جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در طول سالهای اخیر ارقام و شواهد موجود نشان از این واقعیت دارد که نوسانات در بازار داراییهای مالی ثابت نیست. و شواهد بسیار دیگر حکایت از این دارند که استفاده از مدلهای غیرخطی برای پیش‌بینی بازارهای مالی توجیه بیشتری دارند. این امر در بازار سهام تهران در فاصله زمانی ۵/۳/۸۱ تا ۳۱/۲/۸۲ نیز به وضوح مشاهده است. به این ترتیب، استفاده از مدلهای غیرخطی را برای مطالعه این بازار ضروری می‌سازد. همچنین، وجود اخلال در سری زمانی شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روشهای قابل آزمون محرز گردید. با اجرای روش کاهش اخلال شرایبر این میزان در دامنه 22 تا 57 درصد تشخیص داده شد.

بر پایه برنامه ریزیهای صورت گرفته در شرکتهای سیمانی و برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران افزایش چشمگیر تولید سیمان در پنج سال آینده در دستور کار قرار گرفته است. این مساله در بعد سرمایه گذاری و شناخت زمینه های مصرف و صادرات سیمان تبدیل به چالشی اساسی شده و ابهاماتی را در این زمینه پیش روی تولید کنندگان و سرمایه گذاران قرار داده است که از آن جمله می توان به مواردی مانند بررسی جایگاه صنعت سیمان در اقتصاد ملی، امکانات تولید، عرضه و توزیع، بهینه سازی فرهنگ مصرف سیمان، سرمایه گذاری در صنعت سیمان و لزوم توجه به سیاستگذاری های ارشادی و راهبردی اشاره نمود.

منطقه خاورمیانه، به دلیل حساسیت های استراتژیکی و اقتصادی، از مراکز مورد توجه در جهان است. از مهم ترین علل ایجاد این حساسیت ها می توان به ذخایر عظیم نفت اشاره کرد که ظرفیت های اقتصادی منطقه خاورمیانه را به نحو چشمگیری افزایش داده است، اما با وجود ظرفیت های بالای اقتصادی، اتحادیه نیرومند قابل قبولی که سبب هم گرایی تجاری - اقتصادی کشورهای منطقه شود، در خاورمیانه وجود ندارد. بنابراین، به نظر می رسد بررسی هم گرایی اقتصادی در قالب یک اتحادیه تجاری فرضی در این منطقه بسیار ثمربخش باشد. از این رو، مقاله حاضر با استفاده از یک مدل جاذبه تعمیم یافته و در دوره زمانی 2009 - 2002، ضمن بررسی نقش عضویت در بلوک های تجاری منطقه در گسترش روابط تجاری کشورهای منطقه خاورمیانه، به واکاوی ایجاد یک اتحادیه فرضی بین تعدادی از کشورهای منطقه می پردازد. نتایج حاکی از این امر هستند که 1- در منطقه خاورمیانه، کشورهایی که عضو یک اتحادیه اقتصادی هستند، تمایل کمتری برای تجارت با کشورهای دیگر را (در منطقه) دارند. 2- اگر کشورهای واردکننده و صادرکننده منطقه، عضو بلوک اقتصادی فرضی شوند، تجارت بین کشورهای منطقه کاهش می یابد که این موضوع به طور اساسی به مفهوم عدم کارایی تشکیل یک بلوک اقتصادی در منطقه مورد بررسی است.

مقاله حاضر به بررسی اثرات مالیات بر نقل و انتقال سهام در بازارهای مالی با بهره گیری از تجربه عملی برخی از کشورها در این زمینه و اثرات احتمالی آن در ایران پرداخته است. طبیعی است که با توجه به ویژگی های بازارهای مالی و اعمال سیاستگذاری های مختلف، اثرات مالیات بر نقل و انتقال سهام متفاوت بوده و با در نظر گرفتن دلایلی مانند عدم وجود آمار مناسب و تاثیرات کم و بیش ضد و نقیضی که مالیات بر نقل و انتقال اوراق بهادار بجای می گذارد، نتیجه گیری نهایی دشوار است. در مجموع نتایج حاکی از آن است که در اکثر موارد، مالیات بر معاملات و موارد مشابه آن مانند نظارتهای سرمایه ای می تواند تاثیری منفی بر روی افشای قیمت، نوسان و قابلیت نقدشوندگی داشته و باعث کاهش کارایی بازار گردد. در این راستا، دلیل محکمی وجود دارد که نشان می دهد، مالیات بر نقل و انتقال سهام، کشف قیمت تعادلی و نوسانات و نقدینگی بازار اثر منفی گذاشته و در نهایت منجر به کاهش کارایی بازار و افزایش نوسانات می شود و بر این اساس در اکثر بازارهای توسعه یافته سعی شده است با کاهش یا حذف آن قدرت رقابتی را افزایش و هزینه های معاملاتی و ریسک بازار را کاهش دهند. بدین ترتیب، به نظر نمی رسد که اتخاذ سیاستهای افزایش نرخ مالیات بر معاملات در بازار سهام ایران- به عنوان بازاری نوپا و در حال توسعه - اثرات مطلوب یک سیاستگذاری اصولی و مناسب را به همراه داشته باشد. لیکن بنا به ادله فوق، ساختار فعلی هزینه ای معاملاتی و مالیات بر فروش سهام می تواند مورد بازنگری جدی و بنیادین قرار گیرد.

در مطالعات اقتصادی، نظریه های تمرکززدایی مالی در راستای افزایش بهروری و کارایی دولت ها و گسترش تعادل و توازن منطقه ای مورد توجه قرار گرفته است و آن را به عنوان یکی از ابزارهای اساسی گذار به اقتصاد مبتنی بر بازار در کشورهای در حال توسعه معرفی می کنند. تمرکززدایی اداری، مالی و اقتصادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به خصوص پس از پایان جنگ تحمیلی، به عنوان سیاست راهبردی توسعه استان های کشور مدنظر قرار گرفت و با ایجاد شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها و نظام درآمد - هزینه استانی، گام های اساسی در جهت گسترش تمرکززدایی در ایران برداشته شد، اما آنچه مد نظر برنامه ریزان اقتصادی بوده، بررسی چگونگی تاثیر تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد در مناطق است که در این مقاله با توجه به تاثیر تمرکززدایی مالی بر توزیع درآمد با استفاده از مدل تعمیم یافته سولو اثر مستقیم و غیرمستقیم تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از آزمون ایستایی داده های پانلی، وجود رابطه بلندمدت بین متغیرهای الگو با استفاده از آزمون های هم جمعی پدرونی و کائو تایید شد. پس از برآورد الگو با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) مشخص شد، طی سال های 1386-1379، تمرکززدایی مالی با دو شاخص تعریف شده (تمرکززدایی از اعتبارات عمرانی ملی و تمرکززدایی از اعتبارات عمرانی تخصیصی به استان)، بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد استان ها تاثیر مثبت داشته است، به طوری که یک درصد افزایش در تمرکززدایی مالی، نرخ رشد اقتصادی را تا سطح 0.04 درصد افزایش می دهد. همچنین تمرکززدایی مالی از طریق تاثیر مثبت بر بهبود توزیع درآمد در استان ها به طور غیرمستقیم بر رشد اقتصادی مناطق اثر می گذارد.

مطالعه حاضر با استفاده از مجموعه اطلاعات سالهای 58-1380 بورس اوراق بهادار تهران، به بررسی تاثیر ریسک سیستماتیک منفی در مدل چند عاملی قیمت گذاری دارایی سرمایه ای می پردازد و با تبیین مدل چند عاملی D-CAPM، مقایسه ای میان این مدل و مدل چند عاملی CAPM انجام می دهد. در این تحقیق، پس از محاسبه متغیرهای تشکیل دهنده مدل چند عاملی D-CAPM؛ یعنی ضریب بتای منفی (βD)، اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار ((B/m، نسبت دریافتی به قیمت (E/P) و اهرم مالی، رابطه معنی دار میان متغیرهای مذکور با نرخ بازده مورد انتظار مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد و سپس دو مدل چند عاملی D-CAPM و مدل چند عاملی CAPM مورد مقایسه قرار گرفته تا توان این دو مدل در بازار اوراق بهادار تهران بررسی و سبد حاصل از دو مدل به لحاظ کارایی مورد آزمون قرار گیرد.نتایج این تحقیق نشان می دهد که در مدل چند عاملی D-CAPM، بین متغیرهای ریسک سیستماتیک منفی (βD)، اندازه شرکت و نسبت دریافتی به قمیت (E/P) با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت وجود دارد و بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار شرکت (B/m) و نسبت اهرم با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین مدل D-CAPM در مقایسه با مدل CAPM، ارتباط میان ریسک و بازده را به نحو مناسب تری نشان می دهد و سبد حاصل از مدل مذکور در مقایسه با سبد حاصل از مدل CAPM کاراتر است.

مردم جوامع مختلف به ارزشها و باورهای خود سخت پایبند بوده و به سادگی پذیرای تغییر آن نمی‌باشند. اما، توسعه فراگرد تغییر ارزشهای حاکم بر جامعه است. چه‌بسا تجربه کشورهای توسعه یافته‌ای مانند ژاپن، مؤید این نکته می‌باشد. آشنایی با شیوه‌های تولیدی جدید، موجب ایجاد تغییر در نحوه تفکر و زندگی افراد می‌شود، بدین طریق ارزشهای اجتماعی نیز تغییر می‌نماید؛ چراکه اساس ارزشها در اندیشه و باورهای انسان است. هر فرهنگی، الگوهایی از انسان ارائه می‌دهد که فعالیت‌ها، موفقیت‌ها و وظایف اجتماعی افراد را مشخص می‌کند. افراد جامعه در قالب این الگوها و ارزشها، طرح زندگی خود را می‌ریزند. اما، در فراگرد توسعه، زمانی فرا می‌رسد که افراد باید درباره این الگوها، تأمل و تجدید نظر نمایند. زیرا در روند توسعه، روحیه تعقیل نیز افزایش می یابد و ارزشهای خانوادگی، طبقاتی، نژادی و سنت‌های ناروای اجتماعی؛ اعتبار و استحکام خود را از دست می‌دهد و زنان حضور بیشتری در تمامی عرصه‌های اجتماعی پیدا می‌کنند. مقاومت و عدم تغییر ارزشها و باورهای عمومی، مسائل تازه‌ای بر سر راه توسعه بوجود می‌آورد و آن را با موانع جدی روبرو می سازد. از این رو، شناخت، ترویج، تقویت، انتقال یا تضعیف و تغییر ارزشهای اجتماعی، اهمیت خاصی دارد که در بررسی‌های توسعه باید مورد توجه قرار گیرد. از جمله ارزشهای مثبت و مؤثر در توسعه می‌توان به افزایش سواد‌آموزی، کسب مهارت و تخصص، نوگرایی و نوآوری اشاره کرد. بنابراین می‌توان گفت که تغییر ارزشها، اولین و سخت‌ترین گام در راه توسعه است که بیشترین تأثیر دا در پیشبرد اهداف توسعه دارد. اما، باید با احتیاط در این راه گام گذاشت تا با مقاومت و واکنش منفی جامعه مواجه نگشت.

در این تحقیق نظریه قیمت گذاری آربیتراژ در بورس اوراق بهادار تهران آزمون شده و با مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای مقایسه شده است. آزمون نظریه قیمت گذاری آربیتراژ، به روش تحلیل عاملی و مقایسه این دو مدل با یکدیگر، به دو روش؛ یکی مقایسه دو مدل برآورد شده و دیگری استفاده از عوامل هر مدل برای توضیح پس ماندهای مدل دیگر، انجام شده است.

اگرچه در سالهای اخیر بیشتر بازارهای سرمایه جهان به سمت کارایی پیش می روند، اما اعتقاد به پیش بینی رفتار بازار کاهش نیافته است. فرضیه سیستم پیچیده و سازگارشونده که به بیان واقعیات می پردازد و با مفروضات ساده واقع بینانه و با کنار گذاشتن قطعیت و قطعیت گرایی و جایگزینی تفکر غیرخطی، بجای نگرش رابطه علت و معلولی و ایجاد مدل ها و راه حلهای غیرخطی و سیستم های یادگیرنده، به بازار می نگرد و حتی آن را قابل پیش بینی می داند. ابزارهایی در این محیط غیرخطی و پویای پرآشوب، متناسب خواهند بود که برای چنین محیط هایی طراحی شده و یا همانند انسان در چنین محیط هایی تصمیم گیری و عمل نمایند. هوش مصنوعی یکی از این ابزارها است که از مغز انسان الگوبرداری شده و قابلیت تشخیص الگوهای پیچیده، یادگیری و پیش بینی را دارد. به این دلیل فرضیه «بازار سهام با توجه به رویداد های برونزاد ودرونزاد، که قابلیت مدل شدن و پیش بینی را دارد» در این تحقیق شکل گرفت. داده های سالهای 80 الی 84 بصورت ماهانه شامل: متغیرهای اقتصادی، سیاسی، مالی، رفتار بازار، پیش بینی عملکرد شرکتها (peps)، بازارهای جایگزین و میانگین ماهانه شاخص بورس بصورت ماهانه جمع آوری و با استفاده از شبکه عصبی و شبکه فازی عصبی آزمون شده است، که پس از آموزش شبکه توسط 550 داده و پنجاه داده، نتایج نشان دهنده آن است که با شبکه فازی عصبی بازار سهام ایران با تقریب 98 درصد قابلیت پیش بینی را دارد.