مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
احکام ( وظایف ) عبادت بالمعنی الاعم قواعد فقهی اسلامی مباحات محرمات مسایل فقهی مستحبات معاملات ( عام ) مکروهات
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 517
بررسی خاستگاه‌های تعارض در احادیث فقهی
نویسنده:
حسنعلی اخلاقی امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حدیث مهم‌ترین منبع در استنباط احکام فقهی نزد اندیشمندان اسلامی است. تعارض بین برخی از احادیث، یکی از دغدغه های اصحاب ائمهو اندیشمندان در طول تاریخ اسلام بوده و گاه باعث ایجاد پرسش در حوزه اعتقادات برخی از افراد گشته است. پژوهش حاضر پس از بیان کلیاتی درباره حدیث، تدوین و حجیت آن، نقش پیامبر و امامان معصوم در تشریع احکام، عصمت آن بزرگواران و تعارض و راه حل رفع آن، به خاستگاه تعارض در احادیث فقهی می‌پردازد.از عوامل تاثیرگذار در تعارض احادیث فقهی، لفظ و معنای حدیث است. زبان عربی با تمام امتیازها، از روش‌های خاصی تبعیت می‌کند که عدم درک آن ویژگی‌ها، و نیز تحول این زبان موجب تعارض برخی روایات شده‌است. عامل دیگر، مرتبط با مبدأ صدور روایات است، معصومان به انگیزه‌های مختلف گاه حکم واقعی را مخفی نگه‌داشته و سخن خویش را در قالب توریه و تقیه مطرح کرده‌اند و گاه رعایت ظرفیت مخاطب، و بیان تدریجی احکام، موجب احساس تعارض برخی روایات شده‌است. تحریف و جعل احادیث و وجود کذابان، ادراج و تقطیع و نیز فراموشی و غفلت راویان از دیگر اسباب ایجاد تعارض است. شرایط زمانی و مکانی صدور حدیث، و تاثیر آن درتغییر موضوعات، ملاکات و متعلقات احکام از نکات مهمی است که در این بحث به آن پرداخته شده‌است. تحقیق حاضر موجب تغییر نگاه فقیه در مقام استنباط نسبت به اخبار متعارض خواهد شد.
مشخصات اثر
بررسی فقهی حقوقی حکم اجرای حدود
نویسنده:
عزت‌اله شاهرخی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از مطالعه منابع کیفری اسلام روشن می شود که هدف اسلام از مجازات مجرم و گنه کار زجر دادن و تعذیب او و یا تنها به خاطر تسلی خاطر اولیاء دم و مجنی علیه نیست بلکه غرض تأدیب و تهذیب اخلاق مجرم وحفظ جامعه از مفاسد وشرور اجتماعی و جلوگیری از سقوط در پرتگاههای رذائل اخلاقی است .در قوانین کیفری اسلام علاوه بر روشهای مسالمت آمیز برخورد با جرائم قاعده ای وجود دارد که هدف از آن این است که حتّی المقدور از مجازات مجرمین خودداری گردد. اینقاعده اسلامی از حدیث معروف نبوی« اِدْرَءُ الْحُدودَ بِالشُّبَهاتِ » استخراج می شود. یکی دیگر از مواردی که از اجرای حدود و مجازات در جامعه اسلامی جلوگیری می کند توبه و بازگشت از گناه توسط مجرم است. البته اگر جرم به طریق شرعی و قانونی به اثبات رسد چاره ای جز اجرای حدود الهی و اعمال مجازات نیست زیرا صیانت جامعه و جلوگیری از فساد و تباهی جامعه ایجاب می کند که مجرم کیفر اعمال خلاف و ناهنجار خود را ببیند تا هم خود اصلاح گردد و هم جامعه انسانی از شرور مفاسد و افتادن در ورطه هلاکت سالم بماند و همان طور که از آیات قرآن کریم و روایات اسلامی استنباط می گردد در ثبوت حدّ شکی نیست و تعطیل و تأخیر در اجرای حدود الهی موجب خشم و غضب خداوند می گردد که آثار آن در شقاوت انسان و نابودی جامعه تأثیر فراوان دارد. نا گفته نماند که در مورد چگونگی اجرای حدود و کیفیت آن بین فقها اختلاف نظر وجود دارد ولی این اختلاف مربوط به اجرای حدود در زمان پیامبر(ص) و امام (ع) نیست زیرا همه فقها متفق القول هستند که حدود در زمان معصومین اجرا می شده و بحثی در لزوم و جواز آن نیست ولی اختلاف بر سر این است که آیا اجرای حدود در عصر غیبت امام (ع) جایز است و کما کان حدود در عصر غیبت نیز باید اجرا شود یا در عصر غیبت اجرای حدود جایز نیست و به جای آن باید از مجازات های دیگر مثل تعزیرات استفاده کرد.
مشخصات اثر
بررسی فقهی ولایت سیاسی زنان
نویسنده:
محمد عترت دوست
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهموضوع مشارکت سیاسی زنان در جامعه اخیراً بیشتر مورد توجه قرار گرفته است؛ بر همین اساس و به علت برخی شبهات فقهی درباره ولایت سیاسی زنان، بررسی فقهی این موضوع مهم به نظر می‌رسد. از این رو در این نوشتار با بررسی آیات و روایات و گفتار مفسران و فقیهان به بررسی امکان و حدود جواز ولایت سیاسی برای زنان پرداخته شده است. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و گردآوری داده‌ها نیز به صورت کتابخانه‌ای بوده است.در نتیجه تحقیق روشن شد که به آیات قرآن در منع ولایت سیاسی زنان نمی‌توان به طور قاطع استناد کرد؛ گرچه –در صورت اثبات- از برخی از آن‌ها بتوان به مثابه موید بهره برد. اما با توجه به برخی از روایات موجود و اجماع علمای فریقین در منع ولایت عام برای زنان، می‌توان حکم به ممنوعیت ولایت سیاسی عام در سطح حاکم امت اسلامی و ولی فقیه برای زنان نمود. اما در سطوح پایین‌تر و در ولایاتی چون ریاست دولت و نمایندگی مجلس و وزارت و مدیریت‌های دیگر نمی‌توان حکمی این‌چنین داد. چرا که این گونه از مدیران و مسئولان سیاسی، در واقع، در مقام کارگزار ولی امر هستند و نه ولیّ مستقل. البته، با توجه به ادله موجود، مرجوحیت هر نوع مدیریت سیاسی برای زنان محرز است.
مشخصات اثر
ارتداد و احکام آن در فقه امامیه
نویسنده:
اسدالله زایری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش با بیان ماهیت ارتداداز نظر لغوی و اصطلاحی و کابردهای آن در قرآن و روایات، مفهوم ارتداد از دیدگاه امامیه روشن شده‌است. در ادامه به بیان جایگاه بحث در تاریخ و پیشینه تاریخی از منظر ادیان الهی و انسانی به راهکارهای مقابله پردخته‌شده‌است. بعد در موجبات ارتداد به عوامل اصلی جرم اشاره کرده است. در بحث انواع ارتداد در فقه امامیه رسیدگی کرده است. در ادامه شرایط تحقق ارتداد ،‌احکام ارتداد، ‌حکم استتابه و توبه در ارتداد فطری را توضیح داده است. در آخرین بحث فلسفه مجازات مرتد وعدم انعطاف پذیری اسلام نسبت به این جرم تبیین شده‌است. به شبهاتی از این باب که اجرای احکام فقهی مرتد، با آزادی انتخاب عقیده در تضاد است، اشاره و تاکید شده است که اجرای احکام مرتد با رعایت همه قیود ظریف آن با آزادی فکر وعقیده منافات ندارد و آزادی فکر را دچار محدودیت نمی سازد و فضای گفتگو را در حوزه اندیشه ضیق نمی کند. در مورد اجرا و اعمال احکام مرتد، تصریح شده است که این حکم مربوط به کسی نیست که اعتقاد در درون دارد و در مقام اظهار آ ن بر نیامده بلکه شامل کسی است که به اظهار و تبلیغ بپردازند ، در واقع قصد سوء و نیت ضربه زدن به رکن جامعه‌اسلامی را داشته باشند و حرکت او نوعی قیام علیه جامعه اسلامی تلقی شود.
مشخصات اثر
بررسی فقهی و حقوقی استعمال مواد مخدر
نویسنده:
حمیدرضا انصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
استعمال مواد مخدر امروزه به عنوان تهدید بزرگی در نظام جامعه در دولتها و ملتها به حساب می آید و سالانه مبالغ هنگفتی در ارتباط با ملامت افراد جامعه و مبارزه با این پدیده شوم هزینه می شود . از آنجا که مهمترین رکن هر حکومت و دولتی از جمله نظام جمهوری اسلامی ایران مردم هستند احکامی که از سوی شارع مقدس برای مکلف وضع شده است تا جایی است که منجر به ضرر جمعی و روحی افراد بشر نشود.نظر به اینکه استعمال هر گونه مواد مخدر به جسم و روح انسان و حیثیت فردی و اجتماعی انسانها ضرر و آسیب می رساند مطابق قاعده لاضرر که از قواعد مسلم فقهی است و همچنین احادیث ، آیات قرآنی (219و195 سوره بقره، 157 اعراف، 90و 91 مائده ) بنا و سیر عقلاء و مذاهب شیعه و اهل تسنن استنباط می شد که حکم فقهی استعمال مواد مخدر حرمت است.ما در این پایان نامهدر صدد این هستیم که ضمن تفسیر ماده 1 قانون مبارزه با مواد مخدر به بررسی و تحلیل مبانی فقهی استعمال مواد مخدر بپردازیم و در این رابطه نیز برای غنای بیشتر پایان نامه ، نظر سنجی از جامعه آماری 460 نفر بر اساس جدول مورگان که از نظر علمی نیز این موضوع را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است تهیه نموده ایم. باشد که همه و همه اینها مرضی درگاه حضرت حق قرار گیرد.
مشخصات اثر
تفکر عقلانی از دیدگاه اهل حدیث و امامیه
نویسنده:
عبدالله محمداف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان نامه سعی کرده ایم، تفکر عقلانی را از دیدگاه دو مذهب اسلامی،‌ اهل حدیث و امامیه، از ابعاد مختلف،‌ در پنج فصل تتبع و تحلیل کنیم. در فصل اول مفاهیم را ترسیم نموده و معنای عقل را از پنج جهت در لغت ، و واژه دینرا در اصطلاح متکلمین معنی کردیم. سپس پیشینه اهل الحدیث و امامیه را از جهت تعریف اصطلاحی و چگونگی پیدایش و باورها و همچنین پیشینه بحث تفکر عقلانی در جهان اسلام را مورد تفحص قرار دادیم. در فصل دو، اهل حدیث را، و در فصل سه، امامیه را مورد تتبع قرار دادیم. در فصل چهارم، اختلافات و اشتراکات این دو مذهب را جداگانه بحث کرده و در فصل پنجم با در نظر گرفتن مطالب مطروحه،‌ نتیجه گرفتیم که: در حقیقت عقل و خرد در عقاید و فقه اهل الحدیث از اهمیت چندانی برخوردار نیست و کارائی لازم را ندارد ولی در فرقه امامیه، با تبعیت کردن از امامان معصوم، عقل را در همه جوانب زندگی،‌ جهان بینی و ایدئولوژی به معنای خاص بکار می گیرند و از آن به عنوان یک حجت باطنی استفاده می کنند.
مشخصات اثر
نشر و کتمان فضائل اهل بیت (ع) از صدر اسلام تا زوال مروانیان
نویسنده:
علی هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله بیان فضایل اهل بیت(ع) از صدر اسلام تاکنون، فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت ‌سر گذارده و با دو جریان متفاوت از جهت نشر و کتمان، مواجه بوده است و این تحقیق به بررسی ابعاد مختلف این موضوع تا دوره زوال مروانیان پرداخته است. مهم‌ترین معرّف فضایل اهل‌بیت(ع)، قرآن کریم است که ویژگی‌هایی مانند عصمت و حاملان علم کتاب را برای ایشان بیان کرده و به صورت مکرر از ایشان تجلیل نموده و بشارت‌های متعددی برای آنان بیان می‌کند. همچنین قرآن کریم دستورِ اطاعت از اهل‌بیت را صادر کرده و از مخالفت با آنان برحذر داشته است. اساساً مواردی مانند ولادت در کعبه، تربیت در دامان وحی و جزء خاندان پیامبر بودن، نشان از تقدیر الهی بسیاری از فضایل برای اهل بیت است. گفتار و رفتار نبوی نیز حاکی از اهتمام پیامبر در نشر فضایل اهل بیت(ع) می‌باشد؛ ایشان با بیان مکرر فضایل، توصیه به محبت، نهی از مخالفت، دستور به اطاعت و همچنین تصریح به رهبری در مواضع متعدد، و از سوی دیگر با احترام ویژه به اهل بیت، ایجاد عقد برادری، و تزویج فاطمه به امام علی، در گفتار و رفتار، تلاش گسترده‌ای در نشر فضایل اهل بیت(ع) داشته است. اما در مقابل، جریان دیگری در جهت کتمان فضایل اهل بیت حرکت نموده است. نشانه‌های آغاز چنین حرکتی از همان ابتدا در قرآن، کلام نبوی و تاریخ کاملاً مورد اشاره قرار گرفته است. در بیان عوامل زمینه‌ساز این جریان می‌توان به کینه از رسول خدا، حسادت، ناآگاهی و دنیاطلبی برخی از مسلمانان اشاره کرد. این افراد با اقدامات سیاسی، نظامی، فرهنگی و اقتصادی، در تمام دوران بعد از وفات رسول خدا و حکومت امویان و مروانیان، علاوه بر فشار بر اهل بیت(ع)، تلاش‌های فراوانی نیز در جهت کتمان فضایل ایشان انجام داده‌اند که آثار ناگواری هم به دنبال داشته است.
مشخصات اثر
کتاب الملة و نصوص أخرى
نویسنده:
محمد بن محمد فارابی؛ محقق: محسن مهدی
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب فهرست
وضعیت نشر :
بیروت: دارالمشرق,
چکیده :
«کتاب الملة و نصوص أخرى» نوشته ابونصر فارابی، در مجموعه آثار سياسى فارابى از جايگاه نظرى ويژه‏ اى برخوردار است. فارابى در اين كتاب با تقسيم علم مدنى به دو بخش‏ فلسفه مدنى و فقه مدنى و ايجاد تناظر تئوريك بين آن دو، در واقع‏ مبنايى نظرى براى ديگر مباحث ‏سياسى خود در آثارى چون آراء «اهل‏ مدينه فاضله‏»، «سياست مدنيه‏»، «فصول مدنى‏» و «احصاء العلوم‏» تدارك ديده است. ملة (دين و آيين) عبارت است از آراء و افعال وضع شده، مقيد به ‏شرايطى كه رئيس اول براى جمع وضع مى‏ كند. و هدف او اين است كه به مدد بهره‏ گيرى مردمان از دين، به غرضى كه در مورد آنها دارد، نائل شود و يا به كمك آنان، به غرض مشخص برسد. و جمع، ممكن است عشيره باشد و ممكن است مدينه (شهر) يا ناحيه باشد و ممكن است امت‏ بزرگ و يا امت هاى‏ بسيار باشد. و رئيس (اول) اگر فاضل باشد و رياستش هم در حقيقت فاضله‏ باشد، همانا در تقدير و ترسيم دين، خواهان آن است كه هم خود و هم‏ همه كسانى كه تحت رياستش هستند به سعادت قصوى كه سعادت حقيقى است، برساند. این کتاب شامل دو بخش است، بخش نخست ملت (دین و آیین) و رابطه آن با فلسفه، رئیس ملت و جانشینانش، و پیشه فقه و پیوندش با فلسفه را معرفی می کند. بخش دوم علم مدنی را به طور عام و علم مدنی را به مثابه بخشی از فلسفه به طور خاص معرفی می کند و گویا فصل پنجم کتاب احصاء العلوم فارابی یعنی درباره علم مدنی، علم فقه و علم کلام را به ذهن خواننده متبادر می سازد. این کتاب به طور کلی ملت و واضع آن، علم مدنی و تحقیق و تفحص درباره آن و تبیین آن را معرفی می کند. یعنی این کتاب ملتی را که باید واضع شریعت برای هر امتی با هر شهری یا در هر زمانی مشروعیت ببخشد، ارائه نمی دهد، بلکه اصولی را که واضع ملت باید بداند و در وضع ملت از این اصول پیروی کند تبیین می سازد.
مشخصات اثر
نیت در قلمرو فقه، اصول کلام و اخلاق
نویسنده:
مرتضی اسدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نیت از نظر لغت به معنای عزم و قصد، انجام عمل و یا رسیدن به چیزی است. در این تحقیق ابتدا به توضیح در مورد مفهوم نیت پرداخته شده است. در توضیح معنای نیت می فرماید : برای صدور هر حرکت و سکون اختیاری سه جهت لازم است : علم، اراده و قدرت. خداوند انسان را به گونه ای آفریده است بعضی امور موافق طبع او و برخی مخالف آن است و نیازمند است به جذب نمودن و بدست آوردن آنچه موافق با اهداف اوست و رفع نمودن آنچه مخالف با اهداف خویش می بیند. در این پژوهش جایگاه نیت در افعال اختیاری مورد برسی قرار گرفته است محقق با بیان مفاهیم و تعاریف علم کلام، اخلاق، فقه و اصول به اهمیت و ضرورت نیت در علم کلام، اخلاق، فقه و اصول می پردازد.
مشخصات اثر
رابطه عرفان و تشیع در سده هفتم
نویسنده:
فاطمه یوسف‎نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان و تشیع دو عنوان دالّ بر حقیقت واحدی هستند که به دلایل گوناگون به ناچار از هم فاصله گرفتند تا اینکه با کم شدن این فاصله به تدریج هر کدام گرایش های ذاتی خود را نسبت به دیگری نشان دادند. یکی از نقاط عطف تاریخی در این خصوص سده هفتم می باشد. پس از تعریف تصوف و عرفان به اختصار سیر نضج گرفتن آن و موقعیت و قلمرو عرفان از دید پیامبر (ص) عنوان شده، سپس به تحولات مربوط به سده هفتم از جمله علمی و استدلالی شدن تصوف،‌ دلایل رواج آن، ‌وجه اشتراک آنها یعنی قبول اصل ولایت به معنای عرفانی آن،‌ پرداخته می شود. دین و مذهب تعریف شده و اعتقادات شیعه بررسی می شود. مبحث امامت و تفاوت شیعه و سنی در نیاز به امام و اعتراض تشیع که در آغاز به دو مسئله حکومت اسلامی و مرجعیت علمی که منحصراً حق اهل بیت (ع) است،‌ مورد ارزیابی قرار می گیرد. در روش های مبارزاتی، تشیع به تصوف نزدیک می شود که در این مورد آئین فتوت مطرح می گردد. دیدگاه های گوناگون درباره عرفان وجود دارد که در ادامه آن نکاتی از گفتار و کردار خود عرفا در ردّ بعضی نقدها ذکر شده است. ایده ها،‌ و عملکردهای عرفا و دانشمندان و تأثیرگذاری آن ها بر ارتباط تشیع و تصوف شرح داده شده است. وجه اشتراک عرفا نداشتن تعصب دینی است که می توان جمع میان گرایش شیعی و سنی را ملاحظه کرد که در این سده از سوی عرفا گامی از تسنن به سوی تشیع برداشته شد. در ارتباط با حوادث سیاسی و اجتماعی که تأثیر مستقیمی بر تصوف و تشیع داشت به سیاست های نزدیکی به تصوف و تشیع و روحانیان از سوی محمد خوارزمشاه و الناصر لدین لله برای مهار قدرت روزافزون آنان، اشاره شده است. هجوم مغول که سبب آشفتگی ها بود،‌گرایش مردم به عرفا و تصوف را که به دو شکل انفعالی و فعال بود را، به وجود آورد. سقوط بغداد و اتهام زدن به رهبران تشیع از مباحث آن روز بوده است. حضور دانشمندان شیعی که تحولی شگرف را به نفع عرفان و تشیع با دوراندیشی و فعالیت خود سبب شدند. در نهایت اسلام آوردن ایلخانان و توجه به تشیع و تصوف که از قبل آن تصوف مجال یافت که چهره شیعی خود را ظاهر کند و متقابلاً فقهای شیعه هم علایق صوفیانه خود را بروز دادند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 517