جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2451
نصب الاهی امام معصوم از منظر اهل بیت
نویسنده:
احمد حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
چکیده :
این تحقیق در پی کشف نظر اهل بیت(ع) راجع به نصب الاهی یا انتخاب مردمی مقام امامت می باشد. در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد: غالب شیعیان، معتقدند که اهل بیت(ع) منصوب به نصب الاهی هستند. در مقابل، عده ای می گویند با استناد به منابع خود شیعه، عقیده به نصب الاهی امام باطل است؛ چرا که بر اساس این منابع، اهل بیت(ع)، اعتقادی به نصب الاهی امام نداشته اند، بلکه ایشان مقام امامت، به خصوص امامت سیاسی را وابسته به رأی و نظر مردم می دانستند و به انتخابی بودن آن قائل بوده اند. این تحقیق، با روش توصیفی ـ تحلیلی و مطالعه منابع روایی بر آن است که اهل بیت(ع) نه تنها امام معصوم(ع) را فردی منصوب از سوی خداوند برای هدایت و رهبری جامعه می دانند، بلکه معتقدند خداوند از نظر تکوین نیز به امام معصوم(ع) مقام ویژ ه ای بخشیده، ایشان را به عنوان واسطه نزول نعمت های خود به مخلوقات منصوب کرده است. بر مردم واجب است با پذیرش امام معصوم(ع)، زمینه حاکمیت وی را فراهم سازند.
صفحات :
از صفحه 163 تا 186
مشخصات اثر
آرای کلامی ملاصالح مازندرانی
نویسنده:
فاطمه محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عالم فاضل محقق حسام الدین محمد صالح بن احمد المازندرانی معروف به ملاصالح که بیشتر ایشان را با شرح مبسوط و مشهورش بر اصول کافی می‌شناسند. بی‌شک دیدگاه اندیشمند جامعی هم چون ملا صالح که در اکثر علوم متداول روزگار خود متجر بوده و طبعاً نگاه جامعی نیز به مسائل داشته است، می‌تواند در روشن کردن افق‌های تاریکی که احیاناً فراروی دانش‌پژوهان دینی قرار می‌گیرد، نقش بسزایی ایفا کند. این پژوهش دیدگاه ملاصالح را درباره محوری‌ترین مسائل کلامی از جمله معرفت‌شناسی، خداشناسی، انسان‌شناسی و راهنماشناسی بررسی کرده است. ملا صالح راجع به علم و ماهیت آن معتقد به امکان معرفت بشری است. حصول انواع ادراک را متوقف بر تعلم حقیقی به افاضه یا الهام از جانب خدایتعالی می‌داند. و حس ظاهر، حس باطن، عقل، قلب، خیال وافاضه یا الهام را جز و منابع معرفت می‌داند. ایشان اثبات وجود خدا را از دو راه عقل و یا راه استدلال و فلسفه و راه فطرت پرداخت. و در براهین عقلی، برهان صدیقین صدرا است که مخلوقات، واسطه اثبات قرار نگرفته‌اند. سپس صفات ثبوتی و سلبی خداوند بیان شد. در بحث مراتب هستی، مخلوق اول، اشرف مخلوقات است که خداوند به سبب آن بقیه مخلوقات را ایجاد می‌کند. در ادامه بحث قضاء و قدر که در مقام فعل خداست و قضاء در افعال خداوند همان حکم به وجود است. ایشان حقیقت انسان را روح او معرفی می‌کند. و معتقد است که عالم ذر، میثاق و عهد توحیدی با بندگان است. که به سبب آن بندگان، خدایتعالی را به ربوبیت می‌شناسند. و در ادامه به بحث جبر و اختیار از منظر ملا صالح پرداخته شد که ایشان مذهب جبر و تفویض را باطل می‌داند و معتقد به نظریه «امر بین الامرین» است. ایشان مقام رسالت را بالاتر از نبوت می‌داند و اینکه بعثت انبیاء امری ضروری است. و وجود امام علاوه بر آیات و روایات، ادله عقلی دارد که همان قاعده معروف لطف می‌باشد. مهمترین شرایط امام از دیدگاه شیعه که شامل علم لدنی، عصمت، برتری معنوی بر دیگران و منصوص بودن پرداخته شد. و در ادامه بحث اینکه زمین از حجتهای خداوند خالی نیست، از منظر ملاصالح پرداخته شد. جناب ملاصالح راجع به مرگ معتقد است که قطع تعلق نفس مجرد از بدن با بقای در ذاتش، مرگ صورت می‌گیرد. و در عالم برزخ بدن جسمانی‌اش نیست. بلکه بدن مثالی یا برزخی شبیه بدن جسمانی‌اش می‌باشد. و نعمت و عذاب برزخی بر آن بدن وارد می‌شود.
مشخصات اثر
تاثیر زیدیه بر حدیث امامیه
نویسنده:
اعظم فرجامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخبار راویان و محدثان غیرامامی از امامان، بخشی از منابع حدیث امامیه را به خود اختصاص داده است که گاه آموزه‌ها و مفاهیمی را به ارمغان آورده‌اند. راویان زیدیه به عنوان یکی از فرق شیعه غیر امامی تاثیر قابل ملاحظه‌ای در حدیث امامیه دارند. از این رو، این امکان وجود دارد که در یک نگاه کلی با بازشناسی موضوع روایات اینان، میزان راهیابی اخبار و نظرات آنها را در منابع حدیث امامیه شناسایی کرد. اهمیت انجام این پژوهش در شناخت جریان‌های شیعی سده‌های نخستین و نیز آشنایی با تاریخ حدیث امامیه است. «تاثیر زیدیه بر حدیث امامیه» را می‌توان با بررسی و جستجوی راویان زیدی در سند احادیث امامیه پی گرفت. آن دسته از راویان زیدی که صاحب کتاب بودند و نجاشی و طوسی به کتابهای آنها اشاره کردند، بیشترین روایات را در منابع حدیثی امامیه نقل کردند. بررسی طرق و اسانید روایات این راویان نشان می‌دهد شیعیان کوفی و به طور کلی غیر امامی‌ها در رساندن کتاب‌های زیدیه به منابع امامیه تاثیر بسزایی دارند. از سوی دیگر برخی مشایخ امامی که در اخذ و نقل حدیث ضبط و وثاقت کامل نداشتند، این روایات و کتاب‌ها را به نسل محدثان و جوامع پسین منتقل کردند. ابن‌عقده که از اساتید و محدثان برجسته زیدی در مجامع اهل‌سنت و شیعه بوده، کتاب‌ها و روایات زیدیان را نظم و نسقی دوباره داده و پراکنده کرده‌است. همچنین او رجال‌شناس زبده‌ای بوده و اثر آن را در منابع رجالی متقدم و متاخر امامی می‌توان دید. ردّ پای روایات و راویان زیدی را می‌توان در برخی احادیث تاریخی، تفسیری و فقهی دید؛ از جمله بخش اعظم تفسیر ابوالجارود در تفسیر قمی محفوظ مانده‌است. ابوالجارود پُرروایت‌ترین راوی زیدی در منابع حدیثی امامیه است.
مشخصات اثر
نظریه امامت در تفسیر الکبیر، المنار، المیزان
نویسنده:
محسن مدنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحث امامت با سرنوشت بشر و شوون روحی و اجتماعی وی پیوند خورده و مساله مهم و قابل بررسی می‌باشد، که نوشته ها و تالیفات مردان بلند همت روزگاران گذشته و حال گواه محکمی بر این مدعاستو هرچه زمان می‌گذرد و بشر سیر صعودی خود را می‌پیماید اهمیت آن بیشتر معلوم می‌شود. بنابراین ، تحقیق و پژوهش در این مطلب ضروری می نماید و برای بررسی زوایای مختلف آن باید بحث را از ریشه و ماهیت این مساله آغاز کرد. مجموعه حاضر در همین راستا به مباحث امامت عامه از منظر سه تفسیر مطرح بین اهل سنت و شیعه پرداخته و سعی شده این مساله که اساسا اختلاف شیعه و سنی در مسائل فراتر از اختلاف در مصادیق می‌باشد و به تباین در مفهوم امامت بر می‌گردد و امثال مرحوم عبدالرزاق لاهیجی و شهید مطهری آن را مطرح نموده‌اند را روشن و مبرهن کند. مباحث این مجموعه در چهار فصل عمده و یک پیشگفتار گنجانده شده است که درفصل نخست از مباحثی همچون تعریف امام و امامت ، گزارش تاریخی از تعریف‌های ارائه شده و تشابه و تفاوت آنها و اختلاف شیعه و سنی در برداشت از ماهیت امامت ذیل مقدمه بحث می‌شودو سپس از منظر سه تفسیر یاد شده به آیاتی که در آنها از عنوان امام استفاده شده به حقیقت این منصب و احتمالاتی که نسبت به تفسیر واژه امام در قرآن آمده پرداخته است. در فصل دوم بحث آیات به انظار این سه مفسر مذکور راجع به انتصابی بودن امام از طرف خدا یا انتخابی بودن او خواهد پرداخت و نقد و نظر آنها بیان می‌شود. در فصل سوم بحث از صفات امام از منظر آیات قرآن و بررسی انظار این سه مفسر خواهد پرداخت. در خاتمه نیز حق سرپرستی امام یا بهتر بگویم ولایت امام از دید سه مفسر مورد نظر پرداخته خواهد شد.
مشخصات اثر
بررسی و سنجش نقدهای متکلمان سنی بر نظریه شیعی امامت
نویسنده:
محمد قایم عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مساله امامت و نزاع بر سر جانشین پیامبر گرامی اسلام 9 از جنجالی ترین مسایل مورد اختلاف و فرق و مذاهب اسلامی است و دانشمندان مسلمان در قرون مختلف در مورد آن به بحث پرداخته و کتاب هایی تالیف کرده اند.به طور کلی می توان مسلمان رادر این مساله به دو دسته تقسیم کرد.گروهی که معتقد به امامت و خلافت بلافصل علی 7 پس از پیامبر می باشد و به معصوم بودن و منصوص بودن وی اعتقاد دارند و گروهیکه معتقد ابوبکر پس از پیامبر 9 می باشند. دسته نخست را شیعه و دسته دوم را سنی یا اهل سنت می نماند.هر چند متکلمان اسلامی امامت را از واجبات دانسته اند اما در عقلی یا نقلی بودن آن اختلاف نظر دارند. این که امامت از اصول اعتقادی است یا واجبات فرعی و فقهی نیز مورد اختلاف است. اکثر متکلمان شیعه طرفدار دیدگاه اول و اهل سنت طرفدار دیدگاه دوم می باشند. درباره وجوب امامت و دلایل آن نیز اختلاف نظر شده است. مهمترین صفات دیدگاه دوم می باشند درباره وجوب امامت و دلایل آن نیز اختلاف نظر شده است. مهم ترین صفات امام راه های تعیین امام و مصداق امام پس از پیامبر اسلام 9 از دیگر مسایلی است که درباره آنها اختلاف شدیدیمیان شعبه و سنی وجود دارد.متکلمان شیعه برای دیدگاه و عقاید خود دلایلی از عقل و نقل ارایه کرده اند که متکلمان سنی آنها را مورد نقد قرار داده اند. ما در این پژوهشپس از بیان دیدگاه و دلایل شیعه بر نظریه را در محورهای فوق مورد بررسی و سنجش قرار داده ایم تامعلوم شود آیا این دیدگاه صحیح است یا نه همچنین روشن که آیا متکلمان سنی در نقدهای خود به حق هستند یا نه ؟ و همچنین علت مخالفت متکلمان سنی با نظریه شیمی امامت در چیست؟
مشخصات اثر
امامت و خاتمیت، تعارض یا سازگاری (با تکیه بر دیدگاه‌های روشنفکران معاصر)
نویسنده:
حسن رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خاتمیت یکی از عقائد ضروری و مسلم نزد مسلمانان می باشد. بر اساس این اعتقاد، رسول گرامی اسلام9آخرین فرستاده خدا بر روی زمین است و پس از ایشان دیگر هیچ پیامبری مبعوث نخواهد شد و دین ایشان نیز آخرین دین آسمانی است. امامت نیز به عنوان یک اصل مذهبی همواره مورد قبول شیعیان بوده و از همان ابتدا، امام به عنوان برگزیده معصوم بعد از رسول الله و شخصی که دارای ولایت و علم غیب است و کلامش حجت است شناخته می¬شده است. تا سال¬های اخیر تقریبا هیچ کسی معتقد به تضاد میان این دو عقیده نشده بود. تا این¬که از سوی یکی از عالمان اهل سنت به نام شاه ولی الله دهلوی ایرادی مطرح و بعدها توسط برخی از اندیشوران مانند مدرسی طباطبایی، سروش و کدیور توسعه بیشتری یافت. بر اساس این ایراد، اعتقاد به خاتمیت پیامبر اسلام9با اعتقاد به امامت (همراه با تلقّی حداکثری از آن) در تضاد است.به همین جهت، عده¬ای با قبول این ایراد، با ارائه نظریه علمای ابرار سعی بر جعلی نشان دادن تلقی حداکثر از امامت داشته و معتقدند که این صفات ساخته و پرداخته متکلمانی مانند هشام بن حکم است. بنابر این دیدگاه، امامان شیعه عالمانی پاکدامن بوده¬اند که ویژگی آنها علم و تقوای بیشتر نسبت به سایرعلمای مسلمان است وصفاتی مانند عصمت، علم غیب و ولایت ایشان، مجعول متکلمان و مصداق غلو است. در این رساله سعی بر این است که به بررسی رابطه این دو اصل دین پرداخته و تبیین شود امامت نه تنها با خاتمیت ناسازگار نیست، بلکه نقش تکمیلی نسبت به آن دارد.
مشخصات اثر
بررسی و تحلیل علم امام از دیدگاه صدوق و کلینی و مفید
نویسنده:
علی کرم‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ویژگی های ائمه عصمت و طهارت که همواره مورد مناقشه و مباحثه بوده است، علم و دانش ایشان میباشد. واکاوی آثار حدیثی و کلامی قدماء در این رابطه و از پی آن اطلاع از منش فکری و منهج علمی ایشان دربسیاری از مباحث دینی راهگشاست. از بین قدماء آثار علمی مرحوم کلینی و شیخ صدوق و شیخ مفید درموضوع علم و دانش امام بخاطر تقارب دوران و تنوع فکری از اهمیت بسزایی برخوردار است. مرحوم کلینی بهاین موضوع در کتاب کافی مفصل پرداخته است. ایشان با گزینش روایات مورد نظر خویش از بین صدها کتابو نوشتار روایی دیدگاه خود را در این رابطه بیان کرده است. روایاتی که به موجب آن علم غیب امام نه تنهاامری مسلم بوده است بلکه محدوده آن به شکل موجبه کلیه شامل احکام و موضوعات خارجی می باشد. اماصدوق که متأثر از مکتب قم بوده به آثار روایی متهم به غلو اعتنای چندانی نداشته است. البته ایشان تلاش کردههمان مضامین را در قالب روایاتی دیگر البته با راویانی عموما مجهول و یا سنی مذهب نقل کند. اما مرحوممفید رویکردی عقلانی به این موضوع داشته است. لذا سعی ایشان در این رابطه اکتفاء به قدر متیقن های عقلیبوده است و عموما امکان آن را تنها اثبات کرده است.
مشخصات اثر
تبیین امامت و جایگاه آن از منظر امام هادی(ع)
نویسنده:
محمد کبیری ارانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از دیدگاه امام هادی (ع)، امامت، از اصول اعتقادی است که باید با ادله عقلی و قطعی به اثبات برسد. او، حامل کتاب خداست که تمامی علوم و فنون در آن گرد آمده است و به همین خاطر، عالم هستی تحت تسخیر و تصرف او خواهد بود در حالی‌که اراده او مطابق خواست و اراده خدای سبحان است زیرا او خلیفه و حجت خدا است. امام، واسطه فیوضات نازله الهی است و تدبیر امور عالم با اوست. او صاحب علم لدنی نامحدودی است، امام دارای عصمت مطلق و افضلیت مطلق برخوردار است. تعیین او همانند نبی، از سوی خدای متعالی انجام می‌شود و چون زمین لحظه‌ای خالی از وجود حجت خدا نیست. او مجری احکام شرع است و از این جهت شأن قضا نیز در حق او ثابت است. امام بهترین سیاست حکومتی و نظامی را در علم و توان خویش دارد.
مشخصات اثر
رویکرد کلامی هشام بن حکم و نقش او در تدوین کلام شیعی
نویسنده:
هاشم هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با سوال اصلی رویکرد کلامی هشام بن حکم چیست؟سه فرضیه را مورد آزمون قرار داده است که این سه فرضیه در چهار فصل ساماندهی شده است در فصل اوّل مفاهیم و کلیات طرح شده چون رویکرد کلامی هشام را عقلانی یافته است به تعریف عقل از دیدگاه های مختلف پرداخته است و به چگونگی ورود مسلمانان به مباحث کلامی در قرن اول و دوم هجری پر داخته است، چون هشام بن حکم با معتزلیان در تضاد و رقابت دائمی قرار داشته به چگونگی شکل گیری اعتزال و نحوه گسترش آن پرداخته شده است در فصل دوم پژوهش به شرح حال هشام بن نیز ادعای مخالفان او پرداخته شده و ادعای مخالفان را در باره او مردود دانسته است پژوهشگری به این نتیجه رسیده است که مخالفان معتزلی هشام برخی نسبت ها را به وی داده و آن را وارد کتب خود ساخته اند و مخالفان شیعی هشام مطالب طرح شده از سوی معتزله بر ضد هشام را اخذ نموده و آن را وارد متون بعدی شیعی نموده اند.در واقع سر منشأ همه نسبت های نادرست معتزله بوده اند و این فصل دارای سه موضوع خداشناسی و نبوت و امامت است در بخش خدا شناسی وی به روایات امام صادق (ع) تکیه داشته و کوشیده بحث توحیدرا با توجه به روایت امام شرح و بسط دهد در این پژوهش نیز بحث خدا شناسی هشام متکی به روایات وی از امام صادق (ع) است،اما در بخش امامت آنچه طرح کرده از خود اوست یعنی هشام در باب امامت خود به تولید علم پرداخته و مفاهیمی را شرحو تفسیر و تبیین نموده است می توان براهین عقلی را در روایاتی که او آورده یافت و آراء او را در یافتدر فصل چهارم نقش هشام بن حکم در تدوین کلام شیعی و موارد تدوین بر شمرده شده است و به تأثیرات کلامی او پرداخته است به همین جهت آثار علمی او و نیز آثار علمی شاگردان هشام بر شمرده شده است در پایان به این نتیجه رسیده است که از جمله تأثیرات کلامی هشام می توان به تأثیر در روش بر فضل بن شاذان و ابوسهل نوبختی را نامبرد و سر انجام این که کلام شیعی رویکرد عقلی داشته و عقل و حکمت از قرآن سرچشمه گرفته و مکتب مفید بغداد حاصل و نتیجه مکتب شیعی علمی امام صادق (ع) بوده، در واقع رویکرد عقلانی مفید باز گشت به روش شاگردان امام صادق [علیه السلام] محسوب می شود اینکه عقلانیت و حکمت شیعی عصر مفید نه متأثر از معتزله بلکه باز گشت به به روش شاگردان امام صادق (ع) بوده است و در رأس هرم کلام شیعی هشام قرار داشته است
مشخصات اثر
مناظرات امام رضا (ع) و تاثیر آن در کلام اسلامی
نویسنده:
میثم یوسفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موثرترین روشها در تبلیغ و بیان واقعیات، فن مناظره است. امام رضا (ع) با توجه به شرایط فراهم شده در زمان امامتشان، مناظراتی با گروه‌های مختلف و علمای ادیان و مکاتب دینی برگزار نمودند. عصمت امام و حجیت قول، فعل و تقریر ایشان و اتصال ایشان به منبع علم الهی نشان می‌دهد که بررسی مناظرات ایشان هم در بُعد روش-شناسی و هم در بُعد محتواشناسی می‌تواند کمک زیادی به علمای علم کلام باشد. احاطه و تسلط بر آیات و اخبار و استدلال به آنها، آگاهی از همه ادیان و مکاتب، استفاده از براهین عقلی، بهره‌گیری از تمثیل و تشبیه، احترام و تکریم طرف مقابل، رعایت انصاف و سفارش به آن و سعه صدر و آرامش در مناظره از جمله روش‌های امام (ع) در مناظرات است. نحوه استدلال امام (ع) در اثبات وجود خدا، تبیین صفات حق تعالی و ارتباط خالق و مخلوق و بهره-گیری از سیر منطقی در بحث همراه با استفاده از براهین عقلی، راه را برای چگونگی گفتگو و مناظره متکلمان اسلامی با مخالفان روشن می‌گرداند. امام (ع) با تبیین وجود غلط و اشتباه در کتاب‌های انجیل و تورات و اثبات نبوت پیامبر اسلام (ص) طبق آن دو کتاب و تاکید بر عصمت پیامبران، ضمن تایید معجزه به عنوان راهی برای شناخت انبیاء الهی نشان دادند که تفاوتی بین پیامبران در این زمینه نیست و مسیحیان و یهودیان نباید یکدیگر را رد کنند. اثبات ضرورت امامت و جایگاه آن، پرهیز از غلو در حق ائمه (ع) و تبیین انتخاب امام از سوی خداوند، حقانیت مذهب شیعه را نشان داده، متکلمین را برای دفاع از این مذهب کمک می‌نماید. متکلمین شیعه با استفاده از بیانات امام رضا (ع)، توانستند برخی از سوالات و شبهات مطرح شده در زمینه توحید، نبوت، امامت و معاد را پاسخ گویند. می‌توان گفت بُعد ساختاری و روش مناظره امام رضا (ع) بیشتر از محتوای آن در علم کلام اسلامی اثر داشته است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2451