جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با عنوان تحلیل و بررسی روایات نحوه ی حاکمیت امام زمان علیه السلام می باشد. که در آن به چگونگی شکل گیری و آغاز حکومت مهدوی پرداخته شده است.هدف از انجام این پژوهش رسیدن به پاسخی متقن در مورد اقدامات حضرت ولی عصر علیه السلام پس از ظهور و نوع برخورد ایشان با مشکلات موجود در آن عصرمی باشد.منابع استفاده شده در این پایان نامه کتب روائی دست اول شیعه و اهل سنت می باشد.در مورد نحوه ی به حکومت رسیدن حضرت ولی عصر علیه السلام دو نظر عمده وجود دارد که در مورد هر یک نقدهائی نیز وارد می باشد.نظر اول، حاکمیت ایشان از طریق جنگ و کشتار بی حد و حصر می باشد تا جائی که خون در زمین جاری شده و رنگ آب رودخانه ها (مثلاً رود فرات) تغییر می کند.نظر دوم، حاکمیت ایشان را بدون هیچ گونه جنگ و خون ریزی بیان می کند به نحوی که این حکومت به آرامی و حتی ریخته نشدن مقدار کمی خون (به اندازه حجامت) تشکیل می شود.در این میان یک دیدگاه اعتدالی نیز وجود دارد و ما در این پژوهش آن را پیشنهاد می‌کنیم؛ این دیدگاه و چنین است.حکومت مهدوی برای رسیدن به اهدافی والا تشکیل می‌شود که مهم‌ترین آن برقراری دین مقدس اسلام و فرهنگ ناب اسلامی در سراسر جهان است.امام زمان علیه‌السلام برای پیشبرد این هدف بزرگ ابتدا به فراخوان عمومی پرداخته و پس از اتمام حجت، ناگزیر باید اخلال گران و ستمگران را نابود کنند، ایشان این مهم را به بهترین نحو و در کمترین زمان ممکن انجام می‌دهند و علاوه بر نابودی ظلم و بیداد از چهره جهان، با انتقام از ظالمان و مفسدان، باعث شادی محرومان و مظلومان می‌شوند.در واقع امام زمان علیه السلام ابتدا از روش فرهنگی و بیان خطبه، در برخورد با جهانیان استفاده می‌کنند و همگان را به سوی خدا و دین اسلام دعوت می‌کنند و با معرفی خود به عنوان بقیهالله و جانشین همه پیغمبران، حجت را بر مردم تمام می‌کنند. پس از آن دوستان و یاران، در کنار حضرت و در رکاب ایشان قرار می‌گیرند و دشمنان و مستکبران رو به روی امام صف می‌کشند و حضرت نیز در مرحله بعد وارد عملیات نظامی شده و ظلم و بی‌عدالتی را در مدت زمان هشت ماه از بین می‌بردند و جهان پر از عدل و داد می‌نمایند.حضرت بقیه الله الاعظم علیه‌السلام علاوه بر استفاده از نیروهای نظامی قدرتمند، از امدادهای غیبی نیز در این مسیر بهره می‌جویند که از جمله این امدادهای الهی رعب و ترس است که به عنوان سلاح امام و در دل دشمنان کارگر می‌شود و علاوه بر آن این فرشتگان الهی هستند که بخشی از سپاهیان امام را تشکیل می‌دهند.البته بعضی کرامات و معجزات نیز مانند بر روی آب راه رفتن در سپاه امام دیده می‌شود که به همراه موارد بالا عواملی هستند که باعث تسخیر قسمتی از کشورهای جهان بدون نزاع و جنگ می‌شوند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

روایات اسلامی بر ضرورت زمینه سازی امر ظهور و خوش پیمانی با امام عصر تاکید دارند. از این رو باید دید مهم ترین بایسته های نظری و عملی و نافذترین اکسیر در سرعت بخشی به فرایند ظهور و رفع موانع آن چیست.مقاله این فرضیه را پی می گیرد که نقش و کارکرد جامعه ولایی و حکومت ولایی در این زمینه سازی بی بدیل است، اما کارکرد جامعه ولایی تا حکومت ولایی فاصله بسیاری دارد؛ زیرا هر چند در جامعه ولایی آحاد ملت با پذیرش ولایت و مرجعیت دینی برای زمینه سازی گامی لازم برداشته اند، وجود چالشی چون حاکمیت طاغوت و تعبید مردم، نرخ رشد زمینه سازی را کم رنگ می نماید، در حالی که وضع در حکومت ولایی (جامعه ولایی واجد حکومت ولایی) به گونه دیگری است؛ چرا که حکومت ولایی با شاخصه ها و ساز و کارهای درونی و هم چنین قدرت نرم افزاری و سخت افزاری خود، موجبات افزایش نرخ رشد زمینه سازی ظهور را رقم می زند.به بیان دیگر، دکترین حکومت ولایی می تواند با رشد و گسترش معرفت، معنویت و بیداری در سطح منطقه ای و فرامنطقه ای و هم چنین به چالش کشاندن استکبار جهانی موعود ستیز، جهان را برای پذیرش موعود آخرالزمان مهیا نماید. در واقع، رویش حکومت ولایی را می توان آغازی برای آغاز افول جبهه مستکبر زمینه سوز و پایان مظلومیت جبهه زمینه ساز و در نهایت ظهور منجی معنویت و عدالت دانست.

آخرالزمان عصری است که جولان جریانات شیطانی به اوج خود می رسد. برحسب منابع روایی، موضوع دجال یکی از آن تحرکات شیطانی مرموز و مزور است. نوع رسالت رسانه زمینه ساز در رویارویی با آن منوط به تصویری است که از آن ترسیم می شود. در صورت رویکرد فردشناسانه به دجال، رسالت رسانه زمینه ساز، تنها رسالتی تنذیری و هشداری خواهد بود که جامعه را نسبت به فردی خطرناک به نام دجال هشدار می دهد. چنین رسانه ای، «امروز» دیگر خود را درگیر با دجال نمی بیند، بلکه در انتظار حوادث «فردا» است. اما در صورت رویکرد جریان شناسانه به دجال، دیگر رسالت رسانه زمینه ساز در برابر شخص دجال نیست، بلکه در برابر پدیده ای به نام دجالیسم است که سازمان یافته و سیستماتیک اهداف و نقشه های شوم خود را برنامه ریزی می کند. در این صورت، رسالت رسانه زمینه ساز، رسالتی منفعلانه و تنذیری نسبت به «فردا» نیست، بلکه فعالانه و درگیرانه نسبت به «امروز» ارزیابی می شود. البته رویکرد جعلی نگریستن به روایات دجال نیز هست که رسالت رسانه زمینه ساز را به سوی رسالتی خاموش و مسکوت سوق خواهد داد. به نظر می رسد رویکرد جریان شناسانه به دجال، رسالت سنگین تری را بر دوش رسانه زمینه ساز می نهد که تبیین بیش تری را می طلبد. در هژمونی و جریان دجالیسم، دست کم دو گروه وجود دارد که رسالت رسانه زمینه ساز در رویارویی با آن ها یکسان نیست:1. گروه رهبران و سران جریان دجالیسم،2. گروه پیروان و فریب خوردگان جریان دجالیسم.در یک تقسیم بندی می توان این رسالت را در مقابل سران دجالیسم، سیاستی جهادی و سلبی (با دو راهکار «نقد و به چالش کشاندن تفکرات» و «افشای نقش ها و نقشه ها») و در مقابل پیروان فریب خورده پدیده دجالیسم، سیاستی ارشادی و ایجابی (با دو راهکار «تبیین مبانی و مواد معرفتی» و «نمایاندن کارکردهای دکترین مهدویت») ارزیابی نمود تا در نهایت، رسانه ای کارآمد و قویم بتواند با معرفت بخشی و بیداری عمومی در جهان، زمینه ها را برای اقامه حکومت ولایی به رهبری امام عصر (عج) فراهم نماید.

قصص قرآن از دیرباز مورد توجه مفسران، محدثان و دانشمندان علوم قرآنی بوده و از ابعاد گوناگون پژوهش‏های متنوعی با رویکردهای تاریخی، جغرافیایی، زیبایی ‌شناسی و اعجاز بیانی در این موضوع سامان یافته است. لیکن بعد کلامی آن به ویژه در مسائل کلامی امامت و مهدویت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. لذا این نوشتار در صدد است تا بن‌‏مایه‏‏‏های کلامی مهدویت در قصص قرآن را مورد بررسی و تبیین قرار دهد. بررسى‌ها نشان مى‏دهد امکان پنهانی بودن ولادت، امکان تصدی امامت در کودکی، غیبت، طول عمر، پایایی دوران جوانی، صدور معجزه در وقت ظهور، حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) از مهمترین مباحث کلامی مهدویت در قصص قرآن است. از سوی دیگر تبیین آداب انتظار در سیمای سوره یوسف، حکمت غیبت و امکان رؤیت امام عصر(ع) بى‏آنکه شناخته شود، از دیگر مسائل کلامی مهدویت است که در این نوشتار از منظر قصص قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.

چکیده در این نوشتار برآنیم تا با بیان مجموعه‌ای از آیات و روایات، ویژگی‌هایی از ساختار حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) را تبیین کنیم. از آیات قرآن بر می‌آید که خداوند به «صالحین» که از یاوران مهدی هستند، چند بشـــارت داده است: جانشینی خداوند و حکومت در زمین، نشر آیین حق در گستره جهان و از میان رفتن اسباب ترس و وحشت و ناامنی. این آیات و روایات به روشنی بیانگر حاکمیت الله و اولیای امر و احکام قرآن، پیروزی دین اسلام و نابودی حکومت‌های مادی‌گراست. در دولت کریمه مصلح جهانی، بحران‌های جهانی خاتمه می‌یابد و کاخ‌های گمراهی ویران می‌شود. در عصر طلایی ولایت مهدوی، فرهنگ عشق حقیقی و عدالت و صداقت، جامعه را می‌آراید. چشمه‌های حکمت و دانش بر زبان‌ها جاری می‌شود. انسان‌ها نیز دیگر نمی‌توانند با سلطه و جنگ و خون‌ریزی، دامان عدالت را آلوده سازند. محورهای عدالت در عصر ظهور عبارتند از: عدالت در تساوی حقوق، عدالت در انتخاب افراد شایسته و عدالت در اجرای قانون، حضرت (عج)، مدیران صالح، عادل و کارآمد را به کار می‌گمارد، تا عدالت اجتماعی در جامعه جامه عمل بپوشد. در حقیقت عدالت اجتماعی، همان عدالتی است که در حکومت واحد جهانی امام مهدی (عج) برپا می‌شود و برپایی آن، بزرگ‌ترین رسالت جهانی آن امام است. چرا که عدالت مهدوی، استمرار عدالت نبوی و علوی است که تشکیل انقلاب اسلامی زمینه تحقق حکومت جهانی عدالت‌گستر امام (عج) را فراهم کرد. لذا طبیعی است پیمودن راه این عدالت، همت و فعالیت مضاعف می‌طلبد تا بتوانیم زمینه‌ای روشن برای تلألؤ و این منبع نورانی مهیا سازیم.

گرچه توقف بر شخصی از اهل بیت(ع) به‌عنوان آخرین امام(ع) و مهدی منتظر(ع)، مسئلۀ بی‌سابقه و جدیدی نبوده اما گروهی از شیعیان که امام کاظم(ع) را مهدی و قائم منتظر می‌دانستند و بر همین اساس رحلت آن حضرت را منکر گشته و از پذیرش امامت حضرت رضا(ع) سر باز زدند با نام واقفیه یا واقفه شناخته شدند. این گروه به‌دلیل اینکه تهدیدی جدی برای تفکر اصیل شیعه به‌حساب می‌آمد کانون توجه و اهتمام امام‌ رضا(ع) قرار گرفت و بخش وسیعی از توان و فرصت پیش‌روی حضرت را مصروف خود ساخت. به همین مناسبت، واکاوی ماهیت و شخصیت‌های جریان مذکور، از زوایای مختلفی مورد توجه پژوهشگران و تحلیلگران مطالعات اسلامی قرار گرفته است. گرچه در معرفی فرقۀ مذکور، آثار ارزشمند و قابل توجهی ارائه شده اما تحلیل روابط و مواضع متقابل واقفیه و امام رضا(ع) کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، نگارنده از زاویۀ مذکور با روش توصیفی _ تحلیلی و با شیوۀ گردآوری کتابخانه‌ای در دو محور، بحث جریان واقفیه را مورد بررسی قرار داده است: 1. چیستی و کیستی واقفیه؛ 2. نحوۀ مواجهۀ امام رضا(ع) با این جریان.

امامت، استمرار نبوت و لطفى از جانب خداى متعال است. امامت جز با تصریح خداوندى تحقق نمى‌پذیرد و مردم در تعیین امام معصوم نقشى ندارند. امامت یکى از اصول بنیادى دین است و ایمان راستین جز با باور به بایستگى آن شکل نمى‌گیرد. امام، کسى است که خداوند متعال او را، پس از پیامبر به‌عنوان هدایتگر بشر برگزیده و باید از گناه و ناراستى، پاک و معصوم و به اذن خدا، از جهان غیب آگاه باشد. امام، نمونة کامل انسان و داراى برترین درجة کمال و فضیلت است و از آنجا که به یارى حق، همة گفتارها و رفتارهاى او نشان از راهى خدایى دارد، پیروى از وى بر همة مردم لازم و بایسته است. بر این اساس در نوشتار حاضر با روش تحلیل اسنادی به تبیین روایی نقش و جایگاه امامت از دیدگاه امام رضا(ع) و دلایل وجوب ولایت‌پذیری از امام معصوم و ولی امر زمان پرداخته شده و نتایج در قالب بررسی ضرورت وجود امام، شرایط و ویژگی‌های امام، نحوة انتخاب امام، چگونگی رسیدن به مقام امامت، راه‌های اثبات امامت از دیدگاه امام رضا(ع) و نیز دلایل وجوب ولایت‌پذیری از امام معصوم و ولی امر زمان بیان شده است.