جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
تهذیب نفس
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 207
بررسی مقایسه‌ای مفهوم عرفانی تزکیه نفس در نهج‌البلاغه و آثار عطّار
نویسنده:
زهره مازار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهاز آنجایی که اسلام دین انسان ساز است، برای هدایت و گم نکردن راه سعادت منبع مکتوبی چون قرآن و راهنمایانی چون پیامبر (صلی الله و علیه و آله) و پس از ایشان ائمه (علیهم السلام) را در دسترس همگان قرار داده است. با مطالعه قرآن و نهج‌البلاغ? شریف به عنوان مترجمان قرآن کریم می‌توان به هدایت دست یافت. عارفان مسلمان تلاش می‌کنند که سیر و سلوک خود را بر اساس دستورات دین و راهنمایی این بزرگان قرار دهند تا مسیر را به خطا نروند از جمله عطّار نیشابوری که گرچه اهل سنت است اما با مطالعه آثارش می‌توان به تأثیرپذیری او از امیر المومنین علی (علیه‌السلام) در طی طریق معترف شد.تزکیه عرفانی نفس در نهج‌البلاغه بر انسان شناسی که به خداشناسی و در نهایت به کمال رساندن انسان منجر می‌شود استوار است. امیر المومنین علی (علیه‌السلام) به عنوان انسان کامل، شناخت صحیح خداوند و اخلاص در عقیده و عمل، تقوی و صبر را از عوامل دست‌یابی به تزکیه نفس در نهج‌البلاغه می‌دانند و برتری طلبی، پیروی از خواهش‌های نفسانی، طغیان، حبّ دنیا و موانع عملی و اخلاقی ازجمله عجب و ریا و ارتکاب رذائل اخلاقی را موانع شناختی در راه تهذیب نفس می‌شمرند.عطّار عوامل دست‌یابی را به کمال شناخت خداوند و عوامل فردی منحصر می‌داند و در آثارش از طلب، عشق، معرفت، استغناء، توحید، حیرت، فقر و فنا به عنوان وادی‌ها و یا مراحل سیر و سلوک عرفانی نام می‌برد. موانع شهودی در نزد شیخ عبارتند از: غفلت از خداوند و غفلت از مرگ. عطّار موانع عملی و اخلاقی را پیروی از هوای نفس، خودپرستی، آرزوهای دور و دراز و سراب‌های فریبنده می‌داند.کلیدواژه: تزکیه نفس، عرفانی، نهج‌البلاغه، عطّار.
مشخصات اثر
مشكاة المصابيح في شرح آية النور
نویسنده:
محمدمؤمن ميامي بسطامي؛ ناظر: جعفر سبحاني تبريزي
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
متن معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: مؤسسة الإمام الصادق (عليه السلام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
چکیده :
«مشكاة المصابيح في شرح آية النور» نوشته محمدمؤمن ميامي بسطامي، آیه 35 سوره نور را که حاوی حقایق و معارف ظریف و عرفانی است از دیدگاه مفسران و فیلسوفان و عارفان مورد شرح و بحث قرار داده است. صفحاتی از مقدمه به معرفی شرح حال مولف، آثار و تالیفات و مقام و موقعیت علمی و دینی او اختصاص یافته است و نویسنده پس از این مقدمه راجع به واژه های آیه نور و مضمون عبارات آن از لحاظ لغوی و معنا و مرادی که از آن مستفاد می شود بحث می کند. وی سپس مفاهیم و مقوله های عرفانی مرتبط با اسما و ذات خداوند را از درون این آیه استخراج کرده و برای هر یک از آن ها استدلال عقلی و نقلی طرح کرده است. مفسران شیعی و اهل سنت در باب مصباح به معنی چراغ یا نورافکن آراء و نظریات مختلفی ارایه کرده اند و آن را با بسیاری از مسایل فلسفی و عرفانی نظیر علم حضوری، مراتب علم و عقل، تهذیب و تزکیه نفس و درخشندگی و روشنایی ضمیر انسان مرتبط ساخته که نویسنده در صفحات پایانی به توضیح و تبیین آن ها پرداخته است.
مشخصات اثر
تبیین الگوی تربیت عرفانی از منظر امام حسین(ع) با تأکید بر دعای عرفه
نویسنده:
محمدجواد مکرم سایل
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
باحمد وسپاس خدای خالق و مربّی ، دراین تحقیق با اعتقاد به نقش معرفت در کیفیت وکمال عبادت ، وفضیلت "معرفه الله" ، به عنوان " اعلی المعارف "، در مسیرعبودیت سبحان ، به تحقیق درحوزه ی تربیت عرفانی ، پرداخته شده است . ازآنجا که " تربیت " امری ربّانی ، و تربیت عرفانی ، دائر بر شناخت ذات و صفات پروردگار متعال است ، برای دریافت تعریف الگوی عملی تربیت عرفانی ، این تحقیق ، به دنبال نسخه ی عرفانی مبتنی برتعالیم وحی ، ومنبعث ازالهامات ربّانی اولیاء الهی ، بر ژرفای دعای سرشار ازگوهرنابّ عرفان عرفه ، معطوف گشته ، و" الگوی تربیت عرفانی را ،از منظر امام حسین (ع) با تأکید بردعای عرفه " به عنوان مسئله ی اصلی تحقیق ، درآئینه یتجلیات ضمیرنورانی ، وافاضات آن الگوی کمال عرفانی ، ووجود تربیت یافته ی اعلای ربّانی، ودربیانات گرانبها ، وتصویرزیبا وجامع الاطراف ذات وصفات خداوند دردعا ومناجاتشان ، جستجو شده است .تربیت ، با الهام ازقرآن در فلسفه ی خلقت، همانا آئین بندگی تعریف می شود، وکمال بندگی ، براساس سخن حضرت امام حسین (ع)، با تعبیر " اِنَّ اللهَ جَلَّ ذِکَرهُ ما خََلقَ العِباد اِلاّ لِیَعِرفوهُ " ، معرفه الله ، عنوان گردیده است . بنابراین ، با تبیین جایگاه تربیت عرفانی ، برای یافتن پاسخ سوال اصلی تحقیق ، پنج سوال فرعی مبنی بر" تعریف تربیت عرفانی ، غایت، اصول ، مراحل وروشهای آن" مورد بررسی قرارگرفته است . تعریف تربیت عرفانی ، باعبارت " فرایند شکوفائی فطرت آدمی در پرتو معرفت به ذات و صفات الهی منضم به بندگی عارفانه و عاشقانه ، از معبر شناخت زوایای وجود انسان ، و آیات وعنایات الهی ، منحصربه الهام وتفضلات رحمانی و هدایت ربانی " مشخص شده ، و غایت آن ، درراستای تحقق اراده ی متعالی خداوند مبنی برمقام رفیع خلیفَه الهی انسان، باعبارت : "کسب عالی ترین وجه کشف و شهود قلبی درشناخت خداوند ، با کسب " توحید خالص" و "یقینی" ، ونیل به مقام فناء فی الله ، از رهگذر " پی بردن به او از خود او، درپرتوتأسی و معرفت به برگزیدگان او" تعریف گردیده است . مراحل تربیت عرفانی : " معرفت ؛ توبه ؛ ایمان ؛ یقین ؛توکل ؛ رضا ؛ تسلیم ؛ تقوی ؛عبادت ؛ اخلاص ؛ حب الهی ؛ شهود ؛ وصال و فناء فی الله "، و اصول آن باعناوین : " انحصار عرفان ناب به تفضل الهی ، ابتناء آن برشناخت حجج الهی ، انطباق هدایتها با قابلیت و تناسب رشد وجودی،و ضرورت ارتقاء ظرفیت وجودی وکمالات مربّی و متربّی " دریافته وارائه شده است . راهبردهای عملی ، مطلوب بخش نهایی سوالات تحقیق ، بهَ عنوان روشهای تربیت عرفانی ، با عناوین : " 1-معرفه النفس2 - تدبّردرقرآن3 - تهذیب نفس 4- مداومت و جدیت درعبادت 5 – دعا6 - مناجات با خدا " مشخص ومعرفی شده است
مشخصات اثر
جایگاه دعا و ذکر در جهانشناسی سینوی
نویسنده:
فاطمه سلیمانی دره باغی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در جهان شناسی سینوی کل هستی بر اساس نظام متقن و منسجم علی و معلولی شکل گرفته و در آن هر موجودی جایگاه مشخص و معینی دارد. عالم طبیعت به عنوان پایین ترین مرتبه هستی تحت تدبیر نفوس سماوی و نفوس سماوی نیز خود تحت احاطه و تدبیر عقول مجرد و در نهایت منتسب به واجب الوجود هستند. در چنین نظامی دعا و ذکر وسیله ای برای اتصال و ارتباط نفوس انسانی با عوالم بالا (نفوس سماوی و عقول مجرد) به منظور جلب منافع و دفع مضرات است. نفوس انسانی از طریق تعالی نفسانی و تکامل قوای عقل نظری و عملی قدرت اتصال و اتحاد با عقول مجرد را یافته و بدین ترتیب قدرت تأثیر در نفوس سماوی موجب پیدایش پدیده های خوشایند و از بین رفتن حوادث نامطلوب در جهان مادی می شوند.چگونگی هماهنگی و انطباق دعا و ذکر با اصول و قواعد عقلی حاکم بر نظام علی و معلولی جهان مسئله ای است که در این مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 19
مشخصات اثر
نقش تهذیب نفس در معرفت شناسی سینوی
نویسنده:
مریم سلطانی کوهانستانی, مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن ­سینا معرفت را غایت حکمت می­ داند و بر این باور است که معرفت حقیقی، بدون تزکیه نفس و پاک کردن قلب از آلودگی ها میسر نیست. تزکیه­ نفس، آدمی را مستعد می­ کند تا ضمن اتصال با عقل فعال، معرفت را از او دریافت کند. از نظر وی تعلم، تحصیل استعداد برای اتصال به عقل فعال است؛ یعنی نفس آدمی پیش از تعلم دارای استعدادی ناقص است و بعد از تعلم، این استعداد، تام می شود؛ به گونه ای که با عطف توجه به موضوع عقلی، نفس آدمی به عقل فعال متصل شده و آن معقول را از وی دریافت می­ کند. با وجود این، تعلم صرف موجب وصول آدمی به معرفت حقیقی نیست؛ زیرا در معرفت حقیقی لازم است که آدمی تشبه به عقول قدسی و پاک یابد و این تشبه، بدون تزکیه نفس امکان پذیر نیست. به علاوه، تزکیه است که موجب می ­شود نفس آدمی از توجه به بدن و خواهش های نفسانی که جنبه حیوانیت آدمی و مانع کمال است، دور شود و در نتیجه، قوه عاقله، حاکم بر وجود انسان شود. هدف از این پژوهش بررسی نقش تزکیه نفس در معرفت شناسی سینوی است و این که چگونه نفس با تزکیه اش، قابلیت اشراق عقل فعال را پیدا می­ کند.
صفحات :
از صفحه 111 تا 130
مشخصات اثر
ریا از منظر قرآن و روایات
نویسنده:
داود محسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر درباره ریا از منظر قرآن کریم و روایات است که از پنج فصل تشکیل شده است: در فصل اوّل مطالب مرسوم از قبیل بیان مسأله، ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق، پرسش‌های تحقیق، اهداف و نوآوری تحقیق، فرضیه‌های تحقیق، واژه‌های کلیدی تحقیق‌ و واژه‌های مشابه و مخالف پرداخته شده است.در فصل دوم: نخست اقسام ریا از جهت متعلّق و از ناحیه حکم مطرح شده و سپس به توضیح هر کدام پرداخته شده است.در فصل سوم: مهم‌ترین عوامل ریا؛ یعنی ایمان نداشتن به خداوند متعال، باور نداشتن روز قیامت، خواسته‌های نفس امّاره، وسوسه‌های شیطان، دلبستن به دنیا،‌آرزوهای طولانی، چشمداشت به داشته‌های دیگران، نادانی،‌ فرار از نکوهش، دوستان ناباب، ستایش مدّاحان، دوست داشتن ستایش، فخر فروشی و قدرت خواهی از علت‌های مهمّی ریا به حساب آمده‌اند. در این فصل نیز نشانه‌های ریاکاران: نفاق و دورویی، مردم محوری، کسالت در خلوت، نشاط در جمع، خدعه و نیرنگ ودنیا محوری مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.در فصل چهارم: در آغاز پیامدهای سوء مهمّی فردی دنیوی ریاکاری: بیماری روان، اضطراب و ناآرامی روحی، دوستی با شیطان، توهین به خداوند متعال، دشمنی با خداوند، واگذاری ریاکاران به دیگران،‌ بی‌آبروی در دنیا، و نرسیدن به هدف سپس به پیامدهای سوء اجتماعی ریا: از بین رفتن همبستگی، بی‌ریشه شدن کارها، وقوع زلزله، عدم استجابت دعا، فساد و تباهی جامعه شرک به خداوند، پرداخته شده است. در پایان بعضی از پیامدهای سوء اخروی آن از قبیل: احباط عمل یا نابود شدن کارها، نرسیدن به پاداش، رسوایی روز قیامت، دوری از رحمت خدا و سخت‌ترین جزا تذکّر داده شده است.در فصل پنجم: در آغاز روش‌های پیشگیری از ریا؛ یعنی خودشناسی، ایمان به خداوند متعال، تأمّل در پیامدهای ریا، خوف و رجا، استعاذه به خداوند متعال،‌ محاسبه نفس، ذکر و یاد مرگ، خلوص در کارها،‌ نیایش و توسّل به خداوند سپس به روش‌های درمان ریا؛ یعنی توبه یا بازگشت به سوی خدا، پی جویی و درمان ریشه‌های ریا، جلوگیری از غلبه هوای نفس، دریافت واقعیت‌ دنیا، همنشینی با بیداردلان، ذکر و یاد خداوند متعال، تمسّک به قرآن مجید، انجام پنهانی امور خیر، تفکّر در امور، واگذاری کارها به خداوند متعال، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.در پایان جمع بندی و نتیجه نهایی صورت گرفته است.
مشخصات اثر
پیامدهای فرهنگی بازگشت مهاجرین به افغانستان
نویسنده:
محمدعیسی عالمی (بصیر)
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در سه بخش و شش فصل تنظیم و سازماندهی شده است. در بخش اول فصل یک به مباحث کلیات تحقیق و در فصل دوم آن به مطالب مربوط به مفاهیم و ویژگی‌های کاربردی تحقیق پرداخته شده است. در بخش دوم آن نیز دو فصل تدوین گردیده است. در فصل سوم چهارچوب نظری تحقیق مطرح شده است. از این جهت در این فصل به نحویه تحلیل نظری دگرگونی فرهنگ و متغیرهای نظری آن اشاره گردیده است. در فصل چهارم توصیف یک بعدی تحقیق بیان شده است. در بخش سوم هم دو فصل تنظیم شده است، بر این اساس در فصل ینجم آن ارزیابی و شناسایی متغییرهای شکاف‌های فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. سرانجام در فصل ششم آن راهکارها و راهبردهای تحقیق طراحی و پیش بینی شده است.
مشخصات اثر
عمر انسان و فزونی و کاستی آن از دیدگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
علی‌اکبر حاضری جیقه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان از ديرباز در جستجوي زندگي بيشتر و بهتر بوده است. امروزه طرفداران طول عمر، بیشتر به تحقيقات دانشمندان رشته‌ی زيست شناسي و ژنتيك چشم دوخته‌اند. از سوي ديگر تحقيقات اين عده، سؤالات گوناگوني را مطرح ساخته است. از جمله اينكه: چه كسي بايد تصميم بگيرد كه انسان چقدر عمر كند؟ آیا زندگی طولانی‌تر لزوما زندگی بهتری است؟ در اين نوشته تلاش بر اين است که عمر انسان از دیدگاه اسلام بررسی شود. آموزه‌های اسلامی با توجهِ ويژه به عمرِ انسان، بر اهميت، ارزش و کیفیت آن تأكيد مي‌كند؛ معیارها و مصادیق تضییع عمر و راهکارهای استفاده‌ی بهینه از آن را معرفی می‌کند؛ همچنین به ادوار عمر انسان و ويژگي‌هاي آن، به صورت فصلی یا وصفی اشاره کرده است تا حقانيت و قدرت خداوند متعال، معاد و زودگذر بودن زندگي دنيا را يادآورى کند. این پژوهش نشان می‌دهد برخلاف نظریه‌ی غیرقطعی برخی از دانشمندان علوم تجربی، عمر انسان در مسیر تاریخ سیری نزولی داشته است. اندازه عمر انسان توسط خداوند متعال تعیین می‌شود و نقش انسان در مقدارِ عمر خویش این است که می‌تواند با اعمالی که انجام می‌دهد تا آن مدتِ مشخص شده (اجل حتمی) زندگی کند یا زودتر (با اجل معلق) از دنیا برود. این پژوهش حدود 50 عامل فزونی و 20 عامل کاستی عمر انسان را از دیدگاه آیات و روایات معرفی می‌کند.
مشخصات اثر
آثار و پیامدهای انتظار در زندگی شیعیان با رویکرد حدیثی
نویسنده:
سوسن صادقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مباحث مهم و پر اهمیت فرهنگ مهدویت در عصرغیبت انتظارفرج است. انتظار امری است آمیخته ی با جان آدمی وتوأم با امید و حرکت به سوی آینده است. ازاین مفهوم برداشت های متفاوتی شده است، در برداشت منفی یاویرانگرآن، انتظار یعنی اینکه انسان دست روی دست بگذارد تا خود امام زمان(عج)بیاید و همه ی امور را اصلاح کند، در این حالت از انتظار، شخص منتظر در برابر ظلم ها وستم ها و یا حرکت های رو به رشدو موفقیت آمیز به سوی آینده، راه انزوا را در پیش گرفته وهرگونه حرکت وایجاد تحول در راستای زندگی بهتر ورفع تبعیض وبی عدالتی ها را ناهمگون با مسئله ی انتظار می داند. در برداشت دیگر انتظار مفهومی پویا وسازنده وتلاشی هدفمند است، در این حالتشخص منتظر با هر گونه انزواو گوشه گیری مخالف است و درحد توان خود به مبارزه ی با ظلم ها وبی عدالتی ها می پردازد و بستر های فکری و فرهنگی-اجتماعی را برای ظهور امام زمان(عج) و گسترش عدالت مهدوی آماده می کند. تحقیق حاضر با عنوان «آثار وپیامدهای انتظاردر زندگی شیعیان با رویکرد حدیثی» در صدد بیان مفهوم واقعی انتظاربا تکیه بر احادیث معصومین(ع) می باشد، انگیزه وهدف ما در بیان اثرات وکارکردهای انتظار، تنبه وبیدارسازی منتظران به دست آورد های باور خویش ومبارزه با قرائت های انحرافی بوده، که خواسته یا نا خواسته این باور پویا ونقش آفرین را عملا از خاصیت انداخته، وگاه به ابزاری در دست نااهلان تبدیل کرده اند.
مشخصات اثر
رابطه اخلاق و سیاست در قرآن و حدیث
نویسنده:
عبدالواحد علوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق در صدد بررسی رابطه اخلاق و سیاست از نظر قرآن کریم و روایات در چهار فصل هستیم. فصل اول: شامل دو قسمت است، اول، مفاهیم اخلاق و سیاست و دوم: دیدگاه برخی از دانشمندان در مورد این دو پدیده. در فصل دوم، رابطه اخلاق و سیاست از منظر اندیشمندان مورد توجه قرار می گیرد که دو نظر عمده در این زمینه مطرح است، دیدگاه طرفدار رابطه اخلاق وسیاست، و دیدگاه ناظر به جدایی میان این دو پدیده. در فصل سوم نیز رابطه اخلاق و سیاست را از دیدگاه قرآن کریم و روایات به بررسی می گذاریم، در فصل چهارم، به برخی از پیامدهای جدایی این دو نظیر، استبداد سیاسی، عدالت گریزی، اشاعه فحشا و فساد در جامعه اشاره می شود و در پایان به نتیجه گیری از کل مطالب می پردازیم.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 207