مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 410
پلورالیسم دینی، نقد، راه حل
نویسنده:
محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
این مقاله بر آن است تا یکی از مسائل مهم در عرصه دین‌پژوهی و فلسفه دین، یعنی پلورالیسم دینی را نقد و بررسی کند. پلورالیسم دینی ، بر آن است که همه ادیان، حداقل الاهی، حقانیت و نجات‌بخشی یکسان دارند. در بحث پلورالیسم دینی، ابتدا، قرائت‌های گوناگون پلورالیسم دینی مطرح و سپس قرائت مورد تأکید جان هیک طراح نظریه پلورالیسم دینی در جهان معاصر مشخص شده است. در ادامه، مبنای پلورالیسم دینی که نظریه فنومن و نومن کانت در باب شناخت است، مورد انتقاد قرار گرفته و اثبات شده که پذیرش چنین مبنایی مستلزم قبول لاادری‌گرایی در باب شناخت واقعیت است؛ سپس مبنای دیگر پلورالیسم دینی یعنی تجربه دینی، بررسی شده و ضمن پاسخ به اشکال جان هاسپرز درباره تجربه دینی، اصل تجربه دینی به صورت منبع شناخت مورد قبول قرار گرفته و راه‌حل مناسب برای این تفاسیر متفاوت ارائه شده است که با پلورالیسم دینی جان هیک تفاوت‌هایی دارد. در پایان، دیدگاه قرآن و روایات اسلامی در باب رؤیت خدا مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 76
مشخصات اثر
گوهر دین و دینداری از منظر عرفان اسلامی (باتأکید بر رابطه آن با مراتب هستی)
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، زهرا شریف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
«گوهر دین و دینداری» مسأله ای فلسفی- کلامی است که بستر آن مغرب و زمان رویش آن رنسانس می باشد. دو نظریه «تجربه دینی» و «حکمت خالده» از دیدگاه های مطرح در این زمینه اند. در نگرش اول گوهر دین، تجربه ای است که سبب می شود، فاعل آن تجربه، دیندار تلقی گردد و صدف مجموعه عقاید خواهد بود که با وصول به گوهر از آن استغناء حاصل می شود و در نظریه دوم دینْ دارای دو ساحت ظاهری و باطنی است و سطح باطنی آن توحیدی است که به صورت حکمت خالده در درون انسان تجلی نموده و صدف نیز سنت هایی هستند که رهنمون به سوی گوهرند. در عرفان اسلامی، دین حقیقتی واحد است که دارای تجلیات سه گانه ظاهری، باطنی و بطن الباطنی می باشد؛ لایه باطنی وحدت شخصیه و گوهر دین است و جلوه های ظاهری، اگر چه به عنوان صدف مطرح می شوند، اما رقیقه همان حقیقت باطنی است، پس هیچ گاه قابل زوال نخواهند بود. دینداری نیز حقیقتی سه لایه است که گوهر آن، شهود حق الیقینیِ توحید عرفانی است؛ بنابراین گوهر دین ودینداری بایکدیگر متناظرند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 98
مشخصات اثر
ماهیت دین و تجربه دینی نزد شلایرماخر
نویسنده:
حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
در میان متألهان دینی، شلایرماخر نه از منظر مابعدالطبیعه یا فلسفه اخلاق، بلکه از منظر احساس و شهود دینی ـ واژگان مورد علاقه خود اوـ به تبیین و تفسیر ماهیت دین و تجربه دینی میپردازد. وجه تمایز و حتی ویژگی ابداعی تفسیر او آن است که نه همانند متفکران معاصرش، دین را به یکی از مقولات اخلاق، علم، مابعدالطبیعه و هنر فروکاهد، بلکه کوشش وی آن است که ضمن اثبات استقلال دین، عدم تعارض آنرا با دیگر ساحت های دانش بشر نیز نشان دهد. چگونگی خوانش متون مقدس و اصول و مبانی هرمنوتیک دینی نیز وجه دیگری از تأملات شلایرماخر در دوره جدید و معاصر به شمار میرود؛ البته تأثیر آرا و روش وی در این زمینه بر فیلسوفان دین معاصر نیز نباید از نظر دور بماند. در این مقاله ابتدا به تقریر دیدگاه وی درباب تمایز و استقلال دین از علم، اخلاق، مابعدالطبیعه و هنر پرداخته و سپس با توجه به مفاهیم کلیدی وی در ساحت تجربه دینی، به تبیین آرای وی در قلمرو شهود حقیقت دین خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 29 تا 51
مشخصات اثر
نقد نظريه تجربه ديني با تاکيد بر قرآن
نویسنده:
‫محمداشرف شجاع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
چکیده :
‫از آن‌جايي که پيامبر اسلام(، خاتم پيامبران است، آيين او نيز بايد از عصمتي معجزه‌آسا براي هميشه تاريخ برخوردار باشد؛ به‌همين دليل، ويژگي‌هاي انحصاري قرآن کريم مانند خطاناپذيري، بي‌همانندي، اعجاز و مبدأ الهي داشتن، که منحصر در وحي مصطلح اسلامي است، آن را از تجربه ديني متفاوت و متمايز مي‌سازد. تجربه ديني که احساس حضور و تفسير صاحب تجربه از حالات توصيف‌ناپذير خويش است، در حقيقت همان رويکرد متکلمان ليبرال است که وحي را گونه‌اي از تجربه مي‌دانند. از نظر آن‌ها کتاب مقدس نه يک کتاب خطاناپذير و نازل‌شده از طرف خدا، بلکه تفسير صاحبان تجربه ديني است. آن‌ها معتقدند که گوهر و هسته دين بايد از پوسته آن جدا انگاشته شود. اين طرز تلقي از وحي آسماني را نمي‌توان به قلمرو آموزه‌هاي اسلامي تعميم داد. زيرا در نگاه اسلامي، وحي مصطلح عبارت از انتقال گزاره‌هاي معنابخش از طرف باري تعالي به‌سوي انساني برگزيده است؛ و اين ارتباط، از نوع کلامي و زباني بوده، و خداوند در تمام مراحل، اصالت و صيانت وحي را مورد عنايت ويژه قرار داده است. قرآن نشانه‌هاي بسياري از وحي رسالي را بازگو کرده است که مانع از تعميم نظريه تجربه ديني به وحي رسالي مورد نظر اسلام مي‌شود. در نگاه قرآني، رسالت امري اکتسابي و بسط‌پذير نبوده، و نيازمند حکمت و علم الهي است. خداوند همواره پيامبران راستينش را با نشانه‌ها‌ي روشن مجهز کرده است. در اين راستا، قرآن کريم تمام کساني را که در الهي بودن الفاظ و معاني اين کتاب آسماني شک و ترديد دارند، به مبارزه فراخوانده است؛ زيرا بر اساس اعتقاد کساني که حصول تجربه ديني را براي همگان ميسور مي‌دانند، بايد ساير افراد نيز بتوانند همانند اين متن را بياورند. از سوي ديگر، بحث تجربه ديني به‌خاطر زمينه‌هاي مختلفي چون انسان‌مداري و تجربه‌باوري، تعارض‌هاي موجود در کتاب مقدس، و تعارض گزاره‌هاي کتب مقدس با يافته‌هاي علوم جديد، در غرب ظهور يافته است.
مشخصات اثر
وحی عند الطّباطبایی و محمّد رشید رضا
نویسنده:
ماجده‌سلمان حیدر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
این پایان نامه به مقایسه دیدگاه‌های علاّمه طباطبایی و رشیدرضا درباره ماهیت وحی می‌پردازد و ضمن واکاویِ ادلّه منکرین و مخالفان امکان وحی و نیز قائلین به تجربی بودن آن، به شبهه های آنان در این زمینه پاسخ می‌دهد. نویسنده می‌کوشد براساس نظریّات کلامی و قرآنی علاّمه طباطبایی، بر دلیل های کسانی که وحی را از دریچه حس و تجربه می‌نگرند و در واقع به انکار آن می‌پردازد، خدشه وارد کرده و خصوصیات وحی نبوی و دخل و تصرّف نکردن پیامبر اسلام(ص) در محتوا و ماهیت آن را اثبات کند. نوشتار حاضر در سه فصل تنظیم شده است. نگارنده در فصل اوّل کلّیاتی درباره زندگی و شخصیت علمی علاّمه طباطبایی و رشیدرضا، مفهوم لغوی و اصطلاحی وحی، معنای فلسفی و کلامی آن و دیدگاه‌های کلّی علاّمه طباطبایی و رشیدرضا در زمینه مفهوم وحی را ارائه می‌دهد. سپس امکان وحی و ادلّه منکران آن را از منظر شخصیت‌هایی همچون: علاّمه طباطبایی، رشیدرضا، شیخ محمّد عبده، استاد مطهری و محمّدی ری شهری بررسیده و صورت‌های گوناگون وحی، انواع وحی بر پیامبر و تفاوت بین وحی و الهام بر ایشان را از دیدگاه علاّمه طباطبایی بیان می‌کند. او در فصل دوم آرای مختلف اندیش مندان درباره ماهیت وحی را ذکر کرده و دیدگاه‌هایی مانندِ وحی به معنای نبوغ عقلی شخص پیامبر، وحی به معنای تجلّی نَفس و شخصیت باطنی پیامبر، وحی به معنای افاضه عقل فعّال و حقیقت محمّدیه، وحی به معنای تجربه دینی و... را مطرح و ارزیابی می‌کند. وی وحی از منظر علاّمه طباطبایی را نوعی شعور خاص از جانب خداوند می‌داند و دیدگاه رشیدرضا و تلقّی خاصّ ایشان را از وحی نبوی، مبنی بر این که انبیا به درجه درک والایی رسیده‌اند که می‌توانند با فرشتگان الهی ارتباط برقرار کرده و حقایقی را به صورت وحی کشف کنند، شرح می‌دهد. در فصل سوم شبهه های مربوط همچون: عدم نیاز به وحی با وجود فطرت و عقل انسان، بعثت ملایک به عنوان پیامبر به جای انسان، مفهوم وحی مبنی بر القای معانی از خداوند و الفاظ از جانب پیامبر، خطاپذیر بودن انسان و عدم دریافت صحیح وحی و اِلقای آن توسّط بشر، مطرح شده و پاسخ آن ها از منظر علاّمه طباطبایی بیان شده است.
مشخصات اثر
تجربه دینی
عنوان :
تجربه دینی
نویسنده:
سید محمد حکاک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
تجریه دینی یکی از مصطلحات جدید غربیان در حوزه دین پژوهی است مراد آنان از این اصطلاح در عین اختلافی که درتفسیر آن دارند اتصال آدمی با امر قدسی است این اصطلاح در متون اسلامی نیامده است هرچند در کتاب های عرفانی اصطلاح نزدیک به آن موجود است در این مقاله اصطلاح تجربه دینی به معنایی اعم از آن چه مقصود غربیان است به کار رفته است به گونه ای که در برگیرنده تجریه عرفانی و تجریه فلسفی می پردازد و بعد از آن تجربه دینی را به منزله طیفی گسترده از شناخت عقلی قلبی و فطری از خدا تا شناخت عمیق فلسفی و معرفت وگرایش عرفانی و از آن ها بالاتر تا مرحه نبوت و دریافت وحی مورد بحث قرار می دهد .
صفحات :
از صفحه 151 تا 162
مشخصات اثر
استدلال تجربه دینی بر وجود خدا و پلورالیسم دینی
نویسنده:
محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
اثر حاضر به دنبال اثبات این مدعاست که یکی از راه های شناخت خدا تجربه ی دینی است. برای این منظور ابتدا تقریرهای مختلف استدلال تجربه دینی مطرح شده است و سپس به برخی از تجربه های دینی اشاره نموده ایم . در ادامه اشکال یکی از منتقدان استدلال تجربه دینی، یعنی جان هاسپرز مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفته است. اشکال هاسپرز این است که قبول صحت استدلال تجربه دینی مستلزم پذیرش عقاید متناقض و ناسازگار است و این مساله چیزی جز پذیرش کثرت گرایی دینی نیست. نویسنده در نقد این اشکال دو مساله را مورد بررسی قرار داده است: نخست این که تجربه ی دینی مانند تجربه ی حسی. یک منبع شناخت است و دیگر این که عقاید متعارض در باب تجربه دیی را می توان همانند آراء متعارض در باب تجربه حسی توجیه کرد. در پایان چنین نتیجه گرفته شده است که می توان بسیاری از آراء متعارض در باب تجربه دینی را به تقابل اسماء الهی بازگرداند و صدق و کذب برخی دیگر را با معیار عقل و کتاب مقدس سنجید. هر کدام از تجربه ها که با این معیارها هماهنگی داشته باشند تجربه های صحیح و حقیقی خواهند بود.
صفحات :
از صفحه 77 تا 96
مشخصات اثر
هویت شناسی دین در اسلام و غرب
نویسنده:
ابوالفضل ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
شناخت چیستی و هویت دین در دین پژوهی معاصر اهمیتی شگرف دارد زیرا بسیاری از نزاع های پژوهشگران این عرصه با نوع تعریف آنها از دین پیوندی وثیق دارد و بدون ابهام زدایی از هویت دین ورود به بسیاری از چالش های دین شناسی نزاعی بی حاصل و عقیم است . این امر در جای جای عناوین دین پژوهی معاصر چون زبان دین ، عقل و دین ، کثرت گرایی دینی ، رابطه دین و آزادی ، دین و هنر ، دین و توسعه و سایر مباحث چالش زای موجود... اثرگذار و تعیین کننده است . مقاله ی حاضر کاوشی در شناخت هویت دین است. در این رابطه ابتدا از مباحثی چون هدف از هویت شناسی دین ، مشکلات پژوهش در این موضوع و معانی لغوی دین سخن به میان آمده است . پس از طی گفتار مقدماتی ، فصولی به دیدگاه متفکران غربی ، سپس اندیشوران اسلامی و سرانجام نظر برگزیده اختصاص یافته است . دین پژوهان و متکلمان غربی تعاریف فراوانی برای دین ارایه داده اند که به رغم کثرت و تنوع، آنها را درسه دسته جای داده ایم : تعاریفی با محوریت خدا،حقیقت یا ارزش غایی،تعاریف کارکردی،و تعاریف شهودگرایانه،تعاریف متکلمان اسلامی را نیز به دو نوع عام و خاص تقسیم کرده و در تعاریف عام ، نظرات علامه طباطبایی و آیات جلیل القدر سبحانی،جوادی آملی و مصباح بیان و ارزیابی شده است . سپس تعریف دین از منظر قرآن و روایات آمده است . در نهایت ، نتیجه گیری و بیان تعریفی عام،شامل ادیان الهی و غیرالهی ، و سپس خاص ادیان الهی عرضه شده است .
صفحات :
از صفحه 53 تا 80
مشخصات اثر
مفهوم و هویت شناسی وحی در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
یحیی نورمحمدی نجف آبادی، محمدرضا نورمحمدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
وحی را یکی از ارکان مهم و امور مشترک در میان ادیان راستین، به ویژه ادیان ابراهیمی می توان به حساب آورد. در عین حال، شاهد اختلافات بسیار عمیقی در میان اندیشمندانِ این ادیان در رابطه با تعریف و تلقی آنها از وحی می باشیم. حتی در خود هریک از این ادیان، طیف های مختلف، دیدگاه های گوناگونی در این باره دارند. این مقاله به روش تحلیلی توصیفی پس از آنکه معنای لغوی وحی را بیان نموده، به تبیین و تعریف و بررسی نظریات مطرح شده از وحی در اسلام و یهودیت و مسیحیت پرداخته است. در اسلام، دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان را بیان نموده ایم. در مسیحیت نیز دیدگاه های زبانی، غیرزبانی و دیدگاه وحی غیرزبانی درونی و تجربی را مورد توجه قرار داده ایم.
صفحات :
از صفحه 77 تا 88
مشخصات اثر
نهان گرایی (Mysticism)
نویسنده:
ویلیام جیمز
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
من بارها و بارها در سخنرانیهای خود به نکاتی توجه داده و آنها را ناتمام گذاشته ام تا وقتی که بتوانیم به موضوع نهان گرایی یا میستی سیزم دست پیدا کنیم. شاید بعضی به این تعویق ها و ناتمام گذاشتن مکرر این مطلب بخندند. اما اکنون وقت آن رسیده است که ما به طور کاملا جدی با این مسئله روبرو شویم و این طناب را با همدیگر پاره کنیم. یکی ممکن است واقعا بگوید: من فکر می کنم که تجربه دینی شخصی ریشه در حالات و کیفیات نهانی شعور ما دارد. بنابر این برای ما که در این مباحث و سخنرانیها تجربه شخصی را موضوع اصلی مطالعات خود قرار داده ایم، این حالات و کیفیات شعوری، یک فصل اساسی و حیاتی را تشکیل می دهد که دیگر فصول بحث از پرتوی آن کسب نور می کنند. حال نمی دانم که آیا پرداختن به حالات غیبی و نانی، مطلب را روشن تر خواهد کرد یا تاریک تر.
صفحات :
از صفحه 74 تا 89
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 410