جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
ابن سینا, حسین بن عبدالله (Ibn Sina؛ Avicenna؛ شیخ الرئیس، فیلسوف مشهور مشائی، شیعه و ایرانی), ۳۷۰ق/359ش./981م. (افشنه بخارا) ۴۲۸ق/416ش./1038م. (همدان)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3102
بررسی روش تفسیر باطنی فلسفی قرآن کریم توسط ابن سینا
نویسنده:
سیده زهرا حسینی
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
هرمنوتیک به مثابه یک علم و نظریه ساختارمند، گرچه دانشی جدید است، اما به صورت غیر آکادمیک و غیر رسمی، از دیرباز به صورت تأویل متون مقدس وجود داشته است. در میان اندیشمندان مسلمان نیز برخی از جمله عرفا و فیلسوفان با تمایز قائل شدن میان ظاهر و باطن قرآن و روایات، حقیقت معنا را فراتر از ظاهر می‌انگاشتند. ابن سینا اولین فیلسوفی است که به تفسیر مستقل و رسمی از برخی از آیات و سوره‌ها می‌پردازد و با قرائت معقول و مواجهه فلسفی با آنها، موجب پیدایش گرایش تفسیر فلسفی قرآن می‌شود‌. او از یک‌سو با گرایش باطنی خود، تعابیر قرآنی را رمزوار و استعاری می‌یابد و مراد وی از تفسیر در حقیقت، کشف این اسرار و رموز است و از سوی دیگر، با مبانی کاملا متافیزیکی و پیش‌فرض‌های فلسفی خود از وجود، مبدأ و معاد، جهان و انسان، نفس و جسم و ..، تفسیری نو و مبتکرانه از آیات قرآن ارائه می‌کند که در آنها تعابیر دینی، از حوزه معنا‌شناختی عرفی و دینی فرتر رفته، وارد میدان معنایی دیگری می‌شوند و بار معنایی متافیزیکی به خود می‌گیرند. این مقاله با نگاهی به تفاسیر ابن سینا، قرآن به روایت فیلسوفانه او و فرایند مابعدالطبیعی سازی مفاهیم را مطالعه خواهد کرد و در پایان به ارزیابی این شیوه از تأویل خواهد پرداخت. تفاسیر ابن سینا می‌توانند در زمینه پژوهش‌های مربوط به تفسیر تطبیقی، روش‌شناسی، هرمنوتیک و تاریخ آن در جریان تفکر اسلامی راهگشا باشند.
مشخصات اثر
درسگفتار الهیات شفا (متون فلسفی به زبان عربی)
مدرس:
مصطفی زالی
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
صوت
مشخصات اثر
علم خدا از دیدگاه ابن سینا و دانس اسکوتس
نویسنده:
زینب امین ، رسول رسولی پور
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث از صفات الهی از جمله مباحث مهم در فلسفه و الهیات است در میان صفات الهی صفت «علم» همواره از توجه بیشتری برخوردار بوده‌‌است، چراکه در تبیین بسیاری از مسائل کلامی تأثیر ویژه‌‌ای داشته است. شیخ الرئیس ابن سینا و دانس اسکوتس نماینده ی دو دیدگاه اساسی درباره علمِ حق تعالی در دو سنت فلسفی اسلامی و مسیحی اند که در این تحقیق مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفته اند. ما در این مقاله ضمن برشمردن وجوه مشترک این دو فیلسوف نامدار در مساله علم؛ همچون اعتقاد به وجود صور موجودات در علم الهی قبل ازخلقت واقعی آنها، لحاظ نکردن صور مـعقول یا مـُثل افـلاطونی به‌مثابۀ موجوداتی مفارق، و اینکه خـدا‌ در‌ امـر خـلقت عـالَم و انسان، غرضی خارج از ذات خویش ندارد و آفرینش صرفاً ناشی از عشق خدا به ذات خویش است به تشریح تـفاوت اصـلی دیدگاه این دو فیلسوف در مساله ی علم الهی که‌ فاعل بالقصد دانستن پروردگار از نظر اسکوتس، و فاعلِ‌ بالعنایه‌ دانستن خدا از نظر ابن سینا ضـمن توجیه خلقت برمبنای فـیض یا صدور است.
مشخصات اثر
حدوث العالم [لابن غيلان الدمشقي]
نویسنده:
ابن غيلان الدمشقي؛ به اهتمام: مهدی محقق
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران - ایران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حدوث العالم، نوشته افضل‌الدين، عمر بن على بن غيلان بلخى، از دانشمندان اوايل قرن ششم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و رد بر رساله‌اى از ابن سينا با نام «رسالة الحكومة فى ابطال حجج المثبتين للماضى مبدأ زمانيا» است و براى اثبات آغازدار بودن جهان و حوادث آن مى‌باشد. مؤلف، در مقدمه، مسئله حادث بودن جهان را يكى از اساسى‌ترين پايه‌هاى دين و شناخت آن را يكى از با اهميت‌ترين وظايف مسلمين دانسته است. وى، در بخش اول، به استدلال براى اثبات حادث بودن جهان و نقض كلام ابن سينا پرداخته است. او، نخست، اعتراضات ابن سينا را بر ادله حدوث جهان ذكر كرده و به يكايك آنها پاسخ داده و سپس خود، دليلى ديگر (غير از ادله‌اى كه مورد اعتراض ابن سينا واقع شده است)، بر اثبات حدوث جهان اقامه نموده است. وى، در بخش دوم، شبهاتى را كه باعث اعتقاد به قدم جهان شده، ذكر كرده و به تك تك آنها پاسخ داده است. به اعتقاد وى، همه شبهات مزبور مبتنى بر پنج اصل است كه سه‌تا از آنها على الاطلاق باطلند و عبارتند از: قدم زمان، قدم ماده و لازمه وجود خداى تعالى بودن وجود جهان و يكى از آنها، مطلقا حق است و عبارت است از: منزه بودن خداى تعالى از تغير و حلول حوادث در وى و يكى از آنها، بر اساس يك معنا باطل و بر پايه معنايى ديگر حق است و آن، عبارت است از: واحد بودن خدا از هر جهت كه اگر مراد از «هر جهت»، اين باشد كه او فقط ذات است و داراى علم و قدرت و هيچ صفت ديگرى نيست، اين، باطل است و اگر مقصود، اين باشد كه‌او شریک و مثل ندارد، اين، حق است؛ البته معتقدين به قدم جهان، به هر يك از دو اصل مزبور (اصلى كه مطلقا حق است و اصلى كه بنا بر يك معنا حق و بنا بر معنايى ديگر باطل است)، مقدمات باطلى را ضميمه كرده و به نتيجه باطلى رسيده‌اند.
مشخصات اثر
المتکلمون في ذات الله وصفاته والرد عليهم
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
مشخصات اثر
جهود شيخ الإسلام ابن تيمية في الرد على ابن سينا في المسائل الإلهية
نویسنده:
سعيد إبراهيم سيد أحمد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
مشخصات اثر
تحلیل هستی‌شناسانۀ «لم یولد» با تاکید بر آرای ابن‌سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
مهران رضائی ، محمد اسماعیل قاسمی طوسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع
چکیده :
سورۀ توحید، محفوف در مضامین عمیق فلسفی و هستی‌شناسانه است، که با توجه به سنخ استدلالی آن، تفاسیر فلاسفه اسلامی، مستمسک خوبی برای فهم می‌باشد. پژوهش حاضر در پی آن است که استدلال ها و نکات مربوط به «لم یولد» را، از منظر فلاسفه اسلامی (با محوریت تفاسیر هستی‌شناختی ابن‌سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی)، مورد تحلیل مستقل و نقد تطبیقی قرار دهد. روش پژوهش، تحلیلی- توصیفی است. در طول پژوهش از نماد ها و جداول برای بازنویسی منطقی استدلال ها بهره گیری شده است. مبتنی بر یافته های پژوهش، استدلال ابن‌سینا [نفی مولودیت خداوند، مبتنی بر ناسازگاری لذاته بودن با مولودیت و نیاز به غیر]، جامع نمی‌باشد؛ این استدلال، با لحاظ مقدمات دیگر قابلیت اصلاح و تقریر نو دارد. استدلال علامه طباطبایی [نفی مولودیت خداوند، مبتنی بر ناسازگاری صمدیت با مولودیت و نیازمندی]، بدلیل متفرع شدن بر «صمدیت» قابلیت نقد دارد. با ملاحظه انتقادی- ترکیبیِ استدلال ابن‌سینا و علامه طباطبایی می‌توان استدلال جدیدی را سامان داد. استدلال اول ملاصدرا [ نفی مولودیت مبتنی بر تناقض مابین اقدم بودن واجب با تقدم والد]، بدلیل دخالت غیر ضروریِ مساله «اولویت»، قابل نقد و اصلاح است. استدلال دوم ملاصدرا [نفی مولودیت بدلیل استلزام امکان] پسندیده است.
مشخصات اثر
ثنویت نفس و بدن در نظام فلسفی ابن سینا و دکارت
نویسنده:
اقدس یزدی ، راضیه شفیعی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسأله شناخت دو ساحتی بودن انسان، تأثیر بسزایی در شناخت انسان دارد و از آن­جا که امتیاز انسان در عالم نسبت به سایر موجودات و نیز تجرد نفس و...، بر اثبات جوهریت نفس به صورتی مجزای از بدن مبتنی است، پس شایسته است که در این مسأله پژوهشی در آراء دو فیلسوف غربی و اسلامی صورت گیرد. ابن‌سینا در آثار خود، به تمایز نفس از بدن تصریح دارد و با براهینی از جمله برهان «انسان معلق در فضا»، به طور ضمنی به اثبات آن می‌پردازد. دکارت نیز این تمایز را با برهان «می‌اندیشم، پس هستم» اثبات می‌کند. در این نوشتار، پس از تبیین دیدگاه این دو فیلسوف، سعی شده است به مقایسه این دو دیدگاه پرداخته شود. ابن­سینا نفس را «کمال اول جسم الی...» و دکارت نفس را «جوهر اندیشنده» تعریف کرده است. هر دو فیلسوفانی دوالیست هستند. در برهان هر کدام هم تجرد نفس، هم تمایز آن از بدن و هم خودآگاهی اثبات می­شود. تفاوت مهم آن­ها این است که برهان «انسان معلق» ابن­سینا، حالتی فرضی است، در حالی که «کوجیتوی» دکارت تجربه­ای شخصی به­شمار می­رود که با قدری تأمل حاصل می­گردد. هر دو فیلسوف، قائل به تأثیر و تأثر متقابل نفس و بدن هستند.
صفحات :
از صفحه 311 تا 326
مشخصات اثر
علم الهی از دیدگاه صدر المتألهین و ابن سینا
نویسنده:
زهرا زاهری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از پیچیده‌ترین مباحث فلسفه الهی مسأله علم الهی است. این نوشتار ضمن بیان مسائل مربوط به این موضوع به بررسی دیدگاه صدر المتألهین و ابن سینا می‌پردازد. ابن سینا علم الهی به ذات را حضوری می‌داند. او علم الهی به ماسوی را علمی حصولی می‌داند که از راه صور مرتسمه حاصل می‌شود، از این رو او به علم عنایی معتقد است. ملاصدرا با استفاده از مبانی و اصول ویژه فلسفه خود، از جمله قاعده «بسیط الحقیقة» نظریه نوینی را در باب علم واجب الهی به ماسوی عرضه داشته است. بر این اساس، خداوند در مرتبه ذات خویش، به جمیع ماسوی علم اجمالی(بسیط) دارد که در عین حال، کاشف از تفاصیل ماسوی است. وی همچنین بر پایه اصول فلسفی خویش، از ذاتی بودن و ضروری بودن علم الهی دفاع می‌کند.
صفحات :
از صفحه 291 تا 311
مشخصات اثر
نقش عوامل غیر اکتسابی در شکل‌گیری هویّت فردی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
آیسودا هاشم پور ، فروغ‌السادات رحیم‌پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
< p dir="RTL">در حیات انسان عوامل بسیاری در شکل­‌گیری هویّت فردی او دخالت مستقیم یا غیر مستقیم دارد که در مجموع، موجب تمایز فرد از دیگران می­‌شود. در نظام فکری ابن سینا برخی از عوامل هویّت‌ساز مانند ویژگی‌­های فیزیولوژیکی، مستقیماً با بدن و برخی دیگر مانند روحیات و خلقیات، مستقیماً با نفس در ارتباط‌اند؛ اما با توجه به رابطۀ تنگاتنگ و دوسویه­‌ای که میان نفس و بدن برقرار است، این عوامل نیز همواره از حالات و ویژگی‌های یکدیگر متأثرند و در کنار هم در شکل­گیری هویّت فرد نقش ایفا می‌کنند. هدف نوشتار حاضر این است که با روش توصیفی- تحلیلی دیدگاه ابن­سینا دربارۀ چگونگی تأثیر عوامل غیر اکتسابی بر شکل‌گیری هویّت فردی انسان را در پنج مقطع مهم حیات، یعنی «دوران جنینی»، «زمان تولد تا دوسالگی»، «دو تا پنج‌سالگی»، «شش‌سالگی تا ابتدای نوجوانی» و «دوران نوجوانی و جوانی» واکاوی کند. از میان این عوامل، برخی مانند «ماده اولیۀ بدن»، «جنسیت» و «محیط خانواده»، می‌توانند متأثر از دخالت انسان‌های دیگر باشند؛ ولی برخی دیگر مانند «محیط زیست» و «فصول مختلف سال»، عوامل کاملاً طبیعی هستند که اساس تغییر در آن‌ها خارج از حیطۀ انسان است. این عوامل که تأثیرات بلندمدت یا کوتاه‌مدتی در جنبه­‌های فیزیولوژیکی، اخلاقی و رفتاری انسان دارند، در مجموع سازندۀ فردیّت او هستند.
صفحات :
از صفحه 239 تا 260
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 3102