جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 403
عقل کل جمعی ختمی و عقلانیت علمی و عملی
نویسنده:
محمدعلی اردستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
«عقل كلی» براساس اطلاق خاصی، بر برگزيده هايی از عقول انسانی كه موجود با وجود طبيعـی- اتد، اطلاق گرديده است، چنانكه آنها «نفس كلی» نيز می باشند. عالَم هستی امكانی به منزله بـدن نفس كلی الهی می باشد. هر يك از انبيا، گرچه در مقام خود «نفس كلی» و «عقل كلی»انـد، ولـی حضرت خاتم الانبياء ص ودوازده امام معصوم ع كه دارای وراثت و وصايت و خلافـت از مقام خاتميتند، و حضرت فاطمه زهرا ع»نفس كـل جمعـی» و«عقـل كـل جمعـی» بلكـه جمـع الجمعی اتد، و به تعبير ديگر، «نفس كل ختمی» و «عقل كل ختمی» می باشند. روح نبوت ختمـی، مقام معلميت عموم و تهذيب كل نفوس در جميع ادوار و اعصار وربط دنده عوالم انسانيت، بلكه همه ممكنات به مبدأ كل_ عزّ اسمه_ است. مقام امامت ختمی هم خلافت از همـين مقـام منيـع و محيط است. بر اين اساس می توان گفت: عقلانيت حقيقی علمی و عملی عقـول جزئـی، بـا نفـوذ و سيطره و تأثير عقل كل ختمی و به واسطه اتصال به او به فعليت می رسد. اين نتيجه، به شـيوه عقلـی و با استفاده از متون دينی، در نوشتار حاضر به بار نشسته است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 52
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث درباره اوصاف عبادالرحمان بود. در شماره گذشته بیان کردیم که انبیا به عنوان مصداق بارز «عبادالرحمان»، اهتمام خاصی به مسئله خانواده و فرزندان خود داشته‏ اند. در این زمینه، از باب نمونه به آیاتی در مورد حضرت ابراهیم علیه‏ السلام و درخواست‏های آن حضرت در مورد فرزندان و ذریه خود اشاره کردیم. در این جلسه، در شرح آخرین وصف عبادالرحمان آمده است: عبادالرحمان از خدای متعال می‏ خواهند که امام متقین باشند. به راستی امام متقین به چه معناست؟ این بحث پیرامون این دعای مؤمنان و بندگان خداست؛ شرایط امامت چیست، امامت از منظر قرآن به چه معناست، چگونه مؤمنان می‏ توانند رهبر و پیشوای دیگران باشند. خدای متعال در این آیات در پی الگوسازی است؛ هم به جنبه‏ های مثبت و اموری که عبادالرحمان بدان آراسته ‏اند و هم به جنبه‏ های منفی و اموری که از آن پیراسته‏ اند اشاره می‏ کنند. این مقال به این موضوع می‏ پردازد.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله ویژگی‌هایی که خداوند متعال در سوره فرقان برای عبادالرحمان بیان می‌کند، اهتمام به صلاح خانواده و فرزندان است. این سیره پسندیده‌ای است که در قرآن کریم به حضرت ابراهیم علیه‌السلام نسبت داده شده است. عبادالرحمان از خدا می‌خواهند که زن و فرزندشان را مایه چشم‌روشنی آنان قرار دهد. علاقه به همسر و فرزند، میل و غریزه‌ای طبیعی است که موجب بقای نسل بشر است. فلسفه وجودی این میل طبیعی، تشکیل خانواده، تسکین و آرامش اعضای خانواده در پرتو آن است. با شکل‌گیری خانواده، میان همسران و فرزندان، مودت و رحمت به وجود می‌آید. این دو رمز و راز پویایی و نشاط خانواده‌هاست. باید مواظب بود که این دو در خانواده به افراط و تفریط دچار نشود. تفریط در محبت و مودت در خانواده‌ها، مایه تلاشی خانواده‌ها و روی‌آوری اعضای خانواده به انواع رفتارهای نابهنجار است؛ همان‌گونه که محبت بیش از حد، در بسیاری اوقات موجب منع از انجام تکلیف دینی می‌شود. ملاک و معیار، اعتدال در محبت و مودت است، به گونه‌ای که مانع از انجام تکالیف دینی نشود.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ادامه سلسله مباحث اخلاقى استاد مصباح يزدى، در اين شماره نيز بخش ديگرى از بحث «تزكيه نفس» را به محضر اهل معرفت تقديم مى داريم. در جلسه گذشته بحثى را تحت اين عنوان ارائه كرديم كه ريشه همه مفاسد، انحرافات، و سقوط انسان «غفلت» است و چند نمونه از آيات كريمه قرآن را در اين باره يادآور شديم. سؤالى هم مطرح كرديم كه منظور از غفلتى كه موجب اين سقوط و انحراف، و در نهايت عذاب ابدى مى شود، غفلت از چيست؟ در اینجا به بررسی پاسخ این سوال پرداخته می شود.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در مباحث قبل گذشت كه عرفان به معرفت بی واسطه اطلاق می گردد؛ معرفتی كه دل با تمام وجودش خدا را بيابد. راه‌های شناخت عرفانی به دو شيوه است: 1. استفاده و كمك از سالكان واقعی اين طريقت؛ 2. تحليل عقلی برای شناخت راهی كه می بايست پيمود؛ و نيز بيان شد كه سير و سلوك مبدأ و مقصدی دارد، مقصد خداست و مبدأ آن، سير توسط انسان از وضع موجود به مقامی كه مطلوب است، يعنی قرب به خدا صورت می گيرد. اينك ادامه اين مجموعه از سخنراني را پی می گيريم.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معرفى صفات ناشايست به مردم؛ از جمله ويژگى هاى تربيتى ائمه اطهار (عليهم السلام) يكى از شيوه هاى هدايت و تربيت ائمّه اطهار (عليهم السلام) به خصوص اميرالمؤمنين (عليه السلام)، اين است كه در بياناتشان، بعضى از صفات ناشايستى را كه در آن زمان رواج داشته يا در معرض رواج يافتن بوده و منشأ مفاسدى براى جامعه مى شده است، تذكر مى دادند و بر آن تكيه مى كردند. اين كار دست كم دو فايده داشته است: يكى اين كه، بسيارى از مردم باصفا و مخلص و متدين كه به دليل صفاى باطنشان باور نمى كنند كه كسانى ممكن است با قيافه ها و ظواهر آراسته، باطن فاسدى داشته باشند، متوجه مى شوند كه در ميان مردم، چنين صفات زشتى وجود دارد. اين موجب مى شود كه افراد مؤمن ساده دل توجه پيدا كنند و خود و محيط خودشان را بهتر بشناسند تا كم تر فريب ظاهر ديگران را بخورند. دوم اين كه، وقتى اين نكته ها تذكر داده مى شود و عيب ها و ضررهاى آن ها بيان مى شود، اشخاص تحوّل پيدا مى كنند و سعى مى نمايند كه به اين ها آلوده نشوند؛ چون شناخت خطر، درد و مرض موجب مى گردد كه انسان از آلوده شدن به آن پرهيز كند. اما اگر انسان توجه نداشته باشد، به تدريج بيمارى به او سرايت مى كند. در این راستا در اینجا این موضوعات مورد توجه قرار گرفته اند: پيشينه انحراف در اسلام، ويژگى هاى مذموم مردم عصر حضرت على(عليه السلام)، ملاك سلامت روان در روان شناسى، جايگاه تساهل و تسامح در نظام ارزشى دنياى امروز، تساهل و تسامح از منظر قرآن، ملاك تشخيص حق از باطل، وظيفه حق مداران.
نگاهی دوباره به مساله امی بودن پیامبر اکرم (ص)
نویسنده:
عباس همامی، رحمت شایسته فرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
مساله «امی بودن» پیامبر اکرم (ص) و اینکه واژه «امی» به چه معناست، موضوع مقاله حاضر است. شکی نیست که قرآن کریم به صراحت استمرار خواندن و نوشتن آن حضرت را پیش از بعثت نفی کرده است. همچنین در اینکه پیامبر اکرم (ص) امی بوده اند اختلافی نیست، اما آیا امی بودن ایشان به معنای بی سوادی است؟ در این پژوهش با بررسی ریشه لغوی این واژه، آیات، برخی روایات و متون تاریخی نتیجه گرفته شده اینکه غالب مفسران واژه «امی» را که صفت پیامبر اکرم (ص) است، به معنای «ناخوانا و نانویسا» یا «بی سواد» دانسته اند، وجهی ندارد و حداقل قرآن کریم این صفت را برای نبی مکرم اسلام (ص) به چنین معنایی به کار نبرده است بلکه به معنای اهل ام القری یا مکه است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
ماهیت ابلیس از نگاه قرآن
نویسنده:
بتول طاهریان دهکردی، جنان امیدوار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
ابلیس از جنس ملائکه بوده و دلایل عقلی و نقلی نیز در تایید آن وجود دارد. قرآن کریم متناسب با فرهنگ مخاطبان اولیه خود ابلیس را از جن معرفی کرده است زیرا عرب جاهلی به هر موجود پوشیده از نظر «جن» می گفت. در قرآن کریم گاه لفظ جن به جای ملائکه به کار رفته است. ابلیس می تواند بر بندگان عاصی خدا مسلط شده و آنان را دچار وسوسه یا حتی بیماری جسمی نماید. عرب جاهلی ابلیس را مظهر پلیدی ها و مار را مظهر ابلیس می شناخت.
صفحات :
از صفحه 147 تا 161
چالش بر سر وراثت: بازخوانی تطبیقی داستان قربانی پسر ابراهیم (ع) در سنت های یهودی، مسیحی و اسلامی
نویسنده:
محمدرضا وصفی، روح اله شفیعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
ابراهیم (ع) پدر ادیان سه گانه سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برای قربانی کردن یکی از پسرانش، از داستان های مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است. با این همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد. در حالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق (ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او را اسماعیل (ع) بدانند. اما به راستی کیستی این قربانی، چه اهمیتی دارد؟ مگر هدف متون مقدس از بازگویی این داستان، توجه پیروان ادیان ابراهیمی به ایمان ابراهیم (ع) و تلاش برای دنباله روی از او نیست؟ پس چرا چنین چالشی سر برآورده است؟ این مقاله به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش، نخست گزارشی تطبیقی از داستان زندگی پسران ابراهیم (ع) در کتاب مقدس و قرآن به دست می دهد، و سپس به بازگویی جایگاه عنصر «وراثت» در پدید آمدن این چالش می پردازد. به باور نویسندگان بررسی تاریخی برداشت های پیروان ادیان ابراهیمی از این داستان، نشان می دهد که آنان پسر آماده شده برای قربانی شدن را، وارث اصلی ابراهیم (ع) می دانسته اند.
صفحات :
از صفحه 143 تا 164
محبت‌ورزی در همزیستی اخلاقی از منظر قرآن کریم
نویسنده:
حسن سیدپور آذر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
سعادت و کمال انسان در نحوۀ همزیستی با دیگران است. قرآن کریم، انسان را به رعایت ارزش‌های اخلاقی در همزیستی فرامی‌خواند، تا به تربیت افراد جامعه و هم‌افزایی فضایل اخلاقی بینجامد. در این روش از همزیستی، مسالمت‌آمیز بودن تعاملات اجتماعی، اصل نیست؛ بلکه اصل، تعالی اخلاقی افراد جامعه است. مهم‌ترین عامل در تربیت و استقرار ارزش‌های اخلاقی، محبت است؛ زیرا محبت میان افراد جامعه، الفتی طبیعی ایجاد می‌کند و جامعه را همچون پیکر واحد می‌سازد. مقصود از محبت، محبتی است که از رذایل اجتماعی می‌کاهد و بر فضایل می‌افزاید؛ و آن، محبت فی الله و محبت لله، یا به تعبیر دیگر، محبت خیرخواهانه است که از محبت انسان نسبت به خیر محض یعنی خدای متعال برانگیخته می‌شود. از آن‌جا که محبت برای تربیت اخلاقی است، به تناسب شرایط و گروه‌های مختلف اجتماعی، جلوه‌های متفاوتی می‌یابد: گاهی به صورت ولایت نمود می‌یابد؛ و گاهی به شکل برائت ظاهر می‌شود؛ چنان‌که محبت طبیب، سبب برائت او از آلودگی موجود در بدن بیمار است. در بیان قرآن، مهرورزی پیامبر اسلام با مردم، محبت مؤمنان نسبت به هم، حتی مهرورزی مؤمنان نسبت به کافران و دشمنان، به اشکال مختلف به هم‌افزایی فضایل اخلاقی منجر می‌شود. همچنین دشمنی و برائت مؤمنان از کفاری که در دشمنی با مؤمنان لجاجت دارند، تجلی رحمت الاهی است که سبب خروج آن‌ها از ولایت شیطان و پذیرش ولایت خدای سبحان می‌شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
  • تعداد رکورد ها : 403