جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
حکمت متعالیه
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 182
شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام المجلد 4
نویسنده:
عبدالرزاق لاهیجی؛ مقدمه نویس: جعفر سبحانی؛ محقق: اکبر اسدعلیزاده
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب فهرست متن
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
چکیده :
شَوارق الالهام فی شَرح تَجریدِ الكلام تألیف عبدالرزاق فیاض لاهیجی، شرحی است مزجی به زبان عربی بر تجرید الاعتقادِ خواجه نصیرالدین طوسی. این شرح پس از مجموع شروح میرسید احمد علوی بر تجرید، مفصل‌ ترین شرح این کتاب به شمار می‌ آید. این کتاب به پایان نرسیده است و تنها دربردارنده شرح مقصد اول و دوم و بخشی از مقصد سوم تجرید است. در این شرح الفاظ و عبارات تجرید را به روشنی توضیح می‌ دهد. به نظر وی کتاب تجرید به لحاظ ترتیب مسائل، جامعیت و اشتمال بر تحقیقات و فواید مهم کلامی و حکمی، تقریر ادله به نحو دقیق و مختصر و به دور بودن از زواید و مطالب غیر مفید، در میان کتب کلامی ممتاز و بی‌ نظیر است. لاهیجی بسیاری از این شروح تجرید را ناکام می‌داند. پس از نگارش شوارق الالهام، این کتاب با استقبال روبرو شد و حواشی و تعلیقات بسیاری بر آن نوشته شد. نقل قول‌ های فراوان از کتاب فلسفی و کلامی پیشینیان، از خصوصیات این کتاب است. این نقل قول‌ ها حجم زیادی از کتاب را تشکیل می‌ دهد. با توجه به مشی لاهیجی، صبغه فلسفی شوارق پررنگ‌ تر از صبغه کلامی است.
مشخصات اثر
شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام المجلد 3
نویسنده:
عبدالرزاق لاهیجی؛ مقدمه نویس: جعفر سبحانی؛ محقق: اکبر اسدعلیزاده
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب متن
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , ملا عبدالرزاق لاهیجی , جعفر سبحانی
چکیده :
شَوارق الالهام فی شَرح تَجریدِ الكلام تألیف عبدالرزاق فیاض لاهیجی، شرحی است مزجی به زبان عربی بر تجرید الاعتقادِ خواجه نصیرالدین طوسی. این شرح پس از مجموع شروح میرسید احمد علوی بر تجرید، مفصل‌ ترین شرح این کتاب به شمار می‌ آید. این کتاب به پایان نرسیده است و تنها دربردارنده شرح مقصد اول و دوم و بخشی از مقصد سوم تجرید است. در این شرح الفاظ و عبارات تجرید را به روشنی توضیح می‌ دهد. به نظر وی کتاب تجرید به لحاظ ترتیب مسائل، جامعیت و اشتمال بر تحقیقات و فواید مهم کلامی و حکمی، تقریر ادله به نحو دقیق و مختصر و به دور بودن از زواید و مطالب غیر مفید، در میان کتب کلامی ممتاز و بی‌ نظیر است. لاهیجی بسیاری از این شروح تجرید را ناکام می‌داند. پس از نگارش شوارق الالهام، این کتاب با استقبال روبرو شد و حواشی و تعلیقات بسیاری بر آن نوشته شد. نقل قول‌ های فراوان از کتاب فلسفی و کلامی پیشینیان، از خصوصیات این کتاب است. این نقل قول‌ ها حجم زیادی از کتاب را تشکیل می‌ دهد. با توجه به مشی لاهیجی، صبغه فلسفی شوارق پررنگ‌ تر از صبغه کلامی است.
مشخصات اثر
شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام المجلد 2
نویسنده:
عبدالرزاق لاهیجی؛ مقدمه نویس: جعفر سبحانی؛ محقق: اکبر اسدعلیزاده
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , ملا عبدالرزاق لاهیجی , جعفر سبحانی
چکیده :
«شوارق الإلهام في شرح تجريد الكلام» يكى از مشهورترين و معتبرترين آثار كلامى و فلسفى علامۀ شهير و حكيم و متكلم و عارف متأله مولى عبدالرزاق بن على بن الحسينى اللاهيجى است. اين كتاب شرح مفصل و مستوفاى متن «تجريد الاعتقاد» خواجه نصيرالدين طوسى است. «شوارق الالهام» يكى از دو شرح لاهيجى بر متن تجريد است. جلد اول تا آخر بحث علت و معلول و جلد دوم از مباحث جواهر و اعراض آغاز و تا مسأله ششم از بحث صفات خداوند (مسأله كلام) ادامه دارد و پس از آن ناتمام مانده است؛ يعنى مقدارى از بحث اثبات صانع و صفات او و بحث نبوت و امامت و معاد نوشته نشده است و يا اگر نوشته شده چاپ نگرديده است. علامه لاهيجى شرح خود را با يك مقدمه مفصل علمى درباره تعريف، موضوع، فايده و مرتبه علم كلام طى چهار مطلب آغاز كرده است. سپس دربارۀ امتياز و اعتبار «تجريد الكلام» در بين متون كلامى متقدمان و متأخران بحث مى‌ كند. شوارق همواره مورد توجه و عنايت اهل فن بوده و حاشيه‌ هاى فراوانى بر آن نگاشته شده كه از جمله آنها مى‌توان به حاشيه محمد نصير بن زين الدين لاهيجى چهاردهى،حاشيه عبدالرحمن بن نصرالله شيرازى مدرس،حاشيه ملا اسماعيل بن سميع اصفهانى، حاشيه هادى بن مهدى؛ ملا هادى سبزوارى و حاشيه آقا على مدرس زنوزى اشاره كرد.
مشخصات اثر
شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام المجلد 1
نویسنده:
عبدالرزاق لاهیجی؛ مقدمه نویس: جعفر سبحانی؛ محقق: اکبر اسدعلیزاده
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست متن معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , ملا عبدالرزاق لاهیجی , جعفر سبحانی
چکیده :
شَوارق الالهام فی شَرح تَجریدِ الكلام تألیف عبدالرزاق فیاض لاهیجی، شرحی است به زبان عربی بر تجرید الاعتقادِ خواجه نصیرالدین طوسی. این شرح از جمله مفصل‌ ترین شروح این کتاب به شمار می‌ آید. این کتاب به پایان نرسیده است و تنها دربردارنده شرح مقصد اول و دوم و بخشی از مقصد سوم تجرید است. در این مجلد فیاض لاهیجی پس از تعریف علم کلام و مقصد و مراد آن به بحث از امور عامه فلسفه می پردازد. از جمله مباحث مطروحه می توان به بحث از وجود ذهنی ، مواد ثلاث و رد عقائد متکلمین عامه در باب حال و ثبوت معدوم اشاره کرد. محقق لاهیجی در این کتاب موضوع کلام را موجود بما هو موجود می داند و تنها تفاوت آن با علم الهی یا تئولوژی فلسفی را در ملاحظه تطبیق و عدم تطبیق نتایج آن با شرع می داند بر خلاف فلاسفه که اسس و مبادی فلسفه را اصل می گیرند و در صورت مشاهده خلاف آن دست به تأویل ظواهر شرع می زنند. شیوه نگارش این کتاب به طور عمده مبتنی بر احتجاج است به این صورت که مدام اعتراضات بیان می شود و سپس به آن پاسخ داده می شود که این شیوه در کل دوره قرون میانه در میان متکلمین مسیحی و اسلامی امری شایع است به عنوان مثال میتوان به شباهت این کتاب در شیوه نگارش با خلاصه الهیات آکوئیناس اشاره کرد. محقق لاهیجی در این کتاب عمده نتایج را به شیوه حکما و فلاسفه صورت بندی می کند و فی المثل در قضیه علت افتقار ممکن به علت ، دلیل افتقار را به ترجیح بلامرج باز می گرداند.
مشخصات اثر
روش شناسی استنباط آرای فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
فردین جمشیدی مهر، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
نحوۀ نگرش به آثار ملاصدرا می ­تواند در استنباط آرای دقیق وی مهم و تأثیرگذار باشد. در این راستا دو گونه رویکرد قابل تصور است؛ اول آن­که نظرات صدرا را همان تصریحات وی، که اکنون در همه جا شایع و رایج است و به عنوان نظرات صدرالدین شیرازی شناخته می ­شود، دانست. رویکرد دوم می ­تواند چنین باشد که با توجه به تصریحات ملاصدرا و شواهد و قرائن گوناگون، استنباط نظرات نهایی وی، صرفاً با مطالعۀ آثارش حاصل نمی­ شود بلکه نیاز مبرم به اجتهاد فلسفی وجود دارد. در این مقاله ضمن تأیید نظر دوم، از سه طریق اثبات می­ شود که نظرات صدرا جز با توجه تام به مبانی اساسی وی به دست نمی­ آیند. سه طریق مذکور عبارت‌اند از تصریحات صدرالدّین، شرایط حاکم بر زمانۀ وی و نیاز جدی به نظام فلسفی هماهنگ و سازگار.
صفحات :
از صفحه 51 تا 68
مشخصات اثر
نقد تفسیر عرفی از اصالت وجود صدرایی
نویسنده:
غلامرضا بنان، قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
از بعد از ملاصدرا تا کنون تفاسیر متعددی از اصالت وجود و اعتباریت ماهیت صورت گرفته که می‌توان این تفاسیر را به سه دسته تفکیک کرد: الف) تفسیر عرفی، ب) تفسیر فلسفی، ج) تفسیر عرفانی. نگارنده بر این باور است که تفاسیر فلسفی و عرفانی تفاسیری صحیح از اصالت وجودند ولی تفسیر عرفی تفسیری ناصحیح از اصالت وجود است که ناشی از نگاهی غیردقیق به مقولۀ هستی است. در این مقاله با مراجعه به آثار متعدد ملاصدرا تفسیر عرفی از سه جهت مورد بررسی و نقد قرار گرفته است: الف) تعاریف و اصطلاحات ب) معنا و مفاد ج) بیان لوازم باطل این تفسیر.
صفحات :
از صفحه 35 تا 50
مشخصات اثر
تبیین علم الهی در مرتبه قضاء از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
علیرضا خواجه گیر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
چکیده :
علم الهی و سلسله مراتب آن در نظام حکمت صدرایی از اهمیت زیادی برخوردار است، بطوریکه هم خود ملاصدرا و هم پیروان او مباحث فراوانی پیرامون آن مطرح کرده اند. مسئله قضاء در این سلسله مراتب بسیار قابل توجه است. زیرا قضاء الهی از نظر تطبیقی با عوالم کلی وجود همان مرتبه صور عقلی محسوب می شود که ورای صور طبیعی و نفسانی است، که بصورت دفعی و بلا زمان از واجب تعالی صادر می شوند و بعنوان مرتبه ای از مراتب علم الهی که همان قضاء علمی است ، نامیده می شود و در مرحله بالاتر به علم ذاتی الهی منتهی می شود. از طرف دیگر نظام علّی و معلولی عالم هستی و انتساب این عالم به علت تامه و هستی بخش خود که منشاء ضرورت و پیدایش عالم هستی است، نیز قضاء عینی نامیده می شود . بنابراین قضاء الهی مبین انتساب همه عالم هستی در دو مرتبه علمی و عینی به حق تعالی است .تبیین و تحلیل حقیقی مسئله قضاء الهی باید با توجه به هر دو مسئله علم الهی از یک طرف و ضرورت نظام جهان هستی از طرف دیگر صورت بگیرد، زیرا قضاء الهی هر دو مسئله را تبیین می کند و توجه به یکی از این دو و غفلت از دیگری حقیقت مسئله قضاء الهی را بر ما آشکار نخواهد کرد.این مقاله در صدد است، مسئله قضاءالهی را بعنوان مرتبه ای از علم الهی از منظر بنیان گذار حکمت متعالیه و یکی از شارحان اصلی آن در دوران معاصر-علامه طباطبایی- تبیین و تحلیل نموده و نکات مورد اختلاف و تشابه این دو فیلسوف را در مورد مسئله مذکور بررسی نماید.
صفحات :
از صفحه 91 تا 104
مشخصات اثر
عالم مثال از نظر ملاصدرا
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، صفیه واسعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
یکی از مباحث مهم فلسفه‌ی ملاصدرا اثبات عالم مثال است.مسأله‌ی عالم‌ مثال،از قدیم مورد بحث بوده است که در میان فیلسوفان نامبردار جهان اسلام، حکمای مشاء،به ویژه شیخ الرییس منکر وجود این عالم بوده‌اند.شیخ اشراق با طرح ادله‌ی عقلی و با استناد به مکاشفات شهودی خود،کوشیده است وجود این‌ عالم را اثبات کند،هرچند به این علت که خیال را منفصل می‌داند،در رد اشکال‌های وارد بر نظریه‌اش موفق نبوده است. در این مقاله،بعد از طرح بحث عالم مثال از نظر ملاصدرا و ذکر اموری که با نظریه‌ی عالم مثال نزولی قابل تبیین است،به رابطه‌ی عالم مثال صعودی با تجرد قوه‌ی خیال پرداخته شده،بدین وسیله علاوه بر شناسایی بیشتر عالم مثال نزولی‌ از نظر ملاصدرا،اهمیت تجرد قوه‌ی خیال متصل که از ابتکارات بارز و ارزشمند این فیلسوف مبرز است نیز اثبات شده است؛چرا که با اثبات تجرد این قوه، صدر المتألهین توانست بسیاری از اشکالات موجود در باب معاد جسمانی را مرتفع‌ و عوالم برزخی در قوس صعود را اثبات کند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 102
مشخصات اثر
هنر دینی از منظر علامه جوادی آملی
نویسنده:
حمیدرضا خادمی، مسعود مسعودیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
آیت الله جوادی آملی، به هنر دینی توجه خاص نموده و شاخص ها و مبانی آن را بیان کرده اند. این مقاله ضمن بیان تعریف و تفسیر علامه جوادی آملی از هنر دینی، شاخص های هنر دینی را در منظومۀ فکری ایشان تبیین می کند. این شاخص ها درحقیقت، از دیدگاه اصیل حکمت متعالیۀ ملاصدرا متأثرند. منزلت رفیع عقل و عالم معقول در خلق اثر هنری، توجه به نقش قوۀ خیال همچون کارگاه خلق اثر هنری، اهمیت دادن به رسالت های اخلاقی هنر و هنرمند، موهبت دانستن هنر برای ارتقای کمالات انسانی و همچنین کارکردها و ویژگی های معرفتی هنر از مهم ترین شاخص ها و مباحث هنر دینی از منظر علامه جوادی آملی است. استاد جوادی آملی با اشاره به دو بخش انگیزه و اندیشه در وجود انسان، جهان آرایی را رسالت هنر دینی معرفی می کنند؛ ایشان با طرح نظریۀ تقلید از خلقت، خروجی حتمی فرآیند خلق اثر هنری را هنر دینی می دانند.
مشخصات اثر
بساطت وجود در حکمت متعالیه و مشاء
نویسنده:
محمد عباس زاده جهرمی,غلامرضا فیاضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
امور عامه نقش مهمی در قبول یا رد نظریات مطرح در فلسفه ایفا می کند. از جمله مسائلی که ملاصدرا برخلاف حکمای مشاء، در امور عامه مطرح کرده «بساطت وجود» است. تفاوت نگرش به وجود در حکمت متعالیه و مشاء در چه بوده که یکی آن را به عنوان مقدمه مشترک ورود به فلسفه پذیرفته و دیگری آن را کنار نهاده است؟ هدف از طرح و پاسخ به این سؤال، یافتن نگرش حکمت متعالیه به بنیادی ترین مسأله فلسفه و تفاوت این نگاه با نگرش حکمت های پیش از آن است.نوشتار حاضر به روش تحلیلی مقایسه ای سعی دارد، به منظور پرداختن به تفاوت دو نگاه مشاء و متعالیه به مسأله بساطت وجود، ضمن تفکیک بساطت مفهوم و حقیقت وجود، به برخی مبانی مورد نیاز برای طرح مسأله بسیط بودن وجود و همچنین آثار و نتایج آن در فلسفه را اشاره نماید.مشائین حقیقت وجود را صرفا واقعیتی انتزاعی معرفی می کنند که عقل در تحلیل خود از اشیای جهان هستی بدان نائل می شود؛ در مقابل حکمت متعالیه برای حقیقت وجود، عینیت خارجی و واقعیتی برتر از انتزاعیِ صرف قائل است و با نگرش تشکیکی، عامل کثرات را در خود وجود و عامل وحدت بخش آن می یابد. لذا مشاء، بایستی مسأله بساطت وجود را صرفا مربوط به عالَم ذهن بداند، در حالی که حکمت متعالیه آن را به عالَم عین هم سرایت می دهد. در تبیین نگاه متعالیه می توان از قاعده بسیط الحقیقه کمک گرفت.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 182