جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 290
نگاهی به کارکردهای معرفتی دین در زندگی مدرن: بررسی نقش علم دینی
نویسنده:
قدرت الله قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زندگی مدرن دارای مبانی متافیزیکی مهمی برای خود است که این مبانی ابعاد مختلف حیات دنیوی بشر مدرن را مدیریت می‌کنند. اهمیت مبانی مذکور در آن است که آن‌ها نحوه نگرش انسان جدید به کل نظام هستی، اعم از خدا، خودش و جهان، را تعیین کرده و لذا با محوریت انسان همه حقایق را فهم و تفسیر می‌کنند. نتیجه محوریت انسان و سپس معطوف شدن همه توجه به تأمین نیازهای دنیوی باعث افراط او در استفاده از مواهب خدادادی در طبیعت، و غفلت از حقایق غیرمادی و معنوی می‌شود که این دو امر از بحران‌های اساسی انسان در جهان مدرن است. در حل بحران زندگی مدرن، به نظر می‌رسد نقش دین، بالاخص ادیان الهی، بر عوامل و مؤلفه‌های دیگر مقدم باشد؛ زیرا دین قادر است پاسخ پرسش‌هایی که انسان مدرن از طریق علم و متافیزیک مدرن نتوانست پاسخ آن‌ها را بیابد به انسان گوشزد کند. با توجه به نقش مذکور دین و نیز اهمیت علم و نگرش متافیزیکی در حل بحران انسان مدرن، می‌توان به اهمیت نقش علم دینی در این زمینه توجه داشت؛ زیرا علم دینی، در اینجا، نظام معرفتی درباره جهان طبیعت و نیز ماوراء طبیعت است که آموزه‌های دین در شکل دهی متغیرهای تأثیر گذار آن، دارای نقش و تأثیر مهمی است که به واسطه همین کلیتِ علم، بالاخص کاربردهای آن را، رنگ و جهت دینی داده و از بروز نتایج سکولار و ضد دین جلوگیری می‌کند.
صفحات :
از صفحه 123 تا 157
عناصر تربیتی انسان طبیعی و آرمانی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی
نویسنده:
حسن کرمعلیان، علی اکبر حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تعليم و تربيت همانند بسياري از علوم ديگر به مثابه يك نظام يا سيستم است. بدين معنا كه اجزا و عناصر خاص و متناسب با خود را دارد كه بايد مورد شناسايي و بررسي دقيق قرارگيرند. اسلام نيز به عنوان يك مكتب، داراي جهان بيني، فلسفه و نظام تربيتي خاص خود است. نظام تربيتي آن مدعي جامعيت، اصالت، استقلال، و برخوردار از تكثر منابع و نصوص است. مقاله حاضر به دليل ضرورت نظريه پردازي در حوزه عناصر نظام تر بيتي از يك سو، و كم توجهي به تحقيقات نظري - تحليلي در باب تربيت اسلامي از سوي ديگر، به پژوهشي در خصوص عناصر نظام تربيت اسلامي اختصاص يافته و موضوع در قالب يك نظام شامل: اهداف، برنامه درسي، معلم، متعلم و ارزشيابي در دو سطح خرد و كلان مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 61 تا 76
حيات معقول از منظر علامه محمدتقي جعفري
نویسنده:
نورالدين ميرجواد اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫ضرورت هماهنگ ساختن هست ها و بايدها و رفع موانع تکامل انساني، تنها با طرح حيات معقول ممکن است. علامه جعفري? در تمامي آثار خود، حيات معقول را به طور کامل، بررسي نموده است. اين پژوهش در پنج فصل تا حدودي به اين موضوع پرداخته است. در اين پژوهش، ماهيت و حقيقت زندگي از منظر آيات، روايات، فيلسوفان اسلامي، فيلسوفان غربي و علامه جعفري? بررسي شده و ويژگيهاي حيات طيبه در قرآن کريم، ارزش و ضرورت حيات طيبه و راهکارهاي ايجاد حيات طيبه از منظر قرآن کريم، بيان شده است. پس از آن، حقيقت و ماهيت حيات معقول و طيبه از منظر علامه جعفري? و ارزش حيات معقول از منظر ايشان بيان شده است. علامه جعفري? دستورات الهي نهج البلاغه را «حيات انساني» مي داند و با نظر به قلمروها و شئون انساني، حيات انسان را امّ المسائل ميداند و از آنجا که انسان، استعداد رشد و کمال را دارد، بايد مسير صعود و کمال را طي کند. برخي از راهکارهاي موجود در نهج البلاغه با رويکرد علامه جعفري? عبارتاند از: معرفت نفس، رهبري روح، نصرت الهي، عدالت انسان درباره خويشتن و مهارکردن تمايلات، بهره برداري از خود، همت عالي، حريت، ظرفيت درون، پاکي درون، نظارت الهي، به کارگيري عقل و تهذيب نفس، حرکت به پيش، و اطاعت الهي. از نظر علامه جعفري? به لحاظ اينکه جامعه غير از ترکيب و تفاعل افراد، چيز ديگري نيست و نيز اصول حياتي افراد در حال زندگي اجتماعي از بين نميرود، همه عواملي که در بحث راهکارهاي ايجاد حيات معقول گفته شد، شامل ايجاد حيات معقول در جامعه نيز ميشود؛ با اين تفاوت که در جامعه، رکن و وظيفه اصلي را «حاکم جامعه» بر عهده دارد. علامه جعفري? براي مديريت جامعه بر مبناي حيات معقول، اصولي را لازم ميداند که عبارتاند از: اصل عدم ماديگري، اصل معناداري و هدفداري حيات انسان، اصل رفاه، اصل هماهنگي و اتحاد در هدفگيري هاي انساني، اصل عدالت و اصل رقابت سازنده. بديهي است، اين اصول نمونههايي اندک است که پژوهشگران ميتوانند با شناخت انديشه هاي ايشان، اصول و مباني ديگري را بررسي نمايند.
انسان‌شناسي از ديدگاه علامه محمدتقي جعفري
نویسنده:
‫اختر غلامي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫از ديدگاه علامه جعفري، خداوند انسان را به‌طور مستقيم و دفعي از خاک آفريده است، و فرضيه تکاملي داروين و ساير فرضيه‌ها در اين مورد، از نظر علمي به اثبات نرسيده است. انسان موجودي است داراي دو ساحت مادي و معنوي، که از ساحت معنوي او به نفس تعبير مي‌شود، و نفس، حقيقتي است که در بدو تولد خود، مادي است، ولي در جريان تکامل رو به تجرد مي‌رود. بين نفس و بدن در حيات دنيوي انسان ارتباط و تعامل وجود دارد، و هدف از آفرينش انسان، تکامل يعني تقرب وجودي انسان به خداوند است. شرايط دست‌يابي به کمال هم عبارت است از خودشناسي و ايمان به خداوند و رسولان او؛ ايماني که زمينه‌ساز اعمال شايسته مي‌شود. از سوي ديگر، انسان در نظام آفرينش از جايگاه ويژه‌اي برخوردار بوده، و داراي کرامت، يعني شرافت و عزت ذاتي، و توانايي‌هاي وجودي است، که با تلاش مي‌تواند آن‌ها را شکوفا نمايد. انسان خليفه خدا بر روي زمين است و ملاک برتري انسان‌ها نسبت به يکديگر نيز تقوا مي‌باشد. همچنين انسان موجود عاقلي است و علاوه بر آن حق انتخاب و گزينش نيز دارد، و اختيار وي منافاتي با خالقيت مطلق و ساير اوصاف خداوند ندارد؛ زيرا افعال او خارج از دايره علم الهي شکل نمي‌گيرد. در وجود انسان نيرويي به‌نام وجدان هم هست، که به شکل‌هاي مختلف ظاهر مي‌شود. از سوي ديگر، انسان مي‌تواند به شيوه خاصي در زندگي دنيوي عمل کند؛ مانند دنياگرايي صرف و يا آخرت‌گرايي صرف، و يا جدا کردن حساب آخرت از دنيا و ارتباط نداشتن بين آن دو. اما تنها شيوه‌اي که مي‌تواند سعادت دنيا و آخرت انسان را تضمين کند زندگي بر اساس حيات معقول است. حيات معقول يعني تنظيم کردن زندگي دنيوي انسان به شکلي که علاوه بر سعادت دنيوي، سعادت اخروي نيز تأمين شود.
نقش دین در فرهنگ سازی توسعه علمی
نویسنده:
محمدرحیم عیوضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انقلاب اسلامی ایران برخوردار از دو ویژگی «آگاهی» و «دین باوری» نقطه عطفی در تحولات فكری و اندیشه ای مردم ایران و نویدبخش تحول اساسی در عرصه فرهنگ سازی، تولیدات علمی و توسعه دانش و فناوری می باشد. میزان تاثیر فرهنگ برتوسعه آنگونه است كه نظریه پردازان بر این باورند، توسعه تا وقتی با هویت اجتماعی ـ فرهنگ سازگار نیفتد تولدی نخواهد یافت. توسعه مطلوب توسعه ای درون زا است كه با اتكاء به فرهنگ خودی، توانایی هدایت، انسجام بخشی و نظارت را در زمینه های اجتماعی ـ فرهنگی امكان پذیر می نماید. منازعات فرهنگی ریشه های عمیقی دارند كه سراسر مباحث توسعه علمی را تحت الشعاع قرار می دهند . از این حیث پیوستگی دین با مولفه های فرهنگی و توسعه علمی محول واقع نگری و تلاش برای درك صحیح تر توسعه علم می باشد. دغدغه تولید و توسعه علم در ایران اسلامی كه چند سالی است انس محفل عالمان و اندیشمندان شده است، نشانه توجه آگاهانه به نفش بنیادی دین در فرهنگ سازی و نحوه نگرشی است كه جامعه دینی برای ساماندهی زندگی دنیوی خود (توسعه) بیان می دارد و انقلاب اسلامی ایران به عنوان نمود عینی این تحول سیاسی اجتماعی ضرورت طرح این سوال را فراهم نموده است كه: دین چگونه در نظام اجتماعی به ایفای نقش می پردازد و نقش دین به طور خاص در فرهنگ سازی توسعه علمی چگونه است؟ در این مقاله سعی شده است چگونگی ایفای نقش دین و به عبارت روشن تر زمینه های تاثیرگذاری دین در فرهنگ سازی برای توسعه علمی را مورد بررسی قرار دهد در پاسخ به طرح سوال فوق فرضیه مقاله بر این باور طراحی شده است كه: دین می تواند با همگامی (پاسخگویی به موقع و اقناع كننده) به مقتضیات زمان و مكان از طریق احیاء خود و اصلاح سنت دینی با رجعت به ریشه ها به هماهنگی عناصر فرهنگی، علم پذیری و دین ورزی توامان در قالب نیروهای مكمل مدد رساند و توسعه علمی را در چارچوب فرهنگ سازی پویا و پایدار عینیت بخشد به طوری كه دین از درون نظام اجتماعی ـ فرهنگی، تولید علم و توسعه علمی را به نحوی هدایت و جهت می دهد كه با نقشه ادراكی و الگوی تفكر در آن جامعه سنخیت داشته باشد.
صفحات :
از صفحه 19 تا 47
موانع تربیت عقلانی از دیدگاه شهید مطهری
نویسنده:
مریم عشوری، محمدحسین حیدری، حسنعلی بختیار نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در تعلیم و تربیت، پرورش و تقویت نیروی عقل است؛ به سبب آنکه عقل در تعدیل و کنترل تمایلات نفسانی و دعوت به اعمال نیک و تقید به مکارم اخلاقی نقش مهمی ایفا می کند. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، در پی بررسی عوامل و موانع تربیت عقلانی بر مبنای دیدگاه های شهید مطهری و تبیین تربیت عقلانی در عرصه تربیت اسلامی است. نتایج مقاله حاضر مبین آن است که از منظر شهید مطهری، موانع تربیت عقل را می توان وابسته به علل اخلاقی و عاطفی (پیروی از نفس اماره، مرعوبیت و....)، علل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی (فرهنگ و جبر حاکم بر جامعه، پیروی از عادات اجتماعی و...) و علل جسمانی (عدم استفاده صحیح حواس، آثار ناشی از اعتیاد) دانست.
صفحات :
از صفحه 101 تا 114
شیوه فرهنگی تقابل و مبارزه مسلمانان با فتنه گران از منظر نهج البلاغه
نویسنده:
علیرضا طبیبی, قدرت الله حسنی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
یکی از مسائلی که ممکن است در جامعه اسلامی به وقوع بپیوندد «فتنه» است. بخصوص به دلیل آنکه شرایط زیست و ادامه حیات برای نفاق در جامعه دینی آماده تر است، فتنه نیز بیشتر گریبان گیر جوامع اسلامی است. البته در این پژوهش معنای سیاسی فتنه مدنظر است که معمولا به منظور ضربه زدن به پیکره نظام سیاسی و یا براندازی نظام های سیاسی ـ اسلامی به وقوع می پیوندد. مسئله مورد بحث در این مقاله، شیوه فرهنگی تقابل و مبارزه مسلمانان با فتنه گران از منظر نهج البلاغه است. هدف از آن نیز ارائه مؤثرترین شیوه و کارآمدترین روش در مقابله با افراد فتنه گر است. بر این اساس، اگر جامعه از غنای فرهنگی برخوردار باشد، کمتر در معرض آسیب قرار می گیرد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است و شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 60
نگاهی به کتاب «مقدمه ای بر فلسفه اسلامی معاصر»
نویسنده:
مصطفی اسلامی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
کتاب مقدمه ای بر فلسفه اسلامی معاصر در بردارنده مقدمه، دوازده فصل و خاتمه ای است که به طور خلاصه گزارشی از آن در اینجا ارائه می شود. غرض مولف محترم در این کتاب، معرفی فلسفه اسلامی معاصر و شناساندن برجسته ترین چهره های آن است. وی نخست نگاهی اجمالی به زندگی و آثار ایشان می اندازد، آن گاه به مهم ترین ویژگی های تفکر فلسفی هر فیلسوف و اهمیت و نقش او اشاره می کند. سپس به طرح و تحلیل برخی از نظریات آن فیلسوف مبادرت می کند و سرانجام در موارد وارد نقد و ارزیابی می شود.
صفحات :
از صفحه 153 تا 158
تأملی بر رهیافت قرآن کریم به مقوله نوآوری برای نیل به توسعه اسلامی
نویسنده:
مرضیه محصص
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
امروزه سطح ارتقای شایستگیها و قابلیت ها در تمام عرصه های رقابتی، اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مانند اینها، ملاکی برای تعیین توسعه یافتگی کشورها تلقی می شود. توسعه در کشورهای اسلامی فرایند تحول بلندمدت و همه جانبه جامعه در چارچوب غایات احکام اسلامی است و تحقق آن، پیش شرط های متعددی دارد. نوآوری، یعنی روش ایجاد تحول در انگاره ها و بهره برداری از اندیشه های نو و خلاقانه در حل موضوعات روزآمد، از جمله بسترهای فرهنگی مهم در مسیر تحقق توسعه اسلامی به شمار می آید. مسلما استخراج دیدگاه قرآن کریم در این باره تکلیفی عقلانی و دینی به شمار می آید. این مقاله با هدف بهره گیری از روش تفسیر موضوعی و با مراجعه به تفاسیر مختلف با بررسی موضوعاتی همچون فطرت، تکامل و آزادی انسان از منظر قرآن کریم، جواز تحقق نوآوری در عرصه های مختلف را تبیین نموده و با الهام از رهنمودهای قرآن کریم، خصوصیات محوری نوآور مسلمان از جمله عبودیت، خردورزی، شرح صدر، غایتمندی و تلاشگری را ترسیم کرده است.
صفحات :
از صفحه 83 تا 98
ازخودبيگانگى «هويتى»
نویسنده:
حسن يوسف زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«ازخودبيگانگى» در اصطلاح جامعه شناختى به وضعيتى اطلاق مى شود كه چيزى كه انسان آن را خلق كرده يا جزء خصايص انسان است به طريقى از او دور شود. حالتى ازخودبيگانگى وجود دارد كه اراده انسان ها حتى در ساحت انديشه نقش حداقلى ايفا مى كند كه از آن با عنوان «ازخودبيگانگى هويتى» تعبير مى شود. اين نوع ازخودبيگانگى امروزه محصول شرايطى است كه مهم ترين ويژگى آن «برساختى» بودن زندگى اجتماعى است. در اين نوع ازخودبيگانگى، انديشه اى «ديگر» در ذهن فرد جاى مى گيرد و بدين ترتيب، «ازخودبيگانگى هويتى» روى مى دهد. در اين مقاله، با استفاده از نظريه هاى تأثير رسانه هاى جمعى، در كنار رويكرد برساخت گرايى (ساخت اجتماعى واقعيت) به عنوان روش و چارچوب نظرى، با الهام از آموزه هاى اسلامى، رويكردى انتقادى به ازخودبيگانگى هويتى اتخاذ شده است. حاصل تحقيق آن است كه نفوذ فراگير رسانه هاى جمعى و سياست هاى همگرايانه آنها در پيشبرد اهداف سرمايه دارى غربى و محتواى نظام آموزشى بخصوص علوم انسانى، مهم ترين عامل ازخودبيگانگى هويتى بخش قابل توجهى از انسان ها در سراسر جهان است. برخلاف نظريه هاى رايج ازخودبيگانگى كه شى ءانگارى و جداشدن محصول فعاليت بشر را ملاك ازخودبيگانگى مى دانند، در «ازخودبيگانگى هويتى»، انديشه هاى نامناسب و چه بسا بى ربط در ذهن انسان ها جاى مى گيرد. اين نوع ازخودبيگانگى عمدتا مربوط به كشورهاى شرقى و جهان سومى است.
صفحات :
از صفحه 109 تا 126
  • تعداد رکورد ها : 290