جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 37
بررسی و نقد نظریۀ جنبشِ «احیای اعتزال»
نویسنده:
محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
استاد جوادی در این گفتار ‌می‌کوشد با توجه به مسئلۀ «حسن و قبح عقلی» و بررسی «نقش عقل در استنباط قواعد دینی»، مقدمه‌ای برای بررسی جنبش احیای اعتزال ـ‌که در ایران توسط کسانی مثل دکتر سروش مطرح می‌شود‌ـ پی‌ریزی کند. وی در ابتدا معنای لفظی و مصطلح حسن و قبح عقلی را تشریح می‌کند و سپس مفهوم آن را در فلسفۀ اخلاق از دیدگاه‌های مختلف می‌کاود. او در ادامه با طرح مسئلۀ عقل و شرع و رابطۀ آنها می‌کوشد روشن نماید حدود استقلال عقل درصورت پذیرش مصدریت و مرجعیت آن تا کجاست و اینکه با پذیرش چنین قاعده‌ای با چه چالش‌هایی روبه‌روخواهیم شد.
ارزیابی دیدگاه ابن‌تیمیه در بحث حسن و قبح
نویسنده:
سید ابوالفضل حسینی‌پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حسن و قبح عقلی از موضوعات بحث‌برانگیز در محافل علمی مسلمانان بوده است. معتزله حسن و قبح را عقلی و اشاعره آن را شرعی می‌دانسته‌اند. ابن‌تیمیه، متفکر اصلی سلفیت، کوشیده است هر دو مکتب را نقد، و دیدگاه جدیدی عرضه کند. وی حسن و قبح را عقلی دانسته، اما تأکید کرده است که روش معتزله را در این بحث قبول ندارد، چراکه منجر به تشبیه خدا به بندگان می‌شود. از طرف دیگر، ضمن رد حسن و قبح شرعی، آن را مخالف عقل و نقل می‌داند. هرچند ابن‌تیمیه حسن و قبح را عقلی می‌داند ولی برخی لوازم آن، مانند ذاتی‌بودنش، را نمی‌پذیرد. در مجموع، برخی از دیدگاه‌های ابن‌تیمیه قوت‌هایی دارد و برخی از آنها هم ضعف‌های جدی دارد که در این مقاله بررسی شده است.
عدل الهى
عنوان :
نویسنده:
محمد تقی رکنی لموکی
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حوادث و رويدادھاى ناگوار عصر كنونى كه پیش روى انقلاب اسلامى قد برافراشتهاند- ھمچون تھاجم فرھنگى، براندازى نرم وانقلاب مخملین- موجب نگرانى دلسوزان نظام، از جھت ممانعت از رشد و كمال معرفتى، روانى، اخلاقى، اجتماعى و سیاسى ملت ما شده است. عدم مقابله كارامد در جھت جلوگیرى از اين گونه تحركات دشمن كه پس از جنگ فیزيكى، مھمترين راھبرد در مقابل ملتھاى استقلال طلب از جمله ملت ما مىباشد، تحیر معرفتى و انحراف عقیدتى را به دنبال داشته، عدم باور به آموزهھاى دين و در نھايت از خودبیگانگى را به ارمغان مىآورد. پس اگر از سوى متولیان فرھنگى و انديشهمندان دلسوز اسلامى، چارهاى مناسب براى اين وضعیت انديشه نشود، قطعاً دشمن در اھداف خود موفق خواھد شد. مسلمانان، از جمله اھداف اصلى دشمن براى تخدير فكر و ذھن مسلمانان مىباشد. آنان به خوبى دانستهاند كه اين اصول، حكم ستونھاى « اصول اعتقادى » تزلزل در استوار دين را دارد. از اين رو كوشیدهاند با متزلزل كردن آن و ايجاد شبھات مختلف، توان دفاع عقیدتى را از نیروھاى مدافع انقلاب، نسل جوان و آحاد ملت، سلب نمايند. دقیقاً به ھمین دلیل است كه در فرھنگ اسلامى، تاكید بسیار بر فراگیرى، دانش آموزى و تحلیل صحیح از اصول عقايد و به دنبال آن مستحكم كردن انديشه دينى شده است. رسول خدا (ص) فرمود: واى بر ھر مسلمانى كه در ھرھفته، يك روز را براى شناخت امر دين خود و پرسش از آن قرار ندھد پاسداران انقلاب، اين سربازان جان بركف اسلام و امام زمان (عج) با آموختن و يادگیرى كامل از آموزهھاى دينى به ويژه اصول اعتقادى، ھم خود را از ترفندھاى دشمن مصون دارند و ھم كسانى را كه در معرض آن قرار گرفتهاند، با روشنگرى نجات بخشند. از جمله مباحث مھم اصول عقايد، مسئله عدل الھى است. فھم دقیق از اين مسئله و پاسخ گويى به شبھات پیرامون آن علاوه بر آن كه از نفوذ باورھا و انديشهھاى منحرف دشمن جلوگیرى مىنمايد، فرد مسلمان را در راه كمال انسانى و معرفت بیشتر از حقیقت دينى و در نتیجه عبوديت خالصانهتر در پیشگاه پروردگار، مدد مىرساند. كتاب حاضر، به ھمین منظور تھیه و تدوين گرديده و سعى شده تا مطالب آن متناسب با سطح افكار و نیازھاى فكرى و عقیدتى عزيزان پاسدار باشد
ارزیابی انتقادی استدلال معرفتی و استدلال تعاکس بر حسن و قبح عقلی
نویسنده:
سید علی طالقانی، حسین رفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آنچه ما «استدلال معرفتی» و «استدلال تعاکس» خوانده‌ایم دو استدلال از سه استدلالی‌ست که خواجه نصیرالدین طوسی، فیلسوف‌ ـ متکلم امامی، در کتاب مهم و تأثیرگذار تجرید الاعتقاد، بر حُسن و قبح عقلی اقامه کرده است. نتیجۀ مورد نظر خواجه و مقدمات هر دو استدلال‌ مبهم است و می‌توان تفسیرهای متعددی از آن‌ها ارائه داد. در این مقاله با تفکیک جهات معرفت‌شناختی و هستی‌شناختیِ هریک از استدلال‌ها، روایت‌های محتمل هر استدلال بیان شده و پس از صورت‌بندیِ منطقیِ هر استدلال، مورد ارزیابی قرار گرفته است. به زعم نویسندگان، نتیجۀ بهترین تقریر از استدلال نخست، حُسن و قبحِ عقلیِ معرفت‌شناختی است و نتیجة بهترین تقریر از استدلال دوم، حُسن و قبحِ عقلیِ هستی‌شناختی؛ و البته هیچ‌یک از این دو استدلال نمی‌تواند نظریۀ عدلیه را اثبات یا دیدگاه مخالفان‌شان را ابطال کند.
صفحات :
از صفحه 271 تا 287
پرتو خرد؛ (خلاصه کتاب عقل دکتر بنی هاشمی)
نویسنده:
امیرمسعود جهانبین
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: نبا,
چکیده :
در این کتاب از ساده ترین پایه های وجدانی در شناخت عقل آغاز نموده و به بیان کلیدی ترین مطالب در موضوع عقل اکتفا شده است.
عدل
نویسنده:
ابوالقاسم ديباجي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الثقلین,
چکیده :
کتاب حاضر درباره اصل عدل که جزء اصول اساسی تشیع و یکی از موضوعات بسیار مهم دین مبین اسلام می باشد که در این کتاب مفصلا به آن پرداخته است و موضوعات مهمی از قبیل عدل ، عدل الهی در قرآن ، حسن و قبح عقلی و شرعی ، قضا و قدر ، جبر و اختیار ، امر بین الامرین در این کتاب مطرح شده است.
«ذاتی باب برهان» بودن حسن و قبح افعال: پاسخ به نقدها
نویسنده:
احمدحسين شريفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئله حسن و قبح ذاتي، از مسائل بسيار بحث‌انگيز در تاريخ علوم اسلامي به‌ويژه علم کلام بوده است. مخالفان و موافقان برداشت‌هاي مختلفي از اين ديدگاه داشته‌اند. در يکي از تقريرهاي مشهور اين ديدگاه، منظور از «ذاتي» در اين ترکيب، «ذاتي باب برهان» دانسته شده است. در عين حال،‌ چنين معنايي مورد رد و انکار پاره‌اي از متکلمان و فيلسوفان معاصر قرار گرفته است. اين مقاله، با به‌کارگيري روش توصيفي ديدگاه‌هاي مدافعان و مخالفان را توصيف و سپس با استفاده از روش عقلي و انتقادي به پاسخ نقدهاي مخالفان پرداخته و در پايان به اين نتيجه رسيده که نقدهاي مطرح‌شده يا ناشي از خلط حسن و قبح فعلي و اخلاقي بوده است و يا معلول سوء‌برداشت يا عدم دقت در معناي ذاتي باب برهان بوده و يا به سبب پيش‌فرض‌هاي اثبات‌ناشده‌اي مثل تفکيک ميان مقتضيات عقل عملي و عقل نظري است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 50
ابن سینا فیلسوف عقل - ایمان گرا
نویسنده:
رضا اکبری، اکرم خلیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن سینا فیلسوفی است که در حیطه اسلامی، از آموزه‌های ارسطویی قرائت مجددی‌ ارائه داده است و ازاین‌رو، نه‌تنها شارح ارسطو، بلکه خود فیلسوف بزرگ و برجسته‌ای به شمار می‌رود. تلاش در نشان‌دادن تلائم باورهای دینی با یافته‌های عقلانی‌ از جمله دغدغه‌های ذهنی ابن سینا بوده، هرچند این مسأله در بسیاری از موارد، به‌ صراحت در آثارش ذکر نگردیده است، اما توجه به نوشته‌هایش مؤید این ادعاست. در عین حال در برخی از مباحث فلسفی هم‌چون مسأله نبوت، معاد جسمانی و نیز عرصه‌ اخلاق، شاهد برتر نشاندن آموزه‌های دینی بر یافته‌های عقلی و یا حکم به توقف عقل در برخی از این ساحت‌ها از سوی شیخ هستیم. این امر نشان می‌دهد که ابن سینا،نه یک‌ فیلسوف عقل‌گرای صرف بلکه یک فیلسوف عقل-ایمان‌گراست.
صفحات :
از صفحه 81 تا 93
  • تعداد رکورد ها : 37