جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 826
مسألة فی الارادة
نویسنده:
محمد بن محمد بن نعمان شيخ مفيد
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اين كتاب به يكى از مسائل مهم كلامى دوران خود پاسخ داده و ديدگاه شيعه را در مورد آن بيان كرده است. شیخ مفید در این اثر همانند آثار دیگرش، آمیخته ای از استدلال های عقلی و نقلی را به صورت همزمان آورده است. همچنین با استدلال‌هاى عقلى و منطقى به بررسى اراده خداوند پرداخته است و با استناد به روايات معتبر شرعى از اهل بيت ع به شرح و بسط آن پرداخته و حكم عقل را با روايات شرعى تأييد مى‌كند.
مسلک فی أصول الدین و الرسالة الماتعیة
نویسنده:
جعفر بن حسن محقق حلی؛ محقق: رضا استادی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: مجمع البحوث الاسلامیة,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
كتاب «مسلک فی أصول الدین و الرسالة الماتعیة» مهم ‏ترين اثر محقق حلى است كه در كلام نگاشته است. او در مقدمه كتاب مى‏ گويد: چون ديدم تحقيق در علم عقائد از نفيس ‏ترين كارها و گرانبهاترين امور است؛ به طورى كه بر هر صاحب فكرى واجب است در آن غور و حقائق آن را كشف كند، لذا اين كتاب را تأليف نمودم. مولف شيوه تحقيق در كلام را متعدد دانسته و قائل است كه شيوه و منهج متأخرين معتزله بهترين شيوه براى تحقيق در علم عقائد مى‏ باشد. لذا مولف مطالب اين كتاب را بر اساس شيوه ياد شده نگاشته است. او سعى نموده مطالب و آراء خود را كاملا منسجم، ولى به صورت مختصر بيان كند. مطالب كتاب به طور كلى به چهار قسمت اصلى تقسيم مى‏ شوند كه مولف آنها را با تعبير النظر الاول و... بيان نموده است. هر يك از ابواب به فصولى تقسيم مى‏ شوند: النظر الاول فى التوحيد: در اين بخش مولف مباحث مربوط به توحيد را مورد بررسى قرار مى‏ دهد. او تمام مباحث توحيد را در سه فصل كه عبارتند از: اثبات علم به صانع، صفات ثبوتيه حضرت حق و صفات سلبيه خداوند بيان مى‏ كند. النظر الثانى فى افعاله سبحانه و تعالى: در اين باب به مباحث زير پرداخته شده است: افعال خداوند، افعال انسان، حسن و قبح عقلى و اين كه خداوند فعل قبيح انجام نمى ‏دهد. مولف مباحث مربوط به معاد را در همين جا مطرح مى‏ كند. النظر الثالث فى النبوات: مولف مباحث مربوط به نبوت را در سه فصل بيان مى‏ كند. او در فصل اول از اين باب نبوت را تعريف كرده و در فصل دوم صفات نبى را بيان مى ‏نمايد. در فصل سوم آنچه را كه مى‏ تواند بر صدق مدعاى پيامبر دلالت كند، بيان مى‏ كند و معجزات پيامبر (ص) را شرح مى ‏دهد. النظر الرابع فى الامامة: اين بخش از سه فصل تشكيل يافته كه عبارتند از: بيان حقيقت امامت و اثبات وجوب آن، صفات امام و راه شناخت امام.
أولیات الإسلام
نویسنده:
هادی المدرسی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کتاب اولیات الاسلام یک کتاب اعتقادی و بر پایه اصول دین است که در این کتاب بحث توحید، عدالت ، امامت، نبوت و معاد ذکر می شود.
باب الحادى عشر مع شرحيه النافع يوم الحشر و مفتاح الباب
نویسنده:
حسن بن یوسف علامه حلی؛ محقق: مهدي محقق؛ شارحان: مقداد بن عبدالله سيوري، ابوالفتح بن مخدوم جرجاني
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه مطالعات اسلامي دانشگاه مك گيل، دانشگاه تهران,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«الباب الحادى عشر مع شرحيه النافع يوم الحشر و مفتاح الباب»، متن كتاب معروف «باب حادى عشر»، تأليف علامه حلى، به همراه دو شرح مهم «النافع يوم الحشر»، نوشته فاضل مقداد و «مفتاح الباب»، تأليف ابوالفتح بن مخدوم حسينى است. علامه حلّى در اين اثر، از اصول دين آنچه را به اجماع علما بر هر مسلمانى واجب است، چنين بر مى‌ شمارد: شناخت خدا و صفات ثبوتيه و سلبيه او و آنچه بر او صحيح و از او ممتنع است، و شناخت نبوت و امامت و معاد. وى اين باب را در هفت فصل قرار داده است: 1- در اثبات واجب الوجود؛ 2- در صفات ثبوتيه او كه عبارت است از قدرت و اختيار، علم، حيات، اراده و كراهت، ادراك، قديم و ازلى و باقى وابدى بودن او، تكلم، صدق؛ 3- در صفات سلبيه او كه عبارت است از مركب نبودن، جسم و عرض و جوهر نبودن، لذت و الم نداشتن، متحد به چيزى نشدن، محل حوادث نبودن، رؤيت بصرى نداشتن، شريك نداشتن، از معانى و احوال به دور بودن؛ 4- در عدل كه اختيار بشر و استحاله قبح بر خداوند و لطف او را به اثبات مى‌ رساند؛ 5- در نبوت كه پس از تعريف واژه «نبى» به اثبات نبوّت پيامبر اسلام (ص) و وجوب عصمت او و اينكه او فاضل‌ ترين مردمان بوده و از دنائت پدران و ناپاكى مادران و رذائل خُلقى و عيوب خَلقى بركنار است، مى‌ پردازد؛ 6- در امامت (رياست عامه در امور دنيا و دين براى يك شخص به عنوان نيابت از پيغمبر) كه آن را عقلاً واجب مى‌ داند و بيان مى‌ كند كه امام بايد معصوم و منصوصٌ‌ عليه و فاضل‌ ترين مردمان باشد. سپس از راه‌ هاى عقلى و نقلى به ذكر امامت بلافصل على بن ابى‌ طالب (ع) پس از پيغمبر (ص) مى‌ پردازد؛ 7- در معاد كه آن را از طريق عقلى ثابت مى‌ كند و سپس آياتى را كه بر آن دلالت دارد شرح مى‌ دهد؛ در اين فصل مسئله ثواب و عقاب و توبه و امر به معروف و نهى از منكر بيان شده است.
صفات خداوند در دو مکتب
نویسنده:
مرتضی عسکری
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این کتابچه مختصر علامه عسکری اشاره بر صفات خداوند در دو مکتب مهم اسلام می کند و صفات مشترک بین دو مکتب را مورد تاکید قرار می دهد.
تبیین علم الهی در مرتبه قضاء از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
علیرضا خواجه گیر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
چکیده :
علم الهی و سلسله مراتب آن در نظام حکمت صدرایی از اهمیت زیادی برخوردار است، بطوریکه هم خود ملاصدرا و هم پیروان او مباحث فراوانی پیرامون آن مطرح کرده اند. مسئله قضاء در این سلسله مراتب بسیار قابل توجه است. زیرا قضاء الهی از نظر تطبیقی با عوالم کلی وجود همان مرتبه صور عقلی محسوب می شود که ورای صور طبیعی و نفسانی است، که بصورت دفعی و بلا زمان از واجب تعالی صادر می شوند و بعنوان مرتبه ای از مراتب علم الهی که همان قضاء علمی است ، نامیده می شود و در مرحله بالاتر به علم ذاتی الهی منتهی می شود. از طرف دیگر نظام علّی و معلولی عالم هستی و انتساب این عالم به علت تامه و هستی بخش خود که منشاء ضرورت و پیدایش عالم هستی است، نیز قضاء عینی نامیده می شود . بنابراین قضاء الهی مبین انتساب همه عالم هستی در دو مرتبه علمی و عینی به حق تعالی است .تبیین و تحلیل حقیقی مسئله قضاء الهی باید با توجه به هر دو مسئله علم الهی از یک طرف و ضرورت نظام جهان هستی از طرف دیگر صورت بگیرد، زیرا قضاء الهی هر دو مسئله را تبیین می کند و توجه به یکی از این دو و غفلت از دیگری حقیقت مسئله قضاء الهی را بر ما آشکار نخواهد کرد.این مقاله در صدد است، مسئله قضاءالهی را بعنوان مرتبه ای از علم الهی از منظر بنیان گذار حکمت متعالیه و یکی از شارحان اصلی آن در دوران معاصر-علامه طباطبایی- تبیین و تحلیل نموده و نکات مورد اختلاف و تشابه این دو فیلسوف را در مورد مسئله مذکور بررسی نماید.
صفحات :
از صفحه 91 تا 104
وحدت وجود نزد دوانی
نویسنده:
حسین محمدخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
متکلمان، حکما و عرفا در باب وحدت و کثرت عالم، دیدگاه هایی ارایه کرده اند که وحدت مفهومی (وحدت در مفهوم وجود)، وحدت و کثرت حقیقی در وحدت سنخیه و وحدت حقیقی و کثرت اعتباری در وحدت شخصیه از آن جمله اند. دوانی نیز در باب وحدت وجود، نظریه ای ارایه می کند که خود از آن به ذوق تاله یاد می کند. شاید بتوان گفت مهم ترین اندیشه دوانی که مورد توجه متاخرین نیز قرار گرفته است، بیان وی از وحدت وجود است. وی در مباحث وجود و ماهیت، علت و معلول و... بر اساس ذوق تاله سخن می گوید و نیز در اثبات جنبه های دیگر توحید (توحید در وجوب وجود، توحید افعالی و توحید صفاتی) از آن بهره می برد. بنابر بر آن چه در نظریه ذوق تاله می آید، حقیقت وجود، منحصر در ذات خداوند است نه به این معنی که موجودات دیگر موهوم باشند، بلکه موجودات ممکن، تنها در سایه انتساب به آن وجود خاص، موجود می شوند. شایان ذکر است که انتساب مذکور مقولی نیست تا مستلزم وجود دو طرف باشد؛ بلکه ممکنات بدون لحاظ وجود حقیقی، بهره ای از هستی ندارند. بیان دوانی مورد توجه زیادی قرار گرفت تا آن جا که صدرالمتالهین در اسفار اربعه، اشکالاتی بر آن وارد می کند که عمده آن ها به اصالت ماهیتی بودن دوانی و ناسازگاری آن با پذیرش توحید صمدی از سوی وی باز می گردد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 104
تحلیل صفات الاهی از دیدگاه صدرا و توماس آکویناس
نویسنده:
محمدباقر عباسی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
توحید خداوند متعال و تحلیل اسما و صفات الاهی همواره مورد توجه متکلمان، فیلسوفان و عرفا بوده است و با توجه به ای ن که از سویی، اسماء و<br /> صفاتی گوناگون به خداوند متعال اسناد یافته و از دیگر سو ، بر وحدت و بساطتش<br /> تأکید شده اس ت ، این سؤالات مطرح می شود که آیا کثرت اسما و صفات الاهی<br /> یک کثرت واقعی است؟ و در فرض واقعی بودن کثرت، آیا اسناد آ ن ها به خداوند<br /> متعال یک اسناد حقیقی است؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا با وحدت و<br /> بساطت خداوند سازگار و جمع شدنی است؟ در پاسخ به سؤالات فو ق ، نظر توماس<br /> اکوییناس در مقایسه با نظر صدرالمتألهین مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته و در<br /> نتیجه، اثبات شده است که صرفاً با مبانی فکری و فلسفی صدرالمتألهین می توان<br /> به سؤالات فوق، پاسخی دقیق و فلسفی داد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مساله فیض در حکمت  اسلامی بحثی در باب مساله صدور «فیض» و نسبت آن با حقیقت محمدیه
نویسنده:
محمد علی اخویان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
از نگاه حکیمان مسلمان، خداوند تنها وجود بخش هستی است. از آن جا که هستی از خدا فرا نمی گذرد و جز او همه چیز هیچ است؛ پس برای خداوند، هدف و غرضی مگر ذات خود او نیست و از آن روی که ذات هستی پیوسته و همیشه بوده، فاعلیت او نیز همیشگی و جاودانه است. این ویژگی را «فیض» خداوند می نامند. از آن جا که خداوند مراتب عالی توحید ذاتی و صفاتی را داراست، بسیط و بی تکثر است. نخستین صادرش بیش از یکی نیست و این، نخستین خلیفه واسطه تداوم فیض او بر دیگران است و به دلیل این که فیض دائم است، واسطه نیز چنین می باشد. بنابر متون دینی و نوشته های دانشمندان حوزه دین، نخستین صادر که صلاحیت واسطه شدن میان خلق و خالق را داشته باشد، حقیقت محمدی(ص)، نور اهل بیت(ع) و در عصر حاضر امام زمان(عج) است. مستند و برهانی ساختن پیش فرض ها در این موضوع، نیازمند بررسی دقیق آموزه فیض از نظر لغت و اصطلاح (عرفان و فلسفه) و در آینه آیات و روایات است. همین طور، فهم دقیق واسطه فیض و تطبیق آن بر وجود حضرت حجت(عج) نیز به بررسی تاریخچه و سیر بحث و معانی صحیح واسطه بودن نیاز دارد. تفکیک درست حوزه براهین انسان کامل، غایت مندی و واسطه در فیض، که هر سه برای اثبات وجود و استمرار امام(ع) اقامه شده و نیز پاسخ به اشکالاتی که متوجه این براهین است، استحکام و کارآمدی چنین براهینی را بالا می برد. چنان که جست و جوی نظایر این براهین در کلام و فلسفه غرب، به همگانی شدن آن کمک می کند.
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
روی‌کرد پدیدارشناسانه‌ی سید حیدر آملی و رودلف اتّو به «امرقدسی»
نویسنده:
فاطمه فرضعلی، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
چکیده :
آن چه پدیده ی دین را از سایر پدیده ها متمایز می سازد قداست آن است. موضوع اصلی این نوشتار بررسی روی کرد پدیدارشناسانه ی دو اندیشمند دین شناس خداباور مسلمان و مسیحی، یعنی سید حیدرآملی و رودلف اتو (1869-1937) به «امر قدسی» است. برای رسیدن به نقاط اشتراک و امتیاز آن ها، ابتدا به تبیین فرآیند پدیدارشناسی و اقسام نگرش پدیدارشناسانه، به ویژه نگرش عاطفی و عقلانی به پدیده ی قدسی، پرداخته ایم. دیدگاه ها و انتقادهای صاحب نظران بررسی شده و در انتها، تفاوت ها و شباهت های رهیافت پدیدار شناسانه ی آن دو درباره ی «امرقدسی» ارائه گردیده است. در این تطابق، روشن می شود که هردو با تحویل گرایی مخالف اند و امر قدسی را «خودآشکار» می دانند، ولی بر خلاف نگرش صرفا عاطفه گرایانه ی اتو، سید حیدر هر دو نگرش عقلانی و عاطفی به «امر قدسی» را به گونه ای کامل تر و بدون تعصب دینی، ارائه داده است.
صفحات :
از صفحه 49 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 826