مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
جوهر
>
جوهر مجرد
>
عقل ( جوهر )
جوهر عقلی ثابت
عقل بسیط
عقل فاعل
عقل کل
عقل کلی متصل
عقل کلی منفصل
عقل مفارق دایم
عقل مفیض
عقول ابداعیه
عقول دانیه
عقول ذاتیه
عقول طولیه
عقول عالیه
عقول عرضیه
عقول قاهره
عقول لاحقه
عقول متشوقه
عقول مفارقه بالفعل
فرشتگان علامه
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
تعداد رکورد ها : 144
عنوان :
نقد و بررسی کتاب علم، عقل و دین
نویسنده:
عبدالرزاق حسامیفر
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه علم و دین نزد کانت
,
عقل ( جوهر )
,
فلسفه دین
,
فلسفه علم
,
علم
,
کتاب علم، عقل و دین
کلیدواژههای فرعی :
اهداف دین ,
جهان بینی ,
جهانبینی علمی ,
نسبیگرایی معرفتی ,
پیش فرض های متافیزیکی ,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی) ,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
حلقه وین ,
نسبی گرایی علمی ,
منطق استقرایی ,
هدف علم ,
جهان بینی دینی ,
نظرورزی متافیزیکی ,
معناداری زبان دینی ,
جهان بینی مستقل ,
معرفت شناسی تطوری پوپر ,
چکیده :
نسبت میان علم و دین از مسائلی است که در هر دو حوزه فلسفۀ علم و فلسفۀ دین مطمح نظر پارهای از اندیشمندان این دو حوزه بوده است. کتاب علم، عقل و دین نوشتۀ درک استینزبی تلاشی است برای جمع علم و دین و انعکاس پیامدهای نظریات علمی و نظریات فیلسوفان علم برای دین. وی که خود روحانی مسیحی است معتقد است که علم و دین را نباید دو فرهنگ یا جهانبینی مجزا و مستقل از هم تلقی کرد که یکی عقلانی و دیگری غیرعقلانی است. این دو یکی هستند و هر دو میکوشند جهان و جایگاه انسان را در آن بفهمند. وی در این کتاب به بررسی نظریات پارهای از فیلسوفان علم، پوزیتیویستها، پوپر، کوون، فایرابند و یکی از فیلسوفان بزرگ معاصر ویتگنشتاین پرداخته است و البته در این میان با پوپر همدلی بیشتری دارد و حجم بیشتری از کتاب را به تحلیل اندیشههای او اختصاص میدهد. وی در بحث از اندیشههای هر یک از این فیلسوفان تأثیرات اندیشه ایشان را بر فلسفه دین ردیابی و تحلیل میکند. در این مقاله به معرفی این کتاب و ذکر برخی کاستیهای آن خواهیم پرداخت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گونهشناسی کثرت نفوس انسانی در سه مرحلۀ قبل، حین، و بعد از تعلّق به بدن از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد حسین وفائیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
حرکت جوهری
,
کثرت عقلی
,
گونه شناسی کثرت نفوس انسانی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حدوث و بقای نفس ,
ملکات نفسانی ,
جوهر نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرد نفس ناطقه ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
نوع عقلی ,
نوع طبیعی مرکب ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل بالفعل ,
هبوط انسان (آموزههای دین مسیحیت) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
نفس پیش از بدن ,
نفس با بدن ,
نفس پس از بدن ,
کثرت عددی نفوس ,
کثرت نوعی عقلی ,
تکثر عددی ,
تکثر حسی ,
کثرت نوعی مثالی ,
نفس از حیث ذات ,
عرض انگاری ملکات نفسانی ,
مرحله کمال عقلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نفس در دیدگاه صدرالمتألهین دارای «حدوث جسمانی و بقاء روحانی» بوده و از این رو، دارای دو حیثیّت «جسمانیّت و تعلّق به بدن» و «تجرّد ذاتی» است. مسئلۀ اصلی پژوهش جاری، شناخت کیفیّت و گونۀ کثرت نفوس انسانی، بر اساس دیدگاه صدرالمتألهین و در سه مرحلۀ تکوّن نفس است. نفس قبل از حدوث و تعلّق به بدن، عقل مجرّد است. از این رو، کثرت نفوس انسانی قبل از تعلّق به بدن، کثرت «نوعی عقلی» است. پس از حدوث، تمام نفوس از حیث ابدانِ جسمانی، در ذیل «نوع طبیعی» انسان مندرج بوده و دارای تکثّری عددی و حسّی میباشند. اما پس از کسب ملکات مختلف و بر اساس اتحاد ملکات نفسانی با جوهر نفس، هر نفس از حیث ذات، دارای جوهری متفاوت از جواهر نفوس دیگر شده و نفوس دارای کثرت «نوعی مثالی» و منحصر به فرد میگردند. تعداد کمی از نفوس انسانی نیز که به استکمال کامل رسیده و مبدَّل به عقل بالفعل گردیدهاند، همانند مبدأ خود، دارای کثرت «نوعی عقلی» میگردند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 158
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه احد در فلسفه افلوطین و واجب الوجود در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان ,طیبه کرمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
فلوطین
,
احد (اسماء تنزیه الهی)
,
حیات
,
عقل ( جوهر )
,
علم واجب
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
کلیدواژههای فرعی :
هستی شناسی اسلامی ,
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
وحدت حقیقی ,
برهان صدیقین ,
بساطت واجب(الهیات بالمعنی الاخص) ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
اقانیم سه گانه ,
حقیقت وجود(صفات) ,
وجود (معرفت شناسی) ,
فعل احد ,
صفات ایجابی واجب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در فلسفه افلوطين و ملاصدرا، احد و واجب الوجود ويژگی هايی دارند که در ساير موجودات يافت نمی شود، و اگر صفات مشابهی در ساير موجودات وجود دارد، منشا آن همين مرتبه است. به همين ترتيب، صفاتی که در موجودات مادون احد و واجب الوجود يافت می شوند، چنانچه بر ضعف و نقص دلالت کنند، از اين مرتبه سلب می شوند. علی رغم تفاوت های مبنايی ميان اين دو فيلسوف، که به بنيان های فلسفی و مذهبی آن ها مربوط است، مشابهت هايی نيز ميان آن دو مشاهده می شود که با توجه به تاثير سنت نوافلاطونی بر فلسفه اسلامی و به ويژه ملاصدرا، مقايسه ميان اين دو فيلسوف خالی از فايده نيست. توصيف وحدت حقيقی، نفی وجود محدود در احد و واجب الوجود، عدم اتکای فعل احد و واجب الوجود به اراده و علم زائد بر ذات و تناظر مرتبه عقل در فلسفه افلوطين با وجود منبسط و حقيقت وجود در فلسفه ملاصدرا، از نکات قابل بررسی در اين مقايسه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پی گیری اثرپذیری ساحت عقیدتی از ساحت های غیر عقیدتی
نویسنده:
زهرا (میترا) پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
غایت
,
ساحت عقیدتی
,
ساحت غیر عقیدتی
,
کارکرد ذهن
,
باورهای تقلیدی
,
مشهورات (منطق)
,
وهم(معرفت شناسی)
,
عوامل غیر معرفتی موثر در باور
کلیدواژههای فرعی :
باور ,
حسن و قبح ,
قوای معرفتی ,
ساحت های نفسانی ,
عواطف و احساسات ,
عقل ( جوهر ) ,
عصبیت ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
تاثیر علایق بر کارکرد ذهن ,
تاثیر وهم در ایجاد باور ,
تاثیر احساسات بر باور تقلیدی ,
چکیده :
این مقاله، با محور قرار دادن اندیشه غزالی، به منزله یکی از بزرگ ترین متفکرانی که به تاثیر و تاثر متقابل میان ساحت های نفسانی قائل است، مساله مهم تاثیر ساحت های غیر عقیدتی بر ساحت عقیدتی را که از مباحث مطرح در حوزه معرفت شناسی معاصر است با توجه به برخی از شاخص های فکری او پی گیری می کند.این شاخص های فکری عبارت اند از: اعتقاد غزالی به تاثیر غایات در چگونگی تعین یافتن ساحت عقیدتی، تاثیر احساس ها و خواسته ها بر چگونگی کارکرد ذهن، تاثیر وهم در باورآوری، دیدگاه غزالی در خصوص منشا مشهورات و ریشه های باورهای تقلیدی. این شاخص ها، چگونگی تاثیر احساس ها و خواسته های انسان بر باورهای او را از دیدگاه غزالی نشان می دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارسطو، هیوم و اخلاق فضیلت
نویسنده:
زهرا خزاعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مکتب اخلاق فضیلت محور
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه هیوم
,
اخلاق ارسطویی
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق هیومی
,
اخلاق ارسطویی
کلیدواژههای فرعی :
سودگرایی ,
عواطف ,
اخلاق نیکوماخوس ,
فعل اخلاقی ,
سعادت ,
کمال نهایی انسان ,
گزاره اخلاقی ,
منش اخلاقی ,
عواطف اخلاقی ,
حکم اخلاقی ,
مکاتب اخلاقی غایت گرا ,
مکتب اخلاقی تکلیف مدار ,
حکمت عملی ,
ملکه ,
خلق ,
لذت حسی ,
عقل ( جوهر ) ,
حب ذات ,
عقل گرایی اخلاقی ,
ملاک فضیلت ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
رسالهای درباره طبیعت آدمی (هیوم) ,
تئوری فضیلت ارسطویی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
به نظر می رسد كه اختلاف مبانی ارسطو و هيوم، امكان وحدت اين دو متفكر را در اعتقاد به نظريه اخلاقي واحدی به حداقل برساند. تجربه گرايی هيوم و عقل گرايی ارسطو پيامدهای معرفتشناختی چندی را در حوزه اخلاق به دنبال دارد. جايگاه و تعريف فضيلت و سعادت و تكيه بر نقش معرفت شناسانه حكمت عملی در اخلاق ارسطو و تأكيد بر نقش عواطف و احساسات در شناسايی احكام اخلاقی و فرمانبرداری عقل از عواطف، در اخلاق هيوم، اين تفاوت را بارز و چشم گير می سازد. به رغم همه اين تفاوتها، در نوشتار حاضر، سعي بر آن است تا توجيهی برای وابستگی هيوم به تئوری فضيلت ارسطويي بيابيم. تأييد رابطه تنگاتنگ عقل و عواطف و هدايت گری آن نسبت به عواطف در شناخت احكام، و محوريت منش های اخلاقی در اين رابطه، و نقش لذت در ارزيابی افعال اخلاقی، از جمله مواردی است كه از طريق آن می توان آرای دو فيلسوف مورد نظر را به يكديگر نزديك كرد و راه را برای پيوستن هيوم به نظريه اخلاقي ارسطو هموار نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت وجود: تجربه، تعبیر، تمثیل
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت وجود
,
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی)
,
تمثیل عرفانی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
بیان ناپذیری تجربه عرفانی
,
فلسفه دین
,
عرفان نظری
,
زبان تجربه عرفانی
,
تعبیر عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
راه کشف و شهود ,
حدیث نفس ,
تمثیل سایه و صاحب سایه ,
شهودات عرفانی ,
عقل ( جوهر ) ,
وحدت در کثرت ,
وحدت قوای نفس ,
حیرت ,
فنا ,
شطحیات ,
عرفان مسیحی ,
اصطلاحنامه عرفان ,
اعیان ثابته ,
حقائق معنوی(مقابل حقائق صوری) ,
ظهور کثرت در وحدت(مقابل ظهور وحدت در کثرت) ,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت) ,
مرتبه قرب فرائض(قسیم مرتبه قرب نوافل و جمع بین القربین) ,
مرتبه قرب نوافل(قسیم مرتبه قرب فرائض و جمع بین القربین) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
تمثیل(معرفت شناسی) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
تمثیل آینه و شخص ناظر ,
تمثیل نفس ,
وحدت خدا و نفس ,
آفرینش نفس بر صورت خدا ,
باطن انسان ,
تجربه وحدت وجود ,
پارادوکس منطقی ,
زبان تشبیه ,
پارادوکس هو لاهو ,
تمثیل سخن گفتن با خود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
نظریه وحدت وجود همواره به عنوان امری تناقض آمیز و محتوی پارادوکس های بسیار تلقی شده است. ولی عرفا مدعی اند که همین امر متناقض نما را تجربه و شهود کرده اند. اما آیا ایشان توان آن را داشته اند که این امر را برای دیگران تبیین و یا تعبیر نمایند؟ این مقاله بر آن است تا نشان دهد که نظریه وحدت وجود را نمی توان تعبیر عقلانی و فلسفی کرد و عرفا ناچارند که این نقیصه را با تمثیل جبران نمایند. در این مقاله ابتدا نسبت بین تجربه و تعبیر وحدت وجود بررسی و سپس علت بیان ناپذیری تجربه عرفانی ذکر شده است. آنگاه تناسب تجربه عرفانی با عالم خیال بیان گشته و سرانجام چند تمثیل معروف که عرفا در مورد وحدت وجود بکار برده اند، بررسی و تحلیل شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاوشی در باب مشرب فکری ابن عربی
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
اندیشه ابن عربی
کلیدواژههای فرعی :
فصوص الحکم ,
فتوحات مکیه ,
حدیث من عرف نفسه ,
احوال ,
شناخت اهل الله ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
تزکیه (افعال انبیاء) ,
راه کشف و شهود ,
خاتمیت ,
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی) ,
فلسفه اسلامی ,
عقل ( جوهر ) ,
کیف نفسانی ,
وحدت وجود ,
تهذیب ,
حکمت ,
عقل بشری ,
مکتب وحدت وجود ,
معرفت خاص اولیاء ,
شیوه تألیف ابن عربی ,
جنبه غیرعقلانی دین ,
جهان بینی قرآن ,
علم نبوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
ابن عربی بدون شک، یکی از بزرگترین متفکران تاریخ اندیشه بشری است؛ اما مشرب فکری او و اینکه اساسا وی را در کدام نحله فکری باید قرار داد مورد چند و چون فراوان قرار گرفته است. عدهای او را پدر عرفان نظری شمردهاند و جمعی به علت آنکه دست به نظام پردازی زده است وی را از متصوفه ندانسته بلکه او را فاقد تجربه عرفانی پنداشتهاند. این مقاله بر آن است تا با رجوع مستقیم به آثار خود ابن عربی، اثبات نماید که وی یک صوفی تمام عیار است و هیچ میانهای با فلسفه و یا فیلسوفان ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سهم صور خیال، اراده و عقل در حصول مفهوم عقلی با تکیه بر فلسفهی نفس ارسطو
نویسنده:
مهدی مطهری، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه ارسطو
,
نفس شناسی ارسطو
,
معرفت شناسی ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
ادراک عقلی ,
قوه و فعل ,
عقل نظری ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
اراده انسان ,
قوای معرفتی ,
شهادت و صور خیال ,
خواص نفس حیوانی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
عقل بالملکه ,
وحدت قوا ,
عقل هیولانی ,
مفهوم عقلی ,
عقل درونی ,
عقل بیرونی ,
ماهیت فکر ,
فانتاسیا ,
فعلیت قوه عاقله ,
معقول بالقوه ,
در هم تنیدگی ادراکات ,
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
تبارشناسی و فهم دقیق آرای بسیاری از فیلسوفان در باب ادراکات، بدون توجه به نظریهی عقل ارسطو، بهخصوص در باب چگونگی حصول مفهوم عقلی، ممکن نیست. این نوشتار در تلاش است با تکیه بر بازخوانی متن آثار ارسطو و نیز محورقراردادن نفسشناسی ارسطو، تفسیری نو از مسأله ارائه کند: الف) مفهوم عقلی حاصلِ دستگاه شناختی انسان است نه قوهی عاقلهی محض؛ ب) در این دستگاه، عامل فعلیتبخشِ معقولاتِ بالقوه نه عقل بیرونی است نه عقل درونی محض، بلکه هریک از بخشهای مختلف دستگاه شناختیِ انسان (حس، خیال، اراده و عقل) بهنحوی در بالفعلشدن معقول بالقوه نقش دارند؛ ج) فرایند شکلگیری ادراکات از الگوی طولی واحدی پیروی نمیکند، بلکه کارکردهای بخشهای مختلف دستگاه شناختی درهم تنیدهاند، بهطوریکه نمیتوان مرز مشخصی میان قوای حسی، خیالی و عقلی و نیز میان کارکردهایشان ترسیم کرد. از منظر ارسطو، با همان ادراکی که شیء جزئی محسوس را درمییابیم، ذات کلی و خالص آن را نیز درمییابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه وجودشناختی و معرفتشناختی حس مشترک در نفسشناسی فارابی
نویسنده:
مریم شکیبامنش، مریم عاطفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
فارابی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
علم نفس
,
حس مشترک
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
عقل نظری ,
کتاب فصوص الحکمه ,
عالم غیب(کلام) ,
ادراک حسی ,
علم نفس به قوای مدرکه ,
معرفت حسی ,
تعلیقات ,
هستی شناسی اسلامی ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
وحدت قوای نفس ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حواس خمس(اصطلاح وابسته) ,
متخیله ,
عقل مستفاد ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
ارتباط ذهن و عین ,
شواهد تجربی ,
قوای باطن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
حس مشترک در بین سایر قوای ادراکی از ارزش و جایگاه ویژهای برخوردار است. فارابی با معرفی حس مشترک به عنوان یکی از قوای باطنی نفس و محل تجمع دریافتهای سایر حواس با بیان ادلهای وجود این قوهی را برای نفس تثبیت میکند. نکتهی قابل توجه در این زمینهی تأکید فراوان وی بر نقش و نحوهی عملکرد حس مشترک در تحصیل علم و معرفت است؛ به گونهای که بدون این قوه، هیچ نوع ادراک حسی صورت نمیگیرد، در حالی که نمیتوان نقش سایر حواس را در امر ادراک انکار کرد؛ حتی در کارکرد حس مشترک، میتوان کسب ادراکات عقلی را هم بر عملکرد آن مبتنی ساخت؛ حتی به نظر میرسد در نظر این فیلسوف، حس مشترک با وساطت در برقراری ارتباط میان عالم ذهن و عین، نقش مهمترین نیروی حسی را در فرآیند کسب معرفت بر عهده دارد. در این صورت، حتی رسیدن به درجهی متعالی عقل مستفاد و ارتباط با عقل فعال و عالم غیب هم به نحوی موقوف بر عملکرد حس مشترک است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعهی تطبیقی دربارهی دلایل تجرد نفس و بقای آن نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
حسین رستمی جلیلیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجرد نفس ناطقه
,
ارسطو
,
ابن سینا
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفة تطبیقی
کلیدواژههای فرعی :
نجات ,
ماده و صورت ,
برهان انسان معلق درفضا ,
نفس حیوانی ,
نفس نباتی ,
النجاة ,
نفس انسانی ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
حس ظاهر ,
فلسفه مشاء ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
وحدت قوا ,
کتاب مبدأ و معاد ,
تخیل(راه های معرفت) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
حس باطن(اصطلاح وابسته) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
درباره نفس ,
انتزاع کلیات ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
فلاسفه از جمله ارسطو و ابن سينا از ديرباز به مسائل مربوط به نفس انسان توجه داشته اند. همواره يكی از پرسشهای اساسی نزد آنها مسأله بقای نفس در انسان است. ترديدی نيست كه ابن سينا نفس را مجرد دانسته و به تفصيل بر آن استدلال كرده است. اما تعارض سخنان ارسطو در اين مقام، همواره موجب اختلاف نظر شارحان شده است، به طوری كه گاهی از صورت بودن نفس برای بدن، بر ماديت نفس و از اينرو، بهمثابهی دليلي بر فساد و عدم بقای نفس بعد از مرگ آن استنباط كرده اند. در اين بررسی، دلايلي براي رفع تعارض بين تعريف صورت بودن نفس براي بدن و تجرُّد و بقای آن اقامه شده است؛ مثلاً با اينكه در نظر ارسطو، نفس صورت بدن است و صورت در عين ملازمت با ماده، مفهومی مستقل از آن دارد، اما در برخی مواقع، امكان وجود صورت بدون ماده محتمل بوده و نفس در مقايسه با بدن، اصيل و مستقل دانسته شده است. از اينرو بر مبنای براهين ضمنی ارسطو و دلايل مصرَّح ابن سينا، استدلال شده است كه نفس انسان نمی تواند امری مادی باشد. بنابراين در نظر آنها، نفس به منزله موجودی فی نفسه كه ذات آن عقل است، مجرد و باقی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
تعداد رکورد ها : 144
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید