مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مفسران اجتماعی مفسران احکام قرآن مفسران اخلاقی مفسران ادبی مفسران اشاری مفسران اهل سنت مفسران تاریخی مفسران تربیتی مفسران خوارج مفسران رموز قرآن مفسران روایی مفسران شیعه مفسران طبقه اول مفسران طبقه پنجم مفسران طبقه چهارم مفسران طبقه دوم مفسران طبقه سوم مفسران طبقه ششم مفسران طبقه هشتم مفسران طبقه هفتم مفسران عرفانی مفسران علمی مفسران فلسفی مفسران قرن اول مفسران قرن پانزدهم مفسران قرن پنجم مفسران قرن چهاردهم مفسران قرن چهارم مفسران قرن دوازدهم مفسران قرن دوم مفسران قرن دهم مفسران قرن سوم مفسران قرن سیزدهم مفسران قرن ششم مفسران قرن نهم مفسران قرن هشتم مفسران قرن هفتم مفسران قرن یازدهم مفسران قصص قرآن مفسران کلامی مفسران متصوفه
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 59
چیستی تفسیر موضوعی و تفاوت آن با تفسیر قرآن به قرآن
نویسنده:
لیلا غلامی، حسین علوی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
یکی از روش های تفسیر قرآن که در دهه های اخیر مورد توجه بیشتری نسبت به گذشته قرار گرفته است، تفسیر موضوعی است. در این روش تفسیری موضوع می تواند بر اساس یکی از موضوعات: درون قرآنی، فراطبیعی و یا مرتبط با زندگی فردی و اجتماعی بشر انتخاب گردد. تفاوت تفسیر موضوعی با تفسیر قرآن به قرآن در این است که مفسر در تفسیر قرآن به قرآن به دنبال تبیین و بازشناسی معنا و مفهوم واژه یا مدلول آیات است اما هدف تفسیر موضوعی دستیابی به پیام قرآن، بیان نکته ای از مفاد قرآن و یا استخراج نظریه و دیدگاه قرآن پیرامون موضوع مورد نظر است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 100
مشخصات اثر
جستاری در مساله معنا با رویکرد به آثار شهید مطهری
نویسنده:
محمدباقر سعیدی روشن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
این مقاله مساله معنا و ارکان تشکیل دهنده ی آن را با عنایت ویژه به آثار و دیدگاه های آیت الله مرتضی مطهری مورد بررسی قرار می دهد. مطابق این پژوهش هسته اساسی معنا برخاسته از اراده و علم گوینده حکیم است. ساختار زبان که گفتار و متن در آن قرار می گیرد نیز به نوبه خود اقتضائات ظرفیت هایی ویژه در باروری به معنا دارد. نقش اساسی خواننده در این میان از منظر قوانین زبان شناختی صرف نظر از بعد روان شناختی - کشف و باز تولید معناست نه جعل معنا.
صفحات :
از صفحه 47 تا 76
مشخصات اثر
مبانی رویکرد‌ ادبی در تفسیر سید مرتضی و شیخ طوسی با تکیه بر "الامالی" و "التبیان"
نویسنده:
شادی نفیسی، زهرا عماری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
رویکرد ادبی در تفسیر قرآن بر مباحث لغت، صرف، نحو و بلاغت استوار است؛ چنان‌که مکتب ادبی معاصر علاوه بر این مبانی، اصول دیگری از جمله اصالت دادن به فهم ادبی محض از قرآن را نیز در نظر دارد. با مقایسۀ مبانی رویکرد ادبی سید مرتضی و شیخ طوسی در دو کتاب امالی و التبیان، جنبه‌های گوناگون تفاوت آنها با مکتب ادبی معاصر و از سوی دیگر شباهت تنگاتنگ مبانی این دو مفسّر و البتّه برخی تفاوت‌های آنان در تفسیر ادبی قرآن نمایان می‌شود. شیخ طوسی و سید مرتضی بر خلاف مکتب ادبی معاصر، تفسیر ادبی را پیش‌نیاز و ابزار فهم قرآن دانسته‌اند نه هدف اصلی آن؛ چنان‌که وجود ترادف معنایی و وجود تأویلات ضروری در قرآن، اعتقاد به چند معنایی برخی آیات از دیگر تفاوت‌های مبنایی آن دو با مکتب ادبی معاصر محسوب می‌شود. استناد به آیات قرآن در جایگاه مهم‌ترین منبع لغوی و بهره‌برداری از سیاق آیات، استناد به روایات،‌ تقدیم نظر مفسّران متقدّم بر اقوال لغویان، استناد به اشعار عرب در کشف معنای واژگان و تأیید فهم محتوای آیات، بهره‌گیری از عرف و استعمالات نثر عرب، مخاطب‌شناسی و توجّه به فضای عصر نزول از مبانی مشترک این دو مفسّر در تفسیر لفظی به شمار می‌رود. برخی روش‌های خاص و متفاوت سید مرتضی نیز با شیخ طوسی عبارتند از: پردازش اندک به تشابهات و فروق لغوی، بهره‌گیری اندک از روایات تفسیری و تقدّم نظرات مفسران متقدم بر اقوال لغویان بر خلاف شیخ طوسی که ترتیب ذکر آراء لغویان و مفسّران را بر اساس معنای اصحّ واژه انتخاب کرده است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 137
مشخصات اثر
سید مرتضی و استفاده از علوم زمانه در تفسیر قرآن
نویسنده:
محسن آرمین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تفسیر علمی همزمان با آشنایی مسلمانان با معارف و دانش های دیگر جوامع و رشد و شکوفایی علمی در قرون سوم و چهارم رونق زیادی داشته است. استفاده از دستاوردهای علمی بشری با هدف اثبات اعجاز قرآن و نیز فهم بهتر آیات الهی در میان مسلمانان امری پذیرفته شده بود و بسیاری از دانشمندان و مفسران مسلمان به همین شیوه عمل کرده اند. سید مرتضی (۳۵۵- ۴۳۵ ه.ق) یکی از قله های فقه و کلام و تفسیر و ادب شیعی است. او دانشمندی عقل گرا و پیرو مکتب اصالت عقل است. در نظر او عقل مبنا و ملاک معرفت و شناخت جهان است.پایبندی سید مرتضی به رویکرد عقلی به دین چنان است که در طرد هر گزاره یا عقیده دینی مغایر با دلیل مسلم عقلی تردیدی به خود راه نمی دهد. درنظر او عقل مقامی همچون وحی دارد تا آنجا که می توان گفت که خداوند به وسیله دلایل عقلی با ما سخن می گوید و به حقایق رهنمون می سازد. یکی از نتایج عقل گرایی سید مرتضی، التزام به دستاوردهای مسلم و قطعی علم تجربی در فهم آیات قرآن است.او را می توان یکی از معتقدان به تفسیر علمی به معنای معتدل آن دانست که از دستاوردهای علمی زمان خود در فهم آیات و روایات بهره برده است. اساسا یکی از ملاک های او در ضرورت تاویل یک روایت یا یک آیه، عدم انطباق آن با قواعدی بوده که از نظر عقل و دانش زمان خویش مسلم انگاشته می شده است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 44
مشخصات اثر
روش شناسی رویکرد علامه طباطبایی در اختلاف قرائات
نویسنده:
محمد خامه گر، مرتضی ایروانی نجفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
مفسران در مواجهه با اختلاف قرائات، یکی از رویکردهای سه‌گانه، یعنی بسنده کردن به قرائت رایج، معتبر دانستن همه قرائت‌های معروف یا گرایش به نقد و گزینش قرائات را انتخاب نموده‌اند. علامه طباطبایی رویکرد سوم را در تفسیر خود برگزیده است. ایشان در بیشتر مواردی که اختلاف قرائات را گزارش کرده‌اند، به نقد و بررسی آنها پرداخته و با استناد به مرجحات روایی، قرآنی و ادبی، در نهایت یکی از قرائت‌ها را ترجیح داده است. ایشان برخلاف کسانی که قرائت حفص از عاصم را قرائت معیار دانسته و بر اساس آن مشی تفسیری‌شان را انجام داده‌اند، به این قرائت بسنده نکرده و از قرائت‌های دیگری که واجد شرایط اعتبار بوده‌اند نیز بهره برده است. نقش و تأثیری که این روش در تفسیر علامه از آیات برجا گذاشته است، موضوعی است که در این نوشتار مورد بحث قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 118 تا 143
مشخصات اثر
بررسی ارتباط آیات در دو سوره قرینتین (انفال و توبه)
نویسنده:
ناهید باقری خرمدشتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معجزه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) کتاب آسمانی اوست . دریافت جنبه‌های اعجاز قرآن، آرزو و درک معارفش وظیفه هر مسلمانی است . به دنبال دعوت آیات تحدی و مبارزطلبی آنان با چندین آیه، به بررسی ارتباط و هماهنگی بین آیات قرآن هدایت می‌شویم . بعد از تفحص در تئوریهای تناسب آیات و تجزیه و تحلیل آیات دو سوره مورد نظر، با دلالت حجتهای ادبی، تاریخی، تفسیری، عقلی و منطقی مشخص می‌گردد که : هر یک از دو سوره انفال و توبه دارای محور خاصی هستند که حول آن، همه آیات به نظام درآمده‌اند و علیرغم بعد زمانی نزول این دو سوره، هماهنگی و تناسب بین مطالبشان، آنها را قرین یکدیگر ساخته است . ضمن اینکه بعضی از احکام، با توجه به ارتباط آیات ، استخراج و یا تکمیل می‌گردند، یکی از وجوه اعجاز این کتاب نیز، در تناسب بین آیات آن جلوه‌گر می‌شود. نکته اساسی دیگر اینکه، توجه به روابط و نظم آیات است که رسیدن به معنای صحیح کلام الهی را تقویت می‌کند، لذا در ترجمه آن به زبان دیگر، نباید ارتباط آیات را از نظر دور داشت .
مشخصات اثر
قرآن مکی و مدنی از نگاه سید قطب
نویسنده:
کرم سیاوشی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
شناخت صحیح و دقیق آیات و سوره های مکی و مدنی از مهمترین قرینه های لازم در تفسیر و تبیین وحی آسمانی و الهی قرآن به شمار است. با وجود این ضرورت، مفسران و قرآن پژوهان در موارد متعددی از این توشه و زادِ راه محرومند! گو اینکه عالمان تیز بین و ژرف اندیش قرآنی از تدارک و تأمین این توشه ضروری دست نَشُسْته، خویش را درگیر امر نموده و در صدد بازیابی هرچه بیشتر و بهترِ آن برآمده و تلاش های قابل ارجی را سامان بخشیده اند. این مقال به بررسی و تحلیل دیدگاه «سید قطب»، که یکی از مبرزترین مفسران قرآن است، در شناخت آیات و سوره های مکی و مدنی و ضرورت و اهمیت این شناخت می پرداخته و برآن شده تا کنجکاوی ها و موشکافی های این مفسر پر ارج را در این عرصه بنمایاند.
صفحات :
از صفحه 260 تا 377
مشخصات اثر
نگاهی تطبیقی به «روض الجنان» و «مجمع البیان»
نویسنده:
موسی صدر
نوع منبع :
مقاله , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
نيمه دوم قرن پنجم و نيمه نخست قرن ششم را مى توان سرآغاز رويكرد عمومى مسلمانان به تفسير نگارى و تلاش فراگير براى تدوين و تنظيم ديدگاهها و نظريات تفسيرى در تاريخ فرهنگ و تمدن اسلامى ناميد. در اين دوره شاهد اهتمام متفكران مسلمان در جهت ساماندهى و بازگشايى فصل‏هاى جديد در حركت تفسير و فهم قرآن هستيم كه ره ‏آورد آن ظواهر تفاسير متعدد و عميق با رويكردهاى گوناگون است.
صفحات :
از صفحه 76 تا 95
مشخصات اثر
خرافات در ترجمه آیات «استیضاح سامری»
نویسنده:
حسن رهبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
روایات صحیح نقش مهمی در شناخت مفاهیم قرآنی و تفسیر آیات ایفا می نمایند. چه بسا آیاتی که در مفهوم یابی آن جز مراجعه به روایات چاره ای نبوده است؛ حتی مفسران بزرگواری که تفسیر قرآن به قرآن را برگزیده اند و آیات را برای تفسیر یکدیگر کافی پنداشته اند، در وادی عمل به ناکار آمدی این روش پی برده و در تفسیر و تبیین آیات زیادی، ناگزیر از اقتباس از روایات گردیده اند. اما گاه در تاریخ تفسیر قرآن، مشی اخباری گری، اجازه جرح و تعدیل در روایات را از مفسران سلب نموده و ورود روایات مجعول و اسرائیلیات را به حوزه ترجمه و تفسیر قرآن فراهم نموده است. داستان استیضاح سامری توسط حضرت موسی (ع) – پس از بازگشت آن پیامبر از سفر طور- که در سوره طه بیان گردیده است، ازجمله آیاتی است که در هاله ای از جعلیات واقع شده وغبار خرافات، چهره حقیقی آن را پوشانده است. این مقاله با بررسی روایت وارده و مفردات موجود در آیه، به دنبال خرافه زدایی از مفهوم آن است.
صفحات :
از صفحه 284 تا 305
مشخصات اثر
معناشناسى تأویل در روایات
نویسنده:
محمد فرجاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
معنى‌شناسى تأویل در روایات و یارى جستن از آن در بازشناسى معناى تأویل در آیات قرآن است. نویسنده، پس از تأکید بر اهمیت شناخت تأویل، نخست به تعریف تأویل در نگاه مفسّران پرداخته از سه نظریه نام مى‌برد. 1- تأویل به معناى تفسیر 2- تأویل به معناى خلاف ظاهر 3- تأویل به معناى بازگشت گاه کلام. آن گاه تأویل را در روایات بررسى کرده چهار دسته روایت را بیان مى‌کند. 1- روایاتى که واژه‌هاى تأویل و تنزیل را در برابر یکدیگر به کار برده‌اند. 2- روایاتى که تأویل را در برابر تفسیر به کار برده‌اند. 3- روایاتى که هر سه واژه تأویل، تنزیل و تفسیر را در برابر یکدیگر به کار برده‌اند. 4- روایاتى که تنها متضمن واژه تأویل است. در پایان به این نتیجه رسیده است که تأویل در روایات به دو معناى کلى به کار رفته است. 1- مراد خداوند از آیات قرآن که از قبیل دلالت الفاظ بر معانى است. 2- حقیقت خارجى و معناى عمل.
صفحات :
از صفحه 302 تا 313
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 59