مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
ایمان و عقل جهان دیگر(فلسفه دین) دین و اخلاق(فلسفه دین) زبان دین (فلسفه دین) صورت دینی زندگی علم و دین (فلسفه دین) کثرت گرایی دینی(فلسفه دین) معرفت دینی مفهوم خداوند
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2296
ذاتی و عرضی در دین
نویسنده:
ابوالفضل ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
يكی از پرسش های بنيادين درباره آموزه های دين، طبقه بندی آنهاست. محـور بحـث ايـن نوشتار تقسيم به ذاتی و عرضی است كه توسط برخی نويسندگان بيان شده اسـت. در ايـن ديدگاه معنای مورد نظراز اين دو واژه متفاوت از ساير واژه های مشـابه آن اسـت. در ايـن رويكرد، تعاليم عرضی نود و نه درصد احكام را دربرمی گيرد واينها اسلام حقيقی نيسـتند، لذا ما ملزم به عمل به آنها نيستيم. در ديدگاه مذكور دو دليل عمده بر عرضی دانستن بيشتر احكام اسلامی اين است كه اينها مصداق شـرطيات كاذبـة المقـدم هسـتند يـا در پاسـخ بـه پرسش از شارع طرح شده اند. در ارزيابی اين ادله می توان گفـت هـيچ يـك از آنهـا تمـام نيستند. شرطيات كاذبةالمقدم مبتلا به مشـكلاتی از جملـه مغالطـه خلـط انگيـزه وانگيختـه است. استدلال دوم نيز دارای مشكلاتی است كه از جمله آنها مغالطه تعمـيم حكـم مـورد استثنا به كل موارد است. در مقاله حاضر شيوه گـرداوری اطلاعـات، كتابخانـه ای و روش پردازش آنها تحليلی انتقادی است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 116
قلمرو دین و ضوابط علوم دینی
نویسنده:
سعید ضیائی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار درباره یکی از زاوایای مسئله قلمرو و دین بحث می‌کند و آن، دین یا غیر دینی بودن ضوابط فهم دین و علوم دین است. اجمالاً دو دیدگاه در این زمینه وجود دارد؛ دیدگاهی که ضوابط فهم دین را هم در قلمرو دین می‌داند و دیدگاهی که ضوابط فهم دین را علی الاصول در قلمرو دین نمی‌داند. در این نوشتار این دو دیدگاه به همراه ادله شان بررسی شده است و در پایان نمونه‌ای از تاثیر گذاری این دو دیدگاه بر مباحث دین شناختی مطرح گردیده است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 94
بازخوانی نظریه ایمان به مثابه اراده معطوف به باور از ویلیام جیمز
نویسنده:
مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
در باب توجیه و تبیین ایمان نظریه‌های بسیاری مطرح شده که از جمله آنها، نظریه ویلیام جیمز با عنوان اراده معطوف به باور است. در این جستار با اشاره‌ای به مفاد اصلی دیدگاه جیمز به بازخوانی نظریه بر اساس موارد مورد تایید و نقدهای گفته شده پرداخته‌ایم. محورهای اصلی مقاله عبارتند از: دخالت ابعاد عاطفی – هیجانی در شناخت و ایمان، مجموعه دلبستگی‌های آدمی به عنوان ملاک داوری، حق ایمان یا ایمان حقیقی، توسل به اوهام، نسبی‌گرایی و نگاه‌ دنیاگرایانه در تحلیل جیمز. در مجموع با صرف نظر از مبنای پراگماتیستی جیمز، دیدگاه وی در تفسیر و توجیه ایمان قابل دفاع دانسته شده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 26
 پرسش از نسبت اخلاق و دین در اندیشه هایدگر
نویسنده:
عباس یزدانی , مهدی پاک نهاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن فلسفه دین ایران,
چکیده :
مسئله پژوهش حاضر، پی گیری موضع هایدگر در قبال نسبت دین و اخلاق است. هایدگر در مواضع گوناگون، و البته نه چندان منسجم و نظام مند، در باب اخلاق و دین، به معنای مرسوم و شناخته شده آن سخن گفته است و در اغلب موارد نیز آن ها را مورد نقد قرار داده است. در این تحقیق تلاش شده است مسئله هایدگر با دین و اخلاق و مواضع او در مورد نسبت میان آن ها مورد بررسی قرار گیرد. همچنین تلاش شده است ضمن طرح انتقادات هایدگر به الهیات مرسوم و سنتی، موضع متأخر وی که در آن بر رویداد حاصل از سکوت منتظرانه و شاعرانه برای ظهور مجدد امر قدسی تأکید می شود، و نیز ارتباط این بحث با شکلی از اخلاق فرد محور، که بر فردیت محوری و اصالت عمل و انتخاب مسئولانه و آرمان خواهانه بر اساس ندای وجدان، تأکید دارد، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. یافته های تحقیق حاضر نشان داد که هایدگر دین و اخلاق را در یک بستر بزرگ تر (سنت متافیزیکی) قرار می دهد و آن دو را به منزله پیامدهای موجوداندیشی متافیزیک غربی رد می کند. تلقی هایدگر از دین، در بستر نقد او از الهیات ارسطویی - مسیحی (انتو-تئولوژی؛ onto-theologie) قابل بررسی است و نقد او بر مبانی دینی - الاهیاتی نیز، اغلب معطوف به فهم و دریافت ادیان (مشخصاً مسیحیت) از خدا به مثابه «موجود برتر» است، که این نیز ریشه در تسلط مفهوم «علت العلل» ارسطو بر تاریخ مسیحی دارد.همچنین در بحث اخلاق نیز این نتایج حاصل شد که اگر منظور از اخلاق، طرح یک «فلسفه نظام مند و ارزش مدار اخلاقی» و ارائه معیاری برای تعیین خیر و شر باشد، هایدگر را به هیچ معنا نمی توان فیلسوف اخلاق دانست، اما چنان چه تعبیر از اخلاق، اتخاذ نوعی موضع عملی در قبال انتخاب های بشری و شیوه ای از رفتار و کنش انسانی مبتنی بر حقیقت و صدق و اصالت باشد، آن گاه هایدگر بی شک، دارای مواضع اخلاقی است که در چهارچوب حیات اصیل دازاین و هستی- به سوی- مرگ او نمود پیدا می کند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 56
فلسفه دين كانت
نویسنده:
لاورنس پاسترناك؛ مترجم: مريم هاشميان
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
تهران - ایران: ققنوس,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
درباره کتاب: ایمانوئل کانت در سراسر دوران فعالیت [فکری]اش، درگیر بسیاری از مسائل عمده‌ای بود که فلسفه معاصر آن‌ها را ذیل عنوان «فلسفه دین» دسته‌بندی می‌کند. این مسائل مشتمل‌اند بر براهین وجود خدا، صفات خدا، بقای نفس، مسئله شر، و ارتباط مبادی اخلاقی با عمل و باور دینی. توجه کانت در نوشته‌های دوره به‌اصطلاح «پیشانقدی»اش، یعنی دوره پیش از انتشار نقد عقل محض در سال ۱۷۸۱، اساسا معطوف به کارکرد و جایگاه نظری مفهوم خدا بود. لذا، در پی آن بود که مفهوم خدا را درون مجموعه‌ای از اصول فلسفی بنیادی قرار دهد که به طور نظام‌مند سامان یافته باشد، اصولی که سامان و ساختار جهان را تبیین می‌کنند. او در بسط فلسفه نقدی‌اش، نقش جدیدی برای اصول فلسفی در فهم سامان و ساختار جهان پیش نهاد. در نتیجه، برنامه نقدی کانت بر تلقی او از جایگاه و نقش مفهوم خدا در درون طرح نظری متافیزیک، تأثیری چشمگیر داشت. علاوه بر این، فلسفه نقدی جایگاهی فراهم کرد که کانت می‌توانست از آن‌جا به وجهی بسیار صریح‌تر از نوشته‌های متقدم خود به سایر ابعاد مهم مفاهیم خدا و دین بپردازد. در این میان، ابعاد اصلی عبارت‌اند از معنا و اهمیت اخلاقی و دینی‌ای که آدمیان به مفهوم خدا نسبت می‌دهند. لذا، با نظر به چنین بالندگی‌هایی در تفکر کانت، این مدخل مباحث اولیه او در باب این موضوعات را درون بافتار فلسفی کلی دوره پیشانقدی‌اش جای می‌دهد و سپس تلقی وی را از این موضوعات در دوره پس از سال ۱۷۸۱ به مؤلفه‌های کلیدی برنامه نقدی او ربط و ارجاع می‌دهد. نیز مسائلی را پررنگ می‌کند که همچنان برای تفحص فلسفی در دین اهمیت دارند. این مسائل عبارت‌اند از کارکرد فلسفی مفهوم خدا، براهین وجود خدا، ارتباط اخلاق و دین (شامل مفاهیم «ایمان اخلاقی» و «شر بنیادی») و نقش دین در پویایی فرهنگ و تاریخ بشری. بخشی تکمیلی با عنوان «تأثیر فلسفه دین کانت» از تأثیر شرح او از دین بر کاوش‌های فلسفی و الهیاتی متعاقب آن بحث می‌کند.
فلسفه دين
عنوان :
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
فلسفه دين: عبارت است از بررسي فيلسوفانه مفاهيم، گفتارها، دعاوي، باورهاي ديني و شواهد و دلايلي كه به سود و زيان آنها طرح مي شود.
با نيم نگاهي به مباحث فلسفه دين مي توان گفت فلسفه دين به دو معنا به كار مي رود، يا داراي دو بخش و دو جنبه است.
1. بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
مبادی دخیل در تکون و تطور معرفت دینی
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
معرفت دينی عبارت است از« محصل سعی موجه بـرای كـشف گـزاره هـا وآمـوزه هـای دينـی» ؛ فلسفه معرفت دينی، نيز« دانشواره فلسفی است كه عهده دار مطالعه فرانگـر عقلانـی احكـام كلـی امهات مسائل معرفت دينی» . تبيين فرآيند و سازِكار تكون و تطور معرفت دينی ، از اهم وظائف فلسفه معرفت دينی است، نظريه « ابتناء » نظريه ای است برای تبيين فرايند و سازكار تكون و تطور معرفت دينی ؛ ( ونيز مبنا سازی برای طراحی «منطق فهم دين» جديد و جامع). خلاصه نظريه عبارت است از « معرفت دينی، برآيند تأثيرـ تعامـل متنـاوب ـ متـداوم مبـادی خمسه دين، به عنوان پيام الهی ». نظريه ابتناء بر چهار اصل به شرح زيرمبتنی است : اصل نخست. فرايندمندی تكون معرفت دينی وبرآيندوارگی معرفت دينی ، اصل دوم. دو گونگی (روا و ناروا بودن) سازكارهای دخيل در فرايند تكون معرفت دينی، و بالتَبع امكان سرگی وناسرگی معرفت دينی، اصل سوم. پياموراگی دين واشتمال آن برمبادی خمسه دخيل در فهم پيام ، اصل چهارم. بر ساختگی كشف و كاربرد صائب و جامع دين، بر كشف و كـاربرد صـائب و جامع مبادی خمسه و پيشگيری از دخالت عوامل ناروا وانحرافگر.
صفحات :
از صفحه 5 تا 36
ابهامات مفهوم شناختی پلورالیسم دینی جان هیک
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
در فاصله سالهای 2002م/1381ش تا/2012 م/1390ش، چندين مباحثه حضوری و مكاتبـه علمی ميان مؤلف اين مقاله و پرفسور جان هيك، رخ داد. اصليترين بخش اين مـذاكرات و مكاتبات انتقادی ده ساله، نقد تفصيلی بر نظريه ی پلوراليسم دينی است كه به درخواست آقای هيك نوشته و برای وی ارسال شده است و جان هيك نيز پاسخ اجمالی آن را نوشته و برای مولف اين مقاله فرستاده است. مقاله ای كه در ذيل می آيد، حاوی بخش نخسـت از مجموعـه نقد محقق بر نظريه جان هيك است كه برای نخستين بار منتشر مـی گـردد؛ مؤلـف بـا طـرح ابهامات مفهوم شناختی در كلمات كليدی ماننـد «پلوراليسـم دينـی»، «نجـات»، «امـر غـايی»، «دين»، «سنت دينی» و...، نظريه ی جان هيك را زير سؤال برده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
ماهیت فلسفه دین و تفاوت آن با علم کلام و فلسفه معرفت دینی
نویسنده:
رمضان علی تبار فیروزجایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
امروزه شاهد گسترش و رونق علوم و دانش های فراوانی هستيم كه در گذشته نه چندان دور، اين علوم به عنوان رشته علمی، وجود نداشته است. برخی از اين دانش ها وارداتی بوده و دارای خاستگاه غربی اند. از جمله اين دانش ها، فلسفه دين است. فلسفه دين، دانشی است نو كه تقريباً بدون كم وكاست و براساس فرهنگ حاكم بر جهان غرب و الهيات مسيحی، وارد جهان اسلام شده است. ورود معيوب و بيمارگونه اين دانش، سبب شده است كه پس از سالها، هنوز هم وقتی تعريفی از فلسفه دين در جهان اسلام ارائه می شود، رونوشتی از ماهيت غربی آن است. بنابراين، در مقاله حاضر سعی شده است تعريف های رايج از فلسفه دين، به ويژه از منظر فيلسوفان می باشد، به نقد بكشد. در ادامه ضمن ارائه تعريف « هست و تحقق » دين ايرانی را كه ناظر به مقام می باشد، تفاوت فلسفه دين با علوم و دانش- « تعريف و بايد » مختار كه ناظر به فلسفه دين در مقام های همگن، نظير علم كلام، فلسفه معرفت دينی و... مقايسه شده است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 120
فلسفه فلسفه دین
نویسنده:
مهدی عبداللهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
فلسفه دين در حال حاضر يكی از پربسامدترين رشته های دین پژوهی در مغرب زمين است. نوشتار حاضر، فلسفه دين را به مثابه موضوع مورد كاوش قرار داده، ابعاد مختلف آن، از جمله تاريخچه پيدايش، تعريف، موضوع، مسائل و ماهيت آن را به بحث می نشيند. با وجود قدمت تأملات فلسفی در حيطه دين، فلسفه دين به معنای خاصش با هگل آغاز می شود. تعريف فلسفه دين به سه جهت، يعنی مشكل بودن تعريف اجزای آن (فلسفه و دين)، تنوع مسائل آن و تنوع تلقی از رابطه فلسفه و دين امری دشوار است. با اين حال، آن را به دوگونه تعريف كرده اند: 1. دفاع فلسفی از دين؛ 2. پژوهش فلسفی درباره آموزه های دينی. در طی اين نوشته، روشن خواهد شد كه فلسفه دين، دانشی درجه اول و در زمره فلسفه های مضاف به امور است كه به تفلسف درباره مفاهيم، مدعيات و اعمال دينی می پردازد. اما اين تفلسف درباره دين، به معنای به كارگيری تفكر عقلانی به معنای سنتی آن درمورد دين نيست، بلكه مكاتب متكثر فلسفی مغرب زمين، آبشخورهای فلسفه دين هستند، و هر فيلسوفی با تعلق خاطر به مكتب فلسفی خاص به بررسی ابعاد دين می پردازد. مسائل مطرح در فلسفه دين همگی از يك دست نيستند، بلكه برخی مسائل ناظر به كليت دين می باشند، برخی موضوعات مشترك ميان اديان خداباور را بررسی می كنند، برخی ديگر نيز آموزه اختصاصی يك دين را به بحث می گذارند.
صفحات :
از صفحه 121 تا 150
  • تعداد رکورد ها : 2296