جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
افرودیسی, اسکندر(Alexander of Aphrodisias، شارح ارسطو, قرن 3 پیش از میلاد
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 14
عنوان :
از دلیل افتراض تا معرّفی و حذف سور وجودی
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: منطق پژوهی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
منطق سینوی
,
اصطلاحنامه منطق
,
منطق اسلامی
,
دلیل افتراض (منطق)
,
منطق قدیم
,
عکس سالبهی کلّیّه (منطق)
,
حذف سور وجودی (منطق)
,
معرّفی سور وجودی (منطق)
کلیدواژههای فرعی :
قیاس خلف (منطق) ,
منطق محمولها ,
ارسطو، ابداع دلیل افتراض در عکس سالب کلی (منطق) ,
تئوفراستوس، طرح اشکال دور بر افتراض (منطق) ,
اسندر افرودیسی، طرح اشکال دور با دو تفسیر از افتراض (منطق) ,
ان سینا، پذیرش تفسیر دو اسکندر (درباب افتراض) (منطق) ,
سهروردی، افتراض چونان قیاس شکل سوم (منطق) ,
فخر رازی، پژواک سخن سهروردی(در باب افتراض) (منطق) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
هدف این مقاله تحریر و تحلیل بخشی از تاریخ دلیل افتراض (بهطور خاصّ) و تاریخ منطق دورهی اسلامی (بهطور عامّ) است. ارسطو دلیل افتراض را در چندین موضع از دستگاه قیاسیاش، از جمله در اثبات عکس سالب کلّی، بهکار میگیرد. مسئلهی مقالهی کنونی همین کاربرد اخیر است. از زمان تئوفراستوس چالشهای فراوانی فراروی این دلیل افتراض نهاده شده است. اسکندر افرودیسی به رفع این چالشها همّت میگمارد و به این منظور دو تفسیر از افتراض یادشده به دست میدهد که، بر پایهی تحلیل ما، دومین تفسیر یک برهان خلف است که در آن از حذف و معرّفی سور وجودی و جابهجایی عاطف استفاده شده است و بنابراین نشان میدهد که این بخش از منطق ارسطو هم به منطق گزارهها و هم به منطق محمولها وابسته است. نیز این تفسیر، دلیل افتراض را بهخاطر استفاده از حدّ شخصی، دلیلی غیرقیاسی میشمارد و آشکار میسازد که اسکندر بهدرستی قیاس ارسطو را منطق حدّهای کلّی میداند. در جهان اسلام، ابنسینا، خونجی، و خواجه نصیر از همین تفسیر پیروی میکنند و حتّی درک روشنتری نسبت به قواعد یادشده از خود نشان میدهند؛ به گونهای که ابنسینا و خواجه نصیر آشکارا از تمایزی سخن میگویند که امروزه میان نام خاصّ و نام فرضی نهاده میشود. سهروردی و فخر رازی، امّا، با اثرپذیری از تفسیر نخست اسکندر، تیزبینی چندانی از خود به نمایش نمیگذارند، نه در فهم منطق ارسطو بهعنوان منطق حدّهای کلّی و نه در فهم آن دسته از قواعد منطق گزارهها و محمولها که در فرآیند افتراض دخیلاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه نفس و بدن از دیدگاه ارسطو و ابنسینا با تأکید بر نفس نباتی و حیوانی
نویسنده:
حسین زمانیها
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس حیوانی
,
نفس نباتی
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
فلسفه یونان
,
فلسفه اسلامی
,
علم نفس
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
فلسفه تطبیقی
کلیدواژههای فرعی :
اصطلاحنامه فلسفه ,
صورت ,
ماده ,
بدن ,
تعریف نفس ,
انتلخیا ,
دوگانه انگاری دکارتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بر اساس تفسیر رایج، تفاوت اصلی ابنسینا با ارسطو بر سر چیستی و حقیقت نفس ناطقۀ انسانی است؛ اما دربارۀ نفس نباتی و حیوانی میان ایندو اختلافنظر آشکاری وجود ندارد؛ چه اینکه هر دو، نفس نباتی و حیوانی را از سنخ صورت منطبع در ماده میدانند. ما در این نوشتار میکوشیم تا با توجه به مبانی متافیزیکی ایشان و تفسیر خاصی که هر یک از این دو فیلسوف از رابطۀ ماده و صورت ارائه میدهند، نشان دهیم، حتی دربارۀ رابطۀ نفس نباتی و حیوانی با بدن نیز میان این دو اختلافنظر آشکاری وجود دارد. ارسطو صورت - و به تبع آن - نفس را نه جوهر به معنای شیء، بلکه اصل یا ساختاری میداند که بر اساس آن ماده به عنوان یک شیء خاص مد نظر است. به همین دلیل در تحلیل ارسطو از حقیقت موجود زنده، با دو جوهر به منزلۀ دو شیء روبهرو نیستیم؛ بلکه موجود زنده جوهر واحدی است که دارای قابلیت یا ظرفیت خاصی است که به واسطۀ آن مبدأ اعمال حیاتی میشود. دقیقاً بر همین اساس است که بسیاری از ارسطوپژوهان معاصر دیدگاه عرضگرایانه دربارۀ نفس را بر دیدگاه جوهرانگارانه ترجیح میدهند؛ درحالیکه در فلسفۀ ابنسینا صورت و مادۀ دو جوهر به معنای دو شیءاند که با هم ترکیب شدهاند. به عبارت دیگر، در فلسفۀ ابنسینا در تحلیل موجود زنده - اعم از نبات، حیوان و انسان - به نوعی دوگانگی میان نفس و بدن میرسیم؛ هرچند این دوگانگی الزاماً به معنای تجرد و مفارقت نفس نباتی و حیوانی از بدن نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ذوالقرنین در میان نور و ظلمت
نویسنده:
محمدیوسف نیری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایران باستان
,
حضرت ذوالقرنین(ع)
,
انسان آرمانی
,
هخامنشیان
,
ایران شناسان
,
کوروش هخامنشی
,
مقام برزخیه کبری
کلیدواژههای فرعی :
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
تاریخ ,
ذوالقرنین در قرآن ,
حکمت اسکندری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
از جمله شخصیتهایی که در قرآن از آنها یاد شده، ذوالقرنین می باشد و بنا به استوارترین نظریه ای که تاکنون درباره او داده شده، با کورش هخامنشی (539-560ق. م) یکی دانسته شده است. اما مفسران قرآن شخصیت های تاریخی دیگری از قبیل: فریدون، جمشید، عبدالله بن ضحاک، هرمس و اسکندر یونانی (پسر فیلیپ) را نیز به جای او نشانده اند. در قرآن از وی به دو صفت مهرورزی و دادگستری یاد شده و در احادیث جنبه های دیگری از شخصیت او آشکار شده است. اما با کمال شگفتی، تمام صفات مذکور از سوی مفسران به اسکندر نسبت داده شده و اسکندر را ذوالقرنین پنداشته اند: که در غالب متون تفسیری و در رساله های فلسفی و اخلاقی و هم در منابع عرفانی اسلامی به وفور آمده است و به تدریج چنان قوام یافته که گاه در مقابل نظرات دیگر مخالفت و مقاومت شده است. اما اطلاعات تاریخ اخیر چنین نظری را محل تردید قرار دده است شخصیت هایی که اسکندر از این راه در طول تاریخ به خود گرفته است عبارتند از: 1- شخصیت سیاسی با مکانت پادشاهی 2- حکیمی بارع که سایه حکمت و اندیشه والای او بر سراسر رساله های حکمت و اخلاق مشهود است و این نفوذ از مباحث عالیه معرفت النفس گرفته تا علم تدبیر منزل و سیاست مدن را در برگرفته است 3- سیمای عرفانی که شواهد فراوانی در شهر عرفانی دارد. به گمان نویسنده این مقاله این اشتباه تاریخ سه دلیل عمده داشته است: 1- شکست ایران از اسکندر 2- اولین کسی که اسکندر را همان ذوالقرنین دانست ابن سینا بود و بنا به بزرگی شخصیتی، اشتباهش نیز بزرگ و لذا تاثیر گذار بود 3- شخصیت اسکندر پسر فیلیپ با اسکندر افرودیسی اختلاط یافته است نظر به این تسامحات، عدم اصالت این داستان پردازی ها روشن می گردد اما در پس این پرده رازی است و حقیقتی و آن اینکه ذوالقرنین در حقیقت مرتبه انسان کامل و یا صاحب مقام «برزخیه کبری» است که این مقاله به بررسی آن ختم می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیرى در مسئله حدوث و قدم زمانى عالم در تاریخ فلسفه
نویسنده:
محمدحسین فاریاب، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث
,
حدوث و قدم
,
02. جهان شناسی Religious cosmology
,
حدوث
,
قدم
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
قدم ذاتی
,
قدم عالم
,
قدم زمانی عالم
,
حدوث زمانی عالم
,
حدوث ذاتی عالم
کلیدواژههای فرعی :
قوه و فعل ,
صقع ربوبی ,
حدوث تجددی اجزای عالم ,
دوام فیض الهی ,
جوهر و عرض ,
حدوث اسمی ,
اکوان ثلاثه ,
حدوث دهری ,
صانع ازلی ,
ابداع ,
احداث ,
تکوین ,
اراده فاعل مختار ,
فرازمانی ,
ماهیت ,
نوع مادی ,
افلاک ,
اعیان ثابته ,
اعتباریت ماهیت ,
وحدت تشکیکی وجود ,
احکام علت فاعلی ,
تسلسل ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
تجلی ,
فیض الهی ,
صنع الهی ,
جواد محض (اسماء فعل) ,
جواد مطلق (اسماء فعل) ,
کلی طبیعی ,
حرکت ,
تعیّنات (عرفان نظری) ,
احدیت(تعین اول) ,
اسم مبدع ,
حقیقت واحدیت((تعین ثانی)، مقابل حقیقت احدیت) ,
حرکت سرمدی ,
تقدم و تأخر ذاتی ,
وجود امکانی ,
حرکت فلکی ,
نظریه افلاطون در حدوث عالم ,
نظریه ارسطو در حدوث عالم ,
نظریه فلوطین در حدوث عالم ,
نظریه برقلس (پروکلس) در حدوث عالم ,
نظریه فارابی در حدوث عالم ,
نظریه ابن سینا در حدوث عالم ,
نظریه کندی در حدوث عالم ,
نظریه شیخ اشراق در حدوث عالم ,
قدیم بودن زمان ,
ابدیت کیهان ,
قدیم بودن فیض الهی ,
قدیم بودن فعل خدا ,
تقدم و تأخر زمانی ,
معلول دائم الوجود ,
افاضه جاعل ,
مسبوقیت بالدهر ,
جواهر ثابت در دهر ,
مرجح ازلی ,
طبیعت ساری در جسم ,
متبدل الذات ,
واحد بالعدد ,
انتزاعی بودن زمان ,
نظریه حکمای معاصر در مورد حدوث عالم ,
ذاتی بودن حدوث زمانی برای جهان ,
جدلی الطرفین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
حدوث و قدم زمانى عالم، به معناى ابتدا داشتن یا ازلى بودن عالم، از مسائلى است که از دیرباز، در میان عالمان مسلمان و غیرمسلمان، موضوع بحث بوده است. در این نوشتار، به بررسى این مسئله در تاریخ فلسفه پرداخته و به این نتیجه رسیده ایم که طرح موضوع «حدوث و قدم زمانىِ عالم» به یونان باستان برمى گردد؛ براهین برخى از فلاسفه آن سامان از جمله برقلس تأثیر بسزایى در رواج نظریه قدم زمانىِ عالم داشته است. طرفداران مکتب هاى مشّاء و اشراق، اغلب به نظریه قدم زمانىِ عالم گرایش داشتند؛ امّا در حکمت متعالیه، نگرشى جدید درباره این مسئله پدید آمد و نظریه حدوث زمانىِ عالم برترى نسبى یافت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشكيك و تشابه وجود نزد ابن سينا و توماس آكوئيناس
نویسنده:
رضا اكبريان، اصغر پوربهرامى، محمد سعيدى مهر، على افضلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
اسکندر
,
فرفوریوس
,
فلسفه الهی
,
فلسفه بوعلی
,
مشابهت
,
وحدت تشکیکی وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
تشابه وجود
,
نظریه تشکیک
کلیدواژههای فرعی :
خلق از عدم ,
اشتراک معنوی وجود ,
نظام هستی ,
موضوع مابعدالطبیعه ,
عرضی ,
اعتباریت ماهیت ,
علیت ,
امر مشکک ,
اصالت وجود ,
برهان صدیقین ,
نظام علت فاعلی ,
ذاتی((اعم از ذات و جزءالذات)، مقابل عرضی) ,
عرضی لازم(مقابل عرضی مفارق) ,
نظریه کثرات متباین ,
تشکیک عرضی ,
متواطی ,
نظریه اشتراک لفظی ,
مشترک لفظی اشتقاقی ,
عروض مقولی ,
تشابه نسبت ,
تشابه تناسب ,
اصل بهره مندی ,
شباهت معلول به علت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
چکیده :
اين مقاله درصدد بررسى اين مسئله است كه چرا در مابعدالطبيعه توماس آكوئيناس، تشكيك در مفهوم وجود به رغم قول او در باب تشابه وجود تصويرپذير نيست؟ توماس، علاوه بر ارسطو از ابن سينا نيز در بسيارى از مواضع تبعيت كرده است. ارسطو «موجود» را غير از مشترك معنوى و مشترك لفظى مى داند. ابن سينا، مشترك معنوى را بر دو قسم متواطى و مشكك مى داند و كاربرد سوم لفظ نزد ارسطو را در مشترك معنوى مشكك قرار مى دهد و چون قايل به مسانخت ميان علت و معلول است، از تشكيك در مفهوم وجود دفاع مى كند. توماس اگرچه سخنى از «تشابه در وجود» نمى گويد، اما قسم سومى در كنار مشترك معنوى و لفظى به نام لفظ متشابه را مطرح مى كند. اگرچه تحليل هاى زبان شناختى مؤيد مترادف بودن الفاظ تشابه در فلسفه توماس و تشكيك نزد ابن سيناست، تحليل هاى مابعدالطبيعى توماس شناسان جديد از تشابه بر اساس تناسب متفاوت با تشكيك مفهوم وجود است. تحليل آنها از تشابه بر اساس نسبت نزديك به تشكيك مفهوم وجود ابن سيناست؛ اما چون توماس قايل به مسانخت ميان خالق و مخلوق نيست، نمى توان اين تحليل توماس شناسان را نيز تفسيرى صحيح از قول توماس درباره تشابه دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه منطق گزارهای نزد فارابی و ابنسینا
نویسنده:
امین شاهوردی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
منطق جدید
,
منطق گزاره ها
,
اصل جانشینی
,
ابن سینا
,
اصطلاحنامه منطق
,
معیار گزاره ای بودن
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
گزاره مرکب ,
قضایا ,
قضیه شرطیه ,
جدل ,
رابطه شرطیه ,
منطق رواقی ,
قیاس استثنایی (مقابل قیاس اقترانی) ,
قیاس از وضع ,
گزاره ای بودن ,
کریم الله ,
محتوای گزاره ای ,
اصل فرگه ,
رویکرد بنیادی ,
ادات گزاره ای ,
صورت گزاره ای ,
جانشینی گزاره ای ,
قیاس وضعی ,
استدلال شرطی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
در بخش نخست این مقاله، مفهوم «گزارهای بودن» استدلالهای منطقی مورد بررسی قرار میگیرد و با پذیرش معیار ارائهشده از سوی کریستوفر مارتین، «گزارهای بودن» استدلالهای منطقی، بر اساس اصل جانشینی در گزارههای مرکب توضیح داده میشود. در بخش دوم، دیدگاه کامران کریم الله در خصوص «ناگزارهای بودن» مبحث شرطیات فارابی و «گزارهای بودن» شرطیات ابنسینا به داوری گذاشته میشود و «ناگزارهای بودن» آموزههای منطقی فارابی، نه تنها در بافت جدلی که خارج از آن نیز مورد تأیید قرار میگیرد و پارهای ملاحظات دیگر نیز در این زمینه اضافه میشود. در ادامۀ همین بخش، نشان داده میشود که دیدگاه ابنسینا در خصوص گزارهها و استدلالهای شرطی، با آنکه معیار گزارهای بودن را برآورده میکند، اما همچنان اختلافاتی با «منطق گزارهای» جدید دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی جایگاه عقل فعال در نظام فلسفی ارسطو (با تکیه بر تفسیر اسکندر افرودیسی) و ابن سینا
نویسنده:
محمدرضا توکلی بنیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس ناطقه
,
اسکندر افرودیسی
,
ارسطو
,
فناناپذیری
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ارسطو در نظریه شناخت خود قائل به دو نوع عقل شد؛ یکی عقل منفعل و دیگری عقل فعال. مفسران ارسطو درباره جایگاه عقل فعال نظریات متفاوتی ارائه کردند؛ عدهای همچون اسکندر افرودیسی و پس از او فیلسوفان اسلامی عقل فعال را بیرون نفس قرار دادند. اسکندر افرودیسی آن را با خدا یکی دانست و فیلسوفان اسلامی آن را در سلسله عقول و بهعنوان عقل دهم بهحساب آوردند. عدهای دیگر همچون یوحنای نحوی آن را درون نفس تفسیر کردند. هر گروه با استناد به بخشی از متون ارسطو و صفاتی که او به این دو نوع عقل نسبت میدهند به چنین تفاسیری دست زدهاند. در مورد فیلسوفان اسلامی که در این رأی متأثر از اسکندر افرودیسی بودهاند نیز همین نظر صادق است. علاوه بر این، تفکر آنها در فضای دینی تأثیری دوچندان در طرح این نظر داشته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تعریف و غایت دانش منطق از نظر منطقدانان مسلمان
نویسنده:
سیدمحمود یوسف ثانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منطق دانان مسلمان
,
نحو
,
صورت
,
ماده
,
اصطلاحنامه منطق
,
تعریف(اصطلاح وابسته)
,
استدلال((اصطلاح وابسته)، قسیم تحلیل خارجی و تحلیل ذهنی و خارجی)
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
قوه ناطقه ,
رواقیون ,
اصطلاحنامه فلسفه ,
غایت منطق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نویسنده در این مقاله کوشیده است با توجه به تعاریفی که منطقدانان مسلمان از دانش منطق به عمل آورده اند، ضمن طبقه بندی آنها در دو گروه تعاریف نفسی و تعاریف قیاسی و همچنین با عنایت به غایاتی که آنان برای علم منطق برشمرده اند و تفکیک آنها به غایات معطوف به صورت و ماده و غایات معطوف به صرف صورت، از گفتار آنان چنین استنتاج کند که منطق بنا به تعریف و غایت خود، اولا و بالذات ناظر به صورت اندیشه است نه ماده آن و دو بخش تصور و تصدیق منطق نیز اساسا، مربوط به مقام استدلال است نه مقام تعریف و مباحث مربوط به ماده استدلال و همچنین مباحث مربوط به تعریف را باید در علوم خاص دیگر پی گیری نمود. در این مقاله همچنین از مسایل دیگری همچون رابطه منطق و نحو و دلایل بی نیازی برخی علوم از منطق سخن به میان آمده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 111 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درون نگری، گواهی، و حافظه در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منابع معرفت
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم نفس
,
دکارت
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت
,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته)
,
معرفتشناسی دکارت
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فاعل شناسا ,
گواهی (معرفت شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
صور ادراکی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
معرفت حافظه ای ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
وهم(معرفت شناسی) ,
اعتبار ادراک واضح و متمایز ,
ارزش معرفت شناختی درون نگری ,
گواهی لفظی ,
گواهی کتبی ,
ارزش معرفت شناختی گواهی ,
دروننگری (معرفتشناسی/روانشناسی) ,
نقش معرفت شناختی حافظه (معرفت شناسی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
یکی از مباحث مهم در معرفت شناسی معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت شناسان پنج منبع معرفت را بر می شمرند: ادراک حسی، عقل، درون نگری، گواهی، و حافظه. نویسندگان در این مقاله سه منبع معرفت، یعنی درون نگری، گواهی، و حافظه را با محوریت آرای صدرا و دکارت به صورت مقایسه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار داده اند. دکارت و صدرا درون نگری، گواهی، و حافظه را از جمله منابع معرفت می دانند و معتقدند انسان از این راه ها می تواند معرفت کسب کند. آنها معلومات حاصل از درون نگری را یقینی تلقی می کنند. همچنین هر دو از گواهی به منزله انتقال دهنده، و از حافظه به مثابه نگه دارنده معرفت یاد می کنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل در فلسفه ارسطو به روایت اسکندر و فارابی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
علم نفس
,
فارابی
,
ارسطو
,
اسکندر
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه مشاء
,
عقل ( جوهر )
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
معقول بالفعل ,
اتصال عقل نبی به عقل فعال ,
ادراک انسان ,
جبرئیل(ع) ,
علت اولی ,
وجود بالفعل و بالقوه ,
فلسفه یونان ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
وحدت قوای نفس ,
سعادت اخروی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
عقل بالفعل ,
عقل الهی ,
فنا ,
بدیهیات اولیه ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
قوای انسانی ,
معقول بالقوه ,
سلوک عقلی ,
صور قوه محض ,
علت تعقل ,
رساله عقل فارابی ,
عقول ششگانه ,
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
عقل از مسائل بنیادی در فلسفه مشاء است. رویکرد فارابی به عنوان حکیم مسلمان ایرانی با اندیشه شرقی، و اسکندر افرودیسی به عنوان حکیم یونانی و غربی، به آن نیز از مسائل مهمی است که می تواند از وجوه تمایز و افتراق فلسفه مشائی ارسطویی و حکمت اسلامی محسوب شود. این پژوهش بر طبق سنت روش شناسی مطالعات تطبیقی به تحلیل و تطبیق رساله عقل این دو حکیم می پردازد. بر اساس نظر اسکندر، عقل (در رساله نفس ارسطو) سه نوع است: عقل هیولانی، عقل بالملکه، و عقل فعال، که مورد اخیر خالق و مدبر عقل هیولانی است. اما این عقل بر طبق نظر فارابی واجد سه مرتبه است: هیولانی، بالفعل، و مستفاد. عقل فعال که نورش را بر جمیع افاضه می کند، عقل فلکی و مفارق است. به نظر می رسد که این تقسیم نخستین بار توسط فارابی ارائه شده است. از سویی دیگر فارابی با توجه به معتقدات اسلامی و تمایلات عرفانی، عقل فعال را با جبرئیل و اتصال به عقل فعال را با نبوت منطبق ساخته و سعی در تحصیل این اتصال را سلوک خاص عقلی و عرفانی دانسته و دوام این اتصال را بعد از فنای بدن با سعادت اخروی مترادف شمرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 14
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید