جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
05.فیلسوفان و منطقدانان
>
01.فیلسوفان
>
01.فلسفه در ایران : اشخاص
>
2. حکمای صدرایی :اشخاص
>
آقا محمد بید آبادی
>
ملا علی نوری
>
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
تعداد رکورد ها : 414
عنوان :
اینکه شیخ عبد القادر گیلانی و حاج ملاّ هادی سبزواری و سلطانعلی گنابادی از صوفیه بوده اند آیا درست است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
جهت اطلاع از صوفي گري افراد فوق هر کدام به صورت جداگانه مورد بررسي قرار داده مي شود. الف: سلطانعلي گنابادي ملا محمد سلطان گنابادي مشهور به سلطانعلي شاه، در سال 1251ق در بيدخت گناباد متولد شد، تحصيلات مقدماتي را در زادگاه خود گذراند و مدّتي نيز در مش
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صوفیه (فرق کلامی)
,
اصطلاحنامه تصوف
,
بزرگان تصوف
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى نقش اصالت وجود یا ماهیت در نظریه پیدایش جهان از مکتب شیراز تا مکتب خراسان
نویسنده:
مریم خوشدل روحانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حادث
,
وجود
,
ملاصدرا
,
حدوث عالم
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
ماهیت
,
اصالت وجود
,
ماهیت
,
حدوث زمانى
,
حدوث دهرى
,
حدوث ذاتى
,
حدوث اسمى
,
جلال الدین دوانى
,
ملاهادى سبزوارى
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
وجود (معرفت شناسی)
چکیده :
همواره، یکى از اصلى ترین مسائل فلسفه و کلام بحث «پیدایش عالم» بوده است که در ادوار مختلف تاریخى، اندیشمندان مواجهه گوناگونى با آن داشته اند.علّامه دوانى به عنوان یکى از نمایندگان مکتب فلسفى شیراز (در قرن هاى نهم و دهم)، با اعتقاد به اصالت ماهیت و طرح نظریه «ذوق تأله»، به طرح حدوث دهرى عالم پرداخت که نظریه اى خاص در باب آفرینش عالم است. تلقّى وى درباره حدوث دهرى تفاوت مهمّى با متکلّمان و فلاسفه دارد. از نظر وى، «عالم دهر» جهانى لایتغیّر و محیط بر عالم زمان است که موجودات آن فاقد زمان، سیلان، و مقدار مى باشند. ملّاصدرا (نماینده برجسته مکتب اصفهان)، با اعتقاد به اصالت وجود و طرح حدوث تدریجى زمانى، به تلقّى جدیدى در مورد حدوث عالم دست مىیابد. تفسیر وى از حدوث ذاتى نیز با توجه به نظریه فقر وجودى «امکان فقرى»، متفاوت با نظر سایر فلاسفه است. حاج ملّاهادى سبزوارى (فیلسوف مکتب خراسان)، با رویکردى کاملاً عرفانى، نظریه حدوث اسمى را مطرح نموده است. این مقاله نقش اصالت وجود یا ماهیت را در شکل گیرى نظریه «حدوث» نزد حکماى یادشده بررسى مىکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 165
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توحید خاصی و تفسیر آیات متشابه از منظر ملاصدرا
نویسنده:
احمد عبادی , داود صائمی , احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید خاصی
,
توحید عامی
,
آیات متشابه
,
عرش
,
مجسمه (مشبهه صفاتیه)
,
عرفان اسلامی
,
تفسیر قرآن
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
تأویل ,
مجسمه ,
کرسی ,
برهان ,
وحدت وجود ,
ذوق تأله ,
تشکیک در وجود ,
مراتب هستی ,
تشبیه ,
میزان ,
تفسیر آیات متشابه ,
کثرت وجود ,
کثرت موجود ,
اشتراک وجود ,
توحید وجوب وجود ,
وحدت در کثرت ,
نظام معرفتی صدرایی ,
وحدت فعل حق تعالی ,
شهود و برهان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
0
چکیده :
آیات متشابه در طول تاریخ علوم اسلامی از جمله مباحث چالشبرانگیز بوده است. صدرالمتألهین شیرازی در اصول هستیشناسی خود قائل به نظریه توحید خاصی در مقابل دیدگاه توحید عامی است. وی معتقد است بدون آنکه نیازی به تأویل آیات متشابه یا قول به تجسم در باب ذات باریتعالی باشد میتوان بر مبنای اصول فلسفیـ عرفانی دیدگاه توحید خاصّی ظواهر الفاظ آیات را حفظ کرد و همه آیات متشابه را بر ظاهر معنای آنها حمل کرد. اما بر مبنای نظریه توحید عامی نمیتوان آیات متشابه را بر ظاهر الفاظ حمل کرد، بلکه یا باید آنها را تأویل کرد، یا قول به تجسم در باب واجبالوجود را پذیرفت. با توجه به چندتباری بودنِ مسئله متشابهات قرآن، ملاصدرا در این مسئله رهیافت میانرشتهای اخذ کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاصدرای شیرازی و ملاهادی سبزواری و نقد نظریات حکما در مسئله وجود ذهنی
نویسنده:
ذبیح الله اوحدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اثبات وجود ذهنی
,
هستی شناسی اسلامی
,
مطابقت ماهوی
,
فلسفه الهی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود ذهنی
کلیدواژههای فرعی :
افعال اختیاری ,
معدوم ,
قاعده فرعیه ,
نظریه انقلاب ,
مقولات عشر ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
قول به اضافه(اصطلاح وابسته) ,
کلی عقلی((اصطلاح وابسته)، قسیم کلی منطقی و طبیعی) ,
کلی منطقی((اصطلاح وابسته)، قسیم کلی عقلی و طبیعی) ,
کلی طبیعی((اصطلاح وابسته)، قسیم کلی عقلی و منطقی) ,
قیام صدوری نفس ,
مغایرت علم و معلوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در این مقاله، ابتدا با دلایلی نظیر حکم ایجابی به معدوم، محمول قرار دادن حقایق انتزاعی و اعتباری برای حقایق خارجی و انتزاع مفاهیم کلی و غیره، به اثبات مسأله ی وجود ذهنی پرداخته شده و در ادامه حکمایی چون فخر الدین رازی با طرح نظریه ی نسبت اضافه، فاضل قوشچی با بیان نظر مغایرت علم و معلوم و انکار عینیت آن دو و صدر الدین دشتکی با طرح مسأله ی قلب ماهوی و نظریه ی انقلاب ذاتی به ایراد اشکال و انکار مسأله ی وجود ذهنی پرداخته اند، که این نقادی ها از سوی دو حکیم متأله (ملاصدرا شیرازی و ملاهادی سبزواری) به بحث و پاسخ گزارده شده و در نهایت حکیم صدرالمتألهین شیرازی با ابداع نظریه ی انقلاب در هستی شناسی علم و تساوق علم با هستی محض و تجرد صرف و خروج آن از مقولات و ماهیات و نقش مصدریت و مظهریت نفس در علم و قیام صدوری صور علمی به نفس و منتفی دانستن قیام حلولی آنها به نظریه ی نهایی خود که مبتنی بر تطابق عوالم ذهن و عین می باشد، به اثبات مسأله ی وجود ذهنی می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 35
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
از بداهت موجود تا بداهت وجود
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصالت وجود
,
بداهت وجود (مفهوم وجود)
,
مفهوم وجود
,
اصالت وجود
,
بداهت موجود
,
مفهوم موجود
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
اصالت ماهیت ,
تصور و تصدیق ,
معقول ثانی ,
حقیقت وجود ,
علم حضوری ,
موجودیت ,
تصور بدیهی ,
بساطت وجود ,
معقول ثانیة فلسفی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
تصور بدیهی(مقابل تصور نظری) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
علم حضوری ,
لوازم وجود ,
بداهت تحقق معنون ,
خفای وجود ,
ماهیت محوری ,
مساله تسلسل معرفتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مساله بداهت وجود در بستری مخالف با اصالت وجود یا بی توجه به اصالت وجود مطرح شده است. ابن سینا از بداهت موجود سخن گفته است در حالی که در آثار فخر رازی و خواجه نصیر الدین طوسی و فیلسوفان و متکلمان بعد از آن دو از بداهت وجود سخن به میان آمده است. برخی از فیلسوفان تذکر داده اند که کلمه وجود در آثار افرادی هم چون خواجه نصیرالدین طوسی به معنای موجودیت است. با پذیرش اصالت وجود و توجه به این که حقیقت وجود در ذهن نمی آید، آن چه از وجود فهم می شود صرفا لوازم وجود است و حقیقت وجود فقط با علم حضوری ادراک می شود. علم حضوری به تصور و تصدیق تقسیم نمی شود. بنابراین بداهت مفهوم وجود از منظر اصالت وجود به معنای بداهت فهم لوازم وجود یا بداهت تحقق معنون این عنوان- عنوان وجود- که همان حقیقت وجود است خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
زبان شناسی عارفانه فیض کاشانی در تفسیر متشابهات قرآن
نویسنده:
حامد شیواپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
مفردات متشابه
,
نظریه حقیقت و مجاز
,
نظریه روح معنا
,
تفسیر صافی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
آیات متشابه
,
تفسیر عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
ملامحسن فیض کاشانی
کلیدواژههای فرعی :
لقاء الله ,
قرآن کریم ,
سالک ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم ملکوت(قسیم عالَم لاهوت و جبروت و ملک) ,
نظریه اشتراک لفظی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
امام خمینی
چکیده :
درباره واژه های متشابه قرآن چهار دیدگاه اصلی وجود دارد: دیدگاه اهل ظاهر، نظریه اشتراک لفظی، نظریه حقیقت و مجاز و نظریه روح معنا. طبق نظریه روح معنا الفاظ بر ارواح معانی وضع شده اند و خصوصیات مصادیق در معنای آن ها در نظر گرفته نشده است. از این رو کاربرد آن ها می تواند در مصادیق معقول نیز حقیقی باشد. بنابراین الفاظ متشابهی که در قرآن به کار رفته اند در مصادیق مجرد و معقول به نحو حقیقی و نه مجازی استعمال شده اند.این دیدگاه فلسفی- عرفانی درباره زبان را نخستین بار غزالی و پس از وی بزرگان فرهنگ اسلامی تا روزگار ما پیوسته مطرح کرده اند. به ویژه بزرگانی چون ملاصدرا، علامه طباطبایی، حکیم سبزواری و امام خمینی از آن گفته اند. در این پژوهش، به طور خاص تبیین فیض کاشانی از این نظریه بررسی می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین وجود شناختی صفات فعل از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
حسن عزیزی , مهدی دهباشی , موسی ملایری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفت فعل
,
صفات اضافی
,
تقسیمات صفات الهی
,
اسمای الهی
,
صفات الهی
,
صفات خدا
,
صفات خدا
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت متعالیه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
ملاهادی سبزواری ,
ملاصدرا ,
وجود رابط ,
وحدت شخصی وجود ,
توحید خاصی ,
صفات اضافی محض ,
صفات الهی در حکمت متعالیه ,
معناشناسی صفات ,
معنای مضاف ,
تفاوت صفات اضافی خداوند ,
وجودی بودن مضاف ,
نحوه وجودی اضافه ,
صفات اضافی فعلی ,
نفی صفات زائد بر ذات ,
اضافه اشراقی صفات به خداوند ,
تبیین وجود شناختی صفات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
نحوه وجود صفات الهی و نوع ارتباط آنها با ذات مقدس حق از اصلی ترین مسائل خداشناسی است که نطریات گوناگونی در باره آن از طرف مکاتب فلسفی، کلامی و فرقه های مذهبی بیان شده است. اگر چه این مسأله هم در باب صفات ذات مطرح است و هم در باب صفات فعل، اما بررسی آن در قلمرو صفات فعل از اهمیت و صعوبت بیشتری برخوردار است. این صفات طبق نظر مشهور فیلسوفان مسلمان، زائد بر ذات و صرفاً انتزاعاتی ذهنیاند. با این حال، تحلیل جامع و مستقل قابل اعتنایی در این باره ارائه نشده است. در تحقیق حاضر از طریق تحلیل مفهوم اضافه، ثابت شده است که اضافه دارای وجود خارجی است بنا براین، صفات فعل نیز باید دارای وجود خارجی باشند. اما وجودی انگاشتن صفات فعل ما را با مشکل بزرگی روبرو می کند که همین مشکل معتزله را به نفی صفات واداشت. برای رفع این مشکل در حکمت متعالیه با استفاده از مبنای اصالت و تشکیک وجود، نوعی رابطه را می توان بین خداوند سبحان و این صفات وجودی تعریف کرد که درعین حفظ تنزیه و بساطت حق، وجود این صفات نیز حقیقی تلقی شده و ذات مقدس حق را حقیقتاً مصداق این صفات دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تجارب مینوی در نظام فکری سهروردی
نویسنده:
رضا حیدری نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشراق
,
تجارب مینوی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
شهود(اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
فقه الانوار ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت خسروانی ,
انوار اسپهبدیه ,
مراتب مکاشفات عرفانی ,
خلافت الهی ,
علم نفس ,
حکیم (اسماء صفات الهی) ,
رؤیت قلبی خدا ,
اتحاد خدا با عارفین ,
خمیره ازلی ,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه مشاء ,
قرآن ,
فنا ,
تخیل(راه های معرفت) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
مراتب کشف باطنی ,
نفس شناسی اشراقی ,
ذات گرایی مکاشفات عرفانی ,
وحدت شخصی تجارب ,
ساخت گرایی تجارب عرفانی ,
اتحاد با نور اسفهبدی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حقیقت تجارب شهودی و چگونگی تحقق آنها، از جمله مسائلی است که همه افراد، فرهنگ ها و آیین ها با آن مواجه بوده و در خصوص آن دیدگاه هایی ابراز داشته اند. دو دیدگاه عمده در خصوص حقیقت چنین تجاربی مطرح شده است: نظریه ذات گرایی که بر انسجام این تجارب و مشترک بودن آن بین افراد و اقوام تاکید داشته و دیگری دیدگاه ساخت گرایی که ایده ها و تفکرات مکاشفه گر را در تکوین و شکل دهی تجارب پر رنگ دانسته است و لذا بین افراد و فرهنگ ها تفاوتی ماهوی در این تجارب وجود دارد. نظام فکری اشراقی، که با مطارحات حکیم سهروردی تنسیق شد، در این زمینه، دیدگاه خاص و ارزنده ای دارد. در چنین تفکری اتحاد با نور زمینه ساز مکاشفه عرفانی است و دیدگاه خاص نفس شناسانه این نظام در تحقق این تجارب دخیل است که با اشراق و مشاهده همراه بوده، با اتحاد و فنا پایان می پذیرد. گرچه در این تفکر ویژگی های ذوقی و اشراقی نقش اساسی دارد، ولی مجموعه ویژگی های تجارب مینوی از نگاه سهروردی، بیانگر نوعی ذات گرایی در مکاشفات عرفانی است، نه اینکه وحدت شخصی تجارب بر اساس نوع تفکر حاکم بر افراد، هر تجربه ای را از دیگر تجارب جدا کند؛ بلکه همه آنها دارای مشترکات و زمینه های واحدند. پژوهش حاضر ضمن اشاره به دیدگاه های مطرح در این خصوص به توضیح چیستی و چگونگی تجارب مینوی از نگاه سهروردی پرداخته و به مجهولاتی در این زمینه پاسخ داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حس مشترک و نقش های ادراکی آن نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
فاطمه صادق زاده قمصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ارسطو
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه بوعلی
,
اجزاء مرکب
,
حس مشترک
کلیدواژههای فرعی :
عقل نظری ,
نظریه نفس ابن سینا ,
قوای ادراکی نفس ,
ادراک حسی ,
احساس ,
حس ظاهر ,
نقش ادراکی ,
صورت غیر حسی ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
نفس شناسی ارسطو ,
قوه مدرک کلیات ,
ادراک محسوسات مشترک ,
دریافت احساس خویش ,
صور محسوس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
در میان قوای ادراکی نفس، حس مشترک وضعیت ویژه ای دارد. ارسطو بی آنکه از آن تصویری ارائه دهد، کارکردهایی چون ادراک محسوسات مشترک و بالعرض و تشخیص وجوه تمایز میان اشیا و ادراک احساس را به آن نسبت می دهد. در حالی که ارسطو به صراحت تلقی از حس مشترک را به عنوان قوه ای در کنار حواس پنج گانه رد کرده است، ابن سینا و پیروان او آن را به عنوان یکی از حواس باطنی مورد توجه قرار می دهند و برخی از نقش های نفس را از او می دانند. فیلسوفان اسلامی به ویژه ابن سینا با رفع برخی ابهامات و بیان ادله ای برای اثبات وجود حس مشترک و برشمردن نقش هایی دیگر، نظریه ارسطو را تقویت نمودند. به نظر می رسد حس مشترک را حداکثر می توان همچون مجمعی برای قبول و ادراک محسوسات به شمار آورد. این قوه به عنوان مرکز مدیریت یا رئیس حواس ظاهری عمل می کند، حواس را به کار می گیرد و سپس محسوسات را ادراک می کند. در این صورت، صدور هر نوع حکم باید کاری از سوی نفس یا قوه فکر قلمداد شود. با وجود آنکه مباحث نفس شناسی ارسطو و ابن سینا همواره مورد توجه خاص صاحبان اندیشه بوده است و هر یک از ایشان به سهم خود بر غنای این بحث افزوده اند، باید گفت که هنوز هم پرسش هایی درباره ارتباط و تعامل میان نفس، حواس ظاهری و حس مشترک و قوه فکر مطرح است که تنها با مطالعه دقیق مباحثی چون ادراک حسی، خیال و قوای نفس به نحوی شایسته وضوح می یابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارتباط نفس با مجردات و مادیات در فلسفه افلوطین و ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، طیبه کرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مجرد و ماده
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه افلوطین
,
نفس شناسی افلوطین
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و نفس ,
اثولوجیا ,
تجرد تام ,
عالم ماده ,
عالم مجردات ,
ادراک حسی ,
تجرد نفس ناطقه ,
تجرد عقلانی ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
حرکت جوهری ,
ماده ,
برهان بسیط الحقیقه ,
عقل(منطق) ,
تجرد تام عقلی ,
تجرد ناقص ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
مساله ارتباط مجرد و مادی یکی از مسائل مهم در فلسفه است. نفس به دلیل هویت دوگانه ای که دارد، می تواند نقشی واسطه ای را میان عالم عقل و طبیعت را ایفا کند. نقش واسطه گری نفس، در فلسفه افلوطین و ملاصدرا به دو شکل متفاوت ترسیم شده است. از دیدگاه افلوطین، نفس دارای جنبه ای فرودین و جنبه ای عالی است. جنبه عالی نفس متصل به عقل است و هرگز تنزل نمی کند. اما نفس دارای جنبه فروتری نیز هست که با ماده در ارتباط است، به نظر او، نفس حتی در مرتبه فروتر نیز کاملا مجرد و انفعال ناپذیر است. ارتباط نفس مجرد با ماده از طریق طبیعت انجام می شود که خود پرتوی از وجود نفس کل است. اما نزد ملاصدرا، نفس امری است که با حدوث بدن حادث می شود و سپس به تدریج مجرد می شود. در این دیدگاه، نفس در ابتدا تنها از نوعی تجرد مثالی یا ناقص برخوردار است، اما امکان ترقی به مقام تجرد عقلانی یا تام برای او وجود دارد. ملاصدرا از طریق ترسیم رابطه اتحادی میان نفس و بدن و اصل حرکت جوهری سعی در حل مشکل ارتباط مجرد و مادی کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 32
مشخصات اثر
ثبت نظر
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
تعداد رکورد ها : 414
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید