جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
لاهیجی , میرزا حسن بن عبدالرزاق (متکلم شیعی، فرزند ارشد ملاعبدالرزاق لاهیجی، نوه ملاصدرا), 1045ق/1636م. 1121ق/1710م.
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 25
عنوان :
حکماى اسلامى و قضایاى اخلاقى
نویسنده:
محمدصادق لاریجانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عمل اخلاقی
,
حسن و قبح
,
گزاره اخلاقی
,
فلسفه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق نیکوماخوس ,
فلسفه اخلاق غرب ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
فلسفه ارسطو ,
فلسفه اسلامی ,
moral ideas ,
اخلاق اودموس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
افعال آدمى به حسن و قبح متصف مى شود، اما این حسن و قبح چیست و قضایایى که بر آنها مشتمل اند، چه ماهیتى دارند، از مسائلى است که ذهن فیلسوفان را قرنها به خود مجذوب ساخته است. از زمان سقراط حکیم و حتى فیلسوفان قبل از سقراط مساله حسن و قبح افعال به طور قابل اعتنایى مطرح بوده و ارسطو دو کتاب عمده در باب اخلاقیات تدوین نموده است: کتاب «اخلاق»، [Ethics] که اخلاق نیقوماخس هم خوانده مى شد؛ و «اخلاق» اودموس، [Eudemian Ethics]. متکلمان اسلامى این مباحث را با شدت هر چه تمامتر دنبال کرده اند و آثار فراوانى از خود به جاى گذاشته اند. در این مقاله پیرامون این موضوعات بحث می شود: توضیح افعال، تفاسیر برخی فلاسفه در مورد افعال و رفتار، قضایای اخلاقی و موضوع حسن و قبح.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه و نسبت میان تصوف و شریعت در اندیشه ی شیخ احمد سرهندی
نویسنده:
ناصر گذشته, محسن جنگجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
10. شریعت/ Šarīʿa
,
طریقت
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام نبوت(قسیم مقام رسالت و ولایت و خلافت)
,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت
,
تصوف و شریعت
کلیدواژههای فرعی :
سلوک عرفانی ,
اسفار اربعه ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
سالک ,
نقشبندیه (از صوفیه) ,
حقیقت و طریقت ,
مقام صدیقیت ,
مقام جمع((اثباتی)، قسیم مقام فرق و احدیت جمع و فرق) ,
مقام سکر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملا عبدالرزاق لاهیجی
چکیده :
یکی از پرسشهای عارفان مسلمان جایگاه تصوف در شریعت اسلام است. ایشان از آغاز شکلگیری تصوف بخشهایی از کتابهای خود را به بازشناسی پیوند میان شریعت و طریقت و اثبات اینکه خاستگاه طریقت و آموزههای صوفیانه، قرآن و روایات است اختصاص دادند. نقطه اشتراک بسیاری از این صوفیان این باور بود که شریعت پوسته و ظاهر دین است، درحالیکه طریقت مغز و باطن آن است. احمد سرهندی، نیز به این مسئله پرداخته است. او بر ضرورت پیروی از دین و پرهیز از هرگونه بدعت در دین تأکید دارد. درعینحال، به باور وی، سیر و سلوک عارفانه بخشی از دینداری است که میتوان بهواسطه ی آن به ناتوان ساختن و واسازی نفس پرداخت. پس از « مقام ولایت» که واپسین گذار سلوک صوفیانه است، مقام دیگری وجود دارد که وی آن را «مقام نبوت» مینامد. این مقام پس از سیر نزولی سالک بهدست میآید و در آن عارف به انجام احکام شرعی و عبادتها نیازمند میگردد. به باور سرهندی، اگر مشایخ صوفیه میتوانستند خود را از چنبر مقام ولایت که ویژگیهایش سکر و شطح و باور به اتحاد و حلول و وحدت وجود است برهانند، درمییافتند که فرجام سلوک، بازگشت به مقام نبوت است که مبرا از هرگونه باور به توحید وجودی، سخنان شطحآمیز و بیتوجهی به ارکان شریعت است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی دیدگاه متکلمان معتزلی در باب نظریه ثبوت
نویسنده:
لیلا کیانخواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم ازلی الهی
,
هستی شناسی اسلامی
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
مساوقت ثبوت و وجود
کلیدواژههای فرعی :
زیادت وجود بر ماهیت ,
موجود بالقوه ,
تناقض وجود و عدم ,
معدوم ممکن ,
عدم مطلق ,
معدوم ثابت ,
مساوقت وجود و شیئیت ,
وجود ذهنی ,
مساوقت ,
شیئیت شیء ,
تقرر ذاتی ماهیت ,
معدوم ممتنع ,
ازلیت معدومات ثابت ,
دلالت وجود بر ضرورت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
مساوقت وجود و ثبوت از ابتداییترین مسائل مطرح شده در فلسفه اسلامی است که اکثر متفکران اسلامی در ابتدای آثار فلسفی خود به طرح آن و پاسخ به اشکالات پیرامون آن پرداختهاند. یکی از مهمترین علل طرح این مسأله پاسخگویی به گروهی از متکلمان اسلامی است که بر خلاف فیلسوفان اعتقادی به مساوقت وجود و ثبوت ندارند و بر عکس، ثبوت را اعم از وجود میدانند. این دسته از متکلمان به دلیل انگیزههای متفاوت دینی به طرح چنین بحثی پرداختهاند. از جمله این انگیزهها میتوان به توجیه بحث علم الهی به اشیا، پیش از ایجاد آنها اشاره نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 100 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقدی بر ترجمه های فارسی آیه «و ظنوا انهم قد کذبوا»
نویسنده:
محمدرضا ستوده نیا، فاطمه طائبی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قرآن
,
سوره یوسف
,
ترجمه قرآن
,
و ظنوا انهم قد کذبوا
کلیدواژههای فرعی :
هدایت ( افعال ) ,
عصمت انبیا در تلقی وحی ,
اختلاف قرائت ,
آیات قرآنی عصمت ,
تفسیر قرآن ,
انبیاء در قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
قرآن برای هدایت همه نسلها است چنانچه خدای متعال می فرماید: «تبارک الذی نزل الفرقان علی عبده لیکون للعالمین نذیرا» (الفرقان، 1) در این کلام الهی که برای هدایت ابدی بشر است، هر واژه یا کلمه بر اساس حکمتی صورت گرفته است لیکن با بررسی ترجمه های موجود از قرآن به نظر می رسد برخی از آنها ما را به غایت و هدفمان که بهره بردن از کلام وحی است نمی رسانند. در این مقاله نگارنده با شیوه تحلیلی تطبیقی به بررسی ترجمه های آیه آخر سوره یوسف پرداخته است و با ارائه دیدگاه های کلامی، قرائی و روایی ضعف و لغزش برخی از ترجمه ها را در عبارت ظنوا انهم قد کذبوا به دست آورده است؛ در واقع مترجمین و مفسرینی که چنین ترجمه ای را ارائه داده اند در توجیه ترجمه خود روایاتی را آورده اند که آن احادیث از نظر سند و متن مورد مناقشه قرار گرفته است؛ همچنین با بررسی اختلاف قرائات و دلایل و حجج قرائی به این نتیجه رسیده که این ترجمه هیچ توجیه قرائی ندارد و در نهایت این ترجمه کنار گذاشته می شود و در نهایت دلیل و علت این برداشت در نظرات مفسرین بدست می آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 13
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ادله توحید ذاتی در فلسفه مشاء و حکمت متعالیه
نویسنده:
مصطفی ابوطالب دخت شورکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
حکمت متعالیه
,
مشاء
,
توحید ذاتی
,
توحید نظری
,
براهین توحید
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
براهین توحید(حکمت نظری)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
,
توحید ذاتی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
برهان صدیقین (اثبات خدا) ,
اصالت وجود ,
ممکن الوجود ,
واجب الوجود ,
اشارات و تنبیهات ,
توحید در افعال ,
توحید در عبادت ,
توحید صفات ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عرشی ,
شبهه ابن کمونه ,
جهان بینی اسلامی ,
کمال مطلق ,
واحدیت ذات ,
برهان سینوی ,
جهان بینی اسلامی ,
بساطت واجب ,
مراتب توحید ,
ماهیت ممکن ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
وحدت تشکیکی وجود ,
برهان صدیقین ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
توحید صفاتی(فلسفه)) ,
برهان صرف الوجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم ممکن الوجود ,
وجود کامل مطلق ,
برهان صدیقین در حکمت متعالیه ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
توحید در لسان اهل فلسفه و کلام و عرفان دارای اصطلاحات متفاوتی است. معروفترین این اصطلاحات عبارتاند از: 1. توحید ذات 2. توحید صفات 3. توحید افعال 4. توحید در عبادت. در این میان، توحید ذاتی اولین و شاید عالیترین مرتبه از مراتب توحید، و نیز زیربنای تمام مراتب توحید است، توحید ذات نزد فلاسفه و متکلمین به معنی یگانگی ذات مقدس خداوند میباشد و اینکه مثل و مانند و شریکی در مرتبه ذات ندارد، نه ترکیبی در درون ذاتش وجود دارد و نه خدای دیگری خارج از ذاتش. به تعبیر دیگر، توحید ذاتی مشتمل بر دو مقام «احدیت ذات» و «واحدیت ذات» است که فلاسفه و متکلمان اسلامی ادله گوناگونی را بر هر دو مسئله اقامه کردهاند. نوشتار حاضر به بحث و بررسی پیرامون مهمترین ادله توحید ذاتی ـ آنهم در حوزه واحدیت ذات ـ از منظر فلسفه مشاء و حکمت متعالیه میپردازد، تا عقلانیت و حقانیت این بخش از توحید ذاتی را مبرهن سازد و، در ضمن، از مقایسه ادله فلاسفه مشاء و حکمت متعالیه، سیر تکاملی فلسفه اسلامی در مسئله واحدیت ذات نشان داده شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 37
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت نفس در کلام اسلامی
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خودشناسی
,
امتناع تجرد نفس
,
علم نفس
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
جسم ,
جوهر (منطق) ,
کتاب مقاصد الفلاسفه ,
بدن برزخی ,
ارتباط روح و بدن ,
اصالت انسانی ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
جوهر ,
جسم ,
بدن ,
اخلاق ناصری (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
تجرد نفس، از مسایلی است که در فلسفه اسلامی بیشتر از کلام مورد توجه بوده است. برخلاف فیلسوفان اسلامی که در این امر اتفاق نظر دارند، در میان متکلمان برخی چون غزالی و راغب، قائل به تجرد نفساند و گروهی آن را انکار میکنند. در این مقاله مسأله ماهیت نفس را در آثار مهم کلامی مورد مطالعه قرار میدهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جستجوی مفهوم امامت در حدود وسطای ادله قاعده لطف
نویسنده:
اصغر غلامی، علینقی خدایاری
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام شیعه
,
افتراض طاعت
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
امامت
,
لطف
,
هدایت
,
مفهوم شناسی امامت
کلیدواژههای فرعی :
کتاب گوهر مراد ,
خلافت الهی ,
عبادت ,
عجز الهی ,
وجوب اطاعت امام ,
وجوب شرعی نصب امام ,
وجوب عقلی نصب امام ,
وجوب نصب امام بر خدا ,
وجوب عقلی نصب امام بر خدا ,
احکام شرعی ,
کتاب الذریعه ,
باب حادی عشر ,
ریاست عامه مسلمین ,
الذخیرة فی علم الکلام ,
منع لطف ,
بخل خداوند ,
جهل الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
چکیده :
امامت یکی از آموزه های بنیادین اسلامی به شمار می رود و شناخت آن مبتنی بر تحلیل و تبیین صحیح مفهوم آن است. در مقاله پیش رو با رویکرد کلامی به مفهوم شناسی امامت سعی شده مفهوم این آموزه دینی از منظر متکلمان شیعه بررسی شود. متکلمان شیعه عموما در مباحث مربوط به امامت به طور مستقل به مفهوم شناسی نپرداخته و تنها تعریفی مشابه با تعریف سنیان از آن ارائه داده اند. به این معنا که تقریبا همه متکلمان شیعه پس از تعریف امامت به «ریاست عامه در امور دین و دنیا» بلافاصله، با استناد به قاعده لطف، به اثبات وجوب نصب امام بر خداوند پرداخته اند. نگارنده پس از بررسی تعاریف متکلمان از امامت به جستجوی مفهوم آن در حدود وسطای ادله قاعده لطف پرداخته و نتیجه می گیرد که از نظر متکلمان شیعه، امامت مقام افتراض طاعت است که برای تربیت و قرار گرفتن بندگان در مسیر عبودیت و کمال برای برخی بندگان برگزیده الهی جعل می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حسن و قبح ذاتی و عقلی در آینه نقد و اثبات کلامی
نویسنده:
هادی وحدانی فر، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
حسن و قبح شرعی
,
حسن و قبح عقلی
,
عدلیه (معتزله)
کلیدواژههای فرعی :
حکم شرعی ,
ثواب و عقاب ,
تکلیف مالایطاق ,
جبر و اختیار(کلام) ,
عبادت ,
پیروان ادیان آسمانی ,
مدح و ذم ,
نیک و بد ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
مشهورات (منطق) ,
دروغ ,
بدیهیات اولیه ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
بداهت حسن و قبح عقلی ,
باب معرفت نبی (ص) ,
کذب ذاتی ,
تکلیف برای خدا ,
تغییر حکم شرعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
محمدرضا مظفر
چکیده :
از گذشته تاکنون حسن و قبح ذاتی و عقلی به عنوان موضوع و قاعده ای مهم و بنیادین در کلام اسلامی مطرح بوده است. جریان و تاثیر این قاعده در حوزه های عقیدتی، اخلاقی، فقهی و سیاسی موجب شده تا متفکران اسلامی در قالب دو گروه عدلیه و اشاعره، در صدد اثبات و نقد آن برآیند. عدلیه بر«ذاتی» و «عقلی» بودن حسن و قبح برخی افعال و اشاعره بر «الهی» و «شرعی» بودن آنها استدلال نموده اند، عدلیه با تمسک به دلائلی از جمله: بداهت و ذاتی بودن حسن و قبح، اقرار منکرین شرایع آسمانی در مقابل اشاعره مبنی بر تغیر حسن و قبح، محدودیت و تکلیف خداوند و غیره به نقد یکدیگر پرداخته اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی دو دیدگاه را به صورت نقد و اثبات بیان نموده و نظریه «حسن و قبح ذاتی و عقلی» را اثبات می نماید و عمده انحراف اشاعره را ضعف در خداشناسی، تحلیل غلط آیات قرآن، خلط بین مسائل و تعارضات، کنار نهادن عقل سلیم و مسائل سیاسی دانسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بداهت قضایای اخلاقی در اندیشه اسلامی
نویسنده:
حسن معلمی، مجید ابوالقاسم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
فلسفه اخلاق (اِتیک)
,
حسن و قبح
,
حسن و قبح
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
قضیه تحلیلی
,
قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی)
,
قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی)
,
قضیه ترکیبی
,
قضایای نظری اخلاق
کلیدواژههای فرعی :
فطرت ,
بدیهی ,
علم حصولی ,
عدل و ظلم ,
علم حضوری ,
دین و فطرت ,
اولیات ,
وجدانیات (منطق و معرفتشناسی اسلامی) ,
حکم اخلاقی ,
علم(حصولی و حضوری) ,
فطرت الهى ,
بدیهی(اولی تصوری و تصدیقی) ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
فطرت(سرشت دینی) ,
ذاتی اعتباری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
شاپا (issn):
0
چکیده :
برخی از قضایای اخلاقی بدیهی اند و مبنای توجیه قضایای نظری اخلاق قرار می گیرند. این دیدگاه با وجود آنکه در اندیشه اسلامی سابقه طولانی دارد و به وسیله حکمای معاصر با تفصیل بیشتری مطرح شده است، اما نوع بداهت آن کمتر مورد تبیین قرار گرفته و بعضا با اختلاف نظر همراه بوده است. نگارنده در این نوشتار معتقد است که دست کم دو قضیه «عدل حسن است» و «ظلم قبیح است» بدیهی اولی اند. ولی دیدگاه ها درباره اینکه این قضایا تحلیلی باشند یا ترکیبی، حمل در آنها ذاتی اولی باشد یا شایع صناعی، حسن و قبح ذاتی عدل و ظلم باشد یا عرضی لازم بیّن آن دو، و در صورت ذاتی بودن ذاتی باب ایساغوجی باشد یا باب برهان، مختلف است. بداهت قضایای مزبور فقط بدان جهت نیست که جزو اولیات اند بلکه جزو وجدانیات نیز به شمار می روند. از این رو، باید گفت که ما به علم حضوری نیز برخی مصادیق حسن و قبح را تشخیص می دهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 154
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفسالامر
نویسنده:
حسن معلمی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معنای نفس الامر
,
نَفسُ الاَمر
,
نفس الامر(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
حکمت الهی ,
محکی ,
ماهیت ( عام ) ,
علم واجب ,
عقل فعال ,
قضیه سالبه ,
نفس الشیء ,
قضیه سالبه ,
فرض ثبوت محکیات ,
واقع بالمعنی الاعم ,
واقع قضایا ,
قضایای وجودی ,
ظرف ثبوت عقلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
0
چکیده :
در این مقاله، معانی مختلف نفسالامر و دیدگاههای مطرح درباره آن، نقد و بررسی شده است. نظر نهایی این است که نفسالامر مساوی با واقع قضایاست و واقع قضایا به حسب گزارش و حکایات آنها متفاوت و متناسب با آنهاست. قضایای وجودی، گزارشگر و حاکی از ثبوت و وجود، نفسالامر متناسب با خود دارند که واقع آنها ثبوتی و وجودی است و قضایای سالبه، عدمی و گزارشگر از عدم و محال، واقع و نفسالامر متناسب با خود را دارند که همان عدم، عدمی و محال است و هیچ ضرورتی ندارد که نفسالامر را مساوی با ثبوت و یا وجود قلمداد کنیم تا در قضایای عدمی دچار محذور بشویم و نه تنها ضرورتی ندارد، لوازم باطلی به دنبال دارد که در مقاله بدان اشاره میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 177 تا 188
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 25
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید