جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه عرفان
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
تعداد رکورد ها : 1265
عنوان :
اسپینوزا، فیلسوف یا عارف؟
نویسنده:
محمد جواد صافیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام هستی
,
اختیار انسان
,
روش شناسی
,
فلسفه (خاص)
,
وحدت وجود
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
عقل خود بنیاد ,
هرم هستی ,
معیار حقیقت ,
راز ,
روش دکارتی ,
عبادت ,
وضوح و تمایز ,
کوژیتو ,
آموزه فیض ,
رابطه وحدت و کثرت ,
علم ریاضی ,
فلسفه جدید ,
جوهر ,
عقل(منطق) ,
عشق عقلانی به خدا ,
جوهر الهی اسپینوزا ,
مظاهر الهی(مقابل مظاهر کَونی) ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
لوگوس(اصطلاح وابسته) ,
ربط منطقی خدا و عالم ,
چکیده :
اسپینوزا از فیلسوفان قرن 17 اروپاست. به جهت آنکه وی کل هستی را جوهری واحد میداند، برخی او را عارف وحدت وجودی انگاشتهاند، اما با توجه عمیقتر به فلسفه وی معلوم میشود که او را نه تنها نمیتوان عارف دانست بلکه وی از زمره فیلسوفان متجدد و پیرو دکارت (کارتزین) است و همانطور که فلسفه جدید مبتنی بر محوریت بشر و اندیشه اومانیستی است، فلسفه اسپینوزا نیز از این امر مستثنا نیست و لذا اندیشه او را نمیتوان عرفانی دانست. برخی از محورهای مهم تعارض اندیشه اسپینوزا با اندیشه عرفانی و نزدیکی آن به اندیشه مدرن عبارت است از: 1ـ روش اندیشه؛ 2ـ مبنا و اساس؛ 3ـ رابطه عالم با خداوند؛ 4ـ مراتب هستی؛ 5ـ حقیقت؛6 ـ اختیار و آزادی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت وجود و وحدت شهود
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
راه کشف و شهود
,
وحدت شهود
,
احکام وحدت
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
فنا
,
عرفان نظری
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
صادر اول ,
وحدت شخصی وجود ,
وحدت سنخی وجود ,
مراتب توحید ,
احکام کثرت ,
وحدت حقیقی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
وحدت حقه الهیه ,
توحید اخص الخواص ,
توحید شهودی ,
توحید عوام ,
توحید فنایی(اخلاق اسلامی) ,
توحید قلبی ,
تشکیک در ظهورات وجود ,
منازل سلوک ,
عارفان (مسلمان) ,
اصطلاحنامه عرفان ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
مراتب کشف ,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) ,
وحدت ذات و مظاهر اسماء ,
وقوع عبادت در حجاب ,
مقام اخفویت ,
مقام خفی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
چکیده :
اساس علم توحید و عرفان حقیقی مسأله حقیقت وجود و وحدت آن است که مبتنی بر توحید وجودی و توحید ذاتی و صفاتی و افعالی است و غایت آن فنای در حق و بقای به اوست. در تصدیق این معنای عرشی، قائلان به «وحدت شهود» بر این عقیدهاند که چون طالب حق به این مقام رسد، همه اسماء و صفات را مستهلک در غیب ذات احدیت میداند و جز مشاهده ذات احدیت هیچ گونه تعینی در روح او باقی نماند و اغیار از هر جهت محو و نابود گشته و توحیدی صاف و خالص ظهور و تحقق یافته است و در این مرتبه و مقام است که به لسان حقیقت «یا هو یا من لیس الا هو» گوید.قائلان «وحدت وجود» معتقدند عارف واصل و سالک عاشق چون به این مقام رسد مییابد که آنچه هست وجود واحد حق تعالی است که در آیینههای مظاهر وجودی تجلی کرده است و موحد حقیقی کسی است که جامع میان کثرت و وحدت و واصل به مقام فرق بعدالجمع باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 86 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علامه طباطبائی و عرفان شیعی
نویسنده:
محمدجواد رودگر، مائده شاکری راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
امامت
,
عرفان شیعی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
تکامل نفس ,
تکلیف خداوند ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
فطرت(کلام) ,
فعل فاعل مختار ,
عالم ملکوت ,
حیات معنوی ,
سنت نبوی صلی الله علیه و آله ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
لقاء الله ,
انسان طبیعی ,
انسان کامل (کلام) ,
قرب الهی ,
قرآن ,
خود سازی ,
ریاضت ,
عبودیت ,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) ,
ولایت گرایی ,
روش زندگی اسلامی ,
عارف شیعه ,
کمال باطنی ,
شهود ملکوت ,
صراط ولایت ,
شریعت الهیه ,
ریاضت مشروع ,
عبودیت محوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
عرفان، شناخت شهودی حق و اسمای حسنای او از راه تزکیه نفس و طهارت باطن با مکانیسم سیر و سلوک یا طی منازل و مقامات است. عرفان شیعی نیز عرفانی برگرفته از متن کتاب و سنت در دو ساحت علمی و عملی می باشد که علامه طباطبائی در عصر حاضر نماد و نماینده چنین عرفانی است. در نوشتار حاضر از مفهوم و ماهیت عرفان شیعی و مختصات عارفان شیعی توام با نکات کلیدی و کلان عرفان متخذ از ثقلین بر محور و مدار اندیشه های علامه طباطبائی بحث و تحلیل صورت گرفته است. در واقع به پرسش عرفان شیعی چیست و عارفان شیعی دارای چه ویژگی هائی هستند پاسخ داده شد. و اثبات و تبیین فرضیه قرآن و سنت و سیره معصومین (ع) بهترین منبع معرفت عرفانی، سلوک معنوی و رفتار و عمل جامع عرفانی است هدف مقاله فراروی می باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه دل در عرفان اسلامی با تکیه بر دیدگاه مولانا : سال دوم، شماره 6 : پژوهشنامه اخلاق
نویسنده:
عبدالرضا محمدحسین زاده,علی عارفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دل
,
قلب
,
مولانا
,
آیات و روایات
,
فواد
,
حکیمان و عارفان
,
اصطلاحنامه عرفان
,
دل در عرفان اسلامی
,
قلب در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
آیه 028 رعد ,
آیه 43 فرقان ,
آیه 179 اعراف ,
آیه 22 زمر ,
حقیقت قلب(قسیم روح و سر ونفس) ,
آیه 125 انعام ,
قلب مریض ,
قلب مرده ,
چکیده :
در این نوشتار برای درک بهتر مفهوم دل و فهم جایگاه آن در حکمت و عرفان اسلامی به خصوص در اندیشه مولوی، ابتدا قرآن، احادیث و آراء و عقاید بزرگان اندیشه نقل و بررسی شده سپس با تکیه بر اهم ابیاتی که در مثنوی آمده و در آنها از دل و احوال آن سخن رفته، سعی شده است دیدگاه این عارف بزرگ روشن گردد.از نتایج مهم گفتار حاضر آن است که دل یا قلب از منظر قرآن و روایات عرفای بزرگ اسلامی، اصل و اساس و همه چیز انسان است، اگر دل نباشد انسان جماد و هیچ است. ارزش انسان در پرداختن به دل و صاحب دل بودن اوست و صاحب دلی انسان در تحصیل انقطاع از اغیار و متوجه کردن قلب به سوی حضرت حق است و ارباب قلوب میدانند که قلب با انقطاع در مقام سلوک مصداق واقعی «عرش رحمان» میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیینی از هماوردی فلسفه و عرفان در حقیقت طلبی و کمال مداری انسان
نویسنده:
محمود قیوم زاده، محمد رضا مسعودزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت حقیقت
,
کمال حقیقی انسان
,
حقیقت طلبی
,
حقیقت فلسفی
,
فلسفه الهی
,
حقیقت
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
حقیقت عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
مثنوی ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
الفیلسوف ,
محبت ,
ادراک انسان ,
راه کشف و شهود ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
کمال مطلوب انسان ,
بدبینی/ Pessimism/ التشاؤم ,
منطق الطیر عطار ,
اکسیر اعظم ,
اعتبار قیاس ارسطویی ,
مُثُل ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
عبودیت ,
حق الیقین ,
عارفان (مسلمان) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
عالم تجربی ,
رابطه عشق و فلسفه ,
ذم عقل ,
حکمت دنیایی ,
حکمت حقیقی ,
مطلق عقل ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
هماهنگی و هماوردی فلسفه و عرفان برای انسان و چگونگی تعامل این دو از جمله مباحث اساسی و لازم در حوزه مسائل فلسفی، عرفانی و دینی است؛ چه آنکه شناخت دقیق فلسفه و چگونگی همسویی آن با عرفان در تکامل و کمال خواهی انسان و نیل او به حقیقت، حائز اهمیت است. در این میان، نگاه ها و برداشت های مختلفی به فلسفه و فلسفیدن شده است. برخی نگاه ها جانبدارانه و برخی نفی انگارانه است، به همین سبب عده ای فلسفه را کاملا رد و غیر قابل جمع با عرفان می دانند؛ کمال خواهی و عشق را حقیقتی که با فلسفه سازش ندارد، می دانند. برخی دیگر فلسفه را همخوان و همراه با عشق و عرفان دانسته و تجلی حقیقت فلسفه را در عرفان جستجو می کنند، بنابراین پرسشها و مجهولاتی در ترابط و چگونگی تعامل فلسفه و عرفان در دستیابی انسان به حقیقت و رسیدن به سعادت و کمال مطرح می شود. در پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و تحلیل و توصیف داده های مطالعاتی به بررسی و تبیین این موضوع پرداخته و به سوالات مطروحه در این بحث پاسخ داده است به گونه ای که از مجموع مباحث می توان به دست آورد که نوع نگاه به فلسفه و تفکر بسیار مهم بوده و همچنین برداشت از عرفان هم اهمیت دارد و نهایتا می توان اذعان کرد که هر دو باید حقیقتی را بیابد و بچشد تا فلسفه حقیقی و حقیقت عرفان باشد و در این صورت همراهی و همسویی این دو و نقش آن در رسیدن انسان به حقیقت و کمال مطلوب، مبرهن خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیمای انسان کامل در گلشن راز شیخ محمود شبستری
نویسنده:
سیما خلیق زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
مثنوی
,
شیخ محمود شبستری
,
علوم انسانی
,
انسان کامل (کلام)
,
گلشن راز
,
زبان و ادبیات فارسی
,
اصطلاحنامه عرفان
چکیده :
انسان کامل، ستون فقرات عرفان اسلامی و یکی از بنیادهای استوار در ادب عرفانی است که در گذر زمان به دلایل مختلف و با نام های گوناگون ، مورد توجّه و تمجید همه ی ادیان و آیین ها بوده است. انسان کامل از نگاه عارف بزرگ، شیخ محمود شبستری انسانی است که از تعلقات مادی و جسمانی رهیده و دیو منیّت و ریا را زندانی کرده است. انسان کامل برای رسیدن به این نام نیکو باید به عنایت الهی و مجاهده بشری در سلوک طریقت گام نهاده و با جذبه الهی و ریاضت سلوک به منزل مقصود نائل آید. ریشه گرایش انسان به کمال او را به پیروی انسان کامل وا می دارد و برای اصلاح و بهبود ضعفهای درونی به پیروی پیری راه شناس فرا می خواند. این پایان نامه با عنوان «سیمای انسان کامل در گلشن راز شیخ محمود شبستری» بر آن است تا سیمای انسان کامل را از نگاه شیخ محمود شبستری معرفی کند و به ضرورت پیروی سالک طریقت از انسان کامل بپردازد. بر این پایه در شش فصل تنظیم شده که فصل اول: در بیان مسأله، فرضیات، تاریخچه ی تحقیق، هدف و پیشینه ی آن، فصل دوم: سابقه ی انسان کامل در آیین ها و ادیان پیش از اسلام، فصل سوم: انسان کامل در عرفان اسلامی و بیان دیدگاه های برخی عرفای اسلامی درباره ی او، فصل چهارم: سالک و سلوک طریقت، ولایت از نگاه اسلام، ولی و نبی، فرق ولی و نبی و تفضیل نبی بر ولی، فصل پنجم: وجوه برجسته فکری و عرفانی شیخ محمود شبستری و فصل ششم: انسان کامل از نگاه شیخ محمود شبستری، ضرورت پیروی سالک از انسان کامل و راههای کمال گرایی را بررسی کرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بیان سمبلیک پیش از حافظ در آثار شیخ محمود شبستری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه pdf
نسخه htm
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیخ محمود شبستری
,
ادراک
,
جهان بینی اسلامی
,
احساسات
,
شَعَرَ
,
اصطلاحنامه عرفان
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی اندیشه عرفانی شیخ محمود شبستری و اقبال لاهوری
نویسنده:
صادق پناهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
وحدت وجود
,
انسان کامل (کلام)
,
ادبیّات فارسی
,
تفکر
,
اصطلاحنامه عرفان
,
هنر و علوم انسانی
,
گلشن راز (کتاب)
,
اقبال لاهوری، محمد
,
شبستری، محمودبن عبدالکریم
چکیده :
چکیده:عرفان، مکتبی فکری و فلسفی است که سالک را نه تنها از راه عقل و استدلال، بلکه از راه شناخت حقّ و حقیقت بر مبنای کشف و شهود عارفان به سر منزل مقصود میرساند. چرا که با این روش، عرفا مفاهیم قرآن و احادیث را با باطن انسان و جهان درون تطبیق داده و در نهایت، اندیشههای ناب عرضه کردهاند. این ویژگی بعینه در آثار شبستری و اقبال لاهوری آشکار است. شبستری، ازنمایندگان مکتب وحدت وجود، به تأثیرپذیری از عرفان ابن عربی در مهمترین اثر خود، گلشن راز که در جواب سوالات امیر حسین هروی سروده، به بیان اندیشههای عرفانی خود پرداخته است و اقبال لاهوری نیز، از مجذوبان شیخ محمود شبستری، یک کتاب منظوم خود را به رسم اعلام و اثبات ارادت ویژه به این عارف بلندنظر، «گلشن راز جدید» نامگذاری نموده و در آن کوشیده که خود با توجه به برداشت-ها و تفسیری که از سوالات امیر حسین هروی دارد، پاسخ دهد. و ضمن طرح و سوال و جواب عرفانی در آن، ابیاتی سروده، که فلسفه و عشق زندگی خویش را به خواننده میشناساند. در این پایان نامه کوشیدیم با تبیین اشتراکات و افتراقات اندیش? عرفانی اقبال و شبستری در دو اثر گلشن راز جدید و گلشن راز، پیرامون مباحثی همچون مسأله تفکر، علم و معرفت، وصال ممکن و واجب، قدیم و محدث، مفهوم «من» یا به تعیبر دیگر، «خودی»، انسان کامل، مفهوم اناالحق و... سخن به میان آوریم و دیدگاههای این دو اندیشمند بزرگ اسلامی را به خوانندگان نشان دهیم
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خدا در اندیشهی شیخ محمود شبستری
نویسنده:
نادره سیف احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
کثرت وجود
,
وحدت وجود
,
شبستری
,
تجلی خدا
,
وحدت وجود
,
اصطلاحنامه عرفان
چکیده :
پایهی علمی عرفای بزرگ با خداپرستی و انس با قرآن آغاز میشود و روزنهای تازه را از حیات معنوی به روی آنان باز میکند. شیخ محمود شبستری، عارف بینظیر با ستایش معبود بیهمتای خود چنین بیان میدارد که وقتی نخستین قدرت الهی ظاهر شد و آن به قلم الهی منسوب گردید و به وسیلهی آن هزاران نقش بر صفحهی عالم عدم پدید آورد، آن نیز به خاطر فضل و پرتوی از نور ملکوتی و اسماء الهی بود که توانست دو عالم دنیا و آخرت و کائنات از جمله: انس و جنّ، تمام موجودات و هر آنچه در آن است را خلق نماید. شیخ محمود شبستری در اشارات خود از ناتوانی عقول دربارهی شناخت ذات الهی سخن رانده است، او در اندیشههایش خدا را واحدی مطلق قلمداد میکند. وی عقیده دارد معرفت ذات الهی نصیب کسانی میشود که دل را آینهی جمال خدایی میدانند و ظهورش را عین پنهان شدنش دانسته و مخفی بودن او را عین ظاهر شدنش معرّفی مینماید و آن مظاهر در سایهی صفات جمالی و جلالی حقّ پدیدار گشته است. شبستری بر این باور است که کشف حقیقت مطلق و شهود حقّ تعالی برای کسی ممکن است که روحِ پاک داشته باشد و همهی اشیا را هیچ دانسته و به عظمت الهی اقرار کند؛ زیرا روح، با صفات گوناگونی که دارد یک واحد حقیقی است و هیچگاه صفات زیاد، موجب نفی وحدت ذات خداوندی نمیشود و آدمی به خوبی درک میکند که صفات حق تعالی منافاتی با وحدت راستین ندارد، لذا وحدت وجود جایگاه رفیع و ارزشمندی دارد، که شبستری در لابهلای عرفان خود آورده است. همان وجود حق است و وجود و خدا یکی هستند و به معنای حقیقی فقط خدا، موجود است و عارف بزرگ با قریحهی معنوی خود مسألهی وحدت و کثرت را که از مسائل پیچیده و دشواری میباشد؛ به شیوهای مطلوب و با بیان دلنشین در آثار ارزندهی خود به تصویر کشیده و نیز آن را در عرفان نظری و عملی خود به خوبی بیان کرده است. واژگان کلیدی: شبستری، تجلّی خدا، عرفان، وحدت وجود، کثرت وجود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی وهم، نسبت آن با عقل و نقش آن در اخلاق و عرفان نزد ملاصدرا
نویسنده:
نفیسه ترابی، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خواطر
,
شیطان
,
عقل ( جوهر )
,
علم اخلاق
,
اصطلاحنامه عرفان
,
وهم(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
علم نفس ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
خود سازی ,
سالک ,
رئیس قوای حیوانی ,
مدرک معانی جزئی ,
نسبت عقل و وهم ,
وهم در اخلاق ,
جایگاه وهم در عرفان ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
واهمه در میان قوای نفس قوه ای مهم است که علاوه بر جایگاه مهمی که در نفس شناسی دارد در سایر حوزه های پژوهشی مانند معرفت شناسی، اخلاق و عرفان نیز نقش آفرینی می کند. واهمه در نسبت با عقل دو جنبه مطیع و سرکش دارد. از یک سو در درک معانی جزئی به عقل خدمت می کند و از سوی دیگر، سبب خطای ذهن در امور کلی می شود. بنا بر نظر ملاصدرا، وهم قوه ای غیرمستقل و دارای مرتبه ای از تجرد و به منزله عقل نازل است. قوه واهمه از این حیث که سبب به خطا افکندن ذهن می شود، بیش از جنبه دیگر آن مورد توجه فلاسفه است. به گونه ای که ملاصدرا آن را شیطان درون و راه نفوذ شیطان به نفس آدمی می داند. طبق دیدگاه او جنبه گمراه کننده واهمه به مدد خواطر شیطانی، علاوه بر آن که منشأ بروز برخی رفتارهای انسان است، در مسیر سلوک نیز موانعی برای سالک راه حق ایجاد می کند. در این مقاله ضمن بررسی چیستی وهم و نسبت آن با عقل نزد ملاصدرا، نقش آن را در اخلاق و عرفان بررسی می کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 69
مشخصات اثر
ثبت نظر
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
تعداد رکورد ها : 1265
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید