جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 354
بررسى رويكرد عقلانى به چگونگى ارتباط خداوند با عالم
نویسنده:
هادى فنائى نعمت‌سرا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جستار حاضر به بررسى رويكردهاى عقلانى به ارتباط خداوند با عالم مى پردازد. ارتباط فاعلى ـ علّى، از شايع ترين و متداول ترين ارتباط هاى تصويرشده از سوى فيلسوفان است. همچنين رويكردهاى حداكثرى و حداقلى ارتباط خداوند با عالم نيز قابل سنجش است. در اين مقاله با بررسى واكاوانه برخى ديدگاه هاى دانشمندان عقل گراى يونان باستان و قرون وسطا، انديشه ماشين انگارى جهان و نيز ديدگاه فلاسفه اسلامى، اين تأكيد حداكثرى بر ارتباط فاعلى ـ علّى خداوند ترسيم شده است؛ سپس در گامى ديگر به سنجش و بررسى توانمندى و موفقيت تبيين هاى ارائه شده پرداخته، و در گام نهايى با گذر كردن از انحصارگرايى درباره ارتباط خداوند با عالم و نقادى آن، به تحليلى جامع و فراگير از ارتباط كه داراى مؤلفه هايى نظير كارآمدى است، دست يافته ايم. در اين الگو و تصوير، ارتباط صرفا فاعلى ـ علّى نيست؛ بلكه علاوه بر آن شامل ارتباط هاى ديگر نظير ارتباط تدبيرى، قيومى، رازقى، شاهدى و علمى نيز مى شود.
صفحات :
از صفحه 75 تا 99
تحقیق و تصحیح انتقادی رساله «فی أغراض ما بعد الطبیعه»
نویسنده:
لیلا کیان‌خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فی أغراض مابعدالطبیعة نام رسالة کوچکی از فارابی است که همانند بسیاری از آثار فارابی حجم اندکی دارد؛ ولی علی‌رغم حجم اندکش حاوی مطالب بسیار مهمی است و نقطة عطفی در تحلیل تعریف و موضوع مابعدالطبیعه محسوب می‌شود. از آن‌جا که این رساله تاثیر بسزایی در ارائة تعریف و موضوع مابعدالطبیعه بر نظام مابعدالطبیعی ابن‌سینا داشته و ابن‌سینا نیز در زندگی‌نامة خود نوشتش فهم خود را از غرض کتاب مابعدالطبیعة ارسطو، مرهون مطالعة این اثر می‌داند، این رساله از شهرت قابل توجهی برخوردار است. شاید بتوان رسالة أغراض را زیربنای مابعدالطبیعة سینوی و نیز نظام فلسفة اسلامی دانست. این تصحیح انتقادی برای نخستین بار، بر مبنای چهار نسخه خطی برتر موجود در کتاب‌خانه‌های ایران صورت پذیرفته که به همراه یک نسخه خطی موجود در کتابخانه راغب پاشای استانبول مبنای تصحیح انتقادی قرار گرفته‌اند.
صفحات :
از صفحه 119 تا 157
الهیّات و جامعه ‏شناسی دین؛ مقایسه معرفت‏ شناختی و روش‏ شناختی
نویسنده:
امان الله فصیحی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله در تلاش است تا به تمایز، ارتباط و تعامل میان دو دانش الهیّات و جامعه‏شناسی دین از حیث معرفت‏شناختی و روش‏شناختی بپردازد. از این‏رو، ابتدا الهیّات به مثابه کلام و الهیّات به مثابه آموزه‏های دین از یکدیگر تفکیک و به مشخصات معرفت‏شناختی و روش‏شناختی هریک اشاره شده است. در ادامه، تعریف «جامعه‏شناسی دین»، منابع معرفتی، روش‏شناختی و مقایسه معرفت‏شناختی و روش‏شناختی الهیّات و جامعه‏شناسی دین مطرح شده است. همچنین تعامل جامعه‏شناسی دین با کلام و سپس، تعامل جامعه‏شناسی دین با آموزه‏های دین در دو محور مزبور مورد مداقّه قرار گرفته و صورت‏های گوناگون تعامل مطرح و بررسی شده است.
بررسی مسئله صدق در الهیات پست لیبرال
نویسنده:
صفدر تبارصفر,محمود فتحعلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هرگونه موضع گیری درباره ماهیت و معنای صدقْ بر حوزه های مختلف معرفتی، از جمله عرصه دین و الهیات، تأثیر خواهد گذاشت. «الهیات پست لیبرال» یکی از رویکردهای نوظهوری به شمار میرود که در دوران پست مدرنیسم شکل گرفته است. این نوع از الهیات، در مقابل دو رویکرد سنّتی و رویکرد لیبرال، مدعی شیوه سومی در الهیات است و مبانی و اصول مبناگرایان و تجربه گرایان را در بوته نقد قرار میدهد و ادعاهای تازه ای را، برای تبیین وحدت گرایی کلیسایی، مطرح میسازد. جورج لیندبک مهم ترین شخصیت الهیات پست لیبرال بوده که با تألیف کتاب «ماهیت آموزه»، نقش مهمی در تبیین و تبلیغ این نگرش الهیاتی داشته است. نگرش درون سیستمی و مقولی به صدق، یکی از راهبردهای لیندبک برای رسیدن به اغراض وحدت گرایانه بوده که موضوع نوشتار حاضر است. در این مقاله، پس از تبیین کامل نگرش لیندبک در باب صدق، به تحلیل و بررسی این نظریه معرفت شناختی خواهیم پرداخت.
حدوث یا قدم عالم از نظر میرداماد و ملاصدرا با توجه به شبهات جدید
نویسنده:
سلمان لطفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده ندارد.
منشأ، تنوع و ساختار آموزه‌های تجسد و تثلیث و مواجهه‌ی اسلام با آن
نویسنده:
الهه فلاح
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آموزه هاي تجسد و تثلیث مهمترین شاخصههاي دین مسیحیت و محور تعالیم مسیحیتاند و تغییر هر یک ازاین دو آموزه کل الهیات مسیحی را تحت تأثیر قرار میدهد. یکی از پرسشهایی که مطرح است این استکه آیا دو آموزهي تجسد و تثلیث در عهد جدید مطرح شده و جزء تعالیم عیسی (ع) هستند یا از راه دیگريوارد دین مسیحیت شدهاند و پرسشهاي دیگر عبارتند از اینکه آیا قرائت واحدي از تثلیث وجود دارد یامتألهان مسیحی قرائتهاي متعدد عرضه کردهاند؟ دیدگاه قرآن دربارهي این دو آموزه چیست؟ آیا قرآناین آموزهها را انکار و رد کرده یا آنچنان که پارهاي از مستشرقان ادعا کردهاند، تثلیث مورد انکار قرآن باتثلیث رایج مسیحی تطابق ندارد و اعتقاد به الوهیت مریم (س) سابقهاي در میان مسیحیان نداشته است؟مدارك و شواهد متعدد نشان میدهد که اولاً آموزههاي تجسد و تثلیث در عهد جدید مطرح نشده و جزءتعالیم حضرت عیسی (ع) نیستند و تحت تأثیر مکاتب دیگر وارد دین مسیحیت شدهاند. از جمله این مکاتبنظامهاي فلسفی یونان و اندیشهها و ادیان شركآلودي بودند که در امپراطوري روم و منطقهي اورشلیم وجودداشتند.ثانیاً قرائت واحدي از تثلیث وجود ندارد و متألهان مسیحی قرائتهاي متعددي عرضه کردهاند که از جملهاین قرائتها، قرائت شورایی، مونارشیستها، آریوسیان، مقدونیان و کاپادوکیانها است.ثالثاً قرآن کریم در آیات متعدد به رد آموزهي تجسد و تثلیث پرداخته و نیز بر اساس شواهد و مداركمختلف برخلاف دعوي مزبور، پارهاي از مسیحیان معتقد به الوهیت حضرت مریم (س) بودهاند.
ترمودینامیک شیمیایی ومکانیک کوانتومی مبنایی برای مطالعهالهیات وجهان بینی دینی
نویسنده:
زهرا سیّار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پیشرفت فوق‌العاده‌ علوم‌ در دوران‌ تمدن‌ طلایی‌ اسلام‌ نتیجه‌ اهمیت‌ و ارزش‌ علم‌ ودانش ودعوت‌ به‌ مطالعه‌ آفرینش‌ بود . قرآن با تاکید بر واقعیت طبیعت به عنوان باز نمود علم الهی، علم ودین را در تعامل تکمیلی با یکدیگر قرار داده است . به‌ عقیده پاپ‌، این‌ دو می‌توانند اثر سازنده‌ای‌ بر یکدیگر نیز داشته‌باشند: «علم‌ می‌تواند دین‌ را از خرافات‌ برهاند و دین‌ می‌تواندعلم‌ را از بت‌پرستی‌ و مطلق های‌ باطل‌ بپیراید». هدف علم ، توصیف و تبیین پدیده‏هاى مادى است و دین نیزدر کنار دعوت به شناخت طبیعت برای ما روشن کرده که شما هیچ گاه نمی توانید به ذات برخی از پدیده ها برسید . لذا به نظر می رسد اصل عدم قطعیت هایزنبرگ گواهی براین مدعاست که ما هیچ گاه نمی توانیم ذاتطبیعت را درک کنیم. ‌دین‌ را می توانبا زبانفیزیک‌ درک کرد ودرباره‌ آن‌بر اساس‌ نظریه ‌های‌ ترمودینامیک‌ و مکانیک کوانتوم قضاوت‌ کرد و الهیّات‌ را ورای‌ فیزیک‌ دانسته و باور داشت کهفیزیک‌ در شکل‌ دادن‌به‌ آن‌ سهم‌ دارد. از این رو دروازه ای برای درکالهیات مبتنی بر دانش باز می شود.هدف اصلیاین مقاله ، تلاشی است که نشان دهیم ،رویکرد هایی در حوزه علم و دانش و معنویت بشری به موازات یکدیگر در حال رخ دادن است که به تدریجفاصله فیزیک و متافیزیک را از بین می برد و نیزدر می یابیم، مکانیک کوانتوم نمونه‌ فعالیت عالی ذهن انسانی استکه هدف آن اتصال به هسته مرکزی واقعیت از طریق ابعاد نامکشوف می باشد . مکانیک کوانتوم با سربلندی قادر است حقیقت انسان را در کنار حقیقت کائنات، سنجیده و دور از تناقض، تبیین کند . آگاهی بیشتر بر حقیقت انسانی، مقدمه نزدیکی به حقیقت بیکران خداوند است.در مبحث ترمودینامیک ، آنتروپی یا بی نظمی نیزمطرح شدهاست. این برهان، ازلی بودن جهان را نفی می کند، که اگر جهانازلی باشد، یعنی شروعی در زمان نداشته باشد، ما همواره بی نهایت زمان را پشت سر گذارده ایم و با توجه به این که آنتروپی جهان در حال افزایش است در نتیجه جهان باید در بی نظمی مطلق به سر برد، طوری که هیچ فرآیندی انجام نخواهد شد. چون می بینیم جهان در چنین حالتی نیست،پس جهان نمی تواند ازلی باشد و حتما باید شروعی در زمان داشته باشد.این تحقیقدر پنجفصل ارائه شده است. در فصل اول مقدماتی از موضوعدر رابطه با کتاب آسمانی ،‌ علم و دین آمده استو درفصل دوم مطالعات نظری شامل تاریخچه علمی وتاریخچه فلسفی و مباحث علمی ترمودینامیک شیمیایی و مکانیک کوانتوم مطرح شده است. فصل سومشامل روش شناسی ونظریات برخیدانشمندان غربی معاصر است.درفصلچهارم تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق ازجنبه اعتقادى مطرح شده است و درفصل پنجم نتیجه گیری مباحث و پیشنهاداتارائه گردیده است.به طور کلی ، باتوجه به مطالب اینتحقیق، بدیهی است کهیک وجود مطلق در کائنات هست که این وجود دارای شعور مطلق است وهمه واقعیت های عالم از آن ناشی می شود .
فلسفه ی وجودی ابلیس در نظام هستی با تکیه بر تفاسیر و چشم اندازی به آراء حِکمی و عرفانی
نویسنده:
رضا سعادت نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:موضوع آفرینش و امهال ابلیس همواره با سوال ها و شبهات فراوانی در حوزه های فلسفی، کلامی و تفسیری روبرو بوده است رساله ی حاضر که در شش فصل سامان یافته است با تکیه بر تفاسیر و چشم اندازی به آراء حِکمی و عرفانی، در پی شناخت از چیستی و ماهیت ابلیس و نیز حکمت آفرینش و امهال آن از سوی خداوند متعال بوده سوالی که با پاسخ های متفاوت و متخالف حتی از سوی مفسران و اندیشمندان اسلامی همراه بوده است.در این راستا نخست در فصل دوم حقیقی یا مجازی بودن این داستان مورد پژوهش قرار گرفته و در این باره دیدگاه تمثیل با سابقه ای که در بین مفسران داشته در ترازوی نقد قرار گرفته و چنین نتیجه گیری شده که داستان مذکور از مقوله ی تمثیل است اما نه تمثیلی که اصل داستان تخیلی و مطابق خارجی نداشته باشد بلکه تمثیل به این معنا که حقیقتی معقول و معرفتی غیبی از یک جریان تکوینی به صورت محسوس و مشهود بازگو شده تا فهم آن برای همگان ممکن گردد.در فصل سوم دیدگاه های تأویلی از ابلیس به ویژه از سوی عارفان به دو قسم متعارض و غیر متعارض با ظواهر آیات تقسیم گردیده و علت مهم در بسیاری از تأویل های نوع اول حاکمیت تفکر جبری متأثر از اندیشه های اشعری شناخته شده است.فصل چهارم با طرح مبحث خیر و شر و اینکه از خداوند جز خیر صادر نمی شود و نیز حکمت آفرینش و امهال ابلیس از منظر فیلسوفان، با اعتقاد به اصل همبستگی و انداموارگی اجزاء جهان، و همچنین از نگاه عارفان با باور آنها به اصل وحدت وجود، و نیز از منظر مفسرانی که فلسفه ی وجود آن را ابتلاء و آزمایش دانسته اند، چنین نتیجه گیری شده، وجود شیطانی که آدمی را به شر و معصیت دعوت کند از ارکان نظام بشری است چنانکه اگر او نبود عالم انسانی هم نبود.در فصل پنجم با مقدمه قرار گرفتن بحث بطون و ژرفناکی قرآن و نیز گفتاری در حقیقت تأویل نتایج زیر به دست آمده است:1-
تفاوت رویکرد ارسطو و ابن سینا در اثبات وجود خدا
نویسنده:
محمد صالح طیب نیا، رضا اکبریان، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقایسه رویکرد ارسطو و ابن سینا در مساله اثبات وجود خدا، تا اندازه زیادی روشنگر تفاوت مبنایی اندیشه مشایی ارسطویی و سینوی و همچنین، راه متفاوتی است که در جهان اسلام نسبت به مغرب زمین، در مساله اثبات وجود خدا طی شده است. ارسطو در کتاب فیلوسوفیاس، به دو برهان «درجات کمال» و «غایت شناختی» اشاره کرده است، ولی استدلال اصلی او بر اثبات وجود خداوند، برهان حرکت است که در کتاب لاندای مابعدالطبیعه و همچنین، کتاب طبیعیات به تفصیل به آن پرداخته است. هر سه برهان فوق، رویکرد جهان شناختی داشته، در دسته براهین پسینی قرار می گیرند. برای ابن سینا پذیرش این که ارسطو می خواسته از امور طبیعی، مانند حرکت عالم، وجود خدا را اثبات کند، بسیار سخت است. بر اساس همین تفکر، همه تلاش ابن سینا در اثبات وجود خدا بر این امر متمرکز شده است که از برهان های جهان شناختی در اثبات خدا استفاده ننماید. ابن سینا از برهان وسط و طرف و امکان و وجوب در چندین کتاب خود استفاده کرده، آخرین تقریر خود از برهان امکان و وجوب را «صدیقین» می داند. برهان او وجودشناختی و در عین حال پیشینی است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
تاثیر اثولوجیا بر فلسفه ی فارابی
نویسنده:
فرخ شاه منصوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
  • تعداد رکورد ها : 354