جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 229
نقش انسان کامل در ارتباط حق تعالی و خلق به وجه عام و وجه خاص از منظر عرفان اسلامی
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان عربی,زهرا محمدعلی میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
محور همه مباحث عرفانی، وحدت شخصی وجود است؛ بدين بيان كه هستی حقيقی در ذات حق تعالی، خلاصه می گردد و كثرات مشهود، مظاهر وجود واحد حق اند. بنابراین، اگر عرفا از چينش مراتب هستی سخن می گويند، منافاتی با وحدت وجود ندارد، بلكه اين مراتب متعدد، شئون حق اند. در ميان اين مراتب، انسان كامل كه مظهر اسم جامع الله است، با جمع تمامی حقايق الهی و كونی در خود و ويژگی های منحصر به فردش، نسبت به ساير مراتب از جايگاه ويژه ای برخوردار است؛ به گونه ای كه در ارتباط تمامی ذرات هستی با حق، نقش برجسته ای دارد. ارتباط حق با مراتب كثرت از دو راه سلسله ترتيب و وجه خاص می باشد. مراد از سلسله ترتيب، وسايط فيض الهی بوده و وجه خاص، ارتباط بی واسطه با حق است كه حقيقت انسان كامل با هردو طريق مذكور ارتباط حق با خلق، مرتبط است؛ چراكه از يك سو در سلسله ترتيب، در واقع، تنها واسطه فيض الهی اوست و بقيه وسايط، بازوان وی هستند و از سویي ديگر، با نظر به وجه خاص كه ارتباط حقيقت هر شیء با حق است، سرّ ارتباط انسان كامل با وجه خاص روشن می شود؛ زيرا حقيقت انسان كامل با جامعيتش، حقيقت كلّ هستی است و در پرتو قرب به وی، قرب حق و وجه خاص او با هر شیء نيز درك می گردد. پژوهش حاضر، در صدد بررسی تحليلی جايگاه عرفانی انسان كامل در ارتباط بين حق و خلق می باشد.
صفحات :
از صفحه 123 تا 140
مقایسه عالم مثال شیخ شهاب‌الدین سهروردی و حکیم صدرالمتالهین شیرازی
نویسنده:
محسن شیرمحمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عالم مثال یا عالم برزخ یکی از عوالم موجود در هستی است که از زمان افلاطون تا به اکنون در مورد آن به بحث و اثبات و استدلال پرداخته‌اند. جناب حکیم سهروردی از جمله کسانی است که برای اثبات مستقل این عالم به استدلال پرداخته و چهار دلیل بر وجود عالم مثال اقامه می‌کند و آنرا توضیح می‌دهد. اما مکتب مشاء به دو دلیل منکر عالم مثال بوده که بعدها جناب صدرالمتألهین به جواب آنها پرداخته است. مکتب حکمت متعالیه که از دو چشمه فلسفه و عرفان سرچشمه گرفته است. و این دو مکتب یعنی فلسفه پس از سهروردی و عرفان پس از ابن عربی نیز به وجود عالم مثال اذعان داشته‌اند هر چند عرفا مهمترین دلیل خویش بر وجود آنرا کشف و شهود می‌دانند،ملاّصدرا در نهایت قوّت و شدّت با شهود عرفا و دلائل فلاسفه به تبیین عالم مثال پرداخته است و علاوه بر پذیرش چهار دلیل شیخ اشراق خود نیز سه دلیل بر آنها افزوده است . و کمبودهایی و نقائصی که در کار سهروردی بوده برطرف ساخته است. ولی در راستای توضیح و تبیین عالم مثال با شیخ اشراق اختلافاتی نیز دارد که مهمترین اختلاف آندو در بحث تجرد قوه خیال و تقسیم عالم مثال به منفصل و متصل می‌باشد که شیخ اشراق به تبعیّت از فلسفه مشاء قائل به مادّی بودنقوه خیال می‌باشد. و عالم مثال را تنها با عالم مثال منفصل تبیین می‌کند ولی صدرالمتألهین تجرّد برزخی قوه خیال را به اثبات می‌رساند . و عالم مثال را همانند عرفا به دو قسم ، متصل و منفصل تقسیم می‌نماید. و آنرا در دو قوس نزول و صعود به بحث می‌گذارد. و با تجرد قوه خیال و اثبات قوس صعودی برزخ، معاد جسمانی را به نحو احسن به تصویر می‌کشد. و آنچه را که شرع در تثبیت معاد جسمانی و روحانی فرموده را با بیاناستوار خود اثبات می‌کند.
رابطه عقل و دین از دیدگاه غزالی و ابن رشد
نویسنده:
امیر ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
انعکاس فلسفه فلوطین در حکمت صدرالمتألهین
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، نرجس رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
فلوطین از حکمای یونان باستان است و کتابش اثولوجیا تأثیرات فراوانی بر فلسفه اسلامی نهاده است. در بین حکمای مسلمان، صدرالمتألهین بیشترین استفاده را از آراء و نظریات او کرده است؛ به طوری که بسیاری از نظریات خاصِ حکمت متعالیه، ریشه در آرای فلوطین دارد. برخی از آرای فلوطین عبارتند از: اعتقاد به ذومراتب بودن هستی، قاعده بسیط الحقیقه کل الاشیاء، قاعده الواحد، اعتقاد به ذومراتب بودن نفس و حضور مراتب وجودی در نفس آدمی، اعتقاد به حضور تمام موجودات عالم ماده در عوالم برین و... . اما دو فلسفه فلوطینی و صدرایی دارای چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی است؟ نوشتار پیش رو درصدد است ضمن معرفی آراء و نظریات اساسی فلسفه فلوطین و صدرالمتألهین، موارد مشابهت و افتراقِ این دو فلسفه را نشان دهد. ازجمله نتایج این تطبیق و مقایسه، کشف و درک میزان تأثیرپذیری حکمت متعالیه از فلسفه فلوطین است.
صفحات :
از صفحه 143 تا 170
بررسی مفهوم نامتناهی در کلام و فلسفه اسلامی و اطلاق آن بر خداوند
نویسنده:
جواد جعفریان، محمدمهدی گرجیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در ظاهر، نامتناهی بودن خداوند، مسأله‌ای بدیهی به نظر می‌رسد؛ اما برخی بر این اعتقادند که نامتناهی بودن خداوند در همه عرصه‌ها و اسماء و صفات الاهی، امری مغایر با موازین برهانی و وحیانی است. مقاله حاضر با بررسی سه تفسیر مختلف از نامتناهی و نقد و بررسی هر یک از آن‌ها، دیدگاه صحیح درباره نامتناهی بودن خداوند را «تفسیر وجودی نامتناهی» دانسته است؛ از این رو، اشتباه منکران نامتناهی بودن خداوند را در تفسیر غلط ایشان از معنای نامتناهی می‌داند. در ضمن به شبهات موجود پاسخ داده خواهد شد و مستندات فلسفی در تأیید این دیدگاه برتر بیان می‌شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
اندیشه های کلامی علامه طباطبایی
نویسنده:
مصطفی خلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
قم: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پیوست در منابع دیجیتالی
حیات معقول از دیدگاه علامه محمدتقی جعفری(با تاکید بر تفسیر نهج البلاغه)
نویسنده:
حسن مهدی فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زندگی انسان و چگونگی و هست و بایدهای آن ، همواره یکی از بزرگترین دغدغه های انسان شناسان، حکیمان و در راس همه آنان پیامبران الهی و اوصیای آنان بوده و اصولا هدف از فرستادن پیامبران و انزال کتب ، راهنمایی و ایصال انسان به زندگی والا و هدفی اعلا بوده است.ضرورت تفسیر و توجیه صحیح حیات انسانی و هماهنگ ساختن دو قلمرو زندگی انسان -آن چنانکه هست و آن چنانکه باید باشد- در تمامی شئون و ابعاد آن، همسان ضرورت وجود خودانسان است. لزوم عبور انسان از مرحله حیات طبیعی حیوانی به حیات اعلای انسانی و حرکت به سوی هدف والای زندگی -که همانا رسیدن به جاذبه ربوبی و لقاالله است -مقصود اصلی آفرینش انسان تلقی می گردد.در قرآن و سخنان معصومین علیه السلام -خصوصا نهج البلاغه -تفسیر و توجیه زندگی انسانی و ارائه راهکارهای منطقی در جهت تحول و حرکت تکاملی انسان و ورود وی به حیات طیبه ، به طور کاملا بنیادین و اصیل ، توضیح داده شده و مورد تاکید قرار گرفته است. از طرف دیگر، علامه جعفری (ره) دارای دیدگاههای جامع ، ارزشمند و نوین در موضوعات مختلف دینی، فلسفی ، کلامی، فقهی و انسان شناسی است که موضوع حیات معقول از جمله ابتکارات ایشان در جهت تفسیر صحیح حیات انسانی می باشد.لذا جایگاه انسان به عنوان رهرو طریق حیات معقول ، توصیف و راههای تکامل انسان در حیات تکاملی و معقول تبیین شده است در ادامه ، انسان کامل از منظر حیات معقول و عرفان مثبت اسلامی -که مبتنی بر قرآن و نهج البلاغه است_ مورد توجه قرار گرفته است. آنگاه گستره حیات معقول شامل اخلاق ، تعلیم و تربیت ، حکومت و سیاست ، حقوق ، اقتصاد ، روابط اجتماعی، هنر، فرهنگ و تمدن به طور کلی تشریح شده است.سرانجام اهداف نسبی زندگی انسان ، تبیین و هدف نهایی و اعلای حیات معقول از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه ، بازگو شده است.
اندیشه‌ها و نوآوری‌های فلسفی و کلامی امام خمینی (ره)
نویسنده:
مجتبی نجفی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
تأویلات عرفانی و فلسفی حضرت امام خمینی از آیات قرآن کریم
نویسنده:
نجمه کریمی علویجه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع این رساله، بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره تاویل عرفانی و فلسفی آیات قرآن کریم است. آنچه در کتب لغت، علوم قرآنی و تفاسیر مختلف درباره واژه تاویل آمده است؛ همگی به نوعی بازگشت در معنای تاویل اشاره دارند. بازگشت به اصل و یا غایت که به حرکتی ذهنی و عقلی برای فهم پدیده ها انجام می گیرد، همان فرایند تاویل است. در این میان سه دیدگاه ویژه از سوی ابن تیمیه، علامه طباطبائی و آیه الله معرفت درباره تاویل ارائه شده است. بطن قرآن که همان لایه های پنهانی آیات است رابطه ای وثیق با تاویل دارد. همگونی بطن و تاویل با جمع بین حقایق وجودی و ویا معانی کلام دانستن هر کدام از بطن و تاویل بدست می آید. اما درباره رابطه تاویل با تفسیر، سه نسبت ترادف، تباین و عموم و خصوص هر کدام قائلانی دارند. صرفنظر از عطف یا استینافیه دانستن" واو" در آیه هفت سوره آل عمران، از مجموع داده های وحیانی علم تاویل برای غیر خدا نیز اثبات می شود که دستیابی به آن با آگاهی از اصول علمی و انجام توصیه های عملی میسر است. در میان جریان های اسلامی می توان نگاه ویژه فلاسفه و عرفا، به آیات قرآن را مورد مطالعه قرار داد.در این میان امام خمینی به عنوان یک فیلسوف و عارف نظری متمایز به این مقوله دارد. مبانی زبان شناختی، قرآن شناختی و جهان شناختی وی با روشهای تطبیق، توسعه مفهومی و مصداقی و استفاده از زبان ویژه، تاویلات وی ازآیات قرآن را به ارمغان می آورد که البته در این راه رفع موانع و ایجاد شرایط را ضروری می داند. عمده مباحث فلسفی به موضوعات خداشناسی، انسان شناسی و معادشناسی بازمی گردد.این پژوهش با روشی توصیفی، علی و تفسیری انجام گرفته و داده ها به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است.امام خمینی(ره) با باور به بطون تودرتوی قرآن و وضع الفاظ برای روح معانی، قلمرو تفسیر را به گونه ای بسط می دهد که برخی تاویلات عرفانی نیز درآن جای می گیرد. از این رو تاویل عرفانی همان تفسیر عرفانی است که به عمق و سر کلام توجه دارد و در آن آیات قرآن با جهان خارج، انسان و حالات وی تطبیق داده می شود. در تاویل فلسفی با براهین عقلی، لایه های زیرین آیات به بحث گذارده می شوند.
ولایت، نبوت و رسالت از دیدگاه امام خمینی (ره) و محی‌الدین بن عربی
نویسنده:
زهرا سادات کبیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسأله ولایت به معناى قرب الى الله از اركان مباحث عرفان توحیدى است كه حقیقت آن در درارى و درّارى وجود و سریان دارد. این مبحث از نظر دو عارف بزرگ و نامدار، حضرت امام خمینى(ره) و محى الدین بن عربى مورد ملاحظه قرار گرفته است كه با وجود اینكه ابتكارات و نظرات خاص خود را در مباحث عرفانى دارند لكن عمدتا در این مباحث، همسو هستند. براى شناخت و معرفت نسبتا جامع به مسأله ولایت، درك و فهم مباحث، وحدت وجود و تجلّى و ظهور بسیار ضرورى است. زیرا این ساحت فكرى است كه عارفان محقق به بحث ولایت و ظهورات آن همچون خلافت و نبوت و رسالت مى‏پردازند. از طرفى توجه و شناخت به نظام اسماءالله الحسنى و حضرات و عوالم خمسه ما را به جایگاه والا و سعه وجودى ولى وظیفه الهى به عنوان انسان كامل رهنمون مى‏سازند. ولى اعظم الهى، كون جامع و تجلى اعظمى است كه مبدأ و منشأ كل اسماء الله الحسنى و كافه كائنات است و در واقع قیامت كبراى الهى است كه از نظر حضرت امام خمینى واصل به مقام احدیت حق گشته و اولین تعین وظیفه حق است و جمیع حقایق موجودات در او اِنطوار و اِمحاق یافته ‏اند لكن ابن عربى قائل است كه انسان كامل به عنوان ولى الهى تا مقام اسم اعظم حق در مرتبه واحدیت نایل مى‏گردد. خلافت انسان كامل كه ظهور ولایت اوست، همچون ولایت داراى مراتبى است و ختم آن متعلق به یك نور واحد، یعنى حقیقت محمدیه و علویه است. انسان كامل به سبب احاطه وجودى و قیومى داراى سعه قلبى است كه هیچ علم و قدرتى و هیچ كمالى خارج از آن قابل تصور نیست. نبوت به معناى اظهار ما فى الكمن نیز از ظهورات حقیقت ولایت و خلافت است كه اولین مرتبه آن ابناء اسم اعظم الهى است و جنبه لدى الخلقى آن رسالت نام دارد كه آخرین مرتبه ابناء و محدود به عالم شهادت و زمان و مكان دنیوى مى‏باشد. نبوت نیز همچون ولایت طبق نظر عموم عرفا موهبتى است الهى ولى از نظر حضرت امام كسب نیز در امر دخیل است.
  • تعداد رکورد ها : 229