جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫شخصيت رسول گرامي اسلام( از ابعاد و زواياي گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته است و اين رساله، شخصيت سياسي، اخلاقي و فردي رسول گرامي را از منظر يگانه فرزندش حضرت فاطمه زهرا(، در قالب سخنان و خطبه‌هاي آن حضرت با استناد به کتب فريقين، مورد بررسي قرار داده است. تبيين شخصيت فردي و اجتماعي پيامبر پيش از بعثت و حتي پيش از خلقت، توسط پيامبران پيشين، و همچنين بيان شخصيت اجتماعي او و توجه به ويژگي‌هايي چون حسن خلق، رحمه للعالمين بودن، سخاوت و بخشش از مباحث اين رساله مي باشد. حضرت فاطمه زهرا( ابتدا به بررسي شخصيت معنوي و قدسي پيامبر پرداخته، و عواطف گرم و پدرانه او را ستوده، و عبوديت او را بالاترين کمال معنوي و زمينه رسالت بر شمرده است؛ سپس با بيان شخصيت اجتماعي پيامبر، او را به جهانيان شناسانده است. ايشان اخلاق شخصي و اجتماعي پيامبر را به خوبي توصيف و تبيين نموده است و به ويژگي‌هايي چون خلق قرآني پيامبر(، حريص بودن در هدايت مردم، سخاوت، صداقت، امانت‌داري، مهرباني نسبت به مؤمنين و خشم نسبت به کفار، اشاره کرده است. فاطمه زهرا( با مقايسه جامعه عصر جاهلي با عصر پس از بعثت پيامبر اسلام، به چهار ويژگي عصر جاهلي چون ضعف معنوي، سياسي ـ اجتماعي، مادي، و روحي اشاره نموده است و مي‌فرمايد که اين ضعف‌ها در دوران بعثت رفع گرديد، و صفات رذيله جاي خود را به صفات حسنه داد. انقلاب سياسي پيامبر( از نظر حضرت زهرا( ويژگي‌هاي خاصي داشت که از آن به‌عنوان ايام الله ياد مي‌کند، زيرا با اين انقلاب، اساس جهل و ستم برچيده شد و وابستگي قبيله‌اي با عقد اخوت به وابستگي مذهبي تبديل گرديد.

مدّعاى مقاله‌ی حاضر آن است که گرچه از دیرباز مفاهیم اخلاقی در جوامع غربی مطرح بوده است واندیشمندان آن دیار سخنانی در این باره ارائه کرده‌اند، اما نمی‌توان سخنان آنان را درسطح تعالیم اسلام در این باره ارزیابی نمود. زیرا اخلاق در اندیشه‌ی آنان محوریت نداشته است و علاوه بر آن، برخی از آن اندیشمندان در عرصه‌ی حکومت و سیاست با ارزش‌های اخلاقی سر ستیز داشته‌اند. براى اثبات این سخن، این مؤلفه‏ها مورد بررسى قرار گرفته است: عدالت گسترى، اقامه‌ی قسط وعدل، نفى ظلم و ستم، نفى قدرت‏طلبى و برترى جویى، محبت و مهرورزى به‌عموم مردم (مسلمان و غیرمسلمان)، احترام به‌آراى عمومى(نصیحت و مشورت پذیرى)، رعایت اصول اخلاقى و انسانى در برخورد با دشمنان، پایبندى به‌عهد و پیمان و امانت دانستن قدرت و حکومت. توجه اساسی به‌این مؤلفه‏ها در تعا لیم اسلامی، حکایت از آن دارد که اخلاق، مبنا و پایه‌ی سیاست در اسلام را تشکیل می‌دهد و اصول و مبانى سیاست در خدمت اخلاق و در جهت نشر و گسترش آن قرار گرفته است. از این منظر، تعالیم و اصول اخلاقى، معیار قانونگذاران و مبناى سیاستگذارى و تصمیم‏گیرى‏ حاکمان سیاسى قرار مى‏گیرد.