جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
اشراق الهی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 9
عنوان :
آرا معرفتی دنس اسکوتوس و مقایسه آن با آرا ابن سینا
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
دنس اسکوتوس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفة تطبیقی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت شناسی دنس اسکوتوس
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صورت معقول ,
اشراق الهی ,
علم نفس ,
ادراک انسان ,
اشراق ,
فلسفه ارسطو ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
قوه قدسیه(اصطلاح وابسته) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حس(قوه حاسه) ,
یقین به معنی خاص(اصطلاح وابسته) ,
فرایند ادراک ,
متعلق طبیعی عقل ,
نظریه اشراق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
این نوشتار بر آن است که به بررسی و تبیین آرا فیلسوف و متکلم اسکاتلندی مدرسی، یوهانس دنس اسکوتوس (1308-1266 م.) درباره «معرفت» و مقایسه اجمالی آن با آرا معرفتی ابن سینا بپردازد. اسکوتوس ترجمه لاتین کتاب «الشفاء» ابن سینا را مطالعه کرده است و آنگونه که در ضمن این نوشتار مشاهده خواهد شد، افکار و آرا معرفتی ابن سینا بر آرا اسکوتوس در زمینه قوای ادراکی، فرایند ادراک، متعلق طبیعی عقل، اقسام معرفت و مراتب یقین و ... تاثیر بسیار داشته است. به رغم اینکه هم اسکوتوس و هم ابن سینا در حوزه افکار فلسفی به نحوی تحت تاثیر ارسطو و سنت مشاء هستند و بالطبع شباهت های فراوانی در آرا این دو متفکر وجود دارد، لکن برخی تفاوتها نیز قابل طرح است. از این جهت می توان آرا این دو متفکر را با هم مقایسه کرد چراکه زمینه منطقی برای چنین مقایسه ای وجود دارد. البته باید توجه داشت که به هر حال، اسکوتوس در فضای فکری مسیحیت می اندیشد و ابن سینا در عالم اسلامی، و این تفاوت فضا و فرهنگ را در هر مقایسه ای همواره باید مدنظر داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه و تطبیق آرای ابن سینا و توماس آکوئینی در مسائل مربوط به معاد
نویسنده:
محمد مهدی مشکاتی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
علم نفس
,
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
احوال معاد
کلیدواژههای فرعی :
اشراق الهی ,
رؤیت خدا ,
رؤیت عقلی ,
عالم برزخ ,
مرگ بدن ,
رؤیت بصری خدا در آخرت ,
جامع الهیات ,
بقاء نفس ,
لذت حسی ,
لذت عقلی ,
الم حسی ,
الم عقلی ,
شر ,
سعادت اخروی ,
جهنم ,
بهشت ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
وحی و معاد ,
ماده آتش دوزخ ,
کیفیت معاد جسمانی ,
عمومیت معاد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
موضوع معاد از اهم مباحث دینی، فلسفی و کلامی است. ابن سینا فیلسوف مسلمان و توماس آکوئینی، فیلسوف و متکلم مسیحی، دو اندیشمند برجسته اند که در این زمینه دارای نظرهای خاصی هستند. ابن سینا در همه موارد (بجز قبول معاد جسمانی) روشی کاملا فلسفی دارد؛ در حالی که توماس، روشی فلسفی- کلامی اتخاذ می کند. درباره نفس، هر دو اتفاق نظر دارند که جوهری غیرمادی است و لذا با مرگ بدن، از بین نمی رود. همچنین، هر دو قائل به حدوث نفس بوده، برای خلود آن هم اقامه برهان می کنند. عالم برزخ و بهشت و دوزخ مادی در فلسفه ابن سینا جایگاهی ندارد، اما توماس با استفاده از متون نقلی، وارد بحث در جزئیات این موارد می شود. این هر دو نفر، اصل معاد را ضروری و همگانی می دانند، ولی ابن سینا تنها راه قبول معاد جسمانی را، تعبد به شرع مقدس می داند. عمده ترین مانع او در اثبات عقلی آن، مادیت قوه خیال است، اما توماس با تاکید بر نقش بدن در حقیقت انسان، ضرورت معاد جسمانی (البته جسمانیتی متفاوت با این دنیا) را می پذیرد. در خصوص معاد روحانی، ابن سینا با اثبات تجرد نفس، بقای آن را تضمین می نماید و با تقریر اصولی، قائل به وجود لذت و الم عقلی یا همان سعادت و شقاوت می شود. توماس نیز با رد احتمالات متعدد، سعادت نهایی انسان را در رویت عقلی بی واسطه ذات خداوند می داند که البته تحققش برای انسان تنها در قیامت و آن هم با اشراق خاص الهی ممکن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه حقیقت محمدی در ابن عربی با لوگوس فیلون : سال 6، شماره 2 : حکمت إسراء
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لوگوس
,
حقیقت محمدی (ص)
,
فیلون اسکندرانی
,
انسان کامل (کلام)
,
ابن عربی
,
لوگوس و حقیقت محمدی
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
فتوحات مکیه ,
خلافت الهی ,
اسماء الهی ,
ولی ,
اشراق الهی ,
خلافت الهی ,
ولی (اسماء افعال الهی) ,
وحی ,
عرفان مسیحی ,
عرفان اسلامی ,
وحی الهی ,
اشراق حق تعالی ,
عرفان اسلامى ,
عرفان مسیحی ,
جهان شناسی عرفانی ,
اعیان ثابته ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
وجودشناسی حقیقت محمدی ,
شناخت شناسی حقیقت محمدی ,
کارکردشناسی حقیقت محمدی ,
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در باره منابع الهام ابن عربی بحث های زیادی صورت گرفته است؛ یکی از متفکرانی که از او به عنوان منبع الهام ابن عربی یاد می کنند فیلون اسکندرانی است. در این مقاله تلاش بر آن است تا با محوریت لوگوس در فیلون و حقیقت محمدی در ابن عربی به شباهت ها و احیانا تفاوت های آن دو اشاره گردد البته بی آنکه در صدد اثبات تأثیر پذیری ابن عربی در محورهای یاد شده از فیلون باشیم، چه آنکه اثبات و ابطال آن غیرممکن است. هر دو متفکر توصیفات و کارکردهایی از لوگوس و حقیقت محمدی بدست داده اند که در بادی امر شبیه به نظر می رسد. از سه وجهه نظر می توان به لوگوس و حقیقت محمدی نظر افکند: از وجهه نظر وجودشناسی، از منظر شناخت شناسی و در نهایت از دیدگاه کارکردی یا ارزشی. از منظر وجودشناسی ارتباط آن دو با خدا، جهان و انسان، از منظر شناخت شناسی نقش آن دو در شناخت انسان و وحی بررسی می شود و از دیدگاه ارزشی یا کارکردی به این پرسش پاسخ داده می شود که با فرض لوگوس و حقیقت محمدی، چه مشکلاتی حل می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الاهیات عرفانی از دیدگاه علاء الدوله سمنانی و بوناونتوره
نویسنده:
قاسم کاکایی، حمید محمودیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
عرفان اسلامی
,
شناخت عرفانی خداوند از نظر علاء الدوله سمنانی
,
شناخت عرفانی خداوند از نظر بوناونتوره
کلیدواژههای فرعی :
وحدت وجود ,
حکمت اشراق ,
کمال انسان ,
تشبیه ,
تنزیه ,
کشف و شهود ,
اشراق الهی ,
قرآن ,
وحدت شهود ,
لطایف سبعه ,
انسان نورانی ,
لطیفه خفیه ,
نسبت نص و عقل ,
سفر روح به سوی خدا ,
لطیفه روحیه ,
عسیای وجود تو ,
محمد وجود تو ,
لطیفه حقه ,
هفت وادی عطار ,
هفت مقام بوناونتوره ,
تهذیب نفس ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
این مقاله درصدد است به اجمال، نظریات دو عارف در دو سنت دینی را مورد بررسی تطبیقی قرار دهد؛ یکی شیخ علاء الدوله سمنانی، عارف و متکلم قرن هشتم هجری، که نظریه وی در برابر نظریه «وحدت وجود» ابن عربی به «وحدت شهود» مشهور شد و سپس در آرای کسانی هم چون سید محمد گیسو دراز و احمد سرهندی بسط پیدا کرد و دیگری قدیس بوناونتوره، الهی دان و عارف قرن سیزدهم میلادی از فرقه فرانسیسیان که رابطه جهان، انسان و خداوند را در آثار خویش به ویژه در کتاب سفر روح به سوی خداوند به گونه ای تبیین کرده است که بی شباهت با نظریه «وحدت شهود» نیست. در الاهیات به طور کلی و الاهیات سلبی به نحو خاص شباهت های قابل تاملی بین این دو عارف مسلمان و مسیحی وجود دارد که این مقاله به آن می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه آرای سهروردی و ملاصدرا در موضوع نفس
نویسنده:
زری پیشگر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
حکمت متعالیه
,
نفس انسان
,
نفس شناسی سهروردی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اضافه اشراقیه ,
عقل فعال ,
شواهد الربوبیه ,
حدوث نفس ,
عالم مثال ها ,
نفس ناطقه ,
البرزخ ,
قوه ناطقه ,
روح حیوانی ,
اشراق الهی ,
اشراق ,
تجرد نفس ناطقه ,
عالم برزخ ,
علم نفس ناطقه به ذات ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
قرآن ,
اشراق ,
نور اسپهبد ,
قدم نفس ,
سعادت نفس ,
علم نفس به ذات ,
فلسفه اشراقی ,
روح حیوانی ,
روح حیوانی بشری ,
عقل فعال ,
برزخ انسانی ,
اضافه وضعی ,
بساطت نفس ناطقه ,
قرآن ,
الواح عمادی ,
هورقلیا ,
حدوث بدن ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
رؤیت نفس ,
جسم طبیعی آلی ,
وجود عقلانی نفس ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
شناخت نفس یا خویشتن شناسی یکی از مهمترین مسائلی است که افکار فلاسفه را در تمام قرون و اعصار به خود مشغول داشته و از ایده های بزرگ علمی است که کلیه ملل مختلفه جهان را به بحث و جستجو برانگیخته است. در نوشتار حاضر به بررسی آراء شیخ شهید سهروردی در موضوع نفس و مباحث مرتبط با آن همچون «حدوث و قدم نفس»، «تعلق نفس به بدن»، «چگونگی رؤیت نفس» و «نفوس واصل به سعادت» پرداخته شده است. سپس رای صدرالمتالهین شیرازی در این موارد و اختلاف آنان بیان شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 167 تا 191
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تطور تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا : سال 1، شماره 2 : آیین حکمت
نویسنده:
زهرا یوسفی روشناوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
نبی
,
فرشته وحی
,
نبوت
,
جبرئیل(ع)
,
حضرت محمد(ص)(اوصیاء)
,
وحی
,
پیامبر
,
وحی الهی
,
عقل فعال
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
مثل ,
قوای نفس ,
معتزله ,
مشاء ,
عقل نظری ,
اتصال به عقل فعال ,
عالم مثال ,
عقل مستفاد ,
عقل کل ,
عقل هیولانی ,
تهافت الفلاسفه ,
نفس فلکی ,
عالم ماده ,
اتصال عقل نبی به عقل فعال ,
قوه وحی نبوت ,
اشراق الهی ,
اشراق ,
عالم ماده ,
معتزله (اهل سنت) ,
خیال منفصل ,
اشراق ,
عالم خیال (متصل و منفصل) ,
مثل معلقه ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
هستی شناسی وحی ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
مُثُل ,
اشراق حق تعالی ,
عقل بالملکه ,
نفس ناطقه فلکی ,
عقل انبیاء ,
ادراک نفس ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل مستفاد ,
قوه عاقله نبی ,
رؤیت فرشته وحی ,
شرایط نبوت ,
کلیات وحیانی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وحی که یکی از مهمترین آموزههای دینی است از سوی فلاسفه همچون دیگر اندیشمندان مورد توجه قرار گرفته است. در فلسفه اسلامی، فرشته وحی، مخزن علوم و مفیض آنها و گیرنده وحی نیز قوه عاقله نبی است که وی به علت استعداد ذاتی و تکامل وجودی به مرتبهای میرسد که میتواند به عقل فعال متصل گردد و معارف را از وی دریافت نماید. مهمترین مبحث در زمینه وحی نزد فلاسفه اسلامی، نحوه رؤیت فرشته وحی است. در نظام مشائی، عقل فعال همان فرشته وحی و رؤیت او نیز محاکات متخیله نبی از حقیقت وجود وی بود؛ ولی در مکتب اشراقی و حکمت متعالیه با کشف عالم مثال منفصل یا به تعبیر شیخ اشراق «مثل معلّقه» تبیین فلسفی وحی به نقطه عطف خود رسید. در این مکتب، فرشته وحی عظیمترین انوار قاهره عرضیه و رب النوع آدمی بود که نفس پاک نبی پس از رفع شواغل و حجب برزخی و جسمانی با اتصال به فرشته وحی، معارف را از وی دریافت میکند. حقیقت فرشته وحی دارای مظاهری در عالم مثال است که با ظهور در این مظاهر، امکان رؤیت آن برای نفس نبی حاصل میشود. فرشته وحی از حقیقت عقلی و نوری خود تنزل مینماید و در مظهری از مظاهر عالم مثال جلوهگر میشود تا نبی به رؤیت آن نائل آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 145 تا 173
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارادی بودن تعقل در پرتو نظریه عقل فعال نزد فارابی و ابن سینا
نویسنده:
جلیله علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
اشراق الهی
,
اختیار انسان
,
علم نفس
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
عقل(منطق)
,
تعقل(معرفت شناسی)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
استکمال نفس ,
خروج از قوه به فعل ,
تکامل اختیاری ,
نظام هستی ,
تجرد نفس ناطقه ,
اراده انسان ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
استعداد ,
مکتب رواقی ,
عقل هیولانی ,
تبیین فلسفی وحی ,
معرفت بالفعل ,
عقل در حکمت مشاء ,
اشراق صور معقول ,
تعقل ارادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
کنش و واکنش روان آدمی در ادراک و تعقل که بیشک یکی از اساسیترین و کهنترین مسائل فلسفه است در فلسفه ارسطو عنوان عقل فعال را به خود اختصاص میدهد.این عنوان در جریان فلسفه بعد از ارسطو در دو دیدگاه طبیعی و اشراقی تفسیر میشود؛دیدگاه اول هر دو بعد فعال منفعل تعقل را در نفس انسان منطبع می داند و همانند تمامی موجودات جهان طبیعت،جریان تکامل روان آدمی را عبارت از خروج از حیثیت انفعال و وصول به بعد فعالیت میداند.در مقابل،دیدگاه دوم وجه انفعالی تعقل را به انسان اختصاص داده و وجه فعالیت را به مقام الوهیت ارجاع میدهد و فعلیت عقل را عبارت از افاضه و اشراق الهی میداند.علیرغم فاصله این دو دیدگاه در مورد مرجع فعالیت عقل،هر دو دیدگاه به ناچار بر این امر اتفاق نظر دارند که جریان تعقل خارج از اراده و قصد انسان بوده و در نتیجه،تکامل نظری نفس انسان امری غیر ارادی و جبری است.برخلاف این دو تفسیر مرسوم،فلسفه مشائی اسلامی-فارابی و ابن سینا-با ارجاع وجه فعالیت عقل به دو اصل استعداد پدید آمده توسط جوهر مفارقی به نام عقل فعال و همچنین قصد و اراده انسان موفق میشوند دیدگاه سومی را در نظریه عقل فعال ارائه کنند که علی رغم قول به تأثیر عامل مفارق در روند تعقل،ارادی بودن تعقل و قصدی بودن تکامل نظری نفس انسان را تبیین نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 117
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فاعلیت الهی از دیدگاه سهروردی
نویسنده:
محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
حکمت اشراق
,
فاعلیت الهی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
قاعده «الواحد»
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت اشراق the School of Illumination
کلیدواژههای فرعی :
خلقت ,
فاعلیت الهی ,
اِبداع (آفرینش) ,
قاعده امکان اشرف ,
نظام نور و ظلمت ,
عقل اول ,
امتناع صدور کثرت از وحدت ,
فلوطین ,
رابطه خدا و جهان ,
نظریه فیض ,
حرکت نخستین ,
فاعلیت ابداعی ,
اشراق الهی ,
تعداد عقول و افلاک ,
عینیت علم و فعل حق ,
قاعده «الواحد» ,
کیفیت صدور ممکنات از واجب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
چگونگی آفرینش، فاعلیت الهی و پیدایش کثرت در عالم، سه تعبیر از یک مسأله مهم فلسفی در نظامهای فلسفی نوافلاطونی و اسلامی است. قاعده الواحد یکی از عناصر مهم در نظریه فاعلیت خدا در نظامهای مذکور است. ریشه این قاعده در افکار افلوطین و تا اندازهای ارسطو یافت میشود؛ در نظامهای فلسفی فارابی و ابنسینا تبیینهای دقیقتر و جامعتری از این اصل وجود دارد. مهمترین مسایلی که پیرامون این اصل در نظریه فاعلیت خدا مطرح است عبارتند از: این قاعده تا چه حد میتواند نحوه فاعلیت الهی و پیدایش کثرت در عالم را بازگو کند؛ دیگر اینکه اعتماد نظامهای فلسفی فارابی و ابنسینا به این اصل تا چه اندازه است؛ و سرانجام، شیخاشراق چه نقدهایی بر این اصل و توجیه آن دارد و خود از چگونگی آفرینش الهی، چه تبیینی ارائه میدهد؟ شهابالدین سهروردی این اصل را با نگاه اصلاح و تعدیل نگریسته و به تنسیق جدیدی از آن دست یازیده است. در راه حل وی، ضمن محدود شدن جریان قاعده به رابطه ایجادی خدا و معلول اول، از رابطه کمالی و مستقیم خدا با همه معلولها، و کنار رفتن فرضیههای نجوم بطلیموس و صدور کثرت از واحد سخن گفته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حکیم اشراقی آکسفورد : شماره 160 : مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران
نویسنده:
سید حمید طالب زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تاثیر سهروردی بر گروستستا
کلیدواژههای فرعی :
نور ,
وحدت ماده و صورت ,
خاستگاه حکمت اشراق ,
اشراق الهی ,
افلاک ,
نظریه شناخت ,
اتحاد ماده و صورت ,
خورشید معقول ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
افلاک ,
نور ( کیف ) ,
مابعدالطبیعه نور ,
مکتب لاتینی ابن سینا ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
فلسفه رابرت گروستست (1232-1170) حول تصور نور متمرکز است که برای ذهنی اگوستینی بسی ارجمند است. او نظریه خود را در دانشگاه آکسفورد مطرح کرد و در آنجا گرایش عمومی در مابعدالطبیعه و علم النفس تحت تأثیر آراء اگوستین قدیس بود و در همان زمان علاقه به مطالعات تجربی نیز در حال گسترش بود. گروستست که برای دوره ای ریاست آن دانشگاه را به عهده داشت کوشید تا این دو عامل را به هم بیامیزد و مابعدالطبیعه نور او زمینه خوبی برای مطالعات او درباره فیزیک نور فراهم کرد و البته او در این مطالعات تحت تأثیر فیزیکدان معروف اسلامی یعنی ابن هیثم بود در این مقاله به آراء رابرت گروستست پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 539 تا 554
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 9
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید