جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 92
نگرش های فلسفی مورخان ادیان : مطالعه موردی جیمز فریزر و میر چا الیاده
نویسنده:
ملیحه صابری نجف ابادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده در تألیف کتاب های تاریخ ادیان، دیدگاههای مختلف عقیدتی و فلسفی، ارزش‌ها وتصورات قبلی پژوهشگرتاریخ ادیان را در چینش و انتخاب وقایع و تنظیم آن تحت تأثیر قرار می دهد . فرضیات معرفت‌شناسی درباره حقیقت شناخت تحلیل او را از ادیان شکل و جهت می‌دهد؛ زیرا رابطه مورخ با پدیده تاریخی به استنباط معرفت‌شناسانه و هستی‌شناسانه فلسفی مورخ وابسته است، به طوریکه اختلاف بسیاری از آثار مکتوب در تاریخ ادیان به رویکرد درون دینی و بیرون دینی مورخ بستگی دارد. در این مقاله قصد داریم آراء فلسفی دو مورخ بزرگ ایلیاده و فریزر را در توصیف و نگارش ادیان معرفی و ارزیابی نماییم . این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی در پاسخگویی به این پرسشها صورت گرفته است : تفاوت فریزر و ایلیاده در روش شناسی چه بود ؟ با توجه به مقایسه آثار این دو دانشمند ادیان در توصیف وقایع دینی، اختلاف مبانی و رهیافت فلسفی آنها در چیست؟ این یافته های پژوهش حاکی از آن است که دو مورخ بزرگ دین شناس، ایلیاده و فریزر در نگرش فلسفی اختلاف نظر داشته، فریزر با نگاه پوزیتیویستی والیاده با تلفیقی از روش پدیدار شناسانه هوسرلی با نگرش ساخت گرایی و هرمنوتیکی به ضبط احوال و رفتار های دینی بشر در طول تاریخ پرداخته اند . این تفاوت در نگارش دو اثر تاریخی آنها یعنی شاخه زرین و تاریخ ادیان تاثیر اساسی گذاشته است.
صفحات :
از صفحه 143 تا 166
معرفی پژوهشگران: روشمندى و شرایط تحقیق در تاریخ و خلاهاى موجود در تدوین تاریخ اسلام
نویسنده:
صادق آئینه وند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
مقاله حاضر گفت و گویی است با تاریخ شناس معاصر، دکتر صادق آیینه وند. موضوعات این بحث پیرامون: تعریف علم تاریخ، تاریخ در صدر اسلام، وظیفه علم تاریخ، رابطه تاریخ و جامعه شناسی، ویژگی های مورخ و علوم کمکی تاریخ، در جهت تبیین خلاءهای موجود در تدوین علم تاریخ اسلامی شکل گرفته است.
تمدن جدید اسلامى
نویسنده:
صادق آئینه وند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در آنچه امروزه از تمدن مورد نظر است، به ويژگيها، اوصاف و تواناييهايى كه تمدنها از خود بروز مى‌دهند، توجه نمى‌شود. در نتيجه، زواياى ظريف درونى و استعدادهاى خاص آنها به خوبى شناخته نمى‌شود. تمدنهايى كه در جوامع مادى بيشتر مورد شناسايى واقع مى‌شوند، همانهايى هستند كه بدين‌گونه و در اثر تضارب آراء به وجود آمده‌اند و هر ملتى چيزى بر آنها افزوده است. اما صرف نظر از چنين بينشى، اگر با ديدى الهى (نه غيرمادى) بنگريم برخى تمدنها در بسترى عقيدتى و بر مبناى باورهاى الهى و ارزشى به وجود آمده‌اند. ديرينه اين نوع تمدنها نه تنها كمتر از تمدنهاى نوع اول نيست، بلكه به يقين، بر آن سبقت نيز دارد. بسيارى از ويژگيهاى اين نوع تمدنها و حتى بعضا اصل وجودشان مورد غفلت واقع شده و همين امر سبب گرديده است كه وجود آنها زير سؤال برود. اين همه از ناديده گرفتن انسانيت انسان و ارزشهاى والاى انسانى سرچشمه مى‌گيرد. در اين نبشتار، سعى نويسنده بر آن است تا طى سطورى محدود، چنين تمدنى مورد شناسايى قرار گيرد. باشد تا مورد علاقه محققان قرار گيرد و در اين باره تأمل بيشترى مبذول دارند.
ادیان و مفهوم ذات غایى؛ مصاحبه‏ اى با جان هیک و سیدحسین نصر
نویسنده:
عدنان اصلان
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
پلوراليسم و گفت و گوى بين اديان از جمله مباحث حساس و پرمناقشه جامعه اسلامى امروز ماست. آنچه پيش روى داريد، گفت و گوى آقاى جان هيک و سيدحسين نصر درباره اديان و مفهوم ذات غايى است، از آن جا كه اين گفت و گو داراى نكات قابل توجه و تأمل زيادى است، لذا، مجله معرفت آن را به علاقه‌مندان اين‌گونه مباحث تقديم مى‌دارد تا ضمن كمك به رشد و غناى فرهنگ جامعه، زمينه نقد و بررسى آن نيز فراهم گردد.
دین و ترس؛ بررسى نظریه ترس در پیدایش دین
نویسنده:
سید میر صالح حسنی جبلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دين از مسائلى است كه از ديرباز ذهن بشر را به خود مشغول كرده و هميشه در طول تاريخ، مورد نقد و بررسى و محل تضارب آراء و افكار قرار گرفته است. علل و عوامل بسيارى را، هر يك از انديشمندان با عينك خاص خود، در پيدايش دين بر شمرده اند. عده اى دين را افيون توده ها دانسته و پيدايش آن را به جامعه نسبت داده اند، برخى ديگر، عامل جهل را در پيدايش دين مؤثر دانسته اند و در بين آنان، افرادى همانند راسل و ساموئل كنيك ترس را عامل پيدايش دين شمرده اند. در اين مقاله، سعى شده است تا ضمن بررسى نظريه ترس، صحت و سقم اين نظرات مورد توجه قرار گيرد.
مطالعات تطبیقى ادیان (COMPARATIVE RELIGION)
نویسنده:
اریک جی شارپ
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
اصطلاح «دين شناسى تطبيقى» شكل مختصر شده «مطالعه تطبيقى اديان» است كه در اواخر قرن نوزدهم، به عنوان مفهومى مترادف با «علم دين» (در آلمانى: Religionswissens chaft و در فرانسه: La science de religion) شايع گرديد. همان گونه كه از ابتدا تصور مى شد، اين رشته با به كارگيرى روش مقايسه اى در زمينه مفروضات فراهم آمده توسط اديان جهانى در گذشته و حال متمركز گرديد. اين موضوع مستلزم تخصيص پيشرفت يا تكامل و ارزش هاى آن، به هر يك از حوزه ها در چارچوب طرحى از ترقى و پيشرفت بود. بنا به گفته يكى از دانشمندان اوايل قرن بيستم، وظيفه دين شناسى تطبيقى «عبارت است از: كنار هم قرار دادن اديان مختلف به منظور بررسى و مقايسه دقيق آن ها. اين كار ممكن است موجب ارزيابى معتبرى از اظهارات و ارزش هاى خاص آنان گردد.» به نظر مى رسد كه اصطلاح «دين شناسى تطبيقى» پيش از دهه 1890 به كار نرفته باشد، اما در هر صورت، در سال 1873، اف. ماكس مولر اين سؤال را مطرح كرد: «چرا ما بايد نسبت به استفاده از روش تطبيقى در بررسى اديان شك نماييم.» در این مقاله موضوع مورد بحث با بررسی دین پژوهی در نقاط مختلف تبیین می شود.
خودى و غیرخودى در سیره امام على (علیه السلام)
نویسنده:
حسین شفیعى دارابى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
با طرح مسأله «خودى» و «غيرخودى» از سوى مقام معظم رهبرى در خطبه هاى نماز جمعه تهران در تاريخ 8/5/78 و 9/7/78 شاهد واكنش ها و موضع گيرى هايى متضاد و بروز بازتاب هايى متفاوت در ميان اقشار گوناگون جامعه بوديم. بسيارى از فرهيختگان در عرصه قلم و سخن، با ارائه يك تحليل عقلانى و دينى و با ديدى مثبت به ارزيابى اين مسأله پرداخته و سرانجام پس از كنكاشى فراوان، طرح آن را كارى معقول و مشروع دانسته، بر ضرورت چنين مرزبندى مشخص بين افراد و جوامع بشرى پافشارى نمودند و ناديده انگارى آن را موجب ظهور پيامدهايى ناگوار در عرصه هاى گوناگون حيات فردى و اجتماعى و در جهت خلاف راه و رسم انبياى الهى، و آرمانهاى به حق امامان معصوم(ع) به حساب آوردند. اما در مقابل، جمع ديگرى در اين عرصه اعتقادى، فكرى و فرهنگى، همانند ديگر عرصه ها با حالتى شتاب آلود و با عناد و كينه اى وصف ناپذير، به اتخاذ موضعى منفى روى آورده و واكنش سلبى در اين زمينه از خود نشان دادند. با علنى شدن اين دو گرايش و دو نحوه برخورد متضاد در سطح جامعه، پرسش هاى فراوانى در اذهان اشخاص و گروه ها شكل گرفت؛ از جمله اين كه آيا به راستى، تمامى انسان ها از هر نژاد و ملتى كه باشند و در هر زمان و مكانى كه زندگى نمايند و با هر زبانى كه سخن بگويند و داراى هر نوع گرايش فكرى كه باشند و از هر مشى و مرامى كه پيروى نمايند و صاحب هر خلق و خويى كه باشند، همسان و يكسانند؟ و يا آن كه هر يك از موارد مذكور و يا دست كم، برخى از آن ها مى توانند موجب تمايز و مرزبندى هاى مشخصى در بين انسان ها گردند؟ آيا مى توان گفت: تقسيم افراد و جوامع بشرى به «خودى» و «غيرخودى» تقسيم بندى معقولى است كه ريشه در فرهنگ دينى و آموزه هاى وحيانى دارد؟ و يا به عكس، بايد گفت: اين گونه تقسيم بندى ها نامعقول و غيرمشروع است؟ آيا اصولا ملاك و معيارى در اين زمينه وجود دارد؟ پيامدهاى نفى اين مرزبندى چيست؟ در این مقاله کوشش شده پاسخ چنین پرسشهایی بر اساس معارف امیرالمومنین (ع) تبیین گردد.
صُوَر ابتدایى حیات دینى
نویسنده:
امیل دورکهایم
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
بخش اول اين مقاله، با مباحثى تحت عنوان "دين و تفكر دينى"،"عناصر اجتماعى در دين"،"معيارهاى باورهاى دينى"،" دين و جادو"،" خاستگاه نظر اصل توتمى يا مانا"، " قدرت و تواناى جامعه"، " تاثير جامعه و گروه بر افراد" مورد بحث و بررسى قرار گرفت. اينك ادامه اين مقال را ذیل این مباحث پى مى گيريم: مطالعه زندگى اجتماعى، ماهيت جامعه، علم و دين.
درآمدى بر دین‌شناسى و شاخه‌هاى آن
نویسنده:
ولی الله عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوگرايى، سؤالات و پرسش‌هاى مختلفى را فراروى انسان دين‌دار قرار داد و مشكلات و شبهات بسيارى را براى دين و دين‌دارى به ارمغان آورد. اين پرسش‌ها و شبهات، موجب رشد و شكوفايى دين و انديشه دينى در عرصه‌هاى گوناگون و پديد آمدن شاخه‌هاى مختلف در حوزه دين شد. دين‌پژوهى در اين دوره پا به عرصه جديدى نهاد و علوم متنوعى را تحت پوشش خود قرار داد. اين علوم به عنوان دانش و معرفتى مستقل و مرتبط با دين نبودند، بلكه در پرتو تحولات بنيادين مدرنيته بود كه اين علوم با دين نسبتى پيدا كردند و در حوزه علوم دينى جاى گرفتند. البته پديد آمدن اين علوم، براى دين پيامدهايى ضمنى را نيز در پى داشت كه همواره دين و انديشه دينى را تهديد مى‌كند. در اين نوشتار، ابتدا علل و عواملى كه موجب پديد آمدن شاخه‌هاى مختلف دين‌شناسى گرديد، تحليل و بررسى خواهيم كرد، سپس به شناسايى و توضيح اين رشته‌ها خواهيم پرداخت.
  • تعداد رکورد ها : 92