جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظر به اهمیت بشارات و انذارات در سیره انبیاء که یکی از راهکارهای عمده آنها برای هدایت و ممانعت از گمراهی انسانها بوده است، در این مقاله سعی شده تا با بررسی موارد برجسته بشارات و انذارات در قرآن کریم و مقایسه آن با نمونه های مطرح شده در عهد قدیم، به ویژه کتاب اشعیا که جایگاهی ویژه در این مجموعه دارد، در عین طرح نکات اشتراک و افتراق به زمینه های مشترک موجود در این روش انبیا پرداخته شود. با توجه به شرایط متفاوت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عصر حاضر و نیاز به ترویج معنویت و مباحث اخلاقی و دینی، مسلما طرح مجدد و بازنگری این گونه روشهای برآمده از سنت دینی، می تواند به نحوی کارآمد در حیطه های گوناگون تربیتی و روانشناختی مفید واقع شود.

قرآن کریم معجزه جاویدان پیامبر اکرم حضرت محمد (ص) است که تمامی افراد بشر برای هدایت و به دست آوردن طریق صحیح در زندگی خویش بدان دعوت شده اند و انسانها جهت هدایت حقیقی ناگزیر به چنگ زدن بر این ریسمان الهی هستند. این مقاله درصدد مشخص نمودن منطق قرآن در برابر ادعاهای یهودیان در صدر اسلام است. بنا بر دیدگاه قرآن کریم بعضی از یهودیان ید طولایی در ساختن دروغ و ادعاهای پوچ و واهی دارند که نه عقل بر آن صحه می گذارد و نه نقل. قرآن همواره با ادله و کلام قاطع و مستند، دروغهای آنان را تکذیب نموده است و پاسخ کوبنده ای به آنها داده است و انگیزه های ایشان را در هر موردی که ادعا کرده اند برملا نموده است. در این مقاله به بررسی ادعاهای باطل یهودیان و تکذیب این ادعاهای پوچ و علل ابطال آن توسط قرآن کریم پرداخته می شود؛ زیرا بر اساس اصل جاوید بودن قرآن به عنوان فرمانهای الهی برای کل بشریت تا قیامت، بجاست روشهای گوناگون قرآن در برخورد با یهود مورد مداقه قرار گرفته و از الگوسازی آن، جهت بهبود وضعیت جهان امروز استفاده گردد و لذا در این مقاله کوتاه موارد شاخص در حد امکان مطرح شده است تا از طریق ارزیابی های قرآنی راجع به یهود، دیدگاه مناسبی ایجاد گردد و متناسب با عملکرد مشابه آنان در جهان امروز رویه مناسب بر اساس الگوی قرآنی حاصل گردد؛ امید است که این کوتاه مقاله رهگشا باشد.

آنچه پیش‌رو دارید رساله‌ای در زمینه بررسی قصص انبیاء در قرآن و عهدین است که در دو فصل تنظیم شده است. فراز اول در بیان کلیات قصه از جمله معرفی کتب عهدین، تفاوت قصه در قرآن، عهدین و یادکرد انبیاء و سیر تاریخی و جغرافیایی انبیاء مذکور در قرآن و عهدین، اعتبار و حجت قرآن، تورات و انجیل، شیوه بیان و ویژگیها و اهداف قصه در قرآن می‌باشد. در فراز دوم، قصص بیست و پنج نفر از انبیایی که در قرآن ذکر شده‌اند به ترتیب تاریخی بیان شده و مقایسه‌ای بین آنچه در قرآن و عهدین آمده انجام شده است. در این فصل به ویژگیهای شخصی و شخصیتی و رابطه پیامبران با اقوام خویش و حوادث مهم دورانشان و وجوه اشتراک و اختلاف آنچه در قرآن و عهدین آمده پرداخته شده است.

این پایان نامه با عنوان بررسی مقایسه مضامین ادعیه در قرآن کریم و عهدین کاوشی است درباره دعا در سه دین یهود، مسیحیت و اسلام. در ابتدا به طرح موضوعات کلی چون معانی لغوی و اصطلاحی دعا و نیز معناشناسی آن پرداخته شده و بعد از آن خدای مدعو و بنده نیایشگر از ارکان دعا شمرده شده و برای خداوند صفاتی همچون مالک، قدیر، علیم، سمیع بیان گردیده و بعد از آن به صفات نیایشگر همچون اخلاص، حضور قلب و خوف و رجاء پرداخته شده است و در ادامه الفاظ دعا به عنوان سومین رکن دعا شرح شده و نیز اموری همچون اظهار خشوع، اظهار ضعف، اقرار به حکمت خداوند، اظهار ایمان، تسلیم بودن جزو آداب دعا شمرده شده است و همچنین حاجت های مطرح شده به درگاه خداوند از زبان دو گروه پیامبران و مومنان از قبیل طلب سلامتی و عافیت، طلب رحمت و بخشش، درخواست هدایت، طلب رزق و روزی مطرح شده است و در هر یک از موضوعات ذکر شده، سعی شده است که بین مطالب قرآن کریم و عهدین مقایسه شود .

اهل بیت: به عنوان جامع علوم انبیاء، در پاره ای از روایات خویش به بیان بخش هایی از کتب انبیاء سلف پرداخته و در احتجاجاتشان با اهل کتاب، به کتب آنان استناداتی داشته اند. پژوهش پیش رو به دنبال تشکیل مجموعه ای از منقولات ائمه: از تورات و انجیل و تطبیق آن با عهدین کنونی است. این پژوهشدر گام نخست روشن می کند که تورات و انجیل اصیل، نزد ائمه: موجود بوده و با آنچه نزد اهل کتاب بوده تفاوت داشته است؛ اگر چه در برخی از احتجاجات خویش درباره کتب آنان نیز اظهار نظر کرده اند که از نتایج این استنادات، روشن شدن ابهاماتی از تاریخ انجیل کنونی است. در بخش بعد، میزان قابل توجهی از منقولات ائمه: از تورات، در مجموعه ای گردآمده و براساسروایات، تورات به عنوان کتابی مشتمل بر احکام، اوامر ، نواهی، پندها و عبرت ها معرفی می شود . مصادیق تعالیم تورات در موضوعات اعتقادی، فقهی، اخلاقی، قصص و تعالیم مرتبط با سور قرآن قرارگرفته که آموزه های اعتقادی، بیشترینسهم را در این مجموعه داراست. در گام بعدی مجموعه ی تعالیم انجیل در روایات فراهم آمده وبر مبنای احادیث، انجیلبه عنوان کتابی مشتمل بر مواعظ معرفی می شود. این روایات در دو بخش مواعظ و بشارات جای گرفته است و بیشترین سهم از آنِ مواعظ می باشد. از تطبیق کلیه این منقولات با عهدین کنونی روشن می گردد که اناجیل اربعه و تورات کنونی در زمان ائمه: با همین ساختار اما با جزئیاتی بیشتر، کتب اهل کتاب بوده است وبرخی از مطالب آن توسط ائمه: تأیید شده است و اثری از انجیل برنابا – یکی از اناجیل مورد توجه مسلمانان- در روایات نیست.

چکیده : اسطوره ها روایاتی هستند معمولاً مقدس ، درباره ی خدایان ، موجودات فوق بشری و وقایع شگفت آوری که در زمان های آغازین با کیفیاتی متفاوت از زمان عادی ما رخ داده و به خلق جهان و اداره ی آن انجامیده است یا در دوران های دور دست آینده ، رخ خواهد داد. بدین گونه زمان آغازین و زمان پسین دو عصر اساطیر ویژه اند .اسطوره ها آیینه هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره ها منعکس میکنند و فرهنگ آدمیان را از دور دست ها به زمان ما میآورند و افکار بلند و منطق گسترده‌ی مردمانی ناشناخته ولی اندیشمند، را به زبان نماد در دسترس ما میگذارند. خاورمیانه خاستگاه سه دین بزرگ یهود، مسیحیت واسلام بوده است وهم ازاین رو اساطیروآیین های این منطقه بویژه اساطیر کتاب مقدس (عهد عتیق) تأثیر بی نظیریبر فرهنگ و ادیان بعد از خود داشته است ومطالعه ی آن ها اهمیت بسیاری دارد. بررسی ریشه های تاریخی کتاب مقدس بویژه عهدعتیق وارتباط آنها با اساطیر و آیین های ایران ، بین النهرین،سوریه ، کنعان ، آسیای صغیر ، مصر و به طور کلی خاورمیانه و بررسی تحلیلی وتطبیقی این اسطوره ها و تاثیرآن ها برآیین های رایج این منطقه موضوع این پایان نامه است.روش اجرای این پژوهش روش کتابخانه ی است که ازرهیافت تطبیقی، مردم شناسی و روان شناسی بهره گرفته است.این پژوهش رشد تدریجی باورهای مردم خاورمیانه را در ابعاد خداشناسی، انسان شناسی وکیهان شناسی، مسیرتکامل فکری بشر را ازاسطوره به تاریخ می نمایاند و نشان می دهد که اساطیر و آیین های موجود درکتاب مقدس برگرفته ازدیگر اسطور ه ها و آیین های منطقه ی خاورمیانه است با این تفاوت که معنای جدیدی دراینقالب ها ریخته است.

در بحث قدرت خداوند از دیدگاه قرآن کریم، به این عناوین پرداخته ایم:1- خداوند قادر است به این معنا که هرگاه بخواهد کاری را انجام دهد انجام می دهد و هر گاه نخواهد انجام نمی دهد. این صفت همچون دیگر صفات جمال خداوند، تنها نواقص را از او نفی نمی کند، بلکه معنائی ایجابی در حد کمال را برای او توصیف می نماید. 2- در تعیین قدرت خداوند، گفتیم اولا مالکیت خداوند بر آسمانها و زمین، به خاطر قدرت مطلق اوست. ثانیا از پذیرفتن قدرت مطلق خداوند، توحید در خالقیت نیز ناشی می شود و در غیراین صورت، قدرت مطلق او نقض خواهد شد. سوم آنکه الفاظی که بیانگر صفات خداوند هستند نمی توانند کنه آن صفت و حقیقت آن را بیان کنند. چهارم: اینکه دوام فیض خداوند، که بارها در قرآن کریم، معلق به مشیت او شده است، به دلیل قدرت علی الاطلاق خداوند است. 3- در مبحث عموم قدرت خداوند نیز اشاره شد که: الف) قدرت نیز چون دیگر اسمای حسنای الهی، در انحصار و مختص به اوست و قدرت دیگران تبعی و عرضی می باشد ب) عمومیت قدرت خداوند به حدی است که او بین ما و خودمان فاصله شده است. ج) اول و آخر و ظاهر و باطن بودن خداوند، لازمه قدرت مطلق اوست، پس این چهارم اسم، از فروع اسم قدیرند. د) قدرت خداوند به همه اشیا به طور مساوی تعلق می گیرد و سختی و آسانی و قرب و بعدی برای او وجود ندارد.

مطالعات تطبيقي در حوزه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي اديان از جايگاه ويژه اي برخوردار است، زيرا ضمن اينکه امکان آشنايي بيشتر با وجوه مختلف و بعضاً پنهان ديگر اديان را فراهم مي کند، مسلماً راه را براي گفتگو و مواجهه پيروان اديان هموارتر خواهد کرد. بدين وسيله، تمهيدات لازم جهت شناخت نقاط مشترک در آموزه ها و عقايد ديني اديان فراهم شده و باعث ايجاد اسباب تفاهم و همزيستي مسالمت آميز، و گسترش مراوده بين انديشمندان اديان مي گردد، و تلطيف و تصحيح افکار پيروان اديان نسبت به همديگر و رفع سوء تفاهمات را در پي دارد.يکي از مفاهيم کليدي در حوزه ي اديان، بحث هدفمندي حيات و چگونگي وصول انسان به آن است که هر انسان عاقل و خردمندي را به تفکر و تکاپو وا مي دارد. دستيابي به پاسخ چنين مسائلي است که مسير زندگي انسان را روشن کرده، به آن جهت مي بخشد و کليه ي امور در پرتو آن معنا و مفهوم مي يابد. با توجه به اينکه اديان الهي همواره روشنگر حق و حقيقت بوده و مهمترين مرجع پاسخگويي به چنين سؤالاتي هستند، و با عنايت به ضرورت مطالعات تطبيقي، پژوهش حاضر سعي دارد ضمن واکاوي موضوع حيات و هدفمندي آن در قرآن و عهدين، به بررسي تطبيقي اين موضوع از منظراين کتب آسماني بپردازد و مفترقات و مشترکات اين کتب آسماني را در موضوع مورد نظر استخراج نمايد.نتايج حاصل از بررسي هاي انجام گرفته بيانگر اين است که :- هدفمندي آفرينش در قرآن و عهدين، با غايت و کمال انسان رابطه اي تنگاتنگ دارد. خداوند تمامي هستي را در راستاي کمال انسان و هدفمندي خلقت او آفريد، تا با استفاده و بهره گيري از آن بتواند به هدف والايي که از خلقتش مد نظر بوده، دست يابد. - هدفمندي خلقت انسان در قرآن، رسيدن به مقام خليفه اللهي و مظهريت صفات الهي است. حياتي که قرآن در اين راستا معرفي مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، حيات طيبه است. ايمان و عمل صالح، مشروط به پذيرش ولايت رسول خدا، به عنوان عوامل دستيابي به حيات طيبه، انسان را مقرب درگاه الهي نموده و بدين واسطه مظهر خليفه الله و اسماء و صفات الهي مي گردد.- هدفمندي خلقت انسان در عهد قديم، در شباهت به خداوند است. انسان به واسطه‌ي حيات قدسي که ريشه در قداست خداوند دارد، به هدف آفرينش دست مي‌يابد. ايمان به خداي يگانه و پرستش او، همراه با اطاعت از احکام و دستورات شريعت، از شروط راهيابي به آن است.- هدفمندي آفرينش انسان در عهد جديد، در شباهت آدمي به مسيح يعني مکاشفه‌ي مخصوص خداوند است. حيات جاوداني، حياتي است که انسانها به واسطه‌ي آن عادل شمرده شده ، و با پاک شدن از فساد دروني و بهره گرفتن از روح القدس، از شايستگي خدمت مسيح برخوردار، و به او شبيه مي شوند. حياتي که ابتدا خداوند در قالب وحي و مکاشفه به مصالحه و آشتي با بشر مي پردازد و مسيح، در اين مسير براي نجات انسان جان خود را بر روي صليب فدا مي کند. در مسير راهيابي انسان به هدف آفرينش در عهد جديد، ايمان و بر اساس ديدگاهي ايمان به همراه عمل صالح راهگشاست.