جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 697
تفسیر فرات کوفی
نویسنده:
مریم قبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
از ویژگی‌های مطالعات و پژوهش‌های دوران معاصر در حوزه علوم اسلامی، بازنگری مواریث کهن، از سده‌های نخستین است. از نتایج این نوع نگاه، زدن مهر تأیید بر ریشه‌دار بودن هویت فکری و اعتقادی شیعه، بازشناسی خلأها و کاستی‌ها برای جبران و تدارک آنها و سرانجام برداشتن گامی بلند در جهت گسترش، عمق بخشیدن و غنی‌سازی این مطالعات در سطوح و لایه‌های مختلف است. از جمله این آثار در گستره علوم قرآنی و حدیثی، تفسیری است متعلق به قرن سوم و سال‌های آغازین قرن چهارم، با عنوان تفسیر فرات کوفی که غالب روایات آن، تأویلی (از نوع تطبیق و جری) است؛ اگرچه شمار اندکی از روایات، حاوی تفسیر باطنی یا ناظر به سبب نزول و یا برخی گزارش‌های تاریخی غیر مرتبط با آیات‌اند. به‌رغم ناشناس بودن و همچنان ناشناس ماندن فرات، به استناد نوع روایاتِ مندرج در کتابش، می‌توان او را یک شیعه زیدی با گرایش عرفانی به شمار آورد. هر چند تفسیر فرات هم بسان اغلب کتاب‌های روایی از آسیب وضع و جعل مصون نمانده است، شمار این نوع روایات چندان فراگیر نیست. البته وجود برخی ضعف‌ها در لابلای روایات کتمان‌ناپذیر است؛ اما این موارد، از اعتبار و ارزش بسیاری دیگر از روایات آن نمی‌کاهد. سخن آخر اینکه چه بسا علت فراگیر نشدن این کتاب، نه وجود برخی ضعف‌ها در آن، بلکه بیشتر به دلیل روایاتی است که مخاطبانی عام نداشته است و به اشاره معصوم علیهم السلام می‌بایست مکتوم و سر به مُهر می‌ماند؛ جز برای اهل سرّ.
صفحات :
از صفحه 127 تا 152
بررسی مسأله اراده خداوند از منظر حکمت متعالیه و مکتب تفکیک
نویسنده:
علی‌‌‌‌‌ارشد ریاحی، زهره نصر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در اندیشه صدرالمتألهین، اراده الاهی، علم او به نظام اصلح و از صفات ذات است. خداوند، علت تامه مخلوقات است و صدور فعل از او، ضروری می‌‌‌‌‌باشد. در مقابل دیدگاه صدرا، به باور اهل تفکیک، اراده الاهی نه به معنای علم، بلکه به معنای قدرت و سلطه بر فعل و ترک است؛ و در نتیجه، از صفات فعل به شمار می‌‌‌‌‌آید. با چنین توصیفی، خداوند، فاعل مختار است و نتیجه قول به علت تامه بودن او، فاعل موجب بودن او است. از جمله اشکالاتی که پیروان مکتب تفکیک بر دیدگاه ملاصدرا وارد کرده‌‌‌‌‌اند، اشکال به معنای اراده و ضروت علی و معلولی میان خداوند و مخلوقات است که منجر به فاعل موجب بودن خداوند می‌‌‌‌‌گردد. در این نوشتار، دیدگاه صدرالمتألهین در تقابل با مکتب تفکیک در باب اراده الاهی، بررسی شده و به اشکالاتی پاسخ داده شده است که پیروان مکتب تفکیک در این باره بر صدرا وارد کرده‌‌‌‌‌اند.
صفحات :
از صفحه 51 تا 70
بررسی تطبیقی تعین اول در عرفان اسلامی و اسم مستأثر در متون شریعت
نویسنده:
اصغر نوروزی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
مباحث عرفان و شریعت از مباحث مهم، ضروری و زنده در مطالعات عرفانی است. دیرینه این مباحث مقایسه‌ای و تطبیقی در دو حوزه عرفان اسلامی و الهیات اسلامی دست‌کم به زمان بروز نحله‌ای عرفانی در قرن دوم هجری می‌رسد. مسئله این نوشتار که از مقوله مباحث عرفان و شریعت است بررسی تطبیقی اسم مستأثر در نصوص شریعت و تعین اول در متون عرفانی است. بحث چینش نظام هستی و نحوه تعین و تنزل و صدور ماسوی‌الله، به‌ویژه در تعینات و تنزلات آغازین آن، را باید در متون شریعت، در مباحث اسماء، جستجو کرد. فرضیه‌ای که در این نوشتار درصدد اثبات آن هستیم این است که اسم مستأثر اولین تعین حق تعالی و حلقه واسطه میان ذات حق تعالی و سایر اسماء اوست. با این هدف، ابتدا به جایگاه اسم مستأثر و مفاد آن در روایات و رابطه آن با ذات حقّ و تعین اول و ثانی می‌پردازیم. با بررسی اسم مستأثر در متون روایی و بررسی تعین اول در متون عرفانی، بر این فرضیه پای می‌فشاریم که اسم مستأثر در روایات همان تعین اول در عرفان است و نیز به این دیدگاه گردن می‌نهیم که اسماء مستأثره در معنای دومی و به اشتراکات لفظی به دسته‌ای از اسماء در تعین ثانی قابل تطبیق است. و البته، نظریه برخی اهل معرفت که اسم مستأثر را عنوان مشیری به مقام ذات می‌دانند ـ ضمن کرنش و احترام به این بزرگان ـ دارای ابهام و خدشه می‌دانیم. علم انسان کامل به اسم مستأثر و مظهر این اسم در هستی، به عنوان دو مبحث کاربردی و شیرین، نکات پایانی این نوشتار خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 171 تا 194
توحید افعالی در نظام فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
علی محمد ساجدی، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقاله حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئله اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیه صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه می‌باشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستی‌بخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریه فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرف‌اندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نقل به عنوان مبانی توحید افعالی، بیان خواهیم کرد که صدرا با دو برهان ارجاع علیت به تشأن و قاعده بسیط الحقیقه به اثبات آرای خود می‌پردازد. همچنین، در این تحقیق که به روش توصیفی-استنباطی صورت پذیرفته، شبهات فکری برآمده از برخی اندیشه­ های کلامی پاسخ درخوری می­ یابد. ثانیاً به دلیل هم­ افق شدن مرز­های حکمت صدرایی با عرفان نظری، صدرا در حل و فصل مسایل توحید از حکمت سینوی پیشی می­ گیرد. ثالثاً لوازم توحید افعالی، همچون نظریه وحدت وجود و ارجاع علیت به تشأن، اراده و علم پیشین الهی، مسئله جبر و اختیار در افعال بشر، در پرتو دو حجت عقل و دین تبیین می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
بررسی الگوی دینداری از منظر قرآن و سنت
نویسنده:
علی نقی فقیهی، محمد خدایاری فرد، باقر غباری بناب، محسن شکوهی یکتا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
هدف از تحقیق حاضر، بررسی مولفه های دینداری با رویکرد درون دینی به آیات قرآن و احادیث معصومین «علیه السلام» و تبیین عناصر اصلی دینداری با دید روان شناختی است. روش پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی است و ضمن مطالعه مفهوم اصلی دین به معنای دیانت و دینداری، سه دسته از متون قرآنی و حدیثی مورد مطالعه قرار می گیرند. این سه دسته عبارتند از: الف) واژگان کلیدی مولفه های دینداری، ب) اوصاف و نشانگان افراد دیندار، ج) دیدگاه ها و رفتارهای منافی با دینداری. در بررسی این سه دسته از متون، مشخص گردید که محورهای اساسی دینداری در سه محور زیر مورد تاکید است: 1- علم و معرفت یقینی و باور قلبی به متعلقات ایمان؛ 2- حب خدا،‌ رسول (ص) و اهل البیت (ع)، ارتباط های عاطفی، پذیرش ولایت و امور وابسته به آن؛ 3- عمل صالح، اطاعت، عبادت و پرهیز از گناه و آلودگی های اخلاقی و معنوی. از این رو مولفه های به دست آمده از این متون، در سه بعد: شناخت ها و باورها، عواطف و عملکردها طبقه بندی شده اند. سپس مولفه های کشف شده از هر دسته از متون در جداول مختلف نشان داده شده اند. در پایان به بحث و نتیجه گیری در مورد این مولفه ها و ذکر محدودیت های پژوهش پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 41 تا 70
ارزیابی تنبیه بدنی کودکان با معیارهای اخلاق اسلامی
نویسنده:
محمد جواد فلاح، سمیه حجازی نسب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
چکیده :
ازجمله مسائل مهم و البته ضروری که می توان در خانواده آن را پی گیری نمود ارزیابی اخلاقی تنبیه بدنی کودکان است. بر اساس معیار های اخلاق اسلامی و در مقایسه با نگرش روانشناسان و دیدگاه های رقیب که همواره از تنبیه تحذیر نموده و آن را امری غیر اخلاقی و مخالف اصول و موازین تربیتی می دانند - هر چند دیدگاه هایی هم با آن موافقند - تنبیه در برخی مواقع نادر و جهت تربیت اخلاقی کودک توصیه و تجویز شده است. البته اصل در نظام تربیتی اسلام تکریم و تشویق است ولی در مواردی که تنبیه براساس شرایط و ضوابط تعریف شده ای کارگشاست از این شیوه تربیتی استفاده می گردد. این روش در نظام اخلاقی اسلام و دیدگاه های رقیب مواجه با چالشها و تعارضاتی است که مبتنی بر اصول، قواعد و معیارهای اخلاق اسلامی قابل توجیه و تبیین است. توجه به اقسام روش های تربیتی، بررسی معنای تنبیه به ویژه در تعالیم اخلاقی، فقهی و حقوقی اسلام، اقسام تنبیه و مقایسه آن با دیگر روشهای تربیتی و نیز تحلیل دیدگاه های رقیب به ویژه روانشناسان در این مسئله، ما را به دیدگاه مذکور مدد می رساند.
صفحات :
از صفحه 205 تا 242
فرهنگ سازی امام سجاد (ع) با زبان دعا
نویسنده:
محمدجواد سلمانپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
هر یک از ائمه اطهار(ع) برحسب شرایط زمان و مقتضای دوران حیات خود رسالت امامت و رهبری خود را پیش بردند و هرگز شرایط زمانه مانع آنان از ایفای نقش پیشبرد اسلام نگردید. برای امام سجاد(ع) شرایط و اوضاعی پدید آمد که بهترین راه، بلکه تنها روش برای ایفای رسالت، برگزیدن زبان و سلاح دعا بود. آن حضرت(ع) با زبان دعا به فرهنگ‌سازی در حوزه تعلیم و تربیت، تبلیغ و ستیز سیاسی پرداخت و فرهنگ دعای شیعی را نهادینه کرد و میراث گرانبهایی را در باب رابطه انسان و خدا برای مسلمین بلکه بشریت به ودیعه نهاد. در این مقاله سعی شده است که تلاش آن حضرت(ع) در فرهنگ سازی با زبان دعا در حوزه‌های دعا، تعلیم و تربیت و تبلیغ و ستیز سیاسی نشان داده شود.
صفحات :
از صفحه 85 تا 106
واکاوی چارچوب و شاخصه‌های اعتماد به نفس در پرتو آموزه‌های قرآنی
نویسنده:
جواد ایروانی، علی عمادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
اعتماد به نفس در پرتو آموزه‌های قرآنی به معنای تکیه بر اراده، عمل، استعدادها و توانمندی‌های خود با توکل بر خدا و استمداد از او و توجه به قابلیت‌های خدادادی و عزت و کرامت انسانی، و استقلال در برابر دیگران با قطع طمع و امید از آنان است. این مفهوم با رذایلی اخلاقی همچون خودستایی، عُجب، کبر و غرور تفاوت مشخصی دارد. فضیلت‌های اخلاقی نیز همچون تواضع و خشوع، از خاستگاه اعتماد به نفسی قوی نشئت می‌گیرد. در آموزه‌های قرآنی، معارف گوناگونی وجود دارد که نتیجه آن‌ها، تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس در افراد است. آنچه در این جستار به بحث نهاده شده است، تعریف و تحدید اعتماد به نفس از نگاه دینی، تبیین مرزهای دقیق آن با پاره‌ای از فضایل و رذایل اخلاقی، آموزه‌های تأییدکننده و عوامل تقویت‌کننده عزت نفس و اعتماد به نفس در قرآن، تبیین مقصود از نفس در بین مراتب و موارد کاربرد این واژه و نیز پاسخ به پاره‌ای از شبهات در این باره است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 50
بهشت و پاداش زنان
نویسنده:
محمود حاجی احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله خطاب‌های قرآن و نگاه مردانه در آیات قرآن از مطالب بحث‌انگیز سال‌های اخیر می‌باشد. در این میان، نحوه نگاه قرآن به بهشت و نعمت‌های آن، یکی از سؤالات پیش‌روی محققین است. این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤال است که آیا تفاوت جنسیت‌ انسان‌ها در دنیا و آخرت، موجب تفاوت پاداش آن‌ها در آخرت می‌شود یا نه؟ گروهی با توجه به ظاهر بعضی از آیات قرآن، به این باور گراییده‌اند که‌ نعمت‌هایی در بهشت به مردان اختصاص خواهد یافت. با بررسی نحوه خطاب‌های‌ قرآن و استفاده از صراحت آیاتی از کلام خداوند و بررسی نعمت‌های مورد ادعا، و استنباط جواب منفی به سؤال بالا و اعلان اشتراک زنان و مردان در تمام‌ نعمت‌های بهشتی، مقاله به‌بار می‌نشیند.
صفحات :
از صفحه 45 تا 64
نقد و بررسی عقاب و کیفر در نظام قضا و قدر
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
این نوشتار به دنبال پاسخ دادن به این پرسش است که آیا عقاب و کیفر الهی با نظام قطعی و حتمی قضا و قدر سازگار است یا نه؟ چگونه ممکن است خدایی که منبع عدل و احسان است بندگان خود را - که مغلوب و مقهور قضا و قدر می باشند - در برابر رفتارشان مؤاخذه و مجازات کند؟ بدون شک چنانچه رفتار آدمی خارج از چارچوب نظام قضا و قدر باشد یا اگر به فرض محال خداوند اهل عدل و احسان نباشد عقاب و کیفر مبنای منطقی و عقلی پیدا می کند. نگارنده با تکیه بر قواعد متقن کلامی و فلسفی مجازات و کیفر گنهکاران را با قضا و قدر و عدل و احسان الهی سازگار می داند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 16
  • تعداد رکورد ها : 697