جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1708
تحلیل انتقادی حیثیت وجود شناختی و معرفت شناختی مقوله اضافه در فلسفه اسلامی
نویسنده:
مریم میرباقری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقوله‌ی اضافه در فلسفه‌ی اسلامی از دو حیث وجود شناختی و معرفت شناختی محل بحث و مناقشات فراوان بوده است.اما از حیث اول؛ هرگونه موضعگیری در باب نحوه‌ی تحقق اضافه منوط به سه نوع بررسی است:اول روشن شدن تقسیماتی نظیر تقسیم مفهوم به اعتباری و حقیقی یا تقسیم به ذهنی و خارجی، تقسیم معقول به اول و ثانی و تقسیم محمول به بالضمیمه و خارج محمول،دوم بررسی معنای مضاف (صرف نظر از مقوله بودن آن)؛ که در این بخش قرابت معنایی میان وجود رابط و مقوله اضافه سبب پیدایش آراء مختلف در باب اتحاد یا تغایر این مفاهیم شده است؛ و هر رأی لوازم فلسفی خاص خود را دارد.سوم بررسی اضافه به مثابه یک مقوله؛ از آنجا که احکام مقوله بر اقسام آن از جمله اضافه حمل می‌شود، لذا چنانچه مقولات، اقسام ماهیت و معقول اول قلمداد شوند مقوله دانستن اضافه خالی از دشواری نخواهد بود.و از حیث دوم؛ در طول تاریخ فلسفه‌ی اسلامی دست کم دو تبیین از معرفت بر محور اضافه‌ی ذات طرفین شکل گرفته است: نظریه‌ی فخر رازی و نظریه‌ی سهروردی؛ که در اولی اضافه رکن اساسی تبیین معرفت است و در دومی یکی از ارکان و نه حتی مهمترین رکن.در هر دو نظریه علم اضافه‌ای است میان عالم و معلوم.فخر رازی بر خلاف تلقی مشهور، اولاً علم را به کیف مع الاضافه تفسیر می‌کند و نه اضافه‌ی محضه، و ثانیاً منکر وجود ذهنی نیست و صورت حاصله در نفس را مضافٌ الیه علم می‌داند و ثالثاً تبیین وی برخلاف نظریه‌ی وجود ذهنی، در حوزه‌ی علم حضوری نیز جاری است. بر این اساس اکثر اشکالاتی که بر آن طرح شده است، وارد نخواهد بود، لذا تنها اشکالی که از سوی برخی قائلین وجود ذهنی می‌توان بر آن ایراد کرد انکار اتحاد عاقل و معقول است.سهروردی نیز برخلاف تلقی مشهور، اولاً از اضافه‌ی اشراقی، اضافه‌ی علّی طرف ساز را اراده ننموده است و ثانیاً تقسیم علم به حصولی و حضوری را با همین تعابیر برای اولین بار مطرح می‌نماید.
نیاز بشر به دین
نویسنده:
حیدر محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقدمه: درباره کلیات موضوع و سوالات تحقیق و ضرورت و پیشینه تحقیق است. فصل اول: دربردارنده سه مطلب مهم است: یک تعریف دین از نگاه قرآن و روایت معصومین (ع) و دانشمندان اسلامی و غربی می باشد. مطلب دوم، درباره انسان است یعنی انسان کیست و چیست؟ آیا انسان موجود تک بعدی است؟ یا چند بعدی است. نظریه اومانیسمها را آوردیم ودیدگاه اسلام را درباره تعریف انسان متذکر شدیم. مطلب سوم:نیازهای اساسی انسان را بررسی کردیم از نگاه روانشناسان و اندیشمندان دینی. فصل دوم: دلیل نیازمندی انسان به دین از روی کرد درون دینی و برون دینی بررسی کردیم. مثلا برون دینی دیدگاه متکلمین فیلسوفان اسلامی و روانشناسان را آوردیم. و ادله درون دین به دلایل از قرآن و روایت معصومین استدلال کردیم. فصل سوم: قلمرو دین را از دیدگاه اندیشمندان اسلامی مورد ارزیابی قرار دادیم. فصل چهارم: نتیجه گیری از مطالب گذشته و بیان نظریه مختار را آوردیم.
بررسی و مقایسه دیدگاه‌های تربیتی ایمانوئل کانت و مرتضی مطهری
نویسنده:
زهرا موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
به منظور بررسی تفاوت های فلسفه تربیتی ایمانوئل کانت و استاد مطهری ، پژوهشی به روش توصیفی تحلیلی در آثار و کتب تعلیم و تربیتی این دو فیلسوف انجام شد. برای گردآوری داده ها، فیش تحقیق الکترونیکی استفاده گردید. داده ها به روش تحلیلی و در دو سطح نقد بیرونی و درونی اسناد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که: بین اصول نظرات کانت و مطهری تفاوت وجود دارد. همچنین در پاسخ به سوالات پژوهش می توان گفت: کانت با استفاده از کاربرد علوم مختلف، به دنبال هدف معرفی انسانی عقلانی با محور ارزشی تجربه است. مطهری نیز در فلسفه تعلیم و تربیت خود به دنبال هدف معرفی انسان اسلامی با تفکرات نامحدود و عکس العمل های بی نهایت در مقابل مشکلات و پدیده های گوناگون است.
مقایسه دیدگاه استاد مطهری و پلنتینگا در باب منشأ اعتقاد به خدا
نویسنده:
سیده‌ منصوره کاظمینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، میحث منشأ اعتقاد به خدا است. درباره منشأاعتقاد به خدا دیدگاه های گوناگونی وجود دارد که مهمترین این دیدگاه ها، دیدگاهی است که منشآ اعتقاد به خدا را "فطری" می داند. در این پژوهش تلاش کرده ایم "فطری" بودن منشأ اعتقاد به خدا را از دیدگاه پلنتینگاو استاد مطهری -دو متفکر جهان غرب و اسلام- بررسی نماییم. این دو متفکر هر دو منشأ اعتقاد به خدا را غیربرهانی و "فطری" می دانند؛ با این تفاوت که پلنتینگا از فطری بودن منشأ اعتقاد به خدا، عقلانیت این اعتقاد و استاد مطهری حقانیت آن را نتیجه می گیرند.
بررسی کارکرد‌های اجتماعی دین در اندیشه عالمان شیعی معاصر (امام خمینی (ره) – علامه طباطبایی – استاد مرتضی مطهری – دکتر علی شریعتی)
نویسنده:
مرتضی چنگیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کارکردهای اجتماعی دین از جمله مباحثی است در حوزه جامعه شناسی دین که به بررسی نقش و کارکرد دین در جوامع انسانی می پردازد و دیدگاه های مختلف را در این زمینه مورد نقد و بررسی قرار می دهد. تعلق خاطر اصلی پژوهشگران جامعه شناسی در مورد دین، کارکرد آن است و اصطلاح کارکرد به سهم دین در ابقایجوامع انسانی و ثبات آن راجع است.تحقیق حاضر آراء و اندیشه عالمان شیعی معاصر را در این زمینه مورد بررسی قرار می دهد. امام خمینی، علامه طباطبایی ، استاد مرتضی مطهری و دکتر علی شریعتی، عالمانی هستند که به کارکردهای اجتماعی دین توجه کرده اند و این موضوع را می توان در خلال نوشته ها و سخنان ایشان بررسی نمود.محقق دراین رساله با استفاده از اطلاعات به دست آمده از آثار عالمان شیعی معاصر ، ضمن تحلیل متن با روش مقایسه ای به بیان نکات اشتراک و افتراق آنان در مورد کارکردهایاجتماعی دین می پردازد.در این تحقیق علاوه بر اشاره به اندیشه اجتماعی و مفهوم دین در اندیشه آنان، عنوان شده است که عالمان شیعی معاصر ،کارکردهای اجتماعی مثبتی برای دین قائلند و در مورد آن اشتراک نظر دارند. از نگاه این عالمان می توان کارکردهایی چون ، تقویت انسجام اجتماعی، کنترل اجتماعی، معنابخشی به زندگی، تقویت روحیه ایثار و فداکاری، تعیین قانون و ضمانت اجرایی آن، ایجاد هویت اجتماعی و مسئولیت اجتماعی را برای دین در جامعه قائل شد.
حکمت خداوند از منظر فیلسوفان و متکلمان مسلمان
نویسنده:
جواد حاجی‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هنگامى که مباحث پردامنه در حوزه علم خداوند - علم به ذات و موجودات- نضج مى‏گیرد و با عنایت و فاعلیت و قدرت پروردگار قرین مى‏گردد؛ مفهوم بنیادین حکمتِ خداوند سر برآورده و مجال بحث و بازشناسى مى‏یابد.شناخت سرشت حکمت پروردگار و تبیین آن از سوى فیلسوفان و متکلمان مسلمان در طول تاریخ همواره مورد اهتمام جدى بوده است.در قلمرو شناختِ هویتِ حکمت بارى، تقریباً تمامى فیلسوفان و متکلمان اسلامى، حکمت خدا را با تفاوت‏هایى ذیل علم کلى و احاطى پروردگار برشمرده و براى آن از گزاره‏هاى گوناگونى بهره برده‏اند.فیلسوفان اسلامى از عناصری همانند: خیریّت ذاتى وجود، نظام اسباب و مسبّبات، اندام‏وارى و غایت‏مندى هستى، نظام‏مندىِ وسایطِ نیل به غایات، علم ذاتى و فعلى پروردگار، فاعلیت بالإراده و بالعنایه و بالرضا و بالتجلى واجب الوجود، قاعده امکان اشرف و دیگر گزاره‏هاى پسینى و پیشینى تمسک جسته‏اند؛ و در مقابل، متکلمینِ اسلامى بیشتر حول محور مصالح و مفاسد موجودات، اتقان و استحکام فعل پروردگار و وجود نظم و هماهنگى میان اجزاى مختلف وجود عطف نظر داشته‏اند؛ که البته از نگاه فیلسوفان نیز نگریخته است. اما دشوارترین فراز تبیین حکمت پروردگار، حلّ تناقض نمونِ (پارادوکس) وجودِ شرّ و نقص در پهنه هستى است. متکلمان و فیلسوفان مسلمان، طبق مکتب فلسفى خویش به این مقوله مهم و اساسى -که از مواضع مهم اصطکاک میان آن بخش از فسلفه الحادى غرب و حکمت اسلامى به شمار مى‏رود- پرداخته و این تهدید را مبدل به فرصت ساخته و پاسخ درخور و شایسته‏اى بدان داده‏اند.نوشتار حاضر مى‏کوشد تبیین دقیق متکلمان و فیلسوفان اسلامى از حکمت خداوند را فراخور بضاعت علمى و تحقیقى به دست دهد. ان‏شاءالله‏ تعالى.
بررسی انسان کامل با تأکید بر اندیشه های امام خمینی و دیدگاه های غربی
نویسنده:
عبدالله رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان، در فرهنگ اسلامی نسبت به سایر اجزای عالم از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار است؛ به گونه ای که مقامش والاتر از سایر اجزای عالم، حتی فرشتگان عالم بالا دانسته شده است. به همین دلیل در عرفان اسلامی، بحث از انسان و انسان کامل، پس از بحث از وحدت وجود، به عنوان موضوع اصلی عرفان، در رتبه دوم قرار می گیرد؛ یعنی عمده مباحث عرفان اسلامی، درباره توحید و شئونات آن، و موحد حقیقی و صاحب مقام توحیدی در بین مخلوقات، یعنی انسان است. لذا ضرورت ایجاب می کند که موضوع انسان شناسی از دیدگاه های متفکرانی که درباره انسان و انسان کامل بحث می کنند، مورد بررسی قرار گیرد. از این رو هدف این مقاله این است که دیدگاه های مختلف درباره انسان از بعد غربی و تفاوت آن با نگرش امام خمینی (ره) نسبت به انسان کامل مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله سعی شده است از طریق روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای – اینترنتی به این سوالات پاسخ داده شود. نتایج و دستاورد مقاله اینکه امام انسان را فراتر از مادیات دانسته و به انسان جایگاه فطری که وابسته به ذات ابدی می باشد قرار داده است در حالی که نگاه غربی به انسان اومانیسمی و مستقل و بدون اتصال به خدا قرار داده اند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
عقل مبنای معتزلی؛ عقل قانون‌گذار معتزلی تأملی در نسبت عدالت طبیعی و اراده‌ی تشریعی الهی در مبنای اعتبار هنجار حقوقی
نویسنده:
مهدی شهابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
اصطلاح عدالت طبیعی و قانون طبیعی در نوشته‌های متکلمین و اصولیین اسلامی، سابقه‌ی چندانی ندارد، ولی نمی‌توان این امر را به‌معنای عدم پذیرش اندیشه‌ی عدالت طبیعی در اخلاق و حقوق اسلامی دانست. در نگاه اول، نتیجه‌ی پذیرش عدالت طبیعی ورود نوعی کثرت‌گرایی استقلالی در مبنای اعتبار قاعده‌ی حقوقی و آغاز تقابل عقل و وحی است، اما به‌نظر می‌رسد اندیشه‌ی عدالت طبیعی، با تحلیلی که جریان معتزلی از آن ارائه می‌دهد، ورود نوعی کثرت‌گرایی سلسله‌مراتبی را به نظام حقوقی موجب شده، بستر تعامل اراده‌ی تشریعی و عقل ‌مبنا را فراهم می‌آورد. با این‌حال، باید پذیرفت که این تعاملْ نقش اراده‌ی تشریعی الهی را به تفصیل و تکمیل همان قوانین طبیعی ناشی از عقل مبنا تقلیل می‌دهد؛ نتیجه‌ی چنین رویکردی ارتقاء جایگاه عقل در بین منابع و حتی فراتر از کتاب و سنت، اعلامی بودن کتاب و سنت و ارتقاء جایگاه دکترین و اراده‌ی دولت در ایجاد قاعده‌ی حقوقی است؛ آثاری که می‌تواند زمینه‌ساز گذار از حقوق دینی به حقوق مدرن باشد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 120
بررسی تبيين عقلانی برهان نظم در ديدگاه آيت الله مطهری
نویسنده:
قدرت اله قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شهيد مطهری ديدگاه دقيقی درباره برهان نظم دارد. تأكيد مهمّ او اين است كه تنها با نظر به عليت فاعلی، نمی توان از نظمِ موجود در جهان و حتی عليتِ جاری در آن، به هستی خدا آگاهی يافت، زيرا نظم به معنای واقعی، هم ناشی از علت غايی و هم علت فاعلی است و با صرف تحقق علت فاعلی، نظم تحقق كامل نخواهد يافت. او با بيان مسائل مهمی در اين باره، تلاش می كند تقريری قابل قبول از اين برهان ارائه دهد، تا امكان طرح آن به صورت برهانی علمی و عقلی به وجود آيد. آيت الله جوادی آملی نيز نظريات مناسبی در تكميل برهان نظم دارد. در مقاله حاضر، ابتدا ابعاد ديدگاه مطهری در تبيين عقلانی برهان نظم بيان می شود و سپس با ارائه مواردی از نظريات آيت الله جوادی، تلاش خواهد شد تا به برخی انتقادات وارد بر اين برهان، از اين رويكرد پاسخ داده شود.
صفحات :
از صفحه 45 تا 62
کلمات قصار امام علی(ع) «در نثر اللالی»
نویسنده:
ابوالفضل حافظیان بابلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: بنیاد نهج البلاغه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سروری امام متقیان و امیرالمومنین حضرت علی(ع) در تمام عرصه های فضایل مورد اتفاق همگان است، پیشوایی و یکه تازی او در گسترۀ "کلمه" و "کلام" با نگاهی گذرا به میراث مکتوبی که امرزه با نام او در دسترس ماست، آشکارتر می شود، چرا که سخن علی(ع) به لحاظ لفظ و محتوا در سطح و درجه ای والا قرار دراد، در گفتار او رنگی از علم خدا و بویی از گفتار مصطفی(ص) است.
صفحات :
از صفحه 126 تا 145
  • تعداد رکورد ها : 1708