جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
  • تعداد رکورد ها : 289
نویسنده:
حبیب الله عباسی, زهرا رستمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
چکیده :
جريان عظيم تصوف، از سرچشمه های متعددی نشئت گرفته و تاثير پذيرفته است. يكی از آبشخورهای مهم آن دين های كهن، به ويژه دين زرتشت است. قدر مشترک های چندی می توان ميان تصوف و كيش زرتشت يافت. يكی از اين وجوه اشتراك همان «راه نمای پنهانی مردان حق» است كه در اين مقال تلاش شده با تكيه بر احوال و اقوال دين مردان دوره باستان و دو تن از نمايندگان نامدار تصوف خراسان – كه يكی در خاور اين قلمرو و ديگر در باختر آن می زيست بررسی شود. هر دين مردی دو نوع راهنما دارد: دسته اول راهنمايان انسانی كه پير يا مراد ناميده می شوند و در بعد افقی دين مردان قرار دارند؛ دسته دوم راهنمای پنهانی ای كه با بعد عمودی دين مردان را هدايت می كنند. دين مردان براي شناخت راهنمای پنهانی به وسيله مراقبه سوی يابی می نمايند. در اين سوی يابی راهنمای مخفی رمزوارانه نمايان می شود و بنابر پيوند نزديك انسان با روح قدسی زمينه های آخرت شناسی را فراهم می گرداند. در اين مقال بر آن هستيم كه يك شناخت كلی از اين راهنمای پنهانی ارائه دهيم.
صفحات :
از صفحه 90 تا 110
نویسنده:
مرتضی شجاری, فریبا مختاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حركت حبی را می توان «جريان تجلی ناشی از حب ظهور و اظهار» دانست كه در همه اسمای الهی و همه اركان عالم ساری است. باور به اين نوع حركت، مبتنی بر قبول «وحدت شخصی وجود» است كه ابن-عربی با كشف و شهود بدان رسيد و ملاصدرا در مباحث علت و معلول، آن را به زيور برهان آراست. بنابر «وحدت وجود» موضوع و غايت حركت حبی، حق تعالی است؛ زيرا غير از حق، باطل محض است. با وجود اين، تعبيرات مختلفی از غايت اين حركت در سير نزولی و سير صعودی آن، بيان شده است: عشق و پيدايش انسان كامل دو تعبير مشهور از غايت حركت حبی در سير نزولی است؛ همچنان كه «اتحاد» و «فنای عاشق در معشوق» به عنوان غايت اين حركت در سير صعودی بيان شده است.
صفحات :
از صفحه 64 تا 87
نویسنده:
هادی وکیلی, پریسا گودرذی, محبوبه امانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مطالعه دو ديدگاه عارف قمشه ای و امام خمينی درباره اسفار اربعه، معلوم می دارد كه بين اين دو ديدگاه در عين شباهت ها، تفاوت هايی نيز به چشم می خورد. حضرت امام و حكيم قمشه ای در هريك از سفرهای چهارگانه از حيث اركان و احكام آنها مثلا احكام سفر دوم شباهت هايی دارند اما در ساير موارد تفاوت هايی را نشان می دهند. امام و حكيم قمشه ای بيشترين شباهت را در تفسير ماهيت و ويژگی های سفر چهارم دارند. از ديدگاه هر دو عارف، اولاً اين سفر من الخلق الی الخلق مع الحق است و ثانياً نبوت تشريعی در اين سفر به طور كامل برای سالك، حاصل آمده است. گرچه مشهورترين تقريرات اسفار به آن دسته از تقريرات، تعلق دارد كه الگوی چهارتايی را مورد توجه قرار می دهند، اما شكی نيست كه بنابر اعتبارات مختلف عقلی و البته به تاييد دلالت های قلبی اهل شهود، می توان از مدل هايی ديگر نظير مدل دوتايی، سه تايی، پنج تايی و به خصوص، هفت تايی نيز ياد كرد.
صفحات :
از صفحه 130 تا 152
نویسنده:
منظر سلطانی, شهریار مشکین دائم هشی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
چکیده :
آميختگی انديشه های عرفانی با ذوق شعری، اگرچه در سده چهارم هجری با رباعيات ابوسعيد ابی الخير آغاز شد، اما سنايی نخستين شاعری است كه بسياری از شعرهايش جز در قلمرو عرفان قابل شرح و تفسير نيست؛ يعني هدف و قصد گوينده آن ها بيان مضامين عرفانی است. وی جهان بينی تصوف را در آثار خويش شكل بخشيده و در اين زمينه چنان برجستگی پيدا كرده كه حديقه او را می توان دائره المعارف عرفان و تصوف ناميد؛ زيرا شامل مواعظ و روايات و امثال و حكايات بسيار در زمينه های گوناگون عرفانی است. يكی از مباحث عمده اين كتابِ معنوی، معرفت حق است. در نظر صوفيان مراد از معرفت، همان شناخت خداوند است. در عرفان، حقيقت، يكی بيش نيست كه حق تعالی است، از اين رو معرفت حقيقی، معرفت به خداوند است و اين معرفت، يا به افعال يا به صفات يا به ذاتِ خداوند تعلق مي گيرد. به باور آنان، معرفت معنايی نورانی است كه تعبير از آن قابل تصور نيست و در هنگام ضرورت جز با الفاظ متشابه و استعاری، قابل بيان نيست و نمی توان آن را در مدرسه تعليم داد. معرفت از نزد خدا بر قلب عارف افاضه می شود. در اين پژوهش، ديدگاه های حكيم سنائی درباره معرفت در حديقه تبيين شده است؛ اثری كه در دوران پختگی معنوی شاعر سروده شده و جامع نظريات عرفانی او در اين زمينه است.
صفحات :
از صفحه 2 تا 28
نویسنده:
شایسته شریعتمدای
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اشعار خواجه حافظ شيرازی پس از او، همواره مورد استناد و استشهاد مولفان عرفان، چه نظری و چه عملی، قرار می گرفته است از جمله در آثار عرفانی امام خمينی. در اين مقاله دو بيت حافظ در آثار امام و چگونگی استناد و استشهاد امام بدان ها، پس از بيان معنای كلی آن ها، بررسی شده است. يكی بيت: «عنقا شكار كس نشود... ديگری: پير ما گفت خطا بر قلم صنع نرفت...،.بيت نخست از ابيات معروف در مبحث ناممكن بودن اكتناه ذات اقدس در باب معرفت به حق تعالی است كه امام به تناسب آن را در لابه لاي مباحث خويش جای داده است. بيت دوم كه از ابيات بحث برانگيز در مبحث كلامی دخول شر در آفرينش است و به جهت ايهام موجود در آن به گونه های مختلف تفسير شده است، توسط امام با استفاده از توحيد افعالی به گونه ای مورد استناد قرار گرفته است كه ايهام آن گشوده بلكه ايهامی در آن ديده نمی شود.
صفحات :
از صفحه 46 تا 71
نویسنده:
قاسم کاکایی, آمنه یزدان پناه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هر يك از نظريات جبر و اختيار طرفداران خود را دارد. در اين مقاله بر آن هستيم كه موضع دو تن از مدافعان نامدار توحيد افعالی را دربرابر اين موضوع برررسی كنيم. بی ترديد كسی كه خدا را فاعل مطلق نظام هستی مي داند و معتقد به لا مُوثرَ في الوجود الا الله است، درباره اختيار انسان با فردی كه انسان را فاعلی مستقل و هم عرض خدا می پندارد، نظر مشابهی ندارد. غزالی به نفی نظريه جبر و تفويض پرداخته و معتقد به راه سومی به نام كسب است كه توسط اشاعره مطرح مي شود. ابن عربي نظريه كسب را تاييد مي كند، اما آن را راه حل نهايی بحث جبر و اختيار نمی داند. وی با جمع ميان جباريت حق و تجلی اختيار خدا در انسان از بند جبر و تفويض می رهد و در عين حال حريم توحيد افعالی را نيز حفظ می كند.
صفحات :
از صفحه 30 تا 54
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، هاجر پران سعدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
ابن عربی بر نقش دوگانه عقل كه دارای دو حكم متفاوت است تاكيد می ورزد. او معتقد است عقل از جنبه «فعل» متناهی و از جنبه «قبول» نامتناهی است. به اعتقاد او، در مقام فعل، از قلمرو محدود و معينی برخوردار است، اما در مقام قبول، حد و مرزی ندارد و می تواند در پرتو قلب و وحی، منور گردد و حقايق را دريافت كند. عقل در اين وجه مقلد و تابع وحی و قلب است .از ديدگاه علامه طباطبايی، عقل يكی از شريف ترين نيروهای انسانی است كه می تواند كليات و حقايق را ادراک كند. اما به تنهايی قادر به تحصيل و درک همه حقايق نيست، بلكه عقل به عنوان ابزار معرفتی انسان، دارای حيطه و قلمرو مشخص بوده و نيازمند وحی است تا به معارفی كه خارج از دسترس اوست، راه يابد. عقل، نه آن مقدار ناتوان است كه از فهم كتاب و سنت به نحو كلی عاجز باشد و نه آن مقدار توانمند است كه بدون هيچ گونه محدوديتی بتواند به شناخت كامل خداوند و حقايق، نايل گردد. در عين حال عقل و ادراكات آن ارزشمند است، بدين معنا كه می توان برای شناخت گزاره های وحيانی از آن بهره جست.
صفحات :
از صفحه 150 تا 163
نویسنده:
مهدی امامی جمعه, محسن حسن زاده فروشانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پديدارشناسی رنگ ها در عرفان اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است؛ از جمله در ميان نظريات برخی از عرفا به ذكر مسائل سير و سلوك با استفاده از تمثيلات رنگی پرداخته شده است. در كشف و شهود عرفا رنگ ها عرض نيستند بلكه نمايانگر باطنی معنا هستند و شاخصی می شوند برای محك زدن رتبه معنوی عارف و اينكه عارف در چه مقام عرفانی قرار گرفته است. انواع عبادات و اذكاری كه عرفا انجام می دهند هر يک را نوری است كه تابش اين انوار در ابتدا به صورت برقی می باشد كه آسمان دل را روشن می كند و زود خاموش می شود. سهروردی اين برق ها را طالع و لوايح خوانده است. در حكمت و عرفان در مورد نخستين انواری كه از عالم قدس بر روان سالک می تابد بحث می شود. از طرفی در روان شناسی رنگ ها به اثرات روحی و روانی رنگ ها به عنوان جلوه های مختلف نور، بحث شده است. بررسی تطبيقی و تحليلی دست آوردهای اين دو حوزه معرفتی پيرامون رنگ و نور، قلمروهای تازه ای را فرا روی انسان قرار می دهد.
صفحات :
از صفحه 2 تا 21
نویسنده:
امیر حسین همتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
از جمله اعتقادات رايج در ميان اهل تصوف، در رابطه با موضوع ولايت و شناخت ولی، در نظر گرفتن طبقات و تعداد، برای اولياءالله است. متصوفه به استناد به سوره «اسرا» كه خداوند در ضمن آن، مقامی يكسان برای تمام انبيا در نظر نگرفته، براي اوليا نيز مراتبی متفاوت قائل شده اند. اهل تصوف آيه يكصدوشصت-وسوم از سوره « آل عمران» را خطاب به اولياءالله دانسته، آن را به درجات و مراتب متفاوت ايشان در نزد خداوند تعبير و تفسير نموده اند. احاديثي نيز مستند مشايخ اهل طريقت قرار گرفته است. بر مبنای اين نوع از باور، اولياء الله در تصوف اسلامی داراي طبقاتي چند و تعدادی مشخص هستند. تنها با فرا رسيدن آخر الزمان، نظم حاكم بر اين تركيب و تعداد، بر هم خواهد خورد، و به دنبال آن، جهان به پايان كار خويش خواهد رسيد. به-رغم اشتراك نظر عارفان، درخصوص طبقاتِ اوليا؛ اين موضوع از مباحثی است كه اختلاف اقوال درخصوص آن فراوان است. اگر از اشتراك اهل تصوف درباره كليات اين مسئله بگذريم، در بقيه موارد، اختلاف های فاحش ميان مشايخ اهل طريقت وجود داشته است. در اين مقاله ضمن بررسی منشا اين موضوع، به سير تاريخی و چگونگی شكل گيری و تكامل آن نيز پرداخته شود.
صفحات :
از صفحه 74 تا 103
نویسنده:
مرتضی محسنی, سبیکه اسفندیار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمي عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
تعامل ميان خدا و انسان، همواره يكی از مسايل مهم در حوزه دين و معرفت خداوند بوده است. انسان در سايه سار فرهنگ ويژه ای كه در آن باليده، ارتباطی ويژه با خدا برقرار می كند و تلقی های منحصر به فردی از خدا بر جان خويش نقش می زند. مصيبت نامه عطار نيشابوری با هدف اتصال به ذات حق و شناخت خداوند، عرصه پرتلاطمی از طرز تفكر و تلقی طبقات بشری از خداوند است. مهم ترين شخصيت های اين اثر عرفانی، يعنی عارفان و ديوانگان در كنار شخصيت هايی چون پيران و مخلوقات غيرانسانی، حامل تازه ترين و متفاوت ترين انواع ارتباط با خداوند هستند. در اين مقاله كوشيده شد تعامل خداوند و مخلوقات انسانی و غيرانسانی، با توجه به دو صفت ويژه قهر و لطف الهی در ارتباط با انسان و جهان، انواع ارتباط عاشقانه و گستاخانه با خداوند در تلقی قشرهای مختلف اجتماعی تبيين شود و با توجه به حركت كل هستی تحت اراده و عنايت الهی به سوی خداوند، تلقی عطار از ارتباط بی واسطه هر انسان با خداوند و تكثر راه های ارتباط با او نموده گردد.
صفحات :
از صفحه 84 تا 106
  • تعداد رکورد ها : 289