جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«نظرة في كتاب السنة و الشيعة» اثر علامه شيخ عبدالحسين اميني متوفاي سال 1390 ق تأليف قرن 14 هجري به زبان عربي مي‌ باشد كه با تحقيق و آماده‌ سازي احمد كناني و با انگيزه پاسخ به شبهات طرح شده از سوي محمد رشيد رضا صاحب مجله المنار عليه سيد محسن امين در موضوعات مختلف به چاپ رسيده است. مطالبي كه در حقيقت فهرستي از مطالبي است كه قبل از او نيز بارها از سوي برخي ديگر از مخالفان مذهب شيعه طرح گرديده و هر كدام در جاي خود پاسخ داده شده است. علامه اميني از ميان شبهات و مطالب متعددي كه در كتاب السنة و الشيعه مطرح گرديده است به صورت گذرا پاسخ‌ هاي اجمالي داده و عبور كرده اما در موضوع اتهام شيعه به بغض نسبت به اهل بيت توقف نموده و به تفصيل بيشتري به پاسخ پرداخته است. برخي از اتهاماتي كه در كتاب محمد رشيد رضا مطرح گرديده و علامه اميني به ترتيب به آنها پاسخ داده است بدين شرح است: 1 - اتهام به بنيان‌ گذاري مذهب شيعه توسط عبدالله بن سبأ. 2 - ادعا مبني بر علت بدبختي سرزمين عراق شيعه بودن آنها است. 3 - اتهام به شيعيان نسبت به بغض و كينه به برخي از اهل بيت؛ و تشبيه شيعيان به يهود چرا كه برخي از قرآن را قبول و برخي ديگر از آن را قبول ندارند؛ از اين‌ رو گفته است: شيعيان نيز نسبت به برخي از اهل بيت محبت داشته و نسبت به برخي ديگر همچون زيد بن علي و فرزندش يحيي، حسن مثنّا و فرزندش محمد ملقب به نفس زكيه؛ ابراهيم و جعفر دو فرزندان [امام] موسي كاظم و... بغض و كينه مي‌ ورزند. 4 - اتهام به اين كه شيعيان كتب اربعه را اصح كتب خود دانسته و عمل به آن را واجب مي‌ دانند. 5 - اتهام به تعبد شيعه به نوشته‌ هاي صادر شده از ناحيه مهدي منتظر كه هيچ عاقلي شك در دروغ و افتراء بستن به خدا ندارد. 6 - اتهام به كذب بودن اعتقاد شيعه مبني بر اعتقاد به مرتد شدن اكثريت صحابه پيامبر اكرم مگر عده‌ كمي از آنها، اعتقاد به رسيدن وحي و الهام به اهل بيت؛ در اختيار بودن زمان موت اهل بيت به دست خودشان؛ اتهام به اعتقاد شيعه به تحريف قرآن؛ اعتقاد به توانايي حاضر شدن مهدي منتظر در مجلسي كه به خاطر او برگزار مي‌ شود و انكار بسياري از ضروريات دين. 7 - زير سؤال بردن ازدواج موقت. و با پاسخ‌ هايي كه علامه اميني در هر بخش به طور جداگانه ارائه نموده است كتاب به پايان رسيده است.

کتاب «نشأة الشیعة و التشیع»، نوشته آیت الله شهید سید محمدباقر صدر، در اصل مقدمه ای بوده بر کتاب «تاریخ الامامیة و أسلافهم من الشیعة»، اثر دکتر عبدالله فیاض که توسط دکتر عبدالجبار شراره با حواشی سودمندی به صورت مجزا به جامعه علمی تشیع ارائه شده است. تا به حال از سوي پژوهش گران تلاش هاي بسياري صورت گرفته تا جريان مرزبندي بين مسلمانان به دو گروه شيعه و سني را از منظرهاي مختلف تبيين و تفسير كنند و براي تكوين شيعه و تشيع و مبدأ پيدايش و ظهور آن، دلايل تاريخي و يا كلامي بيابند. در اين ميان ساده ترين راه اين است كه اين مرزبندي را بر اساس تفاوت هاي سياسي محض بين اين دو گروه بدانيم. بر اين مبنا تشيع رويدادي ناگهاني و آني است كه در پي حوادث و اتفاقات اجتماعي خاصي پا به عرصه وجود نهاده و در طي تاريخ، اصول آن تكميل و توسعه يافته است. از طرفي اين نظريه كه در بطن خود سكولاريسم و جدايي دين از سياست را به همراه دارد، تلاش مي كند بين تشيع سياسي و تشيع مذهبي تمايز قائل شود. مرحوم شهيد صدر (ره) در اين كتاب تلاش دارد شيوه مزبور را مورد بررسي و تدقيق تاريخي قرار داده و نشان دهد منشأ اين تفكر كجاست، آنگاه ثابت كند طبق شواهد تاريخي و ادله موجود، اين نظريه نه مطابق با واقع است و نه معقول و منطقي.

النسخ و البداء في الكتاب و السنة، تقريرى از سلسله مباحث اصولى و كلامى آیت‌الله شيخ جعفر سبحانى است، كه توسط يكى از شاگردان ايشان به نام محمدحسين حاج عاملى به زبان عربى و به قلم روان نگارش يافته است. مؤلف به دو موضوع نسخ و بداء در كتاب و سنت پرداخته و با بررسى و تحليل آن سعى در ارائه مفهومى روشن و صحيح از نسخ و بداء دارد، و با نقد دلايل منكرين نسخ و مخالفين بداء به تبيين ديدگاه اماميه در اين دو موضوع مى‌پردازد. طرح دو موضوع نسخ و بداء در كنار هم به اين دليل است كه نسخ به معناى رفع شىء و رفع حكم است، و اين رفع گاهى در تشريع و گاهى در تكوين رخ مى‌دهد. آنچه در مقام اول بحث مى‌شود، نسخ در شريعت و آنچه در مقام دوم بحث مى‌شود، بداء ناميده مى‌شود. از طرف ديگر هر دو موضوع با مشيت و علم و حكمت الهى مرتبط است و از همين ناحيه مورد انكار يا مخالفت يهود و بعضى از اهل سنت واقع شده است، كه مؤلف در اين كتاب به هر دو جواب مى‌دهند. مؤلف محترم در پايان رساله‌اى مستقل، مباحث گذشته را با عنوان "حجيت احاديث و اقوال عترت طاهره" به كتاب ضميمه كرده كه دلايل اعتبار و حجيت قول و فعل ائمه عليهم‌السلام را طرح كرده است.

كتاب «نبراس الضیاء و تسواء السواء فی شرح باب البداء و اثبات جدوی الدعاء» تاليف مير محمدباقر داماد از حکمای نامدار عصر صفوی است که با ظهور در حوزه فکری اصفهان، فلسفه را متحول ساخت و سعی داشت مبانی حکمت مشّا را با جلوه­ های اشراقی در هم آمیزد. این رساله، درباره مسئله بداء به رشته تحریر درآمده و از مهم ترین آثار کلامی میرداماد به شمار می آید. تا جایی که در آثار اندیشمندان پس از وی تأثیر چشم گیری داشته است.