جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 41
بررسی انتقادی تقریر ویلیام جیمز از شرطیه پاسکال
نویسنده:
رضا اکبری، عباس خسروی فارسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
يكی از استدلا لهای ارائه شده درباره اثبات وجود خدا و معقوليت باورهای دينی، به شرطیه پاسکال یا « شرطبندی پاسكال » مشهور است. ويليام جيمز استدلال شرطيه پاسكال را بازنگری و تقريری جديد از آن ارائه كرده است. از نظر او، هميشه اينگونه نيست كه ما باورهايمان را صرفاً بر اساس دلايل عقلی محض شكل داده و می پذيريم، بلكه در بسياری موارد، اراده، احساسات و عواطف جهت باور ما را تعيين می كند. از نظر او، باور دينی نيز در حیطه چنين باورهايی می گنجد. جيمز در نقد موضع شكاكيت و تعليق حكم به باورهای دينی، معتقد است پرسش ها و مسائل مربوط به پذيرش يا وازنش باورهای دينی، گرچه شايد به لحاظ عقلی، پرسش هايی گشوده و بدون پاسخِ نهايی و فيصله بخش باشند كه نتوان در مورد آنها موضع عقلانی قطعی در پيش گرفت، اما به لحاظ عملی و با توجه به نيازهای عاطفی و خواهشهای سرشت اراده گر و احساسی ما، در زمره انتخاب های اصيل و حقيقی می گنجند كه زنده، اجتناب ناپذير و سرنوشت سازند و نمی توان در مورد آنها بی تفاوت بود، بلكه بايد با توجه به نيازهای سرشت احساسی و اراده گر خويش، به بررسی آنها بپردازيم و اگر متناسب با اميال و خواسته های ما هستند، آنها را بپذیريم و در غير اینصورت، آنها را رد و طرد كنیم. ديدگاه جيمز در معرض انتقادهايی قرار گرفته است. تلقی ابزارانگارانه از صدق، پذيرش اراده گروی شناختاری، تعارض در عينیت گروی اخلاقی، عطف توجه به سود اين جهانی، ابهام در مفاهيمی همچون عاطفه و احساسات از جمله مهمترين اشكالات طرح شده بر تقریر جيمز از شرطيه پاسكال محسوب می شوند
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
تأملی در برهان نظم
نویسنده:
محسن موسی وند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
یکی از ادلّه اثبات وجود مبدأ هستی، «برهان نظم» و راه بررسی نظام دقیق و پیچیده عالم طبیعت است. این برهان به دلیل سهم زیادی که حس و تجربه در آن دارد و همچنین به دلیل انس بیشتر انسان با محسوسات و جهان ماده، فهمش برای غالب انسان هایی که با اصطلاحات پیچیده و فنی فلسفه و کلام آشنا نیستند، راحت تر است. این برهان هرچند با تقریرهای امروزی اش در مکاتب متقدّم کلامی نیامده است، اما می توان از آن به عنوان مقدّمه ای برای فهم براهین کامل تر و دقیق تر اثبات خدا بهره گرفت. در این نوشتار، سعی شده نظرات گوناگون درباره این برهان بررسی شود و به اشکالات وارد شده بر آن پاسخ داده شود.
صفحات :
از صفحه 91 تا 104
بنیاد ادلّه معقولیت، درجات کمال و حرکت در نهج البلاغه
نویسنده:
مریم موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
برهان «معقولیت اعتقاد» از براهین اثبات وجود خداست. این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را می‌توان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهج‌البلاغه یافت و با توجه به متأثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایسته‌تر است. برهان «درجات کمال» نیز برهانی است که متألّهان مغرب زمین آن را در اثبات خدا به کار می‌برند؛ این برهان بر قاعده امکان اشرف قابل انطباق است و می‌توان آن را از برخی تعابیر نهج‌البلاغه استنتاج نمود. هم‌چنین سخنانی از امام با صراحت بر برهان حرکت دلالت دارد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
بلز پاسکال (1623 - 1662م.)
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بلز پاسكال د‌ر محیطی ثروتمند‌ پرورش یافت. پد‌ر او بازرگانی متمول و جزو اشراف بود‌. زمانی‌كه او سه‌ساله بود‌، ماد‌رش فوت كرد‌. پد‌رش به تحصیل او توجه د‌اشت و از آن موقع، برای او معلم سرخانه گرفت. پد‌ر پاسكال تصمیم گرفت تا كتاب‌های مربوط به هند‌سه را تا 15 سالگی د‌ور از د‌سترس او قرار د‌هد‌ تا پسرش بتواند‌ توجه خود‌ را بر موضوع‌های د‌یگر متمركز كند‌. با این وجود‌ او از 12 سالگی د‌ر اوقات فراغت به‌طور مخفیانه به مطالعه‌ی هند‌سه می‌پرد‌اخت. د‌ر سال 1630 خانواد‌ه‌ی او به پاریس مهاجرت كرد‌ند‌ و پاسكال تحت‌تأثیر گروه‌های علمی قرار گرفت كه همانند‌ او روی مقاطع مخروطی كار می‌كرد‌ند‌. د‌ر سال 1639 پد‌ر پاسكال مأمور جمع‌آوری مالیات د‌ر منطقه‌ی نرماند‌ی شد‌. پاسكال برای كمك به پد‌ر، یك د‌ستگاه ماشین‌حساب مكانیكی ساخت كه د‌ر نوع خود‌ اولین نمونه بود‌. او د‌ر این زمان فقط 19 سال د‌اشت. پاسكال قاطعانه بر این باور بود‌ كه تجربه نسبت به استد‌لال، ارزش بیش‌تری د‌ارد‌. آزمایش‌های او نشان د‌اد‌ كه بالارفتن مایع د‌ر یك فشارسنج نه به‌د‌لیل كشش خلأ د‌ر بالای لوله، بلكه به‌د‌لیل فشار هواست. د‌ر سال 1648 او اصل پاسكال را ثابت كرد‌ كه بنابر آن، هر سیالی كه د‌ر ظرفی قرار گیرد‌، فشار را د‌ر تمام جهت‌ها به‌طور یكسان، منتقل می‌كند‌ و این فشار همواره بر سطوح تماس، عمود‌ است. پاسكال قوانین احتمالات را گسترش د‌اد‌. نتایج قانون احتمالات از جد‌ول حق بیمه‌ی مرگ و میر افراد‌ تا واپاشی ذرات زیر اتمی، كاربرد‌ د‌ارد‌. د‌ر سن 32 سالگی د‌چار حاد‌ثه‌ای هولناك شد‌ كه مسیر زند‌گی او را همین حاد‌ثه تغییر د‌اد‌. او از آن به بعد‌، زند‌گی خود‌ را كاملاً وقف موضوعات مذهبی كرد‌. مشهورترین اثر فلسفی پاسكال كتاب اند‌یشه‌هاست كه مجموعه‌ای از اند‌یشه‌های شخصی او د‌ر مورد‌ رنج و ایمان انسان است. پاسكال شاید‌ به‌د‌لیل زخم بد‌خیم معد‌ه، د‌ر 39 سالگی فوت كرد‌. اما با وجود‌ زند‌گی كوتاه، آثار بسیاری د‌ر زمینه‌های گوناگون فیزیك، ریاضی، هند‌سه و اد‌بیات مسیحی از خود‌ به‌جا گذاشته است.
شرطیه پاسکال؛ آیا نظریه معقولیت یک برهان است؟
نویسنده:
محمد محمدرضایی، مصطفی حسینی گلکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
بحث درباره مقصود پاسکال از ارائه شرطیه هنوز به جواب مقبول همه نرسیده است! آیا پاسکال در پی ارائه یک برهان است و یا تنها می خواهد دعوتی به محفل انس خود نماید؟ آیا مخاطب او ملحد است و یا درصدد تقویت ایمان مسیحی است؟ ریشه های قبلی شرطیه پاسکال کجاست؟ در مقاله حاضر ضمن بررسی تاملات پاسکال و مهم ترین شرح های آن تا حد امکان کوشش شده است ابتدا گفتار او ایضاح و سپس با روشنتر کردن پرسش های فوق، اقوال متعارض در این باره تبیین شود، لذا ابتدا قرائت دینی از معقولیت ارائه شده و سپس ضمن بررسی ریشه های تاریخی بحث و تحلیل پیشفرض ها و مقدمات شرطیه پاسکال، با رجوع به اهم نقادی های درباره آن، وجوه تعارض برداشت از معقولیت مشخص شده و به برخی توسعه ها و تحولاتی که در خلال این مباحث به ویژه در اندیشه معاصر پدید آمده، پرداخته شده است. مهم ترین نتیجه بحث این است که بسیاری ایرادات وارد شده بر معقولیت پاسکال حاصل جدا کردن آن از مقدمات و مفروضاتش بوده است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 32
تبیین نقش مبدا هستی در اندیشه دکارت
نویسنده:
محمدرضا محسنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
دکارت در آثار خود، با استفاده از براهین و استدلال های عقلی، سعی در تشریح یکی از مسایل بنیادین فلسفی، یعنی اثبات مبدا هستی دارد. او با در هم شکستن شالوده اسلوب های گذشته و با بهره گیری از ابزار خرد، در پی شناخت و تبیین نقش خداوند به عنوان امری یقینی و جوهری نامتناهی در جهان هستی است. دکارت، ضمن فطری خواندن حس خداخواهی در انسان، آن را ناشی از میل کمال جویی انسان می داند.ادله دکارت برای اثبات وجود خداوند، ادله ای فلسفی است، نه کلامی؛ زیرا آرایی که دکارت درباره ذات خداوند و جاودانگی روح انسانی ارایه می دهد، تنها با کمک خرد استدلالی و فلسفی قابل تفسیر است. خردباوری دکارتی برای تبیین نقش مبدا هستی؛ دیدگاه ها و راهکارهای علمی و در عین حال روحانی او برای اثبات وجود خداوند؛ بهره گیری او از مبانی ریاضی و علم مکانیک برای تبیین جهان مادی؛ و بالاخره باور قلبی، سلوک عقلانی، خشوع معنوی و آرامش عمیق دکارت در برابر اراده پروردگار، از جمله مواردی است که در این مقاله تحلیل می شوند.
صفحات :
از صفحه 143 تا 159
نظریه حقوق طبیعی
نویسنده:
محمد باقر پارسا پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
چکیده :
فکر حقوق طبیعی یا فطری و اعتقاد به وجود قواعدی برتر از حقوق موضوعه را می‌توان از بحث انگیزترین موضوعاتی دانست که پیشنیه آن به قرن‌ها پیش از میلاد حضرت مسیح علیه‌السلام باز می‌گردد. این اندیشه با مناقشه‌ها و ایرادهایی روبه‌رو بوده است که در این مقاله، نویسنده از مجموعه ایرادات، چهار ایراد عمده را مطرح و سعی کرده به آنها پاسخ گوید.این چهار ایراد عبارت‌اند از: 1. عدم توافق درباره مفهوم عدالت؛ 2. تنوع قوانین و حقوق موضوعه در بین جوامع؛ 3. عدم انطباق وقایع تاریخی با حقوق طبیعی؛ 4. پیروی حقوق از داوری‌های خودسرانه و فردی اشخاص.
صفحات :
از صفحه 141 تا 151
توجیه ایمان از دیدگاه ویلیام جیمز
نویسنده:
مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
در این جستار با اشاره به اختلاف دیدگاه‌ها در تفسیر ایمان، نظریه ویلیام جیمز در تفسیر و توجیه ایمان در سه بخش مبانی فکری، چارچوب کلی و اراده معطوف به باور دنبال شده است.با توجه به دیدگاه جیمز در پراگماتیسم و نگرش به انسان به عنوان موجودی که صرفا عقلانی نیست، شکل اصیل دین را نیز بعد عاطفی آن می‌داند. وی در ضمن مقدماتی چند برای توجیه ایمان (با وجود فقدان شواهد کافی)، اراده معطوف به باور را کافی می‌داند.
صفحات :
از صفحه 3 تا 16
رویکردی نوین در بررسی ماهیت ایمان با نگاه به ساحات وجودی نفس
نویسنده:
مهدی ذاکری، سیدمرتضی طباطبایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هنگام بحث درباره ماهیت ایمان، اغلب تفکیکی برپایه متعلق ایمان ارائه می شود که بر اساس آن، ایمان به گونه کلی یا گزاره ای است و یا غیر گزاره ای؛ یعنی اگر ایمان به یک یا چند گزاره تعلق گیرد، ماهیتش نیز گزارهای و از سنخ معرفت خواهد بود؛ اما اگر متعلق ایمان شخص یا موجودی خارجی باشد، ماهیت ایمان از سنخ اموری همچون دلبستگی و وفاداری است. این مقاله با بررسی لوازم این تفکیک نشان می دهد که اولا این دسته بندی به لحاظ صوری و منطقی دچار مشکل است و ثانیا چنان قوت و صلاحیتی ندارد که ماهیت ایمان را روشن کند. بخش دوم مقاله، ایمان را بر اساس اینکه کدام یک از ساحات سه گانه نفس آدمی بیشتر در آن مؤثر باشند، به ایمان عقل گروانه، اراده گروانه و احساس گروانه تقسیم و شواهدی از نظریات فیلسوفان و متکلمان مسیحی و مسلمان برای هریک از انواع ایمان ارائه می کند.
صفحات :
از صفحه 105 تا 124
جایگاه «دل» در معرفت شناسی دینی پاسکال
نویسنده:
عبدالرسول کشفی ,سیاووش اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
پاسکال، در باب نظریه های توجیه معرفت شناختی، حامی «نظریه مبناگروی» است. از منظر او، باورهای پایه بر سه قسم اند: باورهای پایه تجربی، باورهای پایه ریاضی، و باورهای پایه دینی. پاسکال، توجیه باورهای پایه تجربی را از طریق «تجربه»، و توجیه دو قسم ریاضی و دینی را از طریق منبعی موسوم به «دل» می داند. این مقاله می کوشد با واکاوی آثار پاسکال، جایگاه «دل» را در اندیشه پاسکال، در مقام توجیه باورهای پایه ریاضی و دینی، به خصوص باورهای دینی، نشان دهد، و بدین وسیله، تقریری روشن از معرفت شناسی او ارایه کند. همچنین می کوشد تا معلوم سازد از منظر پاسکال، تفاوت دل با عقل چیست، و چرا پاسکال در نظام معرفت شناسی خود، دل را به جای عقل به کار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 170
  • تعداد رکورد ها : 41