جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور >
مرور مجلات
>
حكمت معاصر
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
تعداد رکورد ها : 221
سال 1403
دوره 15 , شماره 2
سال 1402
دوره 14 , شماره 2
دوره 14 , شماره 1
سال 1401
دوره 13 , شماره 2
دوره 13 , شماره 1
سال 1400
دوره 12 , شماره 2
دوره 12 , شماره 1
سال 1399
دوره 11 , شماره 2
دوره 11 , شماره 1
سال 1398
دوره 10 , شماره 2
دوره 10 , شماره 1
سال 1397
دوره 9 , شماره 2:پیاپی 27
دوره 9 , شماره 1
سال 1396
دوره 8 , شماره 3
دوره 8 , شماره 2
دوره 8 , شماره 1
سال 1395
دوره 7 , شماره 4
دوره 7 , شماره 3
دوره 7 , شماره 2
دوره 7 , شماره 1
سال 1394
دوره 6 , شماره 4
دوره 6 , شماره 3
دوره 6 , شماره 2
دوره 6 , شماره 1
سال 1393
دوره 5 , شماره 4
دوره 5 , شماره 3
دوره 5 , شماره 2
دوره 5 , شماره 1
سال 1392
دوره 4 , شماره 4
دوره 4 , شماره 3
دوره 4 , شماره 2
دوره 4 , شماره 1
سال 1391
دوره 3 , شماره 2
دوره 3 , شماره 1
سال 1390
دوره 2 , شماره 2
دوره 2 , شماره 1 (پياپي 3)
سال 1389
دوره 1 , شماره 2 (پياپي 2)
دوره 1 , شماره 1 (پياپي 1)
عنوان :
نقش عالم مثال در پاسخگویی به بحران های انسان معاصر از دیدگاه هانری کربن
نویسنده:
سیدمحسن میری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هانری کربن
,
03. انسان شناسی Human nature
,
بحران های معاصر
,
حکمای ایرانی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه دین
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
درباره هانری کربن
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خسروانی ,
تخیل خلاق ,
جهان شناسی فلسفی ,
عالم برزخ ,
عالم عقول ,
ثنویت دکارتی ,
عرفی شدن (سکولاریزاسیون) ,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی غربی (مسائل جدید کلامی) ,
وحی الهی ,
روانشناسی دین ,
الهیات مسیحی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
مُثُل ,
معاد(فلسفه) ,
انسان شناسی غربی ,
1. ادیان religions ,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
مُثُل معلق(حکمت اشراق) ,
زوال معادشناسی ,
قداست زدایی از هنر ,
رویکرد تک ساحتی به دین ,
عالم مثال در فلسفه غرب ,
مکتب اصالت روح ,
رویکرد تأویلی کربن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
این مقاله به دغدغه ها و بحران های انسان از منظر هانری کربن می پردازد. کربن فلسفه و اندیشه خویش را با پرسش از وضعیت انسان و بحران های او آغاز کرد و سپس راه حل ها را در مبانی اساسی فلسفی و حکمی یافت. وی علت اصلی مشکلات و بحران های معاصر در غرب را در نوع وجودشناسی و معرفت شناسی فیلسوفان غربی می دانست و راه حل اساسی را نیز در اعتقاد به عالم مثال جستجو می کرد. در مقاله حاضر، بحران های انسان معاصر از دیدگاه کربن مانند دو گانه انگاری در کل هستی و معرفت، سکولاریزاسیون (جدایی الهیات از فلسفه)، زوال معادشناسی، قداست زدایی از هنر، رویکرد تک ساحتی به دین و نبود مبانی اصیل برای نزدیکی ادیان به یکدیگر، طرح می شوند. سپس، پاسخ وی بر اساس حکمت اسلامی با تاکید بر ویژگی ایرانی عالم مثال از منظر حکمای ایرانی همچون ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا عرضه می شود و به اجمال نقد می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت ماهیت و عینیت وجود از دیدگاه ملارجبعلی تبریزی
نویسنده:
جبار امینی؛ محمد سعیدیمهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصالت ماهیت
,
ملا رجبعلی تبریزی
,
عینیت وجود
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
مکتب فلسفه اصفهان ,
حد وجود ,
جعل وجود ,
اعتبار ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
زبان و وجود ,
فرعیت وجود بر ماهیت ,
ذهنی بودن ماهیت ,
ملزوم و لازم ,
ادله اصالت ماهیت ,
زبان و ماهیت ,
حمل وجود بر ماهیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
ملارجبعلی تبریزی از فیلسوفان دوره صفوی و معاصر صدرالمتألهین فیلسوف بزرگ جهان اسلام است. با وجود اینکه تبریزی معاصر ملاصدرا است بهشدت با اصالت وجود مخالفت میکند و به اثبات اصالت ماهیت میپردازد. او در عین حال وجود را امری خارجی و فرع بر ماهیت میداند. بهنظر میرسد این دیدگاه متأثر از تعریف وی از ماهیت و وجود و رابطه آن دو در خارج است. در مقاله حاضر به تشریح تعریف تبریزی از ماهیت و وجود و نسبت آن دو در خارج و همچنین ادله وی بر اصالت ماهیت میپردازیم. در پایان نیز بررسیای انتقادی از ادله تبریزی بر اصالت ماهیت ارائه میدهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاه علامه طباطبایی و ویلیام کریگ در باب مسئله «تقدیرگرایی الاهیاتی»
نویسنده:
عبدالرسول کشفی؛ متین طایفه رستمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
قضا و قدر
,
فلسفه دین
,
تقدیر گرایی کلامی
,
ویلیام کریک
,
تقدیر گرایی الاهیاتی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
تغییر در علم خداوند ,
فعل اختیاری ,
جبر و اختیار(کلام) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
امر بین امرین ,
علم ازلی الهی ,
اختیار انسان ,
علم الهی ,
ازلیت خداوند ,
علم طبیعی ,
بداء ,
عالم مطلق ,
نظریه علم میانه ,
علم پیشین الهی و اختیار انسان ,
نظریه زمانمندی خداوند ,
اثبات علم میانه ,
علم واجب به ذات خود ,
علم واجب به مخلوقات ,
علم خدا به ممکنات استقبالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در برابر «تقدیرگرایان کلامی»، که معتقدند علم پیشین الاهی با اراده آزاد انسان در تعارض است، «سازگارگرایان» بر این باورند که علم پیشین خداوند با اراده آزاد انسان سازگار است. «علامه طباطبایی» و «ویلیام کریگ» به گروه اخیر تعلق دارند و برای حل این مسئله راهحل ارائه میدهند. در این مقاله به بررسی تطبیقی «نظریه علم میانه»، بهمنزله راهحل نهایی کریگ و دیدگاه علامه طباطبایی در باب این مسئله، میپردازیم. نتیجه نهایی آن است که با وجود تفاوت دیدگاه دو متفکر در برخی موارد، هر دو اندیشمند ضمن پذیرش سازگاری علم پیشین الهی با اختیار انسان معتقدند معرفت خداوند به افعال اختیاری انسان ناشی از معرفت او به این نوع افعال با تمام شرایط و خصوصیات آنهاست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل «وجود» کانتی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
روحالله کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی غربی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
وجودشناسی کانت
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
اصالت ماهیت ,
اعتباری بودن وجود ,
برهان وجودی ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
نسبت های بین تصورات ,
مقولات فاهمه ,
دیالکتیک استعلایی ,
فلسفه کانت ,
احکام مواد ثلاث ,
اصالت وجود ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
مقولات محض فاهمه ,
ایده آلیسم جزمی ,
ایده آلیسم شکاکانه ,
داده شدگی وجود ,
وجود در دیالکتیک استعلایی ,
ایده وجود ,
وجود در تحلیل استعلایی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش تحلیل «وجود» نزد کانت با کمکگرفتن از دیدگاه ولف، هیوم، و فلاسفۀ اسلامی دربارۀ وجود است. با توجه به اینکه کانت در نقد عقل محض در دو موضع به تحلیل «وجود» میپردازد، ابتدا در بخش تحلیل استعلایی در مبحث «مقولات محض فاهمه»، بهمنزلۀ یکی از مقولاتِ وجههنظر «جهت»، و دیگربار در بخش دیالکتیک استعلایی در نقد برهان وجودی. این مقاله با هدف ارائۀ تبیینی جامع و منسجم از این دو موضع نشان میدهد که کانت در دیالکتیک استعلایی، برای اجتناب از ایدئالیسم جزمی و ایدئالیسم شکاکانه، دادهشدگی وجود را متأثر از هیوم برای نقد برهان وجودی بهکار میگیرد، اما در تحلیل استعلایی که بر فهم ما از وجود متمرکز است، متأثر از ولف که برای او وجود امری فرعی و مجهول است، وجود را از مراتب علم ما به گزارهها میداند. همچنین با برقراری نوعی همارزی ابتدایی میان «اصالت وجود در حکمت متعالیه» و «دادهشدگی وجود نزد هیوم»، و «اصالت ماهیت و اعتباریبودن مفهوم وجود نزد سهروردی» و «متمم بودن آن نزد ولف» از ابزارهای مفهومی برای تحلیل وجود در حکمت متعالیه و حکمت اشراق، همچون «معقولات ثانیۀ فلسفی»، «زیادت وجود بر ماهیت»، و «جهات ثلاث» برای تبیین وجود نزد کانت کمک گرفته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد تاریخگرایی و ساختارگرایی در اندیشه محمدعابد جابری
نویسنده:
فرامرز میرزازاده احمدبیگلو
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تاریخ گرایی
,
ساختارگرایی
,
فلسفه دین
,
عابد الجابری
کلیدواژههای فرعی :
ایدئولوژی (پسامارکسی=نظام باورها) ,
عقل برهانی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
فرهنگ عربی اسلامی ,
هرمس گرایی ,
دین و ایدئولوژی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
نقد عقل عربی ,
عقل عربی ,
عقل بیانی ,
عقل عرفانی ,
میراث عربی - اسلامی ,
رابطه متن و خواننده ,
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
محمدعابد جابری برای یافتن راهکاری بهمنظور برونرفت از فضای فکری مسدود عربی ـ اسلامی به تحلیل «سنت» و «گذشته» آن روی آورد و با نگرشی تاریخی و ساختارمند و در چهارچوب عقلانیت انتقادی سه نظام فکری بیانی، عرفانی، و برهانی را در ساختار آن تشخیص داد. روششناسی تاریخگرایانه و ساختارگرایانه به فکر وی سمت و سویی داده است که ضمن ساختارشکنی در تحلیل فضای فکری عربی ـ اسلامی، ساختارهایی را نیز بر آن تحمیل میکند. در این مقاله پس از بررسی روش و تفکر جابری، به این نتیجه رسیدهایم که تاریخگرایی و ساختارگرایی تفکر جابری به این منجر شده است که نگرش وی برای رسیدن به مطلوب خود ایدئولوژیک باشد؛ ایدئولوژیای که از علمگرایی مدرن، تاریخگرایی، و ساختارگرایی نگرش وی نشئت میگیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه دیدگاه افلوطین و ملاصدرا درباره ویژگیهای نفس
نویسنده:
فروغالسادات رحیمپور؛ محمد نصر اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت اشتدادی نفس
,
علم نفس
,
فلسفه نوافلاطونی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
علم النفس صدرایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
بدن ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
عالم ذر ,
معاد(کلام) ,
عالم عقل ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
هستی شناسی اسلامی ,
تناسخ ,
فلسفه نوافلاطونی ,
بدن مثالی ,
بدن مثالی اخروی ,
بدن اخروی مثالی ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت نفس ,
حشر عقول ,
حشر نفوس انسانیه ,
اقانیم ثلاث ,
نفس پیش از بدن ,
نفس با بدن ,
نفس پس از بدن ,
انسان رشد نیافته ,
هستی شناسی افلوطین ,
خودشناسی ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
موارد تشابه بسیاری بین دیدگاههای فلسفی افلوطین و ملاصدرا وجود دارد؛ یکی از این موارد مباحث نفس است. هدف ما در این تحقیق بررسی میزان اشتراک دیدگاه این دو فیلسوف بزرگ در خصوص احوال نفس در سه مقطع نفس قبل از بدن، با بدن، و بعد از بدن است که با شیوه توصیفی ـ تحلیلی انجام میشود. در اولین مقطع هر دو فیلسوف با اختلافی اندک به وجود نفسِ پیش از بدن قائلاند. در دومین مقطع نظر افلوطین این است که با وجود همکنشی بین نفس و بدن نفس ماهیتاً با بدن بیگانه است، اما ملاصدرا نفس را در مقاطعی با بدن متحد میداند. با این حال از نظر او بهسبب حرکت استکمالی جوهری از بدن فاصله میگیرد و با مرگ آن را کاملاً رها میکند. در سومین مقطع به نظر افلوطین نفس بعد از خروج از بدن به جایگاه اصلی خود بازمیگردد، اما تخیلات و تصورات این دنیایی را در ادامه حیات خود به همراه دارد و به نظر ملاصدرا نفس بدن را رها میکند و بهترتیب در بدنهای مثالی و اخروی خودساخته به حیات خود ادامه میدهد. اختلاف عمده این دو فیلسوف در این مقطع این است که افلوطین برای انسانهای رشدنیافته معتقد به تناسخ است، اما ملاصدرا بههیچوجه تناسخ را نپذیرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظام فکری علامه طباطبایی: عقلگرایی اعتدالی و ایمانورزی خردمندانه
نویسنده:
عصمت همتی؛ مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
عقل گرایی اعتدالی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
ایمان ورزی خردمندانه
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
حجیت عقل ,
تاویل گرایی ,
حجیت وحی ,
ظاهرگرایی ,
حجیت ذاتی عقل ,
محدوده عقل ,
فهم متون دینی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
عقل و ایمان ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه) ,
معرفت شناسی عرفانی ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
معیار فهم متون دینی ,
عقل گرایی افراطی ,
عقل مقید ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
علامه طباطبایی (1281- 1360 ش) اولین متفکر دوران معاصر است که به بحثهای معرفتشناسی پرداخته است. او در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به شبهات مکاتب سوفسطایی، شکاکیت، و تجربهگرایی افراطی در عدم اعتماد به عقل در دریافت حقیقت پاسخ داده است و فلسفه اسلامی را نظام رئالیستی مبتنی بر عقلگرایی معرفی میکند. وی همچنین به نقش بیبدیل عقل در فهم حقایق دینی توجه دارد و نکات مهمی را در این باره متذکر میشود. میتوان گفت علامه در دو جبهه از خردورزی دفاع کرده است، اول: در برابر حسگرایی و تجربهگرایی افراطی که در غرب به شکاکیت و نسبیتگرایی در همه حوزههای اعتقادی و اخلاقی منجر شد و دوم: در برابر ظاهرگرایان و اخباریونی که با بیاعتبارکردن حجت عقل وحی را نیز بیاعتبار کردند و به تعطیلی دین و عقل با هم رسیدند. بررسی موضع علامه موضوع این نوشتار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 141
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارتباط عقل و دین در فارابی
نویسنده:
چنگی آشتیانی مهری
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژههای اصلی :
ایمان
,
عقاید دینی
,
تعقل
,
فارابی
,
وحی
,
مقاله درباره فارابی
چکیده :
نقش عقل و کارکرد آن در مدعیات دینی بسیار حائز اهمیت است. رویکرد عقل گرایی در جهان اسلام بسیار متفاوت است. مشرب های مختلف فلسفی و کلامی و نزاع های نظری در جهان همه ناشی از نقش عقل و فرایند عقلانیت اند. کندی، فارابی، بوعلی سینا، سهروردی، و ملاصدرا از بزرگ ترین فلاسفه مشرق زمین اند که رویکردهای مختلفی در ارتباط عقل و دین دارند. یکی از فیلسوفان مشهوری که در این زمینه درخشید فارابی است. فارابی در زمانی نظریات خود را عرضه کرد که دنیای اسلام درگیر نزاع ها و مجادلات عقیدتی، فرقه ای، کلامی، اختلافات سیاسی، و آشوب های اجتماعی، به خصوص جنگ بر سر قدرت و به دست گرفتن قدرت، بود.جهان اسلام در آن موقع به علت فقدان اصالت های دینی پریشان مانده بود و نیازمند این بود که برای رفع چالش های موجود توجیهاتی علمی بیابد. در آن موقع بازار فلسفه یونانی گرم بود و دخالت دادن و التقاط اصول آن در تفکرات دینی می توانست راهی برای دفع ابهامات و دودلی ها و بن بست ها باشد. لذا، می بینیم فارابی با استفاده از فلسفه یونانی و از طریق استدلال عقلی سعی دارد تا فهم بهتری از دین عرضه کند. او قوانین و اصول کلی اسلامی را، که متکی به وحی اند، متضمن سعادت در هر دو جهان می دانست و برای عقل انسان این توان را قائل بود که می تواند این قوانین و اصول کلی را بفهمد و تبیین عقلانی کند. به نظر او عقل ماهیتی جهان شمول دارد و قبول براهین آن، خصیصه مشترک و لایتغیر همه انسان هاست. فارابی بر آن است که آموزه ها و تعلیمات دینی و فلسفی یکی است. هر دو از منشا وحی و مفیض عقل فعال اند و به کمال و سعادت منتهی می شوند. لذا، فارابی بین تدین و تعقل تعارضی نمی بیند و برای عقل جایگاه ویژه ای قائل است. بگذریم از مواردی که افراط در برخی نظریاتش مشهود است، از جمله این که او فیلسوف را از نبی بالاتر می داند. او معتقد است فیلسوف با خواص سخن می گوید؛ روش او عقل است، ولی نبی از طریق تصرف در قوه متخیله و با خطابه مردم را اقناع و مجاب می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرایند حصول شناخت آدمی در فلسفه صدرالمتألهین شیرازی
نویسنده:
محمدرضا بلانیان، مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
وحدت وجود ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
اتحاد عاقل و معقول ,
وحدت تشکیکی وجود ,
علم بسیط ,
حرکت جوهری اشتدادی ,
معرفت علمی ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
وحدت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
علم بسیط(مقابل علم به علم) ,
گشودگی مراتب هستی ,
علم به محسوس ,
ارتباط سوژه و ابژه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
آیا با حذف عقل فعال به عنوان علت حقیقی افاضه صور ادراکی در فلسفه صدرالمتألهین شیرازی امکان یافتن راهکار دیگری برای تبیین فرایند حصول شناخت انسانی بر اساس مبانی موجود در این فلسفه وجود دارد؟ این مقاله نشان میدهد که علیرغم اختصاص صفحات زیادی از آثار صدرا به مسئله کیفیت حصول معرفت آدمی نسبت به موجودات جهان با محوریت واهبالصور به عنوان علت حقیقی این امر، اصول و مبانی خاص حکمت متعالیه ما را از آن تحلیل معیوب بینیاز ساخته، و راهکار قابل قبولتر و سادهتری در اختیار ما میگذارد. این راهکار مبتنی بر اصول و نکتهنظرهای ابتکاری این فیلسوف همچون؛ اصالت وجود، وحدت تشکیکی وجود، نوع هویت وجودی انسان در حکمت متعالیه، اتحاد عالم و معلوم و نتایج آن و تقسیم علم به بسیط و مرکب است. ما نشان خواهیم داد که این مبانی ضمن اینکه گشودگی مراتب هستی را بر روی یکدیگر قابل دفاع میسازد، با تکیه بر حرکت اشتدادی وجودی انسان، فرایند حصول شناخت آدمی را به نحو موجهی تبیین میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تحلیل جاودانگی نفس از منظر دو فیلسوف متأله ابن سینا و توماس
نویسنده:
غلامحسین خدری، علی حیدری فرج
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بقا و جاودانگی
,
مسایل جدید معاد شناسی
,
خلود نفس
,
جاودانگی نفس از نظر ابن سینا
,
جاودانگی نفس از نظر آکوئیناس
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
جاودانگی نفس ,
ادیان ابراهیمی ,
اشارات و تنبیهات ,
خودشناسی ,
کمال اول ,
ادیان ابراهیمی ,
علم نفس ,
روح ,
تأثیر متقابل نفس و بدن ,
موت بدن ,
خلود نفس ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
برهان نامیرایی نفس ,
فعلیت تام ,
صورت جسم آلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
جاودانگی نفوس انسانی همواره از مهمترین دغدغههای غالب فیلسوفان خداباور بوده است. نظر به اهمیت این اصل، اگر مدعی شویم همه تلاشها و تأملات نفسشناسانه فیلسوفان حوزه ادیان ابراهیمی، در اثبات این مسئله و برای تبیین و تثبیت آن بهکار گرفته شده است، سخن به گزاف نگفتهایم. ابن سینا و توماس به عنوان دو تن از بزرگترین فیلسوفان متأله تلاش گستردهای برای اثبات جاودانگی نفس بهکار بستهاند. در این نوشتار برآنیم تا آرای آن دو را در خصوص این آموزه حیاتی و بنیادین ادیان وحیانی پس از تبیین، ارزیابی کنیم. با این حال برای این کار ناچاریم تا آرای ارسطو را نیز، به عنوان یکی از مهمترین منابع فلسفی آنان، که نقطه آغازین و سپس نقطه تفرق آنان بوده است، به بحث گذاریم. این نوشته مشتمل بر دو بخش است: بخش نخست شامل تعریف نفس، کیفیت ارتباطش با بدن و تبیین مفهوم تجرد به عنوان مقدمه اساسی بر اثبات نامیرایی نفس است؛ بخش دوم نیز به تبیین، بررسی، و تحلیل براهین و استدلالهای نامیرایی نفس از منظر دو حکیم اختصاص داده میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
تعداد رکورد ها : 221
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید