جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 30
نام های اهورامزدا در اوستا
نویسنده:
ملیحه شیرخدائی، بخشعلی قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
مفهوم خدا جوهره اصلی و بنیادی ترین مفهوم در بسیاری از متون مقدس از جمله اوستا است. در این گونه متون، صفات و ویژگی های خداوند از طریق اسما و نام هایی بیان شده است که هر یک معرف جنبه ای از وجود خداوندند. در اوستا نیز خداوند با نام های متعددی چون اهورامزدا که معرف بالاترین خرد و یکتایی کامل اوست، و نیز صد و یک نام دیگر خوانده شده است. اهورامزدا در گاهان خداوند خرد است که گیتی و مینو را به وسیله آن می آفریند. بدین سبب جهان هستی که سراسر نیکویی است، فعل او به شمار می آید، اما او بیکرانه و نامحدود، و گیتی کرانه مند و محدود است. اهورامزدا قائم به ذات است و امشاسپندان که جلوه های او هستند، قائم به او می باشند. به این ترتیب، آفرینندگی و فزونی بخشی، اقتضای ذات اهورامزدا به شمار می آید که از طریق سپنته مینیو که خرد مقدس و هستی بخش اوست، به ظهور می رسد. در این پژوهش کوشش بر آن است که با بررسی نام های خداوند در اوستا و تفاسیر آن، صفات و ویژگی های اهورامزدا از دیدگاه دین مزدایی تبیین شود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 95
نسبت دین و سیاست در ادیان ایران باستان (با تکیه بر دوران هخامنشی و ساسانی)
نویسنده:
مهدیه دستمالچیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف اين پژوهش، شناخت و واكاوي نسبت يا رابطه‌ي ميان انديشه‌ي سياسي با انديشه‌ي ديني در اديان ايران باستان، و به ويژه اديان رايج در دوره‌هاي تاريخي هخامنشي و ساساني بوده است. اهميت اين پژوهش در آن جاست كه بدون شناختِ نوع رابطه و نسبت انديشه‌ي سياسي با انديشه‌ي ديني و هم‌چنين ميزان تأثيرات متقابل اين دو مقوله بر هم در طول تاريخ ايران، نمي‌توان عناصر فكري، فرهنگي، اجتماعي و سياسي جامعه‌ي امروز را نقد و تحليل كرد. در اين رساله ابتدا به بررسي پيشينه‌ي انديشه‌ي سياسي در آيين مزدايي پرداخته شده كه نتيجه‌ي آن تصديق به وجود گونه‌اي از انديشه يا فلسفه‌ي سياسي در آيين مزدايي است. سپس كوشش مي‌شود با تكيه بر اسطوره، به عنوان تنها سند از دوران پيش‌تاريخي، و همين‌طور متون ديني، گزارش‌هاي تاريخي، يافته‌هاي باستان‌شناسي و منابع مادّي (سنگ‌نگاره و غيره)، مجموعه‌اي از آموزه‌هاي ديني و عناصر فكري ـ فرهنگي كه به عنوان بستر و پايه‌ي انديشه‌ي سياسي و هم‌چنين تشكيل نظام‌هاي سياسي در ايران دخيل بوده، تدوين شود. مرور متون ديني و شواهد تاريخي در كنار شيوه‌ي تحليلي در ارزيابي و بررسي مفاهيم كليدي، نشان‌دهنده‌ي وابستگي بنيادين انديشه‌ي سياسي و ديني در ايران باستان بوده است. امري كه مهم‌ترين نمود آن را در انديشه‌ي «خاستگاه الهي قدرت» يا «مشروعيت آسماني» شاه يا حاكم مي‌توان ديد.
انگره مئینیو در اوستا و تاثیر آن در متنهای پهلوی (بندهش، زادسپرم، دینکرد 3)
نویسنده:
ساناز جوینده‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نیروی شر در این رساله، در دینهای ایرانی پیش از اسلام مورد بررسی قرار خواهد گرفت.واژه‌ی اهریمن نیز از نظر زبانشناسی در دوره‌های مختلف تحلیل می‌شود. ابتدا در دین نخستین ایرانی، که منظور از آن دین آریاییان مهاجر به نجد ایران است که با دین مردمان بومی آمیخته شده است.از کهن‌ترین کتاب مقدس هندوان یعنی ریگ ودا، برخی قسمت‌های اوستا و کتیبه‌های فارسی باستان استفاده و به این نتیجه رسیده ام که در این دوره ثنویت مذهبی وجود دارد، اما انگره‌مئینیو نیست. این واژه از ابداعات خود زردشت است.در گاهان که سروده‌های خود زردشت است و یسنای هفت‌ها؛ انگره‌مئینیو در برابر همزاد متناقض خودسپنته مئینیو قرار می‌گیرد و هر دو تحت قدرت اهوره‌مزدا قرار دارند. در قسمت‌های متاخر که یشت‌ها و وندیداد مورد نظر است، انگره‌مئینیو در یک نظام مطلق ثنوی در برابر اهوره‌مزدا قرار می‌گیرد و اهوره‌مزدا دیگر قادر مطلق نیست. اهورا و سپنته‌مئینیو یکی می‌شوند، انگره مئینیو مقابل خود اهوره‌مزدا قرار می‌گیرد و ثنویتی مطلق شکل می‌گیرد که در وندیداد به اوج خود می‌رسد.نامها، صفات، ویژگیها، صفت خلقت و مکان و جایگاه این نیروی شر در متنهای مختلف، در گاهان، یشتها، وندیداد و متنهای پهلوی متفاوت هست. و همینطور مسئله‌ی گناه و عاقبت بدی. در متنهای پهلوی اهریمن که گناک مینو نیز نامیده می‌شود، قدرت بیشتری پیدا کرده و دارای آفرینش می‌شود. وارد نبرد با اهوره‌مزدا شده و زمان به دوره‌های سه هزار ساله تقسیم می‌شود. آفرینش اهریمن که دیوان و پریان و موجودات اهریمنی هستند به کمک او خواهند آمد و در مقابل اهوره‌مزدا و ایزدان و یاری دهندگان‌اش قرار خواهند گرفت. زمان کارزار معین می‌شود و سرانجام نیز بدی شکست خورده و اهوره‌مزدا پیروز شده و قادر مطلق خواهد شد. در این میان در برخی باورها نوعی احترام به نیروی شر پدید می‌آید،به منظور رهایی از ویرانگریهای آن. با توجه به تحول اهریمن طی دورانهای زمانی و قدرتی که پیدا می‌کند،کارکردهای متفاوت که گاهی به صورت تلویحی در متنها به آن اشاره شده است؛ این احترام و حتی گاهی پرستش نیروی شر معنا پیدا خواهد کرد.
کمال پذیری انسان؛ نقطه عزیمت در گفتمان ادیان
نویسنده:
محمدکاظم شاکر، فاطمه موسوی حرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
کمال پذیری انسان به مثابه چهارراهی است که راه های اصلی مهم ترین ادیان شرقی و غربی، اعم از الهی و غیر الهی، را به هم پیوند می زند و، بنابراین، می تواند نقطه عزیمت درخوری برای گفت وگوی ادیان واقع شود. در ادیان معروف تعابیر مختلفی از کمال و انسان کامل وجود دارد. در آیین بودا از انسان کامل با نام های «ارهات» و «انسان آزاده»، در اندیشه مردم چین باستان و آیین کنفوسیوس، با نام های «تائو»، «انسان آزاده» و «انسان قدیس» و در زرتشت با نام «انسان آرمانی» تعبیر شده است. اما از منظر اسلام انسان نسبت به سایر اجزای عالم از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار است، به گونه ای که اگر به نهایت کمال خود برسد، از سایر آفریده ها، حتی کروبیان ملأ اعلی و فرشتگان عالم فراتر می رود. زیرا دیگر مخلوقات الهی دارای ظرفیت کمال پذیری محدودی هستند، اما انسان چون می تواند مظهر کل اسماء و صفات الهی شود کمال پذیری او نامحدود است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 71
چه تفاوتی بین توسّل ما شیعیان به ائمه و اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ و توسّل زرتشتیان به نور و آتش می باشد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
توسّل»: موجود گرانمايه‌اي را جهت نيل به مقام قرب الهي بين خود و خدا وسيله قرار دادن است. ابن منظور در لسان العرب مي‌گويد: با فلان موجود به وي متوسّل شد، يعني: به وسيلة احترام و مقام آنچه نظر او را جلب مي‌كند به وي نزديك گرديد[1]. و از نظر شيعه هم توس بیشتر ...
هزاره اندیشی در ادیان ایران باستان و نظریه ادوار نبوت اخوان الصفا
نویسنده:
رضا فرحقیقی، انشاءالله رحمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درک صحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریبا امکان پذیر نخواهد بود. از جمله باورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانی است. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ﻫ.ق. در بصره و بغداد بودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی-نجومی است. نظریه ادوار نبوت از جمله مباحثی است که اخوان بر حسب آن به تبیین دوره های کیهانی و البته تاریخ قدسی پرداخته اند. مشاهده برخی قرابت ها در آرای این دو، ما را بر آن داشت تا پس از بررسی رویکردهای دینی و نجومی در هزاره اندیشی ایرانی (به صورت خاص در دین زردشتی و آیین زروانی) و نظریه ادوار نبوت، به مقایسه و بررسی خط و ربط های آن ها بپردازیم. در این پژوهش با تکیه بر منابع معتبر علمی و تاریخی کوشش بر آن است که ریشه های مشترک این باورها شناسایی و تحلیل شود. از مهم ترین دستاوردهای این پژوهش، می توان به ارائه طرح جدیدی از تطبیق مراتب وجودی ادیان ایران باستان و نفوس فلکی اشاره نمود. در این تحقیق با بررسی کهن الگوهای زمان بی کران و مکان ازلی در ساحت عدم تعین مادی و مینوی، و ساحت مینوی، میان ایزدان و امشاسپندان در ادیان ایران باستان، و عقل کل و نفس کل و نفوس فلکی در قاموس اخوان الصفا تطبیق برقرار شد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
منجی باوری زرتشتی و مساله تاثیر بر فرهنگ اسرائیلی
نویسنده:
اسداله آژیر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
این نوشتار نگاهی اجمالی به مساله تاثیر فرهنگ ایرانی و سنت زرتشتی بر فرهنگ و سنت اسرائیلی با تاکید بر مساله نجات و منجی باوری است. در آغاز راه مطالعات تطبیقی ادیان، دو گرایش افراطی و تفریطی در تاکید بیش از اندازه بر این تاثیر از یک سو و نفی هر نوع تاثیر از دیگر سو شکل گرفتند. به تدریج این دو گرایش گرچه همچنان پیروانی برای خود دارند، به تعادل گراییدند و اکنون اصل مساله تاثیر دین ایرانی بر سنت اسرائیلی مورد انکار نیست. به ویژه موضوع منجی باوری از جمله نقاط مشترک میان آیین زرتشتی و ادیان ابراهیمی است و احتمال تاثیر و تاثر در اینجا توسط دانشمندان بسیاری مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 195 تا 206
فرجام شناسی زردشتی
نویسنده:
مهدی حسن زاده، زهره زهانی زهان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
آنچه تحت عنوان فرجام شناسی زردشتی مطرح می ‌شود، در دو عنوان قابل بررسی است: فرجام روان آدمی پس از مرگ و فرجام نهایی جهان، که هر کدام از آنها به نوبه خود دارای زیرمجموعه ‌های دیگری است؛ چنانکه پس از مرگ، روان انسان باید مراحلی نظیر سدوش، روانه شدن به طرف پل چینود، داوری فردی، و پادافره را از سر بگذراند، مراحلی که تا رستاخیز ادامه خواهد یافت. این در حالی است که فرجام نهایی جهان دربر دارنده ظهور موعودهای زردشتی، رستاخیز، داوری نهایی انسان، و فرشگرد است. آنچه تا رستاخیز واقع می ‌شود تنها با روان آدمی مرتبط است، اما مراحل مربوط به فرجام نهایی اش جسمانی است. در نهایت، با فرشگرد و آفرینش دنیای نوین، بشر همواره با آرامش و سعادت زیست خواهد کرد.
صفحات :
از صفحه 241 تا 262
منجی باوری در گات های زرتشت: همه - سودرسانندگی اشاباوران
نویسنده:
اسداله آژیر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
فهم نظریه نجات و منجی در آیین زرتشتی و به خصوص در گات های زرتشت، از جمله موضوعاتی است که اوستاشناسان و زرتشت شناسان را همچنان به خود مشغول داشته است. فهم رایج آن است که گرچه باور به آمدن رهاننده یا رهانندگان آخرالزمانی بیشتر ساخته و پرداخته دوره های متاخر مربوط به اوستای جدید است، لیکن در خود گات های زرتشت نیز می توان معنای رهانندگی را از مفهوم «سوشیانت» برداشت کرد. این نوشتار بر آن است که حتی اگر برخی بندهای گات ها ناظر به آموزش و انتظار زرتشت نسبت به آمدن چهره ای نجات بخش در آینده باشند، مفهوم سوشیانت صرفا و یا عمدتا معنایی فرجام شناختی ندارد. به همین نسبت، آموزه «فرش» کردن (= نوسازی یا خرم ساختن هستی) در گات های زرتشت معادل فرجام شناسی، که آن نیز به نوبه خود ریشه در گات ها دارد، نیست. بنابر این، همان گونه که آموزه «فرش» کردن گات ها در اوستای جدید به فرجام شناسی تفسیر شد و واژه «فرشکرد» پدید یافت، مفهوم سوشیانت نیز از معنای اولیه ناظر به مزداپرستان سود رساننده و نوسازنده هستی به معنای رهاننده (ها) ی آخرالزمانی تحول پذیرفت، گو اینکه تحول معنایی مزبور به کمک مفاهیم و باورهایی از خود گات ها صورت گرفته باشد. سوشیانت ها، مطابق گات ها، مزداپرستان نمونه ای همچون خود زرتشت هستند که تلاش دارند با همکاری یکدیگر و با اهورا مزدا همیشه به جهان سود برسانند و آن را «فرش» سازند. البته عملیات سودرسانندگی به هستی و نوسازی جهان توسط اشاباوران (= پیروان اشا / راستی) در یک نقطه پایانی با غلبه آنان بر دروندگان (پیروان دروج / دروغ) به اتمام و اکمال می رسد. این آموزه، گرچه می تواند با آموزه فرجام شناسی و حتی باور به آمدن کسی چون زرتشت تلاقی پیدا کند، عین و معادل آن ها نیست. سوشیانت ها سود رسانندگان به هستی هستند و شمار آنان به شمار همه اشوان یا اشاباوران.
صفحات :
از صفحه 145 تا 168
وجه وجودیِ« شرّ» در آثار مانی: تبیین و سنجش
نویسنده:
مژگان خلیلی، حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از گذشته‌ی دور، حل و توجیه مسئله "شرّ"، از زمره پرسش‌های همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه و دیرینه‌ی‌ دراز این مسئله در عرصه دین و نیز ادبیات، نشانه‌ی نقش آن در جهان‌بینی بشر نسبت به ریشه‌های وجودیِ آن ‌است و این خود یکی از دلایل مهمِ توجه ویژه‌ی سنت‌های کلامی- فلسفی به این مسئله به شمار میرود. فیلسوفان و متالهان آگاه بوده‌اند که توجیه "شرّ" در زمینه‌ی باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ، و لذا تلاش آنان همواره مقرون به موفقیت نبوده است. توجیه این مسئله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. در دیدگاه مانی- که برخاسته از برخی سنت‌های کهن دینی و آیینی ایران زمین است- شرّ (یا تاریکی) داخل در سرشت موجودات زمینی و این‌جهانی است. کشف قوانین حاکم بر این هستیِ مرکب از خیر و شرّ و روند رهایی و تطهیر از آن، غایتی است که آیین مذکور مدعی‌ست در پی تحقق آن است. اندیشه‌های مانی در برخی مذاهبِ‌ کهن ایرانی و غیرایرانی، در پهنه‌ی هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیر خود را گذارد. "آگوستینوس" سال‌ها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی قابل ‌قبول از نحوه شکل‌گیری جهان است، زیرا منشا شرّ را به درستی تبیین کرده است. برخی "شرّ" را حاصل نقص و ضعف در اراده دانسته‌اند و برخی دیگر- از جمله در بسیاری از سنت‌های فلسفی و کلامی عالم اسلام- شرّ را نتیجه‌ی فقدان کمال و غیبت خیر می‌دانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مسئله ما در این نوشتار، تبیین وجه وجودی "شرّ" به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شرّ و در عین حال ضدیتِ آشکارِ آن با خیر در پهنه‌ی گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز می‌کند و بنابر ادعا، در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی می‌رسد. اگر صرف‌نظر از مبدایی که مانی برای واقعیت "شرّ" در نظر گرفته، آن‌ را در اثر درآمیختگی با خیر، مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم، نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شرّ هستیم؛ آن‌هم از جنبه وجودی و نه به حیث عدمیِ آن؛ اما در این‌که این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی و فلسفی تاب بیاورد یا خیر، نکته دیگری است که تلاش می‌شود برخی از کاستی‌های نظری آن عرضه گردد.
صفحات :
از صفحه 19 تا 36
  • تعداد رکورد ها : 30