مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکیده و 20 صفحه از متن الکترونیکی در پیوست ها و منابع دیجیتالی قابل رؤیت می باشد

‫بررسي تطبيقي يكي از مهمترين ويژگيهاي پيامبراسلام (ص) يعني«عصمت»، از نگاه اماميه، معتزله و اشاعره موضوع اين تحقيق مي‌باشد. اين رساله كه در پنج فصل و هر فصل در دو بخش تنظيم يافته به مهمترين مسئله‌هاي بحث عصمت با رويكرد تطبيقي پرداخته است. در بخش اول از فصل نخست به معرفي فرقه‌هاي مورد بحث يعني فرقه معتزله، اماميه و اشاعره پرداخته شده است. در بحث مفهوم شناسي كه بخش ديگر فصل اول مي باشد واژه عصمت، در لغت و اصطلاح، آيات و روايات، طبق ديدگاه سه فرقه مورد بررسي قرار گرفته است. در بخش نخست فصل دوم، تاريخچه بحث عصمت در دو قسمت قبل و بعد از اسلام مورد بررسي قرار گرفته كه حاكي از ريشه دار بودن اين اعتقاد در ميان مسلمانان صدر اسلام تاكنون بوده است. درخصوص عوامل عصمت پيامبر (ص) كه بخش دوم از فصل دوم پايان نامه را به خود اختصاص داده است اختلاف اقوال فراواني خصوصاً در ميان فرقه اماميه وجود دارد كه وجه جمعي براي اختلاف بيان شده است. قلمرو و ابعاد عصمت پيامبر (ص) و دلائل آن از ديگر مباحثي است كه در فصل سوم به آن پرداخته شده است. ابعاد عصمت ايشان در دو بخش كلي قبل وبعد از بعثت در سه مرحله ي دريافت وابلاغ وحي، گناهان، سهو ونسيان تنظيم يافته كه مرحله نخست آن در اين فصل و مرحله سوم آن، يعني سهو و نسيان در فصل چهارم مورد بررسي قرار گرفته است. در بخش ديگر اين فصل دلائل عصمت پيامبر (ص) با روش عقلي ونقلي ادامه يافته و ادله سه فرقه در مراحل مختلف آن بررسي شده است. در بخش نخست فصل چهارم عصمت مطلقه پيامبر (ص) از ديدگاه اماميه ثابت شده ونظريه اشاعره و معتزله مورد نقد وبررسي قرار گرفته است. ادامه فصل سوم با موضوع سهو النبي مي‌باشد كه ديدگاههاي مختلف و متعدد ارائه گرديده است. در پايان، فصل پنجم رساله با پرداختن به شبهاتي كه عصمت آن حضرت را مورد خدشه قرار مي‌دهد در دو بخش قضاياي تاريخي، آيات وروايات تنظيم يافته وعكس العمل سه فرقه بطور كامل و شفاف بيان شده است. شايان ذكر است در تمام اين فصول و بخش‌ها ديدگاههاي سه فرقه بصورت تطبيقي با يكديگر مقايسه شده و در برخي موارد نيز تحليل و نقدي صورت گرفته است. كليد واژه: فارسي: عصمت، عصمت پيامبران، خطا، فراموشي، پاك، ويژگيهاي پيامبران، محمد (ص) ، معتزله اشاعره، اماميه. عربي: العصمة، عصمةالانبياء، الخطأ، الخصائص النبوة، تنزيه الانبياء، السهو، النسيان، المعصوم المطهرون، سهوالنبي (ص) ، الاسهاء،النبي (ص) ، الرسول، المعتزلة، الاشاعره، الامامية.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: معنای لغوی عصمت، واژه عصمت و مشتقات آن در قرآن، معنای اصطلاحی عصمت از دیدگاه فریقین، بررسی ده آیه ازآیاتی که بر عصمت پیامبران از هر گناه و اشتباه دلالت دارد و پاسخ به اشکالاتی که برخی از مفسران عامه براین معنا دارند، بررسی آیاتی که موهم عصیان و گناه پیامبران اسلام (ص) است.

مسئله «وحى» از مباحث مهم كلامى است كه هرچند در آثار متكلمان، فلاسفه و عرفا به آن اشاراتى شده است، اما اين بحث به طور مستقل و صريح در آثار پيشينيان مطرح نبوده، بلكه طرح و شكوفايى آن را در دوره معاصر و بيشتر توسط روشن فكران دينى شاهد هستيم. در اين ميان، بيش از همه، استاد مطهرى درباره اين موضوع بحث و بررسى كرده است. آنچه در اين نوشتار مى آيد، تحليلى است از ديدگاه هاى استاد مطهرى در باب «وحى». همچنين در اين مقاله، با استفاده از انديشه هاى ايشان، نظريات برخى از نوانديشان دينى معاصر در زمينه وحى، نقد و بررسى خواهد شد.

این کتاب نخستین ردیه مستقل بر منهاج ابن‌تیمیه، نوشته یکی از عالمان امامی‌مذهب قرن هشتم، است. نويسنده مي گويد پس از آنكه در سال 757 هجري قمري كتاب ابن تيميه كه رد بر كتاب منهاج الكرامه ابومنصور حسن بن مطهر است خواندم و متوجه شدم كه او حملات شديد بر شيعيان و اماميه كرده است. این کتاب، که به ‌تازگی احیا شده، با رویکرد اعتقادی به منهاج الکرامه ، سخنان ابن‌تیمیه را از ابتدا تا پایان دلایل امامت حضرت علی علیه السلام، با روش کلامی- حدیثی، بررسی و نقد می‌کند و ناصبی ‌بودن ابن‌تیمیه را دلیل بر مواضع تند وی در منهاج راجع به اهل بیت علیهم السلام می‌داند. "جلد دوم" حاوی قسمتی از باب دهم و باب 11 و 12 می باشد.