جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
فلسفه مشاء
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
تعداد رکورد ها : 418
عنوان :
رابطه عقل و وحى از منظر ابن رشد و صدرالمتألهين
نویسنده:
اكبر فايدئى، مريم حسن پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن رشد
,
عقل و دین
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
تاویل قرآن ,
معارف دینی ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
تعارض عقل و دین ,
تعارض ظاهری علم و دین ,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی) ,
اصطلاحنامه فلسفه ,
قرآن ,
زبان (فلسفه) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
ضرورت تامل فلسفی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
رابطه ميان فلسفه و شريعت، مسئله عقل و وحى، و سازگارى و ناسازگارى اين دو با هم، يكى از مشهورترين و عميق ترين مباحث در حوزه الهيات است. اين مسئله، همواره ذهن انديشمندان دينى را به خود معطوف داشته و سبب پيدايش ديدگاه هاى متفاوت شده است. اكثر قريب به اتفاق فلاسفه اسلامى از جمله صدرالمتألهين و ابن رشد، ضمن اعتقاد به ارزش و اعتبار عقل و وحى، اثبات هماهنگى حكمت و شريعت را وجهه همت خود قرار داده اند. آن دو، تأويل را راهكار اساسى رفع تعارض ظاهرى ميان عقل و شرع دانسته و در معنا و متعلق و گستره تأويل و روش هاى معرفتى با هم اختلاف نظر پيدا كرده اند. اين مقاله، با روش توصيفى ـ تحليلى، بر آن است كه با استفاده از آيات و روايات و آراى انديشمندان اسلامى رابطه عقل و وحى را تبيين نموده و ميزان توانايى عقل در كاشفيت از معارف دينى و موارد تطبيق حكمت و شريعت را از نظر ابن رشد و صدرالمتألهين را مقايسه نمايد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عنايت الهى و نسبت شرور با آن از ديدگاه ابن سينا
نویسنده:
محمد سربخشى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
شر
,
عنایت
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
اراده الهی ,
علم ازلی الهی ,
عدل الهی ,
علم الهی ,
محبت الهی ,
نظام عالم دنیا ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت علت غایی ,
علیت ,
حکمت الهی ,
عالم ( امکانی ) ,
نظام علت غایی ,
قرآن ,
غایت افعال الهی ,
تنافی وجود شر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
فلسفه آفرينش عالم و شرورى كه در آن وجود دارد، همواره يكى از سؤالات فلاسفه و متكلمان بوده است. ابن سينا با تكيه بر عناصر كليدى مفهوم عنايت، يعنى علم، عليت، اراده و رضايت، كوشيده است تصوير روشنى از علت آفرينش و وجود نظام خير موجود در عالم ارائه نمايد. به نظر مى رسد، اين بيان قادر نيست تمام ابعاد و وجوه مبهم مسئله را روشن نموده و پاسخى قانع كننده به تمام مسائل موجود ارائه دهد. مقاله حاضر مى كوشد با تكيه بر كلمات ابن سينا و تكمله هايى كه از حكمت متعاليه به عاريت گرفته است، مسئله فوق را به نحو روشن ترى تقرير كرده و سؤالات پيرامون آن را پاسخ دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نوآوری علمی و تقلید ادبی در سروده های ابن سینا
نویسنده:
علی باقر طاهری نیا، فرامرز میرزایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
ادبیات
,
سبک شعری ابن سینا
,
تقلید در شعر
کلیدواژههای فرعی :
شعر تعلیمی ,
سبک ادبی ,
تعریف شعر ,
فلسفه مشاء ,
خیال(معرفت شناسی) ,
تخیل شاعر ,
شعر و فلسفه ,
کتاب الشعر ,
شعر و علم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حکیم فیلسوف، دانشمند و ادیب نامدار ایرانی، ابوعلی سینا ملقب به شیخ الرییس، افزون بر آثار گرانبها و متعددی که در زمینه علوم مختلف از قبیل، طب، فلسفه، منطق و ... به رشته تالیف درآورده است، در زمینه ادبیات و به ویژه شعر با تالیف کتاب الشعر به ابراز نظر و اظهار رای پرداخته است. به این ترتیب او علاوه بر مقولات علمی و تجربی در عرصه های شعر و شعور و عاطفه نیز قلم زده است. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد تا با اشاره به مضامین جدید علمی ـ فلسفی در سروده های ابن سینا، به این واقعیت پرداخته شود که او در سروده ها و اشعار شخصی اش به تقلید از شعرای گذشته و تبعیت از اسلوب کلاسیک شعر پرداخته است. به این ترتیب، سروده های او از منظر علمی، نو و از نگاه سبک شناسی تقلید و تبعیت به شمار می روند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 331 تا 344
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأمّلى بر دیدگاه ابن سینا و شیخ اشراق در اصالت وجود یا ماهیت
نویسنده:
مجید احسن، حسن معلّمى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
اصالت ماهیت
,
عروض
,
جعل
,
ابن سینا
,
هستی شناسی اسلامی
,
ماهیت
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
مجعول بالذات ,
تمایز وجود از ماهیت ,
نفی تشکیک در جوهر ,
قاعده فرعیه ,
مجعولیت وجود ,
طبیعت وجود ,
قسطاس ,
خیریت وجود ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
عرض ,
عرض ,
عرض ,
علیت ,
امر انتزاعی ,
تسلسل ,
عرض بی واسطه در اثبات ,
وجودی بودن عقول ,
نسبت وجود و ماهیت ,
نور الانوار ,
وجود بالعرض ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
عروض حلولی((اصطلاح وابسته)، مقابل عروض تحلیلی) ,
عروض تحلیلی((اصطلاح وابسته)، مقابل عروض حلولی) ,
تجرد نفس از ماهیت ,
نظریه اشتراک لفظی ,
تقدم بالتجوهر ,
انوار جوهری ,
هویت ماهوی ,
ماهیت مجهولة الکنه ,
مجعولیت اتصاف و صیرورت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
1735-4545
چکیده :
مسئله اصالت وجود یا ماهیت یکى از مهمترین مسائل فلسفى مىباشد که اگرچه به طور مستقل از زمان میرداماد و ملّاصدرا مطرح شده است، امّا محتوا و مبانى آن را مىتوان در اندیشه فیلسوفان پیشین نیز سراغ گرفت؛ بدین لحاظ، در این مقاله، سعى داریم تا این مسئله را از دیدگاه ابنسینا و شیخ اشراق به عنوان نمایندگان مکتبهاى فلسفى مشّاء و اشراق بررسى کنیم. بنابراین، پرسش اصلى پژوهش حاضر این است که دیدگاه ابنسینا و شیخ اشراق در اینباره چیست؟ مدّعاى مقاله این است که: اگرچه شیخ اشراق کلام ابنسینا در مورد عروض وجود بر ماهیت را عروض خارجى فهم کرده و با انتساب قول به زیادت ذهنى و خارجى وجود بر ماهیت به مشّاء، خود به نفى زیادت خارجى وجود بر ماهیت پرداخته و آن را به گونهاى نفى کرده که به نفى زائد یعنى وجود منتهى گشته (و در نتیجه، شیخ معتقد شده که ماهیتْ امر متحقّقِ خارجى و اصیلى است که منشأ انتزاع مفهوم وجود مىگردد، و بدین لحاظ، مجعولیت ذاتى از آنِ ماهیت مىباشد)؛ امّا این انتساب باطل است، زیرا ابنسینا با ملاحظات دقیق خویشْ بر عروض ذهنى ـ و نه خارجى ـ وجود بر ماهیت تأکید دارد. بدین لحاظ، ابنسینا به تحقّق خارجى و اصالت وجود تصریح کرده و جعل و علّیت را نیز از شئون وجودى دانسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خوانشها و مکاتب فلسفه سیاسی اسلامی
نویسنده:
علی اكبر عليخانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه مشاء
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
فلسفه سیاست
,
اصطلاحنامه فلسفه سیاسی (در اندیشه اسلامی)
کلیدواژههای فرعی :
عقل قدسی ,
مدینه فاضله ,
رابطه عقل و وحی ,
فلسفه سیاسی اسلامی ,
فلسفه سیاسی مشا ,
عقل فعال ,
فلسفه سیاسی متعالیه ,
عقل بالفعل ,
سیاست در حکمت اشراق ,
مکاتب فلسفه سیاسی اسلامی ,
فلسفه سیاسی فاضله ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
سهروردی در کتب خود از خمیره ازلی و ابدی یا خمیره مقدّسهای سخن به میان آورده که بدون اطّلاع از آن نمیتوان در زمره حکمای حقیقی جای گرفت. در کتاب مطارحات، «کلمه» نخستین را که همان خمیره ازلی است در دو رشته شرقی (خسروانی) و غربی (فیثاغورسی) ترسیم کرده است که سرانجام در یک نقطه جمع گردیدهاند و سهروردی خود وارث این امانت گرانبهاست. رنه گنون نیز به طریق مشابهی از خمیره ازلی(la Tradition primordiale) سخن گفته است که مظهر نخستینی دارد و مظهر بازپسینی: مظهر اوّل آن آیین هندو و مظهر آخر آن دین اسلام است. در این مقاله، با استناد به گفتاری از گنون درباره سَناتَنَه دهَرمَه (خمیرة ازلی و ابدی)، رأی او با رأی سهروردی برابر نهاده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 148
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مخالفت شیخ شبستری با حکیمان، فیلسوفان و متکلمان
نویسنده:
شهین اعوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیخ محمود شبستری
,
منظومه گلشن راز
,
سعادت نامه
کلیدواژههای فرعی :
توحید ,
معتزله ,
دهریه ,
وحدت وجود ,
نظریه وحدت وجود ,
قضا و قدر ,
اشارات و تنبیهات ,
حکمت مشاء ,
توحید عرفانی ,
توحید ذاتی ,
نقص عقل بشر ,
منظومه گلشن راز ,
صفات الهی ,
دهریه ( صوفیه ) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
وحدت وجود ,
قضا و قدر ,
اخلاق عرفانی ,
معرفت عرفانی ,
صفات خدا ,
فلسفه مشاء ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
توحید ذاتی ,
معرفت شناسی عرفانی ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
نقد منطق ,
کمال نقل ,
شیخ سفیه ,
اخلاق عرفانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
این مقاله به بررسی نقادانه کتاب سعادت نامه، یکی از آثار سعدالدین محمود بن عبدالکریم بن یحیی شبستری (متوفی 720 ق)، سراینده کتاب معروف گلشن راز می پردازد. مقاله حاضر، ضمن تحلیلی انتقادی از نقد شیخ شبستری بر فلاسفه ای که از آن ها در سعادت نامه نام برده شده است، مقایسه ای میان سعادت نامه و گلشن راز، به عمل می آورد، و تقدم و تاخر زمانی نگارش این دو کتاب را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد و نشان می دهد که بر خلاف آن چه مشهور است، شبستری کتاب سعادت نامه را قبل از کتاب گلشن راز نوشته است. در گلشن راز آن دغدغه های سخت نسبت به فلسفه و کلام و فیلسوفان دیده نمی شود. این مقاله به بررسی این امر نیز خواهد پرداخت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 142
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی معرفت شناسی حکمت اشراق سهروردی
نویسنده:
سیماسادات نوربخش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ادراک حسی
,
علم فطری
,
اشراق
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
عقول طولیه
,
تعریف(علوم قرآن)
,
حد تام
,
معرفت شناسی سهروردی
,
انوار مشاهدی
,
علم بدیهی((تصوری و تصدیقی اولی و غیر اولی)، مقابل علم نظری)
,
ابصار
,
نظریه مطابقت
,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)
,
خودآگاهی (معرفت نفس)
کلیدواژههای فرعی :
مشاهده ,
علم حضوری ,
انسان ,
معرفت تصوری ,
معرفت تصدیقی ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
جوهر ,
تعریف(اصطلاح وابسته) ,
ابصار ,
نظریه ابصار سهروردی ,
التلویحات ,
هستی شناسی سهروردی ,
تعارضات منطقی نظام مشائی ,
نظریه حد ,
نظریه اشراقی تعریف ,
داده های شهودی ,
فرایند مشاهده - اشراق ,
دیدگاه اشراقی خودآگاهی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
بررسی نظام معرفت شناسی شهاب الدین سهروردی (549-587ق) به عنوان موسس دومین حوزه اندیشه فلسفی در تاریخ فلسفه اسلامی، اهمیت ویژه ای دارد. معرفت شناسی او با بررسی تعارض های منطقی در نظام فلسفی مشاء صورت می گیرد. نظریه سهروردی در باب علم شامل دو جزء است: نخست، جزء سنت زدایی است که سهروردی در آن، به نظریه های مختلف علم، مخصوصا علم به واسطه تعریف، ادراک حسی، مفاهیم اولی یا مقدم بر تجربه انتقاد می کند. او ابتدا ساختار «تعریف» ارسطویی را نقد کرده که این نقد، نخستین تلاش مهم برای نشان دادن تعارض ساختار ارسطویی و گام نخست در تدوین حکمت اشراق است. سهروردی محدودیت ها و نارسایی تعریف را در رسیدن به یقین نشان داده است. به نظر او نظریه های مطرح شده درباره علم، اگر چه ما را به جنبه ای از حقیقت رهنمون کرده و کاملا نامعتبر نیستند، اما هیچ یک منتهی به یقین نشده و از امکان وقوع علم سخن نگفته اند. سهروردی نه تنها می کوشد ضابطه صوری متفاوت حاکم بر تعریف را نسبت به مشائیان ابداع کند، بلکه تلقی او از تعریف، جزء اساسی نظریه اشراقی وی از ساختار عقلانی علم است. این اختلاف اساسی مبین دیدگاه کاملا متفاوت اصول منطقی و معرفت شناسانه در فلسفه است که بر اساس آن جزء دوم نظریه سهروردی شکل می گیرد، به طوری که در حکمت اشراق، برتری از آن شهود و بر مبنای نظریه مشاهده - اشراق است. و بر اساس«علم حضوری» تدوین میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 47
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جوهر و تطور آن در حکمت سینوی
نویسنده:
جعفر شانظری , مهدی گنجور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مشاء
,
جوهر (منطق)
,
عرض
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه مشاء
کلیدواژههای فرعی :
افلاطون ,
برهان صدیقین (اثبات خدا) ,
عالم مثال ها ,
ترادف موجود و جوهر در تفکر ارسطو ,
اصطلاح شناسی جوهر در لاتین ,
تعریف ابن سینا از جوهر ,
ویژگی های جوهر در فلسفه ابن سینا ,
معنای جوهر در آراء فیلسوفان ,
مقسم جوهر و عرض ,
تمایز وجود از ماهیت ,
شبهه عرض بودن جوهر در وجود ذهنی ,
اقسام جوهر در فلسفه سینوی ,
جواهر پنج گانه ,
جوهریت خدا ,
نفی تشکیک در جوهر ,
تنزه خداوند از ماهیت ,
ارسطو ,
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
از مسائل و مباحث مهم فلسفی که قدمتی بیش از دو هزار سال دارد و از آغاز پیدایش حکمت در یونان باستان مطرح بوده است، مسأله جوهر است. برخی اصل بحث در مقولۀ جوهر را فکری ارسطویی دانسته اند و ریشۀ این انتساب را در رویکرد ارسطو به وجود و نسبت آن با جوهر و ماهیت اشیا می دانند. زیرا بر مبنای تفکر ارسطویی، شناخت وجود چیزی جز شناخت ماهیت و جوهر اشیا نیست، لذا در نظر معلم اول، واژه موجود و جوهر مترادف است. اما سرنوشت جوهر در حکمت سینوی به برکت تمایز وجود و ماهیت دگرگون شده و یکباره راه خود را از وجود جدا کرده است. ابن سینا برخلاف ارسطو، مقسم جوهر و عرض را ماهیت اشیا دانسته و مقولات ارسطویی را بر ماهیت اشیای موجود تطبیق داده است. نوشتار حاضر با توجه به جایگاه و اهمیت بحث جوهر در تفکر ابن سینا و سیر تحول تاریخی آن در فلسفه، با رویکردی مسأله محور، به بررسی ابعاد و زوایای مختلف این مقوله در حکمت سینوی میپردازد. بدین ترتیب، با توجه به عدم اتفاق بر تعریف واحد و با عنایت به سیر تنوع معنایی جوهر در حکمت سینوی بدیهی است کاوش از چیستی و تطوّر معرفتی جوهر، بیان مقسم جوهر و اعراض، چگونگی حصر تقسیمات جوهر، و موضع خاص ابن سینا در باب جوهریت واجب تعالی، مهمترین مسائلی است که در این نوشتار مورد پژوهش قرار می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 185
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
یگانگی نفس و بدن در اندیشه اهل معرفت
نویسنده:
محمد میری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بدن
,
اصطلاحنامه عرفان
,
یگانگی نفس و بدن
,
علم النفس عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
آفرینش انسان بر صورت الهی ,
اسمای الهی ,
خلافت الهی ,
خلق آدم (ع) ,
انسان کامل (کلام) ,
اهل معرفت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
عرفان نظری ,
احدیت جمع(عام) ,
حضرت جامع(کَون جامع) ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
امتزاج معنوی روح و بدن ,
خلق انسان با دو دست الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حکمای مشائی به دوگانگی نفس و بدن معتقد بوده و درمقابل، در حکمت متعالیه، سخن از یگانگی نفس و بدن است. نوشتار پیشرو نگاه اهل معرفت به این مسئله را بررسی کرده و نشان می دهد که عارفان، قرن ها پیش از صدرالمتألهین، یگانگی نفس و بدن در وجود انسانی را باور داشته اند. افزون بر تصریحاتی که از آنها در این موضوع به جا مانده است، بسیاری از مبانی و اصول عرفان نظری نیز مبنای یگانگی نفس و بدن را مورد تأکید قرار می دهد. کون جامع بودن وجود انسانی، آفرینش او بر صورت الهی و با دو دست حق متعال، احدیت جمع وجود انسانی بین روح و بدن، تطابق نسختین و مقام خلافت الهی انسان، برخی از این مبانی عرفانی است که مبتنی بر مسئله یگانگی نفس و بدن می باشد. نوشتار پیشرو به بررسی چگونگی تلازم هرکدام از مبانی مزبور با یگانگی نفس و بدن می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 143
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تجارب مینوی در نظام فکری سهروردی
نویسنده:
رضا حیدری نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشراق
,
تجارب مینوی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
شهود(اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
فقه الانوار ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت خسروانی ,
انوار اسپهبدیه ,
مراتب مکاشفات عرفانی ,
خلافت الهی ,
علم نفس ,
حکیم (اسماء صفات الهی) ,
رؤیت قلبی خدا ,
اتحاد خدا با عارفین ,
خمیره ازلی ,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه مشاء ,
قرآن ,
فنا ,
تخیل(راه های معرفت) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
مراتب کشف باطنی ,
نفس شناسی اشراقی ,
ذات گرایی مکاشفات عرفانی ,
وحدت شخصی تجارب ,
ساخت گرایی تجارب عرفانی ,
اتحاد با نور اسفهبدی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حقیقت تجارب شهودی و چگونگی تحقق آنها، از جمله مسائلی است که همه افراد، فرهنگ ها و آیین ها با آن مواجه بوده و در خصوص آن دیدگاه هایی ابراز داشته اند. دو دیدگاه عمده در خصوص حقیقت چنین تجاربی مطرح شده است: نظریه ذات گرایی که بر انسجام این تجارب و مشترک بودن آن بین افراد و اقوام تاکید داشته و دیگری دیدگاه ساخت گرایی که ایده ها و تفکرات مکاشفه گر را در تکوین و شکل دهی تجارب پر رنگ دانسته است و لذا بین افراد و فرهنگ ها تفاوتی ماهوی در این تجارب وجود دارد. نظام فکری اشراقی، که با مطارحات حکیم سهروردی تنسیق شد، در این زمینه، دیدگاه خاص و ارزنده ای دارد. در چنین تفکری اتحاد با نور زمینه ساز مکاشفه عرفانی است و دیدگاه خاص نفس شناسانه این نظام در تحقق این تجارب دخیل است که با اشراق و مشاهده همراه بوده، با اتحاد و فنا پایان می پذیرد. گرچه در این تفکر ویژگی های ذوقی و اشراقی نقش اساسی دارد، ولی مجموعه ویژگی های تجارب مینوی از نگاه سهروردی، بیانگر نوعی ذات گرایی در مکاشفات عرفانی است، نه اینکه وحدت شخصی تجارب بر اساس نوع تفکر حاکم بر افراد، هر تجربه ای را از دیگر تجارب جدا کند؛ بلکه همه آنها دارای مشترکات و زمینه های واحدند. پژوهش حاضر ضمن اشاره به دیدگاه های مطرح در این خصوص به توضیح چیستی و چگونگی تجارب مینوی از نگاه سهروردی پرداخته و به مجهولاتی در این زمینه پاسخ داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
تعداد رکورد ها : 418
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید