جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فارابی , ابونصر محمد بن محمد (Alfarabi، معلم ثانی، فیلسوف مشائی، تشیع فلسفی), -257ق/ 870م 339ق/950م
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
تعداد رکورد ها : 770
عنوان :
تاثیر اندیشه یونانی (افلاطون - ارسطو - فلوطین) بر تکوین اصول فلسفه مدینه فاضله فارابی
نویسنده:
فرناز ناظرزاده کرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
افلاطون
,
سیاست
,
مدینه فاضله
,
علوم انسانی
,
فلوطین
,
فلسفه یونانی
,
ارسطو
,
فلسفه اسلامی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
فارابی، محمد بن محمد
,
حقوق و علوم سیاسی
,
حقوق و علوم سیاسی
,
حقوق و علوم سیاسی
,
حقوق و علوم سیاسی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
مدینه های مضاد
,
فارابی، محمدبن محمد
,
حقوق و علوم سیاسی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
حقوق و علوم سیاسی
,
مدینه های مضاد
چکیده :
ابونصر محمد فارابی (339-259 ه.) موسس فلسفه اسلامی و بنیانگزار اندیشه سیاسی در حوزه تفکر اسلامی که دیگر فلاسفه مسلمان بعد از او، جهان را به مشکوه او نگریستهاند، در کشور ما به درستی شناخته شده نیست و به جز چند اثر معدود، به این فیلسوف که مبدع آراء بدیع در متافیزیک ، اپیستمولوژی اخلاق، انتولوژی، علم النفس ، نظریه عقل و سیاست است ، کم پرداخته شده است . به ویژه نظریه مدینه فاضله که مخرج نهایی فلسفه او و عصاره اندیشههایش در ابواب گوناگون منظومه فلسفی و نیز غایت قصوای آراء دیگر او است ، به کلی نامکشوف و مغفول مانده است و تاکنون هیچ کار جامعی که مستقلا" به اصول و فروع تئوری مزبور بپردازد و مصدر و غایت آن را باز شناسد و با دیدی تحلیلی به تفکیک و تفصیل، اصول و عناصر فلسفی آن را نمایان سازد و در سرهای متصاعد و متنازل رابطه علت و معلولی میان مفاهیم آن را روشن کند، نه تنها به زبان فارسی، بلکه تا آنجا که نگارنده تحقیق نموده به هیچ زبان دیگری در جهان انجام نشده است . این فقدان پژوهش و به ویژه اینگه هیچ کرونولوژی از آثار فارابی در دسترس نیست ، موجب گردیده که بسیاری از محققان فلسفه اسلامی به محض مشاهده اندک مشابهت میان ماهیت و اوصاف "رئیس اول" مدینه فاضله فارابی با "فیلسوف - پادشاه" افلاطونی و نیز با ملاحظه شرط حکمت در تحقق مدینه فاضله و نیز "پولیتیای" افلاطون، به سرعت حکم نمایند که : مدینه فاضله فارابی تقلیدی از پولیتیای افلاطون است که رنگ و جلای اسلامی خورده و فارابی با آمیختن مفاهیمی چون "وحی" و "نبوت " و "عقل فعال" و "امامت " عین نظریات افلاطون را مطابق ذائقه و فاهمه فرهنگ اسلامی عصر خویش درآورده است . فرضیه تحقیق حاضر این است که، فارابی در نظریه مدینه فاضلهاش ، مبتکر و مبدع آراء بیسابقه و نوینی بوده اشت و این مدینه اگرچه از بسیاری جهات از آموزههای سلف یونانی ماخوذات و مقتبساتی داشته است ولیکن الگوی مدینه فاضله ماهیتا" یونانی نیست و مصدر و غایت آن اسلامی است و فارابی در واقع "فاعل" "صورتی" نوین از "ماده" یونانی برحسب "غایت " اسلامی بوده است . روش این تحقیق توصیفی، تالیفی و تطبیقی است . به نحوی که یک بار با انتزاع و انفکاک مفاهیم موجود در تئوری مدینه فاضله، ماهیت و تعاریف آنها جستجو شده و سپس یافتهها با آثار یونانیان تطبیق داده شده و چنانچه سابقهای دیده نشده، بنا به ضرورت منطقی ابتکار آنها به فارابی مستند و منتسب گردیده است . سپس مفاهیم مزبور دوباره در کلیتی ترکیبی بازسازی شده تا رابطه علی میان آنها دریافت گردد و با ملاحظه و تامل در این هیات موئتلف ، مقصود و غایت فارابی از خلق نظریه مدینه فاضله ادراگ گردد. به این ترتیب ، این تحقیق ضمن اینکه حاوی توضیح خالصی از تئوری مدینه فاضله است ، نشان میدهد که عناصر یونانی این نظریه چیست و فارابی با اقتباسات خود از سلف یونانی، چه کرده، چرا کرده و چگونه کرده است . تحقیق مزبور دارای پنج بخش و بیست و یک فصل است . نگارنده کلیه متون و آثار هر چهار فیلسوف را به زبانهای عربی، انگلیسی، یونانی، و فارسی از نظر گذرانیده است . در پایان تحقیق نیز صفحاتی به دیاگرامهایی از نظامهای متصاعد و متنازل فلسفه فارابی و نیز آراء سیاسی او اختصاص یافته که نخستین کار در زمینه تلخیص فلسفه او به شکل نمودار است . در بخش آخر کتاب تحت عنوان "کتابشناسی" کوشش شده است که کلیه مکتوبات و تقریرات موجود در باره فارابی و نیز اصل عنوان تحقیق، ذکر گردد تا از این راه، فعالیت محققین بعدی تسهیل گردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تمایز وجود و ماهیت در پرتو تفکیک دو وجه وجود در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
محمد باقر قمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه الهی
,
ماهیت
,
وجودشناسی ابن سینا
,
فلسفه ابن سینا
,
وجودشناسی یونانی
,
ماهیت در فلسفه ابن سینا
کلیدواژههای فرعی :
نجات ,
اشارات و تنبیهات ,
اشتراک معنوی وجود ,
موجود ,
تمایز وجود و ماهیت ,
وجود خاص ,
معانی وجود ,
وجود اثباتی ,
وجود و ماهیت ,
شیئیت ,
شیء ,
دانشنامه علایی ,
گزاره های وجودی ,
فلسفه مشاء ,
جوهر ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم ممکن الوجود ,
المباحثات ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
وجود و حقیقت ,
شبه معدوم ,
کتاب الحدود ,
عدم تمایز وجود خاص ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
ابنسینا همواره از تمایز و تقابل دو نوع وجود، وجود خاص و وجود اثباتی، سخن میگوید که خود مبنای تمایز ماهیت و وجود است. به همین جهت، مسئلۀ مشهور تمایز میان ماهیت و وجود به نوعی در خصوص این تمایز نیز مطرح میشود. مسئله آن است که آیا وجود خاص اساساً وجود است؟ این در واقع مسئلهای است در خصوص ماهیت: آیا در درک ابنسینایی از ماهیت، معنایی از وجود حاضر است؟ این جستار تلاش میکند تا بر اساس ارتباط وجود خاص با معانی وجود اثباتی، وجود قابلی، شیئیت و ماهیت، این نکته را تبیین کند که تمایز وجود خاص از وجود اثباتی در فلسفۀ ابنسینا در واقع تمایزی میان دو وجه از وجود در معنای یونانی آن است؛ تمایزی که مبنای تمایز وجود و ماهیت است و در فلسفۀ یونانی چندان مورد تأکید قرار نمیگیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 245 تا 263
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه مبانی فلسفی و آراء تربیتی فارابی با روسو
نویسنده:
سیف اله فضل الهی قمشی ,محمود امیدی ,حسن نجفی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی فارابی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
فارابی
,
روسو
,
ارزششناسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه الهی
,
فضیلت از دیدگاه فارابی
,
فلسفه اخلاق فارابی
,
هستی شناسی فارابی
,
هستی شناسی روسو
,
معرفت شناسی روسو
,
تعلیم و تربیت از نظر روسو
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق در تعلیم و تربیت ,
فضایل نظری ,
فضایل عملی ,
انسان از دیدگاه روسو ,
انسان از دیدگاه فارابی ,
تربیت از نظر فارابی ,
تربیت منفی از دیدگاه روسو ,
اندیشه های فلسفی فارابی ,
اندیشه های فلسفی روسو ,
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش، بررسی تطبیقی مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی فلسفۀ تربیتی فارابی و روسو است. روش پژوهش توصیفی-تحلیل اسنادی، و ابزار گردآوری اطلاعات فرم های فیش برداری بوده است. نتایج پژوهش نشان داد یکپارچگی هستی، امکان شناخت و درک حقیقت و معرفت از طریق حواس، آفرینش پاک انسان و برخورداری انسان از ارزش مهم در جهان، فضایل اخلاقی راه دست یابی به سعادت و استفاده از هنر و ذوق ابزاری برای کسب آرامش روحی از وجوه اشتراک به ترتیب ابعاد هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی دو فیلسوف است.از سوی دیگر، تقسیم بندی جهان به مراتب مختلف، تقسیم بندی مختلف از علوم و معرفت، درجه بندی نفس آدمی، روش تربیت منفی و اکتسابی و انتسابی بودن اخلاق آدمی از وجه افتراق به تربیت در ابعاد هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی دو فبلسوف می باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 25
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفهوم ذاتی در حسن و قبح عقلی از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی؛ زینب یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراکات اعتباری
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
امور اعتباریه صرف
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق و معرفت شناسی
,
وجود شناسی اخلاق
,
مفهوم ذاتی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک کلیات ,
عدل الهی ,
نظریه امر الهی (فرا اخلاق) ,
حسن و قبح افعال ,
فلسفه اسلامی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
معقول اول ,
کمالات اولیه انسانی ,
حسن و قبح عینی ,
قلمرو نظریه حسن و قبح ,
رابطه ذاتی و عقلی ,
ارزش شناختی حسن و قبح ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
از دیرباز، مسئلۀ حسن و قبح از دو منظر وجودشناختی و معرفتشناختی در فلسفه و کلام مورد بحث قرار گرفته است. جستار پیش رو درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبائی، راه حل جدیدی برای مسئلۀ حسن و قبح ارائه میدهد یا نه؛ و در صورت پاسخ مثبت، این راه حل از کدام حیث (وجودشناختی یا معرفتشناختی) به مسئله پرداخته است؟ مقاله نشان میدهد که نظریۀ ادراکات اعتباری با بررسی معرفتشناختی معنای اعتبار در حوزۀ عقل عملی معنای سومی برای «عقلی» در مسئلۀ حسن و قبح عقلی و ذاتی مطرح کرده است و در نتیجه توانسته است راه حل جدیدی در پاسخ به مسئلۀ مذکور ارائه دهد. این معنا برای اعتباریات نه تنها به معنای نفی مقام واقع و حقایق مربوط به این معانی نیست؛ بلکه مبتنی بر پذیرش واقع و واجد حیثیتی واقعی و وجودشناختی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطۀ وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
نویسنده:
محمود هدایت افزا؛ شاکر لوائی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود و ماهیت
,
ترکیب از وجود و ماهیت
,
فلسفه اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عروض خارجی وجود بر ماهیت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب فصوص الحکمه ,
اشارات و تنبیهات ,
اعتباری بودن وجود ,
عروض خارجی معقول ثانی ,
موجود ,
اتحاد وجود و ماهیت ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
ترکیب انضمامی ,
کتاب الحروف ,
تمایز ذهنی وجود و ماهیت ,
کتاب التحصیل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنسینا تحت تأثیر اصطلاحات خاص فارابی دربارۀ وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ امّا بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی میخواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقّق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلّی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایۀ آثار دست اوّل فیلسوفان مشّائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکّرانی چون ابنسهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده، نظر بهمنیار را تقویت کردهاند و برخی مشّائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریۀ عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهادهاند. ملّاصدرا ضمن توجّه به ایدۀ عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشّائیان، به دو گونۀ متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، امّا غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشّائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم ماندهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 277 تا 295
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تحول قیاس خلف از ارسطو تا قطب رازی
نویسنده:
امین شاهوردی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نسب اربع
,
منطق ارسطو
,
اصطلاحنامه منطق
,
قضیه شرطیه
,
مقدمات قیاس
,
حد وسط
,
قیاس خلف (مقابل قیاس مستقیم)
,
برهان خلف
,
سنت سینوی تحلیل قیاس خلف
,
منطق دانان مشائی
,
صغری قیاس
,
کبری قیاس
,
منطق دانان سنت اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
قیاس استثنائی ,
قیاس اقترانی ,
قیاس اقترانی حملی ,
قیاس عکس ,
قیاس از وضع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
در این مقاله، تلاشهای منطقدانان دورۀ اسلامی در تبیین رابطۀ میان دو بخش قیاسی و غیرقیاسیِ قیاس خلف، مورد بررسی قرار میگیرند و با نگاه به آثار شارحان یونانی ارسطو مانند اسکندر افرودیسی و فیلوپونوس و اشاره به ناتوانی آنها در تبیین سخنان ارسطو در تحلیل اوّل، دو رویکرد کلی در این زمینه معرفی میشود. در رویکرد نخست که از سوی افضلالدین مرقی ارائه گردیده، رابطۀ میان دو بخش قیاسی و غیرقیاسیِ قیاس خلف در چارچوب منطق ارسطویی و بر اساس صورتبندی وی از قیاس حملی در قالب قیاس استثنائی توجیه میگردد. در حالی که در رویکرد دوم که از سوی ابنسینا ارائه شده و مورد قبول اکثر منطقدانان پس از وی قرار گرفته است، رابطۀ بخش قیاسی و غیرقیاسیِ قیاس خلف بر اساس نوآوری وی در زمینۀ قیاسهای اقترانی شرطی و خارج از چهارچوب منطق ارسطویی تبیین میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 203 تا 220
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی برهان وجوب و امکان ابنسینا و نقد ملاصدرا بر آن
نویسنده:
شاکر لوائی؛ طیبه رضایی ره
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
براهین خداشناسی
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان امکان
,
برهان صدیقین
,
برهان شیخ الرئیس
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اشارات و تنبیهات ,
امتناع تسلسل ,
تمایز وجود و ماهیت ,
عروض وجود بر ماهیت ,
ملاک احتیاج به علت ,
عالم تحت القمر ,
وجود و ماهیت ,
ماهیت ممکن ,
امکان ذاتی ,
علیت ,
تسلسل ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
کتاب مبدأ و معاد ,
اصل امتناع تناقض ,
بطلان تسلسل ,
تساوق خیر و وجود ,
برهان لایب نیتس ,
وحدت حقیقی سلسله ممکنات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
برهان وجوب و امکان را فارابی ابداع و ابنسینا به کمال رساند. برهان فارابی مبتنی بر امتناع تسلسل است؛ اما ابنسینا در ضمن برهانِ خویش به ابطال تسلسل میپردازد. بنابراین، پذیرش برهان سینوی منوط به پذیرش استحاله تسلسل به عنوان یک اصل نیست و این یکی از تفاوتهای برهان سینوی با برهان وجوب و امکان فارابی است. اگرچه ابنسینا در اشارات مدعی فراتر از این نوآوری است و میگوید تقریر اشارات، وجود واجب را حتی با فرض جواز تسلسل اثبات میکند، اما به نظر میرسد اولاً، برهان وجوب و امکان ابنسینا در اشارات، برخلاف ادعای او و تصور رایج، امتیاز چشمگیری نسبت به تقریرهای این برهان در مبدأ و معاد و نجات ندارد و ثانیاً، این ادعای او در مورد هیچیک از تقریرهایش صدق نمیکند. یکی دیگر از ایرادهای برهان سینوی نادرستیِ مبنای او در بابِ نیاز معلول به علّت است. در عین حال، نقدِ «ممکن الوجود نبودنِ سلسله ممکنات» را نیز نمیتوان از ملاصدرا پذیرفت؛ زیرا اوّلاً فرضِ مساوقت وحدت و وجود که استدلال او مبتنی بر آن است، نمیتواند حد وسط قرار گیرد و ثانیاً این نقد با نظریه او در باب وحدت حقیقی عالم ناسازگار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک از نگاه برنتانو
نویسنده:
مرتضی عرفانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ذهن و عین
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
حیث التفاتی (اضافه بودن)
,
ذهنی
,
فرانتس برنتانو
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
ادراک
کلیدواژههای فرعی :
معقول ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
متعلق ادراک ,
معدومات ,
التفات ,
پدیدار شناسی(کلام جدید) ,
معرفت شناسی دوره قرون وسطی ,
روان شناسی ادراک(اصطلاح وابسته) ,
روانش شناسی از دیدگاهی تجربی ,
اضافه ادراکی ,
اضافه ذهنی ,
پدیدارهای جسمانی ,
حیث التفاتی ادراک ,
متعلق مثالی ,
ادراک معدومات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
نظریه حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک مهم ترین و تاثیرگذارترین اندیشه فرانتس برنتانو است. او این نظریه را ابداع نکرد؛ بلکه دیدگاهی را که ریشه اش به ارسطو، فیلسوفان اسلامی و فیلسوفان مدرسی قرون وسطی باز می گشت، احیا و آن را به فلسفه جدید غرب معرفی نمود و خود نیز به تکمیل و گسترش آن همت گمارد. این نظریه از عناصر اصلی پدیدار شناسی ادموند هوسرل است. دیدگاه اولیه برنتانو درباره حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک در 1874 در مهم ترین اثر او، روان شناسی از دیدگاهی تجربی، به رشته تحریر درآمد. او با انگیزه نشان دادن برتری و استقلال روان شناسی نسبت به علوم طبیعی، تفاوت اساسی موضوعات روان شناسی، از جمله ادراک، را با موضوعات علوم طبیعی مثل رنگ و صدا، در اضافی بودن موضوعات روان شناسی عنوان کرد. به نظر او، ادراکات ما، مثل دیدن و شنیدن همواره درباره متعلق هایی هستند که «وجود ذهنی» دارند نه وجود واقعی. برنتانو در مطالبی که به چاپ 1911 کتابش افزود، دیدگاه اولیه اش را تغییر داد. در دیدگاه جدید، او هم چنان بر اضافی بودن ادراک تاکید ورزید، ولی دست از ذهنی بودن متعلق ادراک برداشت. تفاوت اضافه ادراکی با سایر اضافه ها در این است که در اضافه های دیگر، مثل کوچک تر یا بزرگ تر بودن، لازم است هر دو طرف اضافه واقعا وجود داشته باشند، ولی در اضافه ادراکی، تنها وجود ادراک کننده الزامی است. متعلق ادراک ممکن است اصلا وجود نداشته باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی آرای ابن سینا و ساموئل کالریج در مورد تمایز میان خیال و تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ساموئل تیلور کالریج
,
ابن سینا
,
فلسفه هنر
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صانع ,
علم نفس ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
صور معقوله ,
تداعی ,
تداعی صور (معانی) ,
افعال نفس ,
صورت غیر حسی ,
عقل فعال ,
خود حیوانی ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
سیره ادبی ,
استعاده ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث خیال از جمله مهم ترین و اصلی ترین مباحث فلسفه هنر در حوزه ادبیات و هنر است. از افلاطون تا به امروز، فیلسوفان و متفکران، آرای مهم و متفاوتی در زمینه خیال ارایه نموده اند. پیش از رنسانس، در منظر اندیشمندان غربی، این معنا صرفا در ساحت فلسفه مورد بحث قرار می گرفت، اما همراه با تحولات علمی و ادبی، نظریه پردازی در عرصه خیال، به حوزه نقد ادبی و نیز نظریه پردازان عرصه شعر و هنر نیز کشیده شد. از جمله این نظریه پردازان، ساموئل تیلور کالریج شاعر و نویسنده انگلیسی است که در سال 1817، با نگارش کتاب سیره ادبی، تئوری خود درباره تمایز میان خیال و تخیل را ارایه نمود. از دیدگاه بسیاری از منتقدان و متفکران، وی اولین کسی بود که این تمایز را مطرح نمود. این مقاله با بررسی آرای ابن سینا در کتاب شفا و تامل در آرای وی، تبیین نموده است که هشت صد سال پیش از کالریج، این ابن سینا بود که متفاوت با آرای اسلاف خویش، تمایز میان خیال و تخیل را مطرح نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت یا اعتباریت وجود، نزاعی مبتنی بر اطلاقات وجود
نویسنده:
محمود هدایت افزا، حسن قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود اسمی
,
اتحاد عرضی وجود و ماهیت
,
هستی شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود خاص ماهیت
,
ترکیب انضمامی
کلیدواژههای فرعی :
زیادت وجود بر ماهیت ,
تاریخ فلسفه اسلامی ,
اعتبارات وجود ,
قضیه وجودی ,
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
مفاد کان ناقصه ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
قاعده ترکیب ممکنات ,
قاعده اعتباریت شیخ اشراق ,
مفهوم منطقی وجود ,
نفس موجودیت ماهیت ,
معنای مصدری وجود ,
معنای ثبوتی وجود ,
تاریخچه تطور مفهوم وجود ,
تاریخ هستی شناسی اسلامی ,
یافت شدگی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مىدانیم در مسألۀ فلسفی «اصالت وجود یا ماهیّت»، فارغ از پیشفرضهاى برخی اهل نظر و با لحاظ یای مانعه الخلوّ، چهار حالت متصوّر است. غالب اندیشمندان مسلمان در این باره نظریّهای را مطرح داشته و بعضی از آنان نیز به سود دیدگاه خود دعوی برهان نمودهاند؛ لیکن ورود ایشان به این مسأله، حکایت از عدم اتّفاق نظر پیرامون مبادى تصوّری و تصدیقی مربوطه دارد. در این میان، اطلاقات متعدّد مفاهیم «وجود» و «ماهیّت» از جمله مهمترین مبادی تصوّرى مسألۀ مزبور است. در نوشتار پیش رو با تکیه بر اطلاقات «وجود» ـ در نزد متفکّرانى که آگاهانه به این مبحث ورود نمودهاند ـ و تحلیل و مقایسۀ آنها با یکدیگر به لحاظ تأثیرپذیری و تطبیق؛ نشان داده مىشود که نزاع اصالت یا اعتباریّت وجود، مسألهای برهانپذیر نیست تا با اثبات یک نظریّه، سایر نظرات را از میدان برون راند، بلکه سرنوشت این مسأله صرفاً بر تلقّی اوّلیّۀ هر اندیشمندى از مفهوم «وجود» ابتنا دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
تعداد رکورد ها : 770
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید