسنده:
حسین جورسرا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسأله ارتباط دین با عقل و علم جزء دغدغه‌های اصلی باربور و جوادی آملی در غرب و شرق عالم و با دو جامعه دینی متفاوت می‌باشد. جوادی آملی با پایه قرار دادن دین، علم و عقل را در درون دایره دینی قرار داده و تعارض بین دین و علم و عقل را موجه ندانسته و تعارض آن دو را با نقل می‌داند و راه‌ حل‌های خوبی هم ارائه می‌دهد اما باربور با پایه قرار دادن علم و پیش فرض جدایی دین با علم به دنبال نظریه‌ی گفتگو میان آن دو است و دغدغه‌ی این را دارد که دین همانند علم ساختار و مدل مشخصی دارد و می‌تواند به عنوان منبع معرفت و روش زندگی قرار گیرد اما جوادی آملی دغدغه‌ی تأکید بر عقل در دایره دینی را دارد. هر دو متفکر محدودیت علوم تجربی را مطرح می‌نماید. در تطبیق نظریات این دو متفکر در حوزه نگاه کلان و فلسفی به این سه مقوله و بحث قلمرو دین کمک شایانی از جوادی آملی می‌توان گرفت و در مسأله علم و ساختارها و روش‌های آن و در نقد نقل‌های دینی و طرح معیارهای ارزیابی آنها از باربور کمک شایانی می‌توان گرفت.دراین رساله ابتدا به دنبال ادبیات تاریخی این مساله وبد توصیف نظریات این دو متفکر وسپس طرح شباهتها وتفاوتها وهمچنین با نگاهی تطبیقی به دنبال درک بهتر این مساله میباشیم.
نقد فلسفة دارون (نقد فلسفة دروین)
نویسنده:
ابوالمجد الشیخ محمد الرضا النجفی الاصفهانی؛ تحقیق: دکتر حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
منشورات كتابخانه عمومي آيت الله نجفي,
علامه نجفی و نقد فلسفه داروین
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علامه محمدرضا نجفی اصفهانی از علمایی بود که با نگاهی انتقادی به جرح نظریه تکامل داروین پرداخت. وی در کتاب «نقد فلسفه داروین » خود با بهر هگیری از قدرت برهان منطقی و نه استفاده از مبانی نقلی )قرآن و سنت( به مصاف این جریان فکری رفت. نویسنده در مقاله حاضر پی ش از معرفی درون مایۀ نقد علامه نجفی، اشارتی گذرا به زندگانی و آثار وی دارد. سپس تاریخچه ای از کتاب نقد فلسفه داروین علامه را بیان و در ادامه محتوای بخش های کتاب علامه را به طور مبسوط تشریح می کند. در نهایت جایگاه نقد علامه نجفی را مورد بحث قرار می دهد.
صفحات :
از صفحه 50 تا 56
شرح کتاب النجاة لابن سینا (قسم الالهیات)
نویسنده:
فخرالدین اسفراینی نیشابوری؛ محقق: حامد ناجی اصفهانی؛ ناظر: مهدی محقق
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«ترجمه و شرح الهيات نجات شيخ‌ الرئيس ابوعلى سينا»، اثر سيد يحيى يثربى به زبان فارسى است كه در آن به شرح بخش الهيات از كتاب نجات نوشته بوعلى سينا پرداخته است. روش شارح محترم چنين است كه در هر بحثى، نخست بخشى از متن عربى آورده و بعد به ترجمه آن پرداخته و در صورت لزوم، شرح هم نوشته و مطالب شرحش را در پاورقى آورده و به همين ترتيب ساير مباحث را ادامه داده است. از نظر كيفيت شرح حاضر نيز با نظر به اينكه دكتر يثربى از شاگردان علامه طباطبايى و از استادان فلسفه اسلامى در دوران معاصر است و آثار متعدد و قابل توجهى در اين زمينه تأليف كرده، اين شرح نيز خواندنى و قابل تأمل است. شارح محترم در شرح مطالب بوعلى سينا گاه به‌ مناسبت به مطالب فيلسوفان ديگر مانند حكيم سبزوارى نيز پرداخته و وارد نقد نظرات آنان هم شده است.
  • تعداد رکورد ها : 63