جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1265
تولد آسمانی با مرگ نفسانی (مرگ اختیاری) به روایت مثنوی معنوی
نویسنده:
محمد محمدپور , محمدنوید بازرگان, امیرحسین ماحوزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
صاحبان معرفت برای انسان دو نوع تولد قائلند: یکی تولد صوری و دیگری تولد معنوی یا تولد ثانی که از آن به عنوان «عروسی ابد» یا «تولد آسمانی» یاد می کنند. مرگ نفسانی از مبانی عمیق عرفان و ادب تعلیمی مولانا است. مولانا همچون سایر عرفای اهل بسط و سکر پدیده مرگ دوستی در آثارش تجلی خاصی دارد و مرگ و مرگ نفسانی را در مسیر چرخه تکامل می داند و از آن به عنوان انتقال از عالم کثرت و طبیعت به عالم وحدت و ماوراءالطبیعه تعبیر می کند. این بررسی نشان می دهد مولانا تولد آسمانی را در مرگ نفسانی تحت تاثیر عوامل موثری همچون ایمان، ابوت معنوی و عشق می داند، بنابراین با استناد به حکایات مثنوی، در یک مقدمه و هفت محور انواع ولادت، عوامل موثر در تولد آسمانی، مرگ ها و زایش ها، چگونگی مرگ ارادی و انواع آن، راه های رسیدن به مرگ نفسانی، ویژگی راه یافتگان به مرگ نفسانی (ارادی) و فواید مرگ نفسانی (مرگ اختیاری) بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 263 تا 301
امر به معروف و نهی از منکر از منظر عرفانی (با تکیه بر اسرارالتوحید)
نویسنده:
جلیل مشیدی , یوسف اصغری بایقوت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
امر به معروف و نهی از منکر موجب سلامت تعاملات و رفتارهای اجتماعی و ضامن اجراى اصول و قوانین در جامعه اسلامی است. هر چند همه فرقه ها و مکاتب و زیرمجموعه های جامعه اسلامی به گونه ای به این اصل معتقدند، از نظر شروط اجرا و چگونگی انجام آن تفاوت هایی میان آنها دیده می شود. هدف این مقاله بررسی شروط و چگونگی اجرای این اصل در میان عرفا با تکیه بر اسرارالتوحید است. بوسعید به این آموزه دینی توجه خاصی داشته است، اما تسامح و تساهل و آزاداندیشی وی و توجه به خلوص نیت در رفتار اشخاص موجب شده است که در مورد رفتار مرتکبان منکر خشونت و سختگیری نداشته باشد. از سویی بوسعید در ادای این فریضه بر اساس حال و مقال و شناخت شخصیت گناهکار، موثرترین و آسان ترین روش را پیش می گیرد که شامل روش زبانی، لطف و مهربانی در راستای ایجاد دگرگونی رفتار گناهکار و ... است.
صفحات :
از صفحه 117 تا 140
پیوند اسطوره و عرفان، برداشت های عرفانی سهروردی از شاهنامه فردوسی
نویسنده:
الیاس نورایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
سهروردی از جمله عارفان علاقه مند به حکمت ایران باستان است که در آثار خود به عناصر و شخصیت های اساطیری ایران بسیار اشاره کرده است. وی از برخی از شخصیت های اساطیری، مانند«سیمرغ»، «زال»، «رستم» و «اسفندیار» و سرگذشت آنان برداشت های عرفانی کرده و هر یک را نمادی برای بیان حقایق فلسفی و عرفانی خود قرار داده است. در نوشتار حاضر به بررسی مفهوم «خورنه» (فر)، ارتباط آن با نور محمدی و سکینه، و یکی شدن این دو مفهوم در اندیشه های سهروردی پرداخته شده است، همچنین برخی شخصیت ها و عناصر حماسی و اساطیری که در آثار رمزی سهروردی صورت عرفانی به خود گرفته اند و سرگذشت آنها تاویل ها و تفسیرهایی به همراه داشته است، بررسی شده اند.
صفحات :
از صفحه 233 تا 259
انگیزه های عارفان برای نگارش
نویسنده:
موحدی محمدرضا, اسکندری بهاالدین, رحیمی سلمان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
این پژوهش، ناظر بر این نکته تاریخی که عارفان صاحب قلم به اقتضای زمانه خود و در برابر رقیبان متشرع، درصدد اثبات این مدعا برآمده اند که معارف صوفیه با مفاد کتاب و سنت، پیوندی راستین داشته است، با بررسی بیش از بیست اثر عرفانی نشان می دهد که در بسیاری موارد، ترکیبی از دو نوع انگیزه فردی (از قبیل گونه ای الهام، ذکر یار، اجابت حضرت رسول، نذر و الزام خویش، حفظ نام و یادگاری، جلب شفاعت نیکان و...) و اجتماعی (از قبیل هدایت ورزی، نگرانی از زوال این معرفت، اتمام حجت بر بطالان، تقویت دل نوسالکان، مقابله با مدعیان عرفان، اصرار مریدان، عدم فهم کتب تازی و...)، مولفان عارف را به نگارش واداشته است. سنت رایج در میان عارفان، این بوده است که اصرار مریدان زمینه های لازم را برای قرار گرفتن در موقعیت الهام و دریافت اشارات ربانی، فراهم می آورده است.
صفحات :
از صفحه 283 تا 317
تاملات مرگ اندیشانه در چند متن منثور صوفیانه تا قرن پنجم هجری
نویسنده:
مصطفی خرسندی شیرغان,محمد بهنام فر,بتول مهدوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
این جستار به تحلیل و بررسی تاملات مرگ اندیشانه در متون مهم منثور صوفیانه تا قرن پنجم هجری می پردازد. پژوهش حاضر نشان می دهد که مرگ اندیشی در متون عرفانی قرن پنجم هجری در مقایسه با متون عرفانی سده های پیش از آن بسامد بیشتری دارد. این نکته می تواند نشان دهنده عمق و اصالت تجربه های صوفیان و عارفان و اراده معطوف به مرگ در وجود آنان باشد. سویه دیگر این بررسی نشان می دهد که در آثار صوفیان اهل قبض که متصف به مقام خوف بودند، مرگ هراسی نمود بیشتری دارد، ولی در آثار صوفیان اهل بسط و سکر، پدیده مرگ دوستی بیشتر تجلی یافته است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 68
رابطه شناخت و بینش با عین و ذهن در مثنوی
نویسنده:
سیدناصر جابری اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در این مقاله به رابطه مقوله های شناخت و بینش با عین و ذهن در مثنوی پرداخته شده است. انگیزه انتخاب این موضوع تشکیک مولانا در تطابق عین و ذهن است و این خود یکی از اشتراکات او با فیلسوفان است؛ به همین دلیل، در بخشی از مقاله دیدگاه برخی از فیلسوفان درباره توانایی انسان در شناخت حقیقت به اختصار بررسی شده است. از دید مولانا امکان شناخت حقیقت به وسیله چشم حس، غیرممکن است. او عوامل گوناگونی را بر بینش و شناخت انسان موثر می داند؛ عواملی چون تقدیر، نفس و انواع تمایلات درونی، شیطان، تغییر ناشی از زمان، تقلید و...؛ اما از تاثیر ذهنیات بیش از دیگر موارد سخن گفته است. پرداختن به عوامل مخل دید در مثنوی لزوما برای رسیدن به تطابق میان عین و ذهن نیست، بلکه برای رسیدن به بینشی از گونه ای دیگر است؛ بینشی که خود طریقی بکر و فراتر از دریافت عقلی است که تنها معتقدان آن را درک می کنند. در این بینش فرد باید بتواند به مقام آخر بینی برسد و هستی حقیقی را در ورای جهان نمودها مشاهده کند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 99
زبان آیات الهیاتی قرآن از منظر روزبهان بقلی و ابن عربی
نویسنده:
مسعود حاجی ربیع, محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
تحقيق در متون دينی از دغدغه های ديرين دين پژوهان است. دين پژوهان مسلمان، قرآن را كانون اصلی اين مبحث قرار داده اند. پژوهش در زبان آيات الهياتی قرآن (=آيـات نـاظر بـه اوصـاف و افعال خدا) مهمترين جايگاه را داراست؛ چراكه نزد دين پژوهان مسلمان، خدا و اوصافش سرآمد هر موضوعی است. در ميان دين پژوهان مسلمان، دين پژوهان عارف نيز شيفتگی خـود ر ا بـه ايـن مبحث نشان داده اند. در ميان عارفان، روزبهان بقلی شيرازی (522ـ 606 ه. ق) و ابن عربی (560ــ 638 ه. ق) با صراحتی بيشتر و از دو منظر مختلف بـه موضـوع نگريـسته انـد. روزبهـان از رهگـذر مقوله «شطح»، «زبان شطح» را برگزيده و ابن عربی با رد شطح و از رهگذر مؤلفه های«جامعيت تشبيه و تنزيه» و«اتحاد ظاهر و مظهر»، به«زبان ظاهر» باور يافته است . هدف مقاله حاضر، مقايسه آرای زبـانی اين دو انديشمند مسلمان وپاسخ به اين پرسش است كه آيا زبان آيات الهياتی، زبان ظاهر است يا زبان شطح؟برخی يافته های مهم اين پژوهش حاضرعبارت است از: 1ـ نگاه باطنی روزبهان به حقيقت؛ 2ــ تحول درمعنای شطح توسط روزبهان؛ 3ـ نگرش جامع ابن عربی به حقيقت؛ 4ـ نزديكی هستی شناسـی ابن عربی به ذهن و قابليت آن برای عرضه يك جهان بينی نظاممند؛ 5ـدوری هستی شناسی روزبهـان از ذهن و پذيرا نبودن آن برای ارائه يك جهانبينی منسجم.
صفحات :
از صفحه 71 تا 92
رویکردی تطبیقی به نظریه خیال در آرای ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
مریم صانع پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اصول عرفان ابن عربی، واضع نظریه خیال، بر حکمت متعالیه ملاصدرا تاثیر فراوانی گذارد، چنانکه می توان نظریه تجرد خیال و وساطت و طریقیت عالم خیال را مهم ترین عوامل شکل گیری حکمت متعالیه قلمداد کرد. به بیانی دیگر، می توان وجه تمایز مبنایی «حکمت متعالیه» با «حکمت مشاء» و «حکمت اشراق» را در تجرد عالم خیال و صور خیالی در حکمت متعالیه و عدم تجرد آن ها در حکمت مشاء و اشراق دانست. در مقاله حاضر، نظریه خیال به عنوان محوری ترین عنصر نظریه عرفانی ابن عربی و حکمت متعالیه ملاصدرا مورد پژوهش و مداقه قرار گرفته است و چیستی و چگونگی عالم خیال و قوه تخیل بررسی و تحلیل شده است. سپس، وجوه اشتراک و افتراق دو دیدگاه مزبور، با محوریت خیال، تبیین شده است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 76
تاثیر گناه بر معرفت از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
مهدی باباقربانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چگونگی تأثیر عوامل غیر معرفتی بر معرفت از مباحث مهم معرفت‌شناسی به شمار می رود. این پرسش از مسایل ریشه‌دار در تفکر بشری است که بسیاری از متفکران با دیدگاه‌های مختلف را به خود مشغول داشته است، چه آنانی که واجد اندیشه دینی بوده و چه آنانی که نبوده‌اند؛ اما کسی که برای نخستین بار و به گونه‌ای نظام‌مند به این موضوع پرداخته ویلیام جیمز فیلسوف و روان‌شناس آمریکایی بوده است، وی در مقاله مشهور "اراده معطوف به باور" این‌چنین نیست که باورهای ما صرفاً پشتوانه استدلالی داشته باشند بلکه عوامل غیر معرفتی و دیگر ساحت‌های وجودی ما در شکل‌گیری باورهای و ساحت عقلانی ما تأثیرات بسیار دارند. عواملی مانند علایق، احساسات، بیم‌ها، امیدها، عشق و نفرت و...از مهم‌ترین عوامل غیر معرفتی تأثیرگذار بر انسانکه آثار وضعی آن فصل مشترک ادیان گوناگون می‌باشد مسأله گناه است. این تأثیرات گاه به شکل وجودی مانند دوری از خداوند، از دست دادن حیات اخروی، زوال اراده و ... و گاه به صورت تأثیرات عاطفی مانند ایجاد حسد و غرور رخ می نمایند. مهم‌ترین تأثیر گناه بر انسان تأثیر معرفتی آن است مانند مخدوش شدن معرفت انسان نسبت به وجود خداوند، از دست دادن باور خاص مانند باور به خیر و شر از این قبیل می‌باشد. در اسلام نیز متفکران بسیاری با دیدگاه‌های مختلف به این مسأله پرداخته‌اند که از آن میان می‌توان به ابن عربی اشاره کرد. وی ضمن پذیرش قوای حسی و عقلانی، قلب انسان را بالاترین ابزار معرفت دانسته و معتقد است محل معرفت حقیقی قلب بوده و معارف الهی که توسط دیگر قوای ادراکی قابل‌شناسایی به واسطه قلب قابل کسب است مشروط بر اینکه شخص با اجتناب از گناه که اصلی‌ترین عامل ایجاد تیرگی و زنگار در قلب است خود را در مسیر کسب معارف ربانی قرار دهد.
بیان سمبلیک پیش از حافظ توسط ابن عربی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
  • تعداد رکورد ها : 1265