مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
ماهیت
>
ماهیت علم
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
و
یا
بجز
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
نویسنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
نویسنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
تنها فرادادههای دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
نوع منبع:
کتاب
تمام موارد
فرمت:
تصویر
تمام موارد
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 35
عنوان :
وجود ذهنی از دیدگاه فیلسوفان مکتب شیراز
نویسنده:
عزت مقصودی، قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صدرالدین دشتکی
,
غیاث الدین دشتکی
,
جلال الدین دوانی
,
مکتب شیراز
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
وجودشناسی معرفت
,
وجود ذهنی
,
تاریخچه وجود ذهنی
,
نظریات حکمای شیراز درباره وجود ذهنی
کلیدواژههای فرعی :
ماهیت علم ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
فیلسوفان مکتب شیراز، که پس از خواجه نصیرالدین طوسی و پیش از میرداماد میزیسته اند، در اندیشه ها و نوآوریهای ملّاصدرا و حکمت متعالیه او نقش بسزایی داشته اند؛ ولی هنوز آثارشان ناشناخته مانده است. در این مقاله، همراه با مراجعه مستقیم به نسخ خطی موجود از آثار فیلسوفان مکتب شیراز (صدرالدین دشتکی، غیاث الدین دشتکی، و جلال الدین دوانی)، به نقد و بررسی یکی از بحث هایی پرداخته میشود که ملّاصدرا در آن نوآوری خاصی داشته است: بحث «وجود ذهنی». در مناظرات دشتکیها با دوانی، نکات بسیار ارزشمندی درباره این موضوع به چشم میخورد که به راه حل نهایی ملّاصدرا کمک شایانی نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق)
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اتحاد عالم و معلوم
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
,
علم حضوری(مقابل علم حصولی)
,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)
,
معرفت حاضرانه
,
اتصال وجودی
کلیدواژههای فرعی :
عین الربط ,
علم خدا به خویش ,
مفاهیم ذهنی ,
اقسام اتحاد وجودی ,
علم حضوری حق به اشیاء ,
تجرد ,
فقر ذاتی ,
اشراق ,
علم اجمالی در عین کشف تفصیلی ,
مراتب علم الهی ,
طور وراء عقل ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی تجربه عرفانی ,
حلول (عینیت وجود فی نفسه و لغیره)) ,
علم به علم ,
شناخت حقایق اشیاء ,
ماهیت ,
ماهیت علم ,
علم فعلی(حکمت نظری) ,
تجلی ,
نظام علی و معلولی ,
ریاضت ,
علم معلول به علت ,
اصطلاحنامه عرفان ,
حقیقت علم ,
علم کسبی(معرفت شناسی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
اصل امتناع تناقض ,
وجدانیات ,
وجدانیات(اصطلاح وابسته) ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
علم نفس به ذات خود ,
خودآگاهی حیوان ,
علم به حالات و انفعالات نفسانی ,
علم به افعال جوانحی ,
معرفت فطری به خداوند ,
علم به صورتهای ذهنی ,
علم حیوانات به خود ,
غیر محجوب ,
اجسام و اعراض جسمانی ,
ادراک غیر اعتباری ,
علم انسان به قوای نفس ,
علم انسان به مبصرات جهان محسوس ,
تعریف علم حضوری ,
ثمثل حقیقت شیء ,
تمثل صورت شیء ,
ملاک تحقق علم حضوری ,
قیام فقری ,
عینیت در وجود ,
علم مجردات به ذات خود ,
سعه وجودی ,
ربط وجودی ,
ربط آلی ,
انحصار علم به حصولی و حضوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
آموزه «علم حضوری» به رغم بنیادین بودن و سابقه دیرین آن، چنانکه بایسته و شایسته است، بدان توجه نشده و مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. در حکمت و کلام اسلامی، علم حضوری یا «شهود» پیشینه ای دیرین دارد و تا عصر فارابی قابل پیگیری است. به نظر میرسد برای اولین بار، ابن سینا بود که آموزه معرفت حضوری را روشن تر از فارابی مطرح نمود و از آن بهره برداری کرد. با این ابتکار، تحولی ژرف در فلسفه و معرفت شناسی بنیان نهاده شد. با نگاهی گذرا به آثار ابن سینا، به نتایج شگفت انگیزی در این بحث رهنمون می شویم. پس از ابنسینا، شیخ اشراق قلمرو علم حضوری را گسترش داد و نمونه های متعددی را بدان افزود. دیدگاه شیخ اشراق در این مسئله، نقطه عطفی است که موجب شد تا علم حضوری تقریبا مقبولیت همگانی بیابد. در عصر وی، میتوان این آموزه را مطرح و اصطلاحی جا افتاده یافت. این مقاله با استفاده از آثار موجود، به بررسی تعریف های گوناگون از علم حضوری و نیز ملاک تحقق آن می پردازد. حاصل این تتبع آن است که ملاک تحقق علم حضوری، اتصال و حضور است. اما منشأ حضور و اتصال چیست؟ انواع گوناگونی برای آن قابل تصور است که بر اساس استقرا مطرح شده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات (عقل فعال، عقول عرضیه یا خدا؟)
نویسنده:
جهانگیر مسعودی، اعظم پیش بین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
ملاصدرا
,
الله
,
ادراک کلیات
,
ادراک کلیات
,
عقول عرضیه
,
حکمت متعالیه
,
عقول عرضیه
,
عقل فعال
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
ادراک کلیات عقلی
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
ادراک عقلی ,
حرکت جوهری ,
فنا فی الله ,
اتصال به عقل فعال ,
اتحاد با عقل فعال ,
استکمال نفس ,
تعریف علم ,
حکمت مشاء ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
خودشناسی ,
اشراق ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فناء ,
اشراق ,
عالم عقل ,
احساس ,
اتحاد نفس با عقل فعال ,
نوس ,
علم نفس ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
ماهیت علم ,
مُثُل ,
مرگ (فقه) ,
مراحل ادراک ,
خلاقیت نفس ,
تعقل(معرفت شناسی) ,
احساس (معرفت شناسی) ,
تخیل(مراتب علم) ,
آفرینش صور ,
نظریه انعکاس ,
نظریه ترشح صور بر نفوس ,
رب النوع انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در مباحث خود در باره درک کلیات مطالب گوناگون و متفاوتی را مطرح کرده است؛ وی از یک سو چنین میگوید که در ادراکات حسی و خیالی، نفس مبدع و آفریننده این صور است و سپس با حرکت جوهری و استکمالی خویش به مراتب بالای ادراک یعنی ادراک عقلی دست یافته و متحد با جوهر مفارق عقلی به نام عقل فعال میشود و صور کلی را در عقل فعال مشاهده کرده و یا اینکه عقل فعال صور کلیات را به او افاضه میکند (دیدگاه مشایی). از سوی دیگر گاهی از اتحاد نفس با مثل (ارباب انواع) و عقول عرضیه سخن میگوید (دیدگاه اشراقی). در برخی موارد هم با نگاه خاص و ویژه خود به این نکته اشاره میکند که نفس در مراتب عالی سیر استکمالی خویش فانی در ذات حق تعالی میشود و حقایق اشیاء را آنچنانکه هستند، در ذات حق میبیند. در این نوشتار ضمن بیان دیدگاه نهایی ایشان بر اساس مبانی حکمت متعالیه به این نکته اشاره شده است که برای جمع میان این دیدگاهها میتوان از دو رویکرد و تفسیر فلسفی و عرفانی در قضیه بهره برد. درک کلیات با فناء در ذات حق بیشتر با تفسیر عرفانی سازگار است و جمع میان دو دیدگاه مشایی و اشراقی عمدتا با تکیه بر دیدگاه خاص فلسفی ملاصدرا امکانپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه معرفت شناسی در فلسفه اسلامی
نویسنده:
بیوک علیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انواع علم
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
علم(حصولی و حضوری)
,
معرفت شناسی در فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
معرفت شناسی پسینی ,
معرفت شناسی پیشینی ,
ماهیت علم ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
فرایند شناخت ,
علم گزاره ای ,
راه های حصول علم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
از زمان کانت به این سو، معرفت شناسی در کانون توجه فیلسوفان قرار گرفته و دل مشغولی اصلی آنان به شمار می رود. هنر اساسی کانت در عطف توجه فیلسوفان، به نقش فعال فاهمه بود. تا آن زمان، تصور عمومی ذهن را منفعل محض می دانست که آینه وار جهان واقع را چنانکه هست به آدمی می نمایاند. اگر دستگاه ادراکی انسان فعال است و معرفت، حاصل فعل و انفعال ذهن است، سهم و حظ هر یک از دو جنبه یاد شده چقدر است؟ و به دنبال آن، باید مشخص کرد که محدوده فاهمه کجاست؟ وارزش معرفت چیست؟ این سؤالها و نظایر آن امروزه در دانش مستقلی بررسی می شود، که یکی از شاخه های پایه در فلسفه است. اگر چه فیلسوفان مسلمان دانش مستقلی در معرفت شناسی به وجود نیاورده اند، اما بسیاری از پرسشهای معرفت شناختی را به صورت استطرادی پاسخ داده اند. مقاله حاضر، نگاهی گذرا به کارنامه فیلسوفان مسلمان در مسئله معرفت شناسی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت علم از نظر ابن سینا چیست، کیف نفسانی به چه معنا است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه بوعلی
,
ماهیت علم
,
کیف نفسانی
,
حقیقت علم
,
علم شناسی سینوی
کلیدواژههای فرعی :
کیف نفسانی ,
کیف نفسانی بودن علم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی در حیث التفاتی برنتانو و تطبیق آن با نظریه اضافه فخر رازی
نویسنده:
علی حقی، ملیحه زختاره
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
ادراک انسان
,
حیث التفاتی (پدیدار شناسی)
,
نظریه تعلق
,
فرانتس برنتانو
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
کلیدواژههای فرعی :
واقع نمایی ,
ماهیت علم ,
رابطه اضافی عالم و معلوم ,
واقع نمایی ادراک ,
علم به جهان خارج ,
وجود ذهنی ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
وجود خارجی(اصطلاح وابسته) ,
ادراک ممتنعات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله به مقایسه آرا فیلسوف غربی فرانتس برنتانو و فیلسوف، متکلم شرق، امام فخر رازی درباب ادراک می پردازد. هر یک از این دو فیلسوف نظرات عمیقی در باب ماهیت ادراک عرضه کرده اند که بررسی تطبیقی آنها می تواند در فهم عمیق تر دیدگاه های هر یک از دو منشا اثر قرار گیرد. هدف این مقاله، روشن کردن شباهت ها و تفاوت های موجود در دیدگاه های آنان درباره این پرسش هاست که ادراک بشر به طور کلی تا چه اندازه با واقعیت انطباق دارد؟ آیا انسان واقعا می تواند به خارج علم داشته باشد؟ آیا علم او صرفا به معنی امری ذهنی است؟ آیا اشیای خارجی با همان ماهیت بیرونی به ذهن می آیند؟ و اینکه انسان چگونه به ممتنعات علم کسب می کند؟ این دو فیلسوف در مباحث مهمی، نظیر علم و ادراک، وجود ذهنی، ادراک ممتنعات، اضافه عالم و معلوم دارای نظرات عمیقی هستند که در این مقاله به روش تطبیقی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحول وجودی معرفت شناختی نفس بر اساس عقل فعال ملاصدرا و مقایسه آن با مفهوم مطلق هگل
نویسنده:
عبدالرضا صفری، امراله معین
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه هگل
,
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
علم النفس صدرایی
,
خودآگاهی
,
مطلق هگلی (فلسفه)
,
مقایسه تطبیقی هگل و ملاصدرا
,
فلسفه تطبیقی
,
بررسی تطبیقی ملاصدرا و هگل
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرید عقل ,
تجرد نفس ناطقه ,
سوژه ,
مراتب عقل ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
علم نفس ,
ماهیت علم ,
عقل هیولانی ,
عقل بالفعل ,
دیالکتیک هگل ,
وجود انفسی عقل فعال ,
علت وجودی نفس ناطقه ,
علیت جسم برای نفس ,
تشبیه عقل فعال به خورشید ,
وحدت سوژه و ابژه ,
تضاد ذاتی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
صرف نظر از وجود نفسی ، ملاصدرا با معرفی وجود أنفسی یا وجود رابطی عقل فعال در اشراق الثالث شاهد سوم از مشهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه چشم انداز نوینی در نظرگاه صیرورت نفس پدید آورد. او نشان می دهد که گرچه وجود فی نفسه عقل فعال عین وجود آن برای نفس است و لذا شأنی از شئون آن است اما غایت و کمال نفس نیز به شمار می آید. از این لحاظ او تلاش می کند تأثیر و انفعال نفس از وجود أنفسی عقل فعال و سرانجام اتصال و بلکه اتحاد نفس با آن را توجیه کند. بر این اساس عقل فعال هم فاعل وجود نفس است هم غایت آن. هگل نیز بر اساس مفهوم مطلق نشان می دهد که «مطلق» ماهیت یکسانی با سوژه دارد، لذا این طبیعت «سوژه» است و غایت سوژه تبدیل شدن به مطلق و مطلق شدن است . گویی مطلق نیز شأنی از شئون سوژه است. « نفس» ، در نتیجه به صورت معقول خود خوداندیش یعنی« روح» و خودآگاهی محض تبدیل می شود و به تعبیر دقیق تر با آن اتحاد می یابد . به این سان در این تحول ، سبب و غایت ، هویت واحدی دارند : مطلق، خودش را از رهگذر اندیشیدن به خود ( خودآگاهی ) می آفریند تا در فرآیندی زمانمند ، روح گردد . هدف مقاله حاضر آن است که پس از تحلیل و تطبیق این دو نظرگاه نشان دهد که به رغم تفاوتها ، این دو با استفاده از مفهوم خودآگاهی ، دگرگونی شناختی نفس را تبیین می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقش معرفت شناسی عقل فعال در حکمت متعالیه
نویسنده:
محسن کدیور، مریم سالم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
واهب الصور (اسماء فعل)
,
عقل فعال از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
ارواح ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
اتصال به عقل فعال ,
هستی ,
تعریف علم ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
تعقل ,
ادراک ,
ادراک عقلی ,
عقول ,
عقول طولیه ,
عقول عالیه ,
عقول عرضیه ,
عقل فعال ,
ماهیت علم ,
عقل(منطق) ,
عقول طولى و عرضى ,
علم(اسماء اول ، عرفان نظری) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
صدرالمتألهین در پی اثبات مسأله اتحاد عقل، عاقل و معقول و با توجه به مبانی خاص معرفتشناسانه خود از قبیل مساوقت علم و وجود، تجرد صورت علمی محسوس، متخیل و معقول، حرکت جوهری و استکمالی نفس در حین ادراک مدرکات محسوس، متخیل و معقول و ...، معتقد است نفس در هنگام ادراک صور کلی و معقول و به عبارت دیگر در مرتبه تعقل، با عقل فعال متحد میشود. صدرالمتألهین به اثبات این مدعای خویش و توضیح و تبیین اصطلاحات عقل فعال، اتحاد، چگونگی برقراری ارتباط و اتحاد نفس با عقل فعال و... میپردازد که در این مقاله به آنها اشاره میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 143
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راهکار متمایز ملاصدرا از ابن سینا در رفع «اجتماع دو مقوله» در وجود ذهنی و کارایی آن
نویسنده:
محمود زراعت پیشه، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اجتماع دو مقوله در ماهیت واحد
,
ابن سینا
,
کلی جوهر
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
ماهیت علم
,
حمل شایع
,
حمل اولی
,
اصطلاحنامه منطق
,
وجود ذهنی
کلیدواژههای فرعی :
مفهوم جوهر ,
تمایز حملین ,
جواهر اولی ,
جوهر ,
کیف نفسانی ,
جوهر ثانی ,
اقسام حمل ,
صورت ذهنی جوهر ,
اشخاص جواهر ,
لا فی موضوعیت ,
تفکیک مفهومی - مصداقی ,
امکان تحقق ماهیت جوهر ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ارسطو، علی رغم این که «کلی جواهر» را جوهر دانسته است، علم را عرض می داند. این امر این پرسش را رقم زده است که «کلی جوهر» چگونه می تواند در عین جوهر بودن، عرض باشد؟ ابن سینا در پاسخ، موضوع گزاره مورد نزاع را از «صورت ذهنی جوهر» به «ماهیت جوهر» تغییر داده است، تا صدق آن را در قالب حمل شایع صناعی بالذات تضمین نماید. ملاصدرا با توجه به این تغییر و نقد ابن سینا، راه چاره را در طرح حمل اولی ذاتی دانسته است. با بررسی راهکار ابن سینا و ملاصدرا می توان به خوبی ضرورت طرح تمایز «حملین» به وسیله ملاصدرا را دریافت. همچنین می توان به خوبی پی برد که راه حل های ایشان علی رغم ادعای قوام صفری یکسان نیست. و نیز نمی توان آن گونه که فلاحی می گوید راهکار ملاصدرا مبنی بر تمایز حملین را ناکارآمد دانست، اگرچه این راهکار تنها پاسخگوی بخشی از معضل پدیدآمده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 91
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرآیند تکون معرفت دینی در فلسفه ابن سینا (با تاکید بر شناخت مجردات)
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، مجید صادقی حسن آبادی، ربابه جلیلی بهابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پرديس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
معقولیت ذاتی
,
قرینه گرایی اشراقی
,
معرفتشناسی دینی
کلیدواژههای فرعی :
ادراک مجردات ,
نفوس سماوی ,
افعال نفس ,
جوهر مجرد ,
ماهیت علم ,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال) ,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در قرون اخیر در پرتو یافته های علمی و فلسفی ، تحلیل پدیده معرفت، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از آنجایی که متعلّق گزاره های دینی از دسترس حواس بشر خارج هستند ، توجیهه باورهای دینی و احراز صدق آن ها از مباحث مهم و چالش برانگیز معرفت شناسی غرب محسوب می شود. در این نوشتار، سعی بر آن است که در راستای بررسی فرآیند تکون معرفت دینی از نگاه ابن سینا و جستجوی الگوی معرفت شناسی وی، به باز خوانی آراء او در شناخت جواهر مجرد و مفارق پرداخته شود. از نظر حکمای مشاء علم، حصول صورت اشیا در ذهن است که از طریق مواجهه با شیء خارجی و تجرید صورت حسی به دست می آید؛ اما مواجهه حسی با موجود مفارق ممکن نیست. پس چگونه می توان به شناخت حقایق ماوراءالطبیعی نائل شد ؟ در نظام حکمت سینوی اتصال به موجودی مجرد (عقل فعال)، کلید و رمز معمای معرفت است و شناخت موجود مجرد نیز با اتصال عقل به آن صورت می گیرد. غالب محققان ابن سینا را فیلسوفی قرینه گرا می دانند؛ چرا که او برای اثبات صدق باور خود دلیل اقامه می نماید. اما از آنجایی که معرفت شناسی وی بر اتصال با عقل فعال مبتنی است، روش معرفتی او را قرینه گرایی اشراقی می توان نامید. و بدین ترتیب الگوی معرفتی شناسی ابن سینا را از سایر الگوهای قرینه گرا متمایز نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 41
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 35
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید