جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1038
فلسفه سیاسى فارابى
نویسنده:
سید مهدی سیدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فارابى آغاز يك راه است در فلسفه اسلامى. فارابى يك شروع در حوزه مباحث بنيادين اسلامى است. فارابى يك مؤسس است. فارابى معلم ثانى است. فارابى راهى را ادامه داد كه تقريبا 1200 سال پيش از او توسط افلاطون و ارسطو آغاز شده بود. در حوزه اسلامى هيچ كس پيش از فارابى پاى در اين راه ننهاده بود. فلسفه يونان را شناخت، با منطق آشنا شد و سپس با مبانى اسلامى، در بغداد پايه گذار فلسفه اسلامى گرديد. فارابى چشم حيرت همگان را به سبكى جديد در حوزه مباحث اسلامى خيره كرد؛ فلسفيدن و با فلسفه انديشيدن را تجسم بخشيد. اين مهم، طرحى نو بود. مباحث او در حوزه فلسفه سياسى هم، پخته و فيلسوفانه است. چرا كه در ادامه بحث وجود كه از هستى آغاز مى كند و سپس به هستى اعلى مى رسد، نمى تواند بحث از اجتماع بشرى، حاكم و حكومت، هدف و غايت جامعه و نظام حاكم بر آن را به ميان نياورد. بحث از حيات سياسى و وجود سياسى، خود جزئى از بحث از وجود كلى است. فارابى خمير مايه فلسفه سياسى را از يونان و از فيلسوفانى همچون افلاطون و ارسطو گرفت و سپس روح اسلامى را در كالبد آن دميد و مطابق با ارزش هاى اسلامى و اصول دينى، به ارائه اصول سياسى و قواعد فلسفه سياسى اقدام كرد. اين مقاله كه در صدد است تا اصول فلسفه سياسى فارابى را به صورت توصيفى بر شمارد، در ابتدا به ارائه زندگى نامه كوتاهى از فارابى، و بيان تعاريف در زمينه فلسفه سياسى مى پردازد و در ادامه، بحث را با جمع بندى و نتيجه گيرى به پايان مى رساند.
میزان و روایات تفسیری
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاحظات نقدگونه ای درباره دو دیدگاه در فلسفه اخلاق
نویسنده:
مسعود امید
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
يكى از شاخه هاى فلسفه كه در تفكر فلسفى معاصر ايران مورد توجه و عنايت فلسفى انديشان واقع شده، شاخه فلسفه اخلاق است. هرچند پرسش از بنيادهاى اخلاق ريشه در تاريخ تفكر كلامى مسلمانان ـ بحث حسن و قبح ـ دارد و قدمت آن بسيار زياد بوده و به قرن ها پيش از اين باز مى گردد، اما عنايت خاص به اين شاخه از فلسفه ورزى و تعين بخشيدن به اين نوع مباحث فلسفى مربوط به دوره معاصر است و در اين ميان، به نظر مى رسد سهم علامه طباطبائى (رحمه الله) در طرح و آغاز و زمينه سازى چنين مباحثى، خواه در تفسيرالميزان و يا در اصول فلسفه و روش رئاليسم (مقاله «ادراكات اعتبارى»)، قابل توجه مى باشد. در دوره معاصر، بزرگانى چند و محققانى فلسفى انديش در اين وادى گام نهاده و تحقيقات خود را در اين عرصه ارائه داده اند. در اين ميان، به يقين يكى از كارهاى جدى و آثار عميق در فلسفه اخلاق مربوط به استاد مصباح و تأملات نظرى و فلسفى ايشان در كتاب دروس فلسفه اخلاق است. البته پس از اين اثر، مجموعه كتب ديگرى نيز از ايشان با عنوان اخلاق در قرآن در سه جلد منتشر شده است كه اين پژوهش نيز حاوى تأملات فلسفى در حوزه اخلاق مى باشد.
اقتضاءات اصل توحید نظری در اندیشه سیاسی اسلامی؛ با تأکید بر دیدگاه کلامی و سیاسی آیت الله مصباح و آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد ذوالفقاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اصل «توحید»، اساسی ترین اصل نظام عقیدتی اسلام و «سیاست» نیز از اساسی ترین علوم عملی است که در نظام ارزشی اسلام وجود دارد. توحید به عنوان «مبدأ»، «جهت» و «مقصد» در همه مؤلفه های سیاسی اسلام، ظهور دارد، به طوری که می توان ادعا کرد مبانی و مسائل سیاست اسلامی از توابع و ملزومات قریب و بعید توحید می باشند.این نوشتار، با روش توصیفی تحلیلی در پی این است تا با تحلیل اقتضاءات و استلزامات دو بُعد توحید ذاتی و صفاتی در سیاست اسلامی، ابعاد و زوایای توحیدی بودن نظریه سیاسی اسلام، که منشأ تمایز حقیقی نظام سیاسی اسلام با سایر نظام های سیاسی الحادی است، روشن نماید. همچنین نتایج حاصله از تحقیق حاضر، می تواند به مثابه پاسخی برای اصلاح نابسامانی های سیاست داخلی و خارجی اسلامی، بخصوص طرحی برای تحقق «وحدت گروی»، در عین کثرت سیاسی، در عرصه داخلی، وحدت امت اسلامی و حتی جامعه انسانی محسوب گردد.
سیرى در مسئله حدوث و قدم زمانى عالم در تاریخ فلسفه
نویسنده:
محمدحسین فاریاب، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
کلیدواژه‌های فرعی :
قوه و فعل , صقع ربوبی , حدوث تجددی اجزای عالم , دوام فیض الهی , جوهر و عرض , حدوث اسمی , اکوان ثلاثه , حدوث دهری , صانع ازلی , ابداع , احداث , تکوین , اراده فاعل مختار , فرازمانی , ماهیت , نوع مادی , افلاک , اعیان ثابته , اعتباریت ماهیت , وحدت تشکیکی وجود , احکام علت فاعلی , تسلسل , افعال واجب(حکمت نظری) , تجلی , فیض الهی , صنع الهی , جواد محض (اسماء فعل) , جواد مطلق (اسماء فعل) , کلی طبیعی , حرکت , تعیّنات (عرفان نظری) , احدیت(تعین اول) , اسم مبدع , حقیقت واحدیت((تعین ثانی)، مقابل حقیقت احدیت) , حرکت سرمدی , تقدم و تأخر ذاتی , وجود امکانی , حرکت فلکی , نظریه افلاطون در حدوث عالم , نظریه ارسطو در حدوث عالم , نظریه فلوطین در حدوث عالم , نظریه برقلس (پروکلس) در حدوث عالم , نظریه فارابی در حدوث عالم , نظریه ابن سینا در حدوث عالم , نظریه کندی در حدوث عالم , نظریه شیخ اشراق در حدوث عالم , قدیم بودن زمان , ابدیت کیهان , قدیم بودن فیض الهی , قدیم بودن فعل خدا , تقدم و تأخر زمانی , معلول دائم الوجود , افاضه جاعل , مسبوقیت بالدهر , جواهر ثابت در دهر , مرجح ازلی , طبیعت ساری در جسم , متبدل الذات , واحد بالعدد , انتزاعی بودن زمان , نظریه حکمای معاصر در مورد حدوث عالم , ذاتی بودن حدوث زمانی برای جهان , جدلی الطرفین ,
چکیده :
حدوث و قدم زمانى عالم، به معناى ابتدا داشتن یا ازلى بودن عالم، از مسائلى است که از دیرباز، در میان عالمان مسلمان و غیرمسلمان، موضوع بحث بوده است. در این نوشتار، به بررسى این مسئله در تاریخ فلسفه پرداخته و به این نتیجه رسیده ایم که طرح موضوع «حدوث و قدم زمانىِ عالم» به یونان باستان برمى گردد؛ براهین برخى از فلاسفه آن سامان از جمله برقلس تأثیر بسزایى در رواج نظریه قدم زمانىِ عالم داشته است. طرفداران مکتب هاى مشّاء و اشراق، اغلب به نظریه قدم زمانىِ عالم گرایش داشتند؛ امّا در حکمت متعالیه، نگرشى جدید درباره این مسئله پدید آمد و نظریه حدوث زمانىِ عالم برترى نسبى یافت.
صفحات :
از صفحه 73 تا 104
زبان قرآن؛ ساختار و ویژگى ها
نویسنده:
حمید آریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
زبان قرآن چه نوع زبانى است؟ ساختار آن چگونه است و ويژگيهايش چيست؟ خداوند به چه نحوى با آدميان سخن گفته است، به زبان عرفى يا به زبان فنى (فلسفى، عرفانى، علمى، شاعرانه و ...)؟ به زبان صريح و مستقيم يا زبان غيرمستقيم (اعم از تمثيلى، رمزى و نمادين و ...)؟ آيا زبان وحى داراى هويتى شناختارى است يا زبانى صرفا انگيزشى است و يا هر دو جنبه را داراست؟ زبان ناظر است يا زبان عامل؟ تك ساحتى است يا چند ساحتى؟ كاركرد واحدى دارد يا همزمان چندين نقش را با هم ايفاء مىكند؟ و...؟ جستار از پاسخى مناسب و منطقى براى پرسشهاى فوق (و پرسشهاى بسيار ديگر) با رويكردى روشمندانه زمينه ساز و سامان بخش مبحثى دل انگيز در دين پژوهى به طور عام و قرآن پژوهى به طور خاص با عنوان «زبان دين» و «زبان قرآن» بوده است كه امروزه به شدت مورد اهتمام جمعى از پژوهشگران در حوزه فلسفه دين، كلام، تفسير و معارف همگن مى باشد.
معرفت‏ شناسى ‏از دیدگاه شهید مطهرى (ره)
نویسنده:
حسن معلمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
شهيد مطهرى رضوان الله تعالى عليه از لحاظ پرداختن به مباحث معرفت شناسى و طرح شبهات مربوط به آن و پاسخ گويى بدان ها، سرآمد معاصران خود بود. او علاوه بر تقرير بسيار زيباى مطالب فلاسفه پيش از خود، به گونه اى كه مطالب آن ها را به زبان روز و پاسخ گوى به شبهات موجود درآورد، مطالب ابتكارى خاصى را نيز در اين زمينه عرضه كرده كه از ارزش والايى برخوردار است؛ مانند جست و جو براى يافتن منشأ معقولات ثانيه فلسفى و دست يابى به علوم حضورى و ارجاع معقولات ثانيه فلسفى بدان. البته اين كاوش توسط مرحوم علامه طباطبايى شروع شد، ولى ادامه و تكميل آن را اين شهيد عزيز به عهده گرفت. آنچه در ذيل مى آيد اجمالى است از برخى كاوش هاى شهيد مطهرى(ره) در زمينه معرفت حقيقى؛ امكان معرفت حقيقى و رد شكاكيت؛ منشأ معارف بشرى و مطابقت علم با واقع.
قلمرو دلالت معجزه
نویسنده:
مصطفى کریمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
توجه انسان ها به معجزه به عنوان پديده اى غير عادى و دلالت آن، بويژه بر صدق مدعاى آورنده اش، به زمان صدور معجزات به دست پيامبران الهى باز مى گردد. از قرآن كريم چنين بر مى آيد كه مردم از پيامبران خويش كه مدعى نبوت الهى بوده اند، نشانه خدايى مى طلبيده اند و در مواردى كه اين درخواست برخاسته از حس حقيقت جويى آنها بوده، انبيا به اذن خداوند، معجزه مى آورده اند. تعاريف متفاوتى از معجزه ارائه شده است، اما، تعريفى كه به نظر كامل مى آيد اين است كه معجزه كارى فوق طاقت بشرى است و با عنايت ويژه خداوند، به دست مدعى نبوت، براى اثبات صدق مدعاى خويش انجام مى گيرد و مطابق با مدعاى مدعى نبوت و همراه با تحدى است. در این مقاله با توجه به معانی معجزه مسائل مرتبط با آن ذیل این موضوعات مورد بررسی قرار می گیرد: معجزه و نبوت خاصه، معجزه و نبوت عامه، معجزه و اثبات وجود خدا، معجزه و توحید، معجزه و صفات الهی، معجزه و اوصاف پیامبر.
تشکیک در نظریه مطابقت در صدق و کذب قضایا از دیدگاه فلاسفه اسلامى
نویسنده:
مهدى دهباشى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
یکى ‏از مشهورترین نظریات در باب صدق و کذب قضایا، نظریه مطابقت، (Correspondence Theory of truth) است. مطابقه، از باب مفاعله، تطابق دو چیز را گویند. بنابراین نظریه، راستى و صدق همان سازگارى ‏اندیشه با واقعیت، یا به قول ملاصدرا مطابق با مطابق است. در بدو امر،در این نظریه عقیده ‏اى صادق تصور شده است که با امرى واقع، سازگار درآید و یا به عبارت دیگر، هر باورى هنگامى صادق است‏ که تصورات و مفاهیم مندرج در آن با حقایق عینى Facts همان‏طور که درخارج و واقع موجود هستند، تطابق داشته باشد. هرگاه گزاره‏اى با واقع مطابق بود واقع هم با خبر مطابق مى‏ باشد. گزاره هم مطابق با واقع است و هم مطابق. در این مقاله با بحث پیرامون مفهوم مطابقت و واقع در فلسفه اسلامی، سعی می شود موضوع صدق و کذب در قضایای فلسفی و منطقی در ارتباط با آن ها تبیین شود.
بررسی زبان قرآن از منظر علامه طباطبایی و شاگردان (مرتضی مطهر، عبدالله جوادی آملی، محمد تقی مصباح یزدی)
نویسنده:
عبدالعلی براتی سده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رسالت جهانی قرآن در هدایت بشر مستلزم به‌کارگیری زبانی است که بتواند با همه آن‌ها سخن بگوید. بنابراین چیستی زبان قرآن مسئله‌ای است که این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر « طبیعی و تعالی معانی» بودن زبان قرآن؛ و «اشتراک معنوی» بودن زبان دین (گزاره های الهیاتی)، تاکید دارد. نظریه‌های زبان دین و نظریه های زبان قرآن، در مبانی زبان‌شناسی قرآنی علامه و شاگردان، از جمله؛ الهی وقدسی بودن قرآن، معناداری و معرفت‌بخشی، جامعیت، جهانی، جاودانگی قرآن؛ مورد بررسی قرار گرفته است که نتیجه آن، دریافت مفهوم دقیق‌تری از زبان قرآن درکارساخت ارتباطی و دلالی واژگان، عبارت‌ها و جمله‌ها و نیز کل متن قرآن است. بر اساس یافته‌های این تحقیق، تفکیک عرصه زبان شناسی قرآن در دو اسلوب؛ «بیانی» و «دلالی» ، مورد تاکید است که بر این اساس پذیرش دو زبان یکی «زبان طبیعی» در اسلوب «بیانی» و دیگری، «زبانتعالی معانی» در اسلوب «دلالی» و معنایی قرآن از منظر علامه و شاگردان مورد انتظار است. واژه‌های کلیدی: زبان قرآن ؛ زبان دین؛ اشتراک معنوی؛ زبان طبیعی؛ زبان تعالی معانی؛ علامه طباطبایی؛ مرتضی مطهری؛ عبدالله جوادی آملی؛ محمدتقی مصباح یزدی.
  • تعداد رکورد ها : 1038