جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 635
علم‌النفس و رابطه‌ی آن با خداشناسی از دیدگاه حکمت متعالیه (ملاصدرا) و مکتب اسماعیلیه (ناصرخسرو)
نویسنده:
فاطمه افضلی شمس‌آباد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از سوالات اساسی بشر از ابتدای آفرینش این بوده است که "من کیستم؟". یافتن پاسخی برای این سوال می تواند راهگشای بسیاری از ابهامات و مشکلات بشری باشد. علم النفس و خودشناسی یکی از توصیه های موکد دین مبین اسلام است و بنابر گفته ی بزرگان دین، معرفت نفس رهنمون معرفت رب است و یکی از راه های خداشناسی به حساب می آید.برای یافتن رابطه ای بین خودشناسی و خداشناسی، باید مسیری را طی نمود. مرحله ی اول در این راه شناخت نفس ناطقه ی انسان، یافتن چگونگی رابطه ی قوای نفس با آن، درک چگونگی رابطه ی نفس با بدن و به طور کلی شناخت ذات، صفات و افعال است. در مرحله ی دوم، شناخت ذات، صفات و افعال باری تعالی در حد وسع و سعه ی وجودی فرد مطرح می شود. مرحله ی آخر که می توان آن را حساس ترین مرحله دانست عبارت است از مقایسه ی نفس ناطقه با حق تعالی. در این بخش با توجه به تشابهاتی که بین نفس و خداوند یافته ایم، و با تاکید بر این نکته که خداوند مثل ندارد ولی مثال دارد، به این نتیجه می رسیم که انسان با شناخت خود می تواند خالق و رب خود را بشناسد و سیر الی الله داشته باشد. در پژوهش حاضر، مراحل رسیدن از خودشناسی به خداشناسی را به صورت تطبیقی، بین حکیم ناصرخسرو و صدرالمتالهین به عنوان نمایندگان مکتب اسماعیلیه و حکمت متعالیه پی می گیریم و مشاهده می کنیم که این دو حکیم نیز بر رابطه بین معرفت نفس و معرفت رب تاکید دارند و خودشناسی را یکی از متقن ترین و نزدیک ترین راه های خداشناسی می دانند
کاربست توحید ربوبی در تربیت انسان از منظر قرآن
نویسنده:
حسین محمدی ، اسحاق حسینی کوهساری ، محمد موسوی­ مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اصلیﺗﺮﻳﻦ ﻫﺪف ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻧﺰول ﻗﺮآن، ﺗﺮﺑﻴﺖ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ و اﺳﺎسیﺗﺮﻳﻦ آﻣﻮزه در اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ «ﺗﻮﺣﻴﺪ رﺑﻮبی» اﺳﺖ. ﻫﺪف اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺮﺑﻴﺖ اﻧﺴﺎن ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺗﻮﺣﻴﺪ رﺑﻮبی در ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ. ﻣﺮﺣﻠه ﻧﺨﺴﺖ، ﺟﻬﺖدهی ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟه «اﺗﺨﺎذ رب» اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺑﺘﻨﺎی ﺑﺮ اﻧﮕﺎره «ﺷﻌﻮر ﻓﻄﺮی اﻧﺴﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻟﻘﻴﺖ» و «ﺑﺮﻗﺮاری ﭘﻴﻮﻧﺪ آن ﺑﺎ رﺑﻮﺑﻴﺖ» ﺻﻮرت میﮔﻴﺮد. ﻣﺮﺣﻠه دوم، ﺷﻜﻞﮔﻴﺮی ﺷﺎﻛﻠه شخصیتی اﻧﺴﺎن ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻋﺒﻮدﻳﺖ اﺳﺖ، ﻛﻪ از رﻫﮕﺬر «اﻧﺪﻳﺸﻪورزی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ راﺑﻄه ﺗﻼزمی رﺑﻮﺑﻴﺖ ﺑﺎ اﻟﻮﻫﻴﺖ» و «اﻋﺘﻼی ﻣﺒﺪأ ﮔﺮایشی اﺗﺨﺎذ رب، ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻠﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ و دﻓﻊ ﻣﻀﺎر ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺣﺐ ﻋﺒﻮدی» ﺗﺤﻘﻖ میﻳﺎﺑﺪ. ﻣﺮﺣﻠه ﺳﻮم، ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻏﺎیی ﺗﺮﺑﻴﺖ، یعنی ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻋﺪم اﺳﺘﻘﻼل ﻋﺎﻟﻢ هستی و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺗﻤﺎمی ﺗﺪاﺑﻴﺮ ﺑﻪ رب اﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از رﻫﮕﺬر ﻗﻮت بخشی ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ رﺑﻮبی ﺣﺎﺻﻞ می ﺷﻮد. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ سعی ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ ﻛﺎرﺑﺴﺖ ﺗﻮﺣﻴﺪ رﺑﻮبی در ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﻮرد ﻛﻨﻜﺎش ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻟﮕﻮیی از آن اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﻮد.
صفحات :
از صفحه 63 تا 80
«خودفراموشی» در بستر از خودبیگانگی با تکیه بر دیدگاه مولوی
نویسنده:
انسیه ماهینی، ابوالفضل کیاشمشکی، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها - دانشگاه معارف اسلامی,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مولوی با الهام از منابع دینی با زبان شعر، تمثیل و جملات نغز، سعی در واکاوی معنا، علل، پیامدها و در نهایت راهکارهایی جهت درمان آن داشته است. از نظر مولوی، انسان دارای هویتی الهی است که در اثر هبوط، از آن دورافتاده و دچار خودفراموشی شده است. آنچه این فراموشی اجباری اولیه را تشدید می کند، تعلق به ماده و مادیات و تأثیر قوای طبیعی حیوانی است که تیرگی و ظلمت را بر وی غالب می سازد. در نتیجه او در درون خود عذاب و شکنجه مرغ محبوس را احساس می کند و می نالد و هوای بازگشت به وطن اصلی خود را دارد. این سیر استکمالی آثار مولوی در قالب قوس نزول و صعود قابل تصویر است. از دید مولوی دو دسته عوامل درونی و بیرونی باعث عدم شناخت خویشتن است. از نظر وی نقطه مقابل علل خودفراموشی، راه‌هایی برای خودیابی و غلبه بر خودفراموشی است. و راه درمان آن چیزی جز یافتن مأوای اصلی و بازگشت به آن و در نتیجه خروج از غفلت نیست.
صفحات :
از صفحه 53 تا 78
راه هاى رسیدن به بالاترین مراتب خداشناسى چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
حركت انسان به سوى كمال مطلق ، بدين سان آغاز مى گردد : يك . ياد خدا نخستين گام در اين سير و سلوك ، ياد خداست . امام على عليه السلام درباره نقش ياد خدا در سازندگى انسان مى فرمايد : أصلُ صَلاحِ القَلبِ اشتِغالُهُ بِذِكرِ اللّهِ . [۱] اساس سامان يافتن بیشتر ...
رب در لغت و قرآن و حدیث به چه معناست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
واژه شناسى «رب» واژه «ربّ (پروردگار) » ، صفت مشبهّه از مادّه «ربب» است و در لغت ، به معناى دارنده و سرور و آفريننده و اصلاح كننده به كار مى رود . به گفته اهل لغت ، «رب» ، از «تربيت» برگرفته شده و «رببتُه» و «ربَّيتُه» به يك معنا هستند . هر گاه در لغت بیشتر ...
آیا این حدیث معتبر است؟ من عرف نفسه فقد عرف ربه؛ (بحار الأنوار، ج 2، ص 32، ح 22) هر که خود را شناخت، پروردگارش را شناخت.
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
این حدیث، در منابع مختلف روایی نقل شده است؛ امّا سند متّصل به اهل بیت(ع) ندارد. گفتنی است که این حدیث، یکی از یکصد سخنی است که ابو عثمان، عمرو بن بحر جاحظ (م ۲۵۵ ق) از سخنان کوتاه امیر مؤمنان(ع)، انتخاب کرده است و آن را «مطلوبُ کلّ طالب من کلام أمیر بیشتر ...
فصل المقال و تقرير ما بين الشريعة و الحكمة من الإتصال
نویسنده:
محمد بن احمد بن رشد؛ مقدمه نويس: بير نصري نادر
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دارالمشرق,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
کتاب «فصل المقال فی‌ ما بین الحکمة و الشریعة من الاتصال» نوشته محمد بن احمد بن رشد است. وي در این کتاب بیان می‌ دارد که فلسفه و شریعت هر‌ دو ما را به حقیقت واحد راهبر می‌ شود. این کتاب در برگیرنده دفاعی برجسته از آزادی فلسفه است و فی نفسه دارای محتوایی است که نه تنها محققان اسلامی، بلکه دیگران نیز به آن علاقه نشان داده اند. آنچه كه محتوای رساله مزبور را تشكيل می‏ دهد عبارت است از: بحث رابطه حكمت و فلسفه و بيان ارتباط قوی بين روش قرآن در اثبات مسائل گوناگون و روش استقراء و عقل و بحث از اينكه رجوع به باطن آيات و روايات و تاويل آنها در چه جاهايی مجاز است و اهل تأويل چه كسانی هستند. این رساله، پرسش هایش را در شکلی اسلامی مطرح کرده و جواب می دهد. رساله ای است که نظرات ابن رشد را در باب موضوعات شرعی و اخلاقی بیان می کند که در اسلام دوره میانه چنین موضوعاتی معمولا بر اساس فرمان الهی مورد بحث قرار می گرفتند.
برهان معرفت نفس از فارابی تا صدرای شیرازی
نویسنده:
مجتبی افشارپور، یارعلی کرد فیروزجایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
مسئله معرفت نفس و ملازمه آن با معرفت خداوند، از ابتدای شکل‌گیری اسلام و اندیشه اسلامی، به تأثر از روایات صحیحه معصومان در میان مسلمانان مطرح شد. در این میان، فیلسوفان مسلمان تحت تأثیر آموزه‌های اسلام، در تبیین این مسئله بسیار کوشیدند و آن را به ‌عنوان یکی از مسائل حکمت اسلامی مطرح کردند. حکمای مسلمان، این مسئله را از دو منظرِ معرفت حضوری نفس و شناخت حصولی آن محل بحث و کنکاش قرار دادند. در حوزه علم حصولی، آنها کوشیدند برهانی بر ملازمه بین معرفت نفس و معرفت رب عرضه کنند. در این مقاله روند شکل‌گیری این برهان، که ما آن را «برهان معرفت نفس» می‌نامیم، از زمان فارابی تا صدرا بررسی می‌شود. هرچند مشائیان از این برهان نهایتاً اثبات عالَم مفارقات یا محرک غیرمتحرک را نتیجه گرفتند، اما سهروردی نخستین کسی است که صراحتاً توان اثباتی این برهان را اثبات واجب‌الوجود دانست و بعدها صدرا چهار تقریر از این برهان عرضه کرد.
صفحات :
از صفحه 51 تا 75
رسائل الشجرة الإلهیة فی علوم الحقائق الربانیة المجلد 3
نویسنده:
شمس الدین محمد شهرزوری؛ محقق: نجفقلی حبیبی
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
«الرسائل الشجرة الإلهية في علوم الحقائق الربانية» اثر شمس‌ الدين محمد بن محمود شهرزورى، كتابى است در موضوع اخلاق فلسفى كه به زبان عربى در قرن هفتم هجرى نوشته شده است. در مقدمه مصحح، توضيحات كامل و مفصلى پيرامون محتواى رساله‌ هاى كتاب ارائه گرديده است. این کتاب تحت عنوان «فی العلوم الالهیة و الاسرار الربانیة» تنظیم شده است.
تهافت ابن رشد في كتابه تهافت التهافت
نویسنده:
خالد كبير علال
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
الجزائر: دار کنوز الحکمة,
چکیده :
کتاب «تهافت ابن رشد في كتابه تهافت التهافت» نوشته خالد كبير علال، نقدی است بر کتاب «تهافت التهافت» ابن رشد. تهافت التهافت، از بزرگترین آثار کلامی – فلسفی ابن رشد به عربی است و جوابیه ای به تهافت الفلاسفه که در آن به بیان پریشان گویی و تناقض آرای حکما پرداخته شده بود و در بیست مسئله ادله آنان را نقد و بررسی کرده است. ابوالولید محمد بن رشد کتاب "تهافت التهافت" را در پاسخ به "تهافت الفلاسفة" غزالی به رشته تحریر درآورده است، تا «نشان دهد که بیشتر آنچه غزالی در کتابش آورده است از ارزش تصدیقی و اقناعی برخوردارند و به مرتبه یقین و برهان نمی‌ رسند». غزالی در بیست مسأله بر فلاسفه خرده گرفته در سه مورد حکم به تکفیر ایشان داده است. ابن‌ رشد یک به یک این مسائل را طرح کرده و به مقابله با غزالی رفته است. او فحاشی‌ های غزالی را با فحاشی پاسخ داده، اما آنجا که پای انتقاد و استدلال در میان است در بسیاری موارد به غزالی حق داده است و ابن‌ سینا را به کج‌ فهمی متهم کرده است. تهافت به معنای تناقض و تناقض گویی است و تهافت الفلاسفه یعنی تناقض گویی فلاسفه. مسائل بیست گانه ای که غزالی به نظر خود به فیلسوفان خرده گرفته و ابن رشد آنها را رد کرده می توان اینگونه تقسیم کرد: 1- اتصال خدا با عالم: شامل چهار مسئله اول کتاب (قدم عالم - ابدیت عالم و زمان – خدا فاعل و صانع عالم است - عجز فیلسوفان از اثبات وجود صانع) 2- یگانگی خدا و عجز فیلسوفان از اثبات آن (مسئله پنجم) 3- صفات خدا (از مسئله ششم تا دوازدهم را در بر می گیرد) 4- علم خدا به جزئیات (مسئله سیزدهم) 5- مسائل فلکی و طبیعی (از مسئله چهاردهم تا شانزدهم) 6- سببیت (مسئله هفدهم) 7- نفس انسانی (مسئله هجدهم و نوزدهم) 8- بعث اجساد و حشر ارواح (مسئله بیستم)
  • تعداد رکورد ها : 635