جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده مقاله: مسئله «مهدویت» از مسائلی است که تمام مسلمانان به گونه‌ای آن را پذیرفته‌اند. فرقه‌ وهابیت نیز همانند دیگر مذاهب اسلامی بنا بر روایاتی که آنها را متواتر می‌دانند، اصل مهدویت، عدالت‌گستری مهدی موعود و خروج او در آخرالزمان را باور دارند. «عبدالعزیز بن‌باز» نیز به عنوان یکی از شخصیت‌های مهم وهابی معاصر، نظراتی هرچند پراکنده در باب مهدویت ارائه نموده است. نوشتار پیش‌رو کوششی توصیفی‌ـ‌تحلیلی برای بررسی دیدگاه وهابیان، به ویژه عبدالعزیز بن‌باز راجع به مهدی موعود است. بن‌باز اخبار دلالت‌کننده بر اصل مهدویت را متواتر شمرده و منکر مهدویت را نیز کافر می‌داند. وی ویژگی‌هایی چون هم‌نامیِ پدر مهدی با رسول خدا, از اهل‌بیت بودن، حسنی بودن، عدالت گستری، حکومت کردن بر مبنای شرع مطهر، هم‌زمانی با ظهور عیسی} و ... را برای مهدی آخرالزمان برمی‌شمرد، اما نقدهایی جدی نیز بر دیدگاه او وارد است که نگارنده تلاش نموده در نقد دیدگاه وی بیشتر به منابع مورد پذیرش وهابیان رجوع نماید.

فرهنگ مهدوی از مجموعه باورها، ارزش‌ها و نمادها تشکیل شده که در ارتباط با ظهورمنجی از نسل پیامبر( ص ) و فرزند یازدهم حضرت علی ( ع )، شکل گرفته که ریشه اعتقادی آن از آیات و روایات معصومین ( ع ) استخراج می‌شود. فرهنگ مهدوی دارای دو بخش می‌باشد؛ فرهنگ آرمانی و فرهنگ انتظار. مهمترین ویژگی‌های فرهنگ مهدوی و حکومت جهانی حضرت ( عج )، عبارتند از آرمان‌شهری، جهان‌شمولی و دینی بودن آن. آثار این فرهنگ شامل دو بخش آشکار و نهان است که، مهم‌ترین اثر آشکار آن" زمینه‌سازی برای ظهور " است و کارکردهای نهان آن عبارتنداز: ترسیم اهداف زندگی، ایجاد نشاط و خوش‌بینی، پویایی و تحرک و هویت بخشی و انسجام‌آفرینی. همچنین چشم انداز فرهنگ مهدوی در چهار بعد توسعه اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی جهانی‌شدن را به عنوان گسترش روابط فوق قلمروگرایی تعریف نموده و بر مبنای آن به بررسی ابعاد، ویژگی‌ها و پیامدهای جهانی‌شدن پرداختیم. بررسی تأثیرات جهانی‌شدن بر فرهنگ مهدوی و حکومت جهانی حضرت ( عج ) در قالب چالش‌ها و فرصت‌ها آمده است. چالش‌ها در درجه اول ناظر به عناصر فرهنگ مهدوی یعنی؛ باورها، ارزش‌ها و هنجارها می‌باشد و همچنین در حوزه ویژگی‌ها و آثار فرهنگ مهدوی است، که البته با آسیب شناسی عملکرد دستگاه‌های فرهنگی درون جامعه و استفاده از فرصت‌هایی که جهانی‌شدن فراروی فرهنگ مهدوی می‌گذارد، کاستی‌های موجود مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و با توجه به گسترش تکنولوژیباید از فرصت‌هایی که جهانی‌شدن ایجاد کرده است نهایت استفاده را برای ترویج فرهنگ مهدوی داشت.

پژوهش پيش رو در صدد بررسي نقش عيسي مسيح ع در دولت جهاني مهدي موعود ع است. در اين پژوهش پس از مباحث کلي ومفهومي در فصل دوم به شماري از مباني نظري وکلامي تحقيق مانند: امامت و خلافت حضرت مهدي (ع)، عيسي مسيح در کتاب مقدس و قرآن، رجعت و يا نزول مسيح ع، مسيح و جانشيني مهدي (ع)، آيا حضرت مهدي (ع) مجدد است؟ و نجات بشر در پايان تاريخ، پرداخته شده است. سپس در فصل سوم بهمحورهاي اصلي پژوهش مانند اقتداي مسيح ع به نماز مهدي، وزارت دولت مهدي، کشتن دجال ، شکستن صليب به عنوان نماد فرهنگ وتفکر مسيحي، از ميان برداشتن يأجوج و مأجوج، خزانه داري وداوري در دولت مهدي عليه السلام با استناد به کتب روايي پرداخته شده است. به دليل ماهيت اين تحقيق، منابع تحقيق، کتابخانه اي است. شيوه به کار رفته در آن، جستجو، مطالعه و تحليل دادهها است. شيوه بيان مطالب مبتني بر توصيف وتحليل کلامي وحديثي است.

چکیدهموضوع پایان نامه‌ى حاضر "جلوه‌هاى محبت و هدایت امام غائب بر امت در آیات و روایات" مى‌باشد.از مهمترین أهداف این پژوهش بازخوانى جلوه‌هاى محبت و هدایت امام غائب نسبت به امت اسلامى،نفى باورهاى اشتباهى چون خشونت حضرت یا رها بودن امت اسلامى در هنگام غیبت آن بزرگوار و افزایش گرایش امت اسلامى به انتظار و محبت نسبت به امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف مى‌باشد. نگارنده با تتبع در منابع کتابخانه‌اى و نرم افزارهاى تخصصى مرتبط، به دسته بندى داده‌هاى پژوهش در چهار فصل پرداخته است: فصل اول تحت عنوان " کلیات" به بیان ساختار و روش تحقیق و مفهوم شناسى واژگان کلیدى پژوهش مى‌پردازد. فصل دوم ذیل عنوان " جلوه‌هاى محبت امام غائب بر امت" به واکاوى کیفیت و مصادیق محبت امام غائب به امت مى‌پردازد.در فصل سوم تحت عنوان "جلوه‌هاى هدایت امام غائب بر امت" پس از تحلیل نقش هدایتگرى حضرت در زمان غیبت صغرى، هدایت حضرت مهدى علیه السلام در حوزه‌ى معارف، احکام دین و اخلاق الهى در زمان غیبت کبرى مورد بررسى قرار مى‌گیرد. فصل چهارم نیز به خلاصه و نتیجه گیرى این تحقیق مى‌پردازد.بر اساس نتایج این پژوهش، رابطه‌ی امام زمان علیه السلام با امت اسلامی در دوران غیبت بر اساس قاعده‌ی لطف خداوند تا زمان ظهور آن حضرت در ابعاد مختلف ادامه دارد و بر اساس محبّت، شفقت و هدایت می‌باشد و دارای جلوه هایی مانند "هدایت نمودن مردم از طریق توقیعات"، "انجام معجزه یا خبر دادن از غیب جهت اثبات امامت خویش"، "ایجاد شبکۀ وکالت و نمایندگان خاص"، "روشنگری درباره جریان‌های انحرافی"، "شناساندن مدعیان دروغین به مردم"، و "نامه‌نگاری‌های گسترده و وسیع" در دوران غیبت صغری و جلوه‌هایی مانند"تأیید فقهای جامع الشرایط و توصیه به مراجعه به آنها"، "اجماع لطفی"، "حل بعضی از معضلات علمی بزرگان شیعه"، "هدایت به امر امام غائب" و ...در دوران غیبت کبری می‌باشد. نوع منابع استفاده شده در این تحقیق،تفاسیر قرآن کریم، کتب روایى، سیره و تاریخى بوده است.کلیدواژگان: هدایت، محبّت، امام زمان علیه السلام، قرآن ، روایات.