جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق بر آن است که با مراجعه به آیات نورانی قرآن کریم و دیگر منابع معتبر اسلامی ، « سیمای صحابه» را مورد تحلیل و بررسی کامل قرار دهد . در ابتدا ضمن بیان روشنی از ابعاد مختلف مساله با استناد به آیات ، ضرورت این تحقیق اثبات گردیده است و برای رسیدن به هدفهای تحقیق اهداف ویژه ای شامل : بررسی معنای صحابه و عدالت و جرح از نظر لغوی و اصطلاحی ، بررسی عدالت صحابه از دیدگاه شیعه و اهل سنت ، بررسی موارد جرح صحابه در قرآن ومعرفی برخی از اصحاب نمونه پیامبر اکرم (ص) طراحی گردیده است . برای رسیدن به اهداف مذکور سؤالاتی به شرح زیر مطرح شده : جایگاه صحابه در قرآن و سنت چیست ؟آیا جمله « الصحابة کلهم عدول » مورد قبول فریقین هست ؟ دلایل اهل سنت بر عدالت کل صحابه چیست ؟ آیا جرح صحابه مساوی با کفر جارح است ؟ موارد جرح صحابه در قرآن کدامند ؟ با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود روش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای انجام تحقیق برگزیده شده است . پس از گردآوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها نتایج ذیل بدست آمد : صحابه پیامبر (ص) یعنی همان کسانی که ملازمت و همراهی آن حضرت را اختیار کرده اند و بعد از پیامبر (ص) مبلغ سیره و سنت پیامبر (ص) بودند می تواند برای ما الگوهای کاملی در زندگی باشند ولی مطلبی که باید متذکر شویم این است که صحابیان پیامبر (ص) بنا به گزارش تاریخ نویسان و کتب رجالی بالغ بر صد هزار نفر بوده اند که همگی نتوانستند پیوسته و دائم همراه حضرت باشند . و برخی فقط برای حفظ جان و موقعیت خود تظاهر به اسلام و همراهی با پیامبر (ص) نموده اند و برخی مرتکب گناهانی از قبیل : فسق ، فرار از جنگ و جهاد ، نقض عهد با خدا و رسولش ، چشم چرانی در حال نماز ، افشا کردن اسرار پیامبر (ص) و بر خورد نادرست با آن حضرت ، ارتداد و نفاق و ... شده اند که همگی دال بر این است که نمی توان به همه آنها اعتماد کرد وهمه راه را عادل دانست . ولی اهل سنت بدون توجه به موارد فوق ذکر عدالت کل اصحاب را عقیده دارند و هر گونه تهمت و ذکر گناهی برای یکی از اصحاب را کفر و خروج از اسلام می دانند . ولی شیعه با ژرف نگری عدالت صحابه راستین را قبول دارد و به آن ایمان دارد و نظریه عدالت صحابه را چیزی جز یک نظریه سیاسی که در سایه حکومت آزادشدگان (بنی امیه) پاگرفته ویا زیر نظر مستقیم آنها به وجود آمده ، می داند . محقق در این پژوهش با محدودیت هایی چون : عربی بودن منابع موضوع ، عدم دسترسی آسان به کتابخانه و محدودیت زمانی برای پژوهش و نگارش روبرو بوده است و پیشنهاد می گردد که در این زمینه تحقیقات جزئی تری مانند عدالت صحابه صورت پذیرد .

نوشتة حاضر جهت بازشناسی سیمای صحابه با نگاهی میانه و دور از هر گونه افراط و تفریط عرضه شده است. این رساله دارای پنج فصل و یک نتیجه گیری است: فصل اول (کلیات): در این فصل معنای لغوی صحابه و عدالت، مفهوم دقیق آن از نظر فریقین و نیز واژه «صحابه» در قرآن و حدیث بیان شده است. فصل دوم: در این فصل، صحابه از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار گرفته و در دو بخش تنظیم شده است؛ بخش اول مربوط به آیاتی است که علمای اهل سنت براساس آن ها ادعا کرده اند همة صحابه عادل اند و بخش دوم در مورد آیاتی است که در مذمت برخی از صحابه نازل شده است. فصل سوم: این فصل به سیمای صحابه در روایات اختصاص دارد و از دو بخش تشکیل شده است؛ بخش اول در مورد روایاتی است که از علمای اهل سنت در مدح صحابه آمده و بخش دوم دربارة روایاتی است که در مذمت برخی از صحابه وارد شده است. فصل چهارم: این فصل، اعمال و کردار صحابه را از منظر تاریخ مورد بررسی قرار داده است. فصل پنجم: در این فصل، صحابه از دیدگاه تشیع و از دیدگاه امام علی(علیه السلام)، امام سجاد(علیه السلام) و برخی از علمای شیعه مورد بررسی قرار گرفته است.

قرآن کریم در متجاوز از ‎750 آیه به پدیده های طبیعی اشاره کرده و از آنها به عنوان آیات الهی یاد کرده است. قرآن غالب تمثیل و توضیح های خود را با توسل به آثار طبیعت بیان کرده و از انسانها خواسته است تا در نشانه های الهی تدبر کنند. طبیعت و مظاهر طبیعی در طول تاریخ در جایگاه خویش قرار نداشته اند گاه در حد معبود مطرح شده و گاه طبیعت دستگاه معارض با خداوند متعال فرض شده است. از نظر قرآن طبیعت نه تنها دستگاه مخالف و معارض با خدا نیست بلکه معرف عظمت و قدرت و نیز مظهر علم او به شمار می آید؛ از سوی دیگر در دیدگاه قرآن طبیعت دارای مفهومی است که به هیچ وجه نمی تواند به جای خداوند تلقی شده و شریک وی پنداشته شود؛ براین اساس قرآن به زیبایی به تمجید طبیعت پرداخته و ارتباط صحیح بین طبیعت و خداوند و نیز ارتباط معقول طبیعت با انسان را به خوبی تبیین ساخته است. و به واقع تفکر بشری را از دام زنجیرها و اوهام رهانیده و شناخت صحیح و منطقی از نظام هستی و طبیعت را به او ارزانی داشته است. در این نوشتار پس از گزارشهایی کوتاه جاهلی نسبت به طبیعت و نیز دیدگاه عهدین در این باره، اهداف قرآن از طرح مسائل طبیعی بیان شده و سپس به تفصیل دیدگاه قرآن در باره آب، باران، باد، ابر، رعد، برق، کوهها، نهرها، چشمه ها، دریاها، گیاهان و نیز حیوانات تبیین شده است.

در این پایان نامه، آیاتی که برابر روایات در شأن حضرت علی (ع) نازل شده یا آیاتی که آن حضرت درروایات مصداق بارز آنها معرفی شده، بررسی و ارائه شده اند.

در این پایان نامه سیمای امام علی علیه السلام در آیات قرآنی با استفاده از تفاسیر و کتب بزرگان و مفسران اهل سنت بررسی شده است. در این تحقیق ابتدا تفسیر هرآیه با استناد به تفاسیر علمای عامه و خاصه بیان شده است، و به دنبال آن، شأن نزول و مصادیق آیه بیان ودیدگاههای مختلف نقد و بررسی شده است. در پایان بااستناد به کتب روایی و تفسیری اهل سنت ثابت شده که علی علیه السلام مصداق تام و برتر آیه مبارکه است.

کلام هر کس به فراخور عظمت و قلم هر کس به اندازه سعه وجودی اوست، بدون تردید حضرت آیه الله علامه سید مرتضی عسکری یکی از پیشتا زان عرصه تاخت وتاز علمی و پاسداری از مکتب اهل بیت است که عمرش را وقف یادگیری معارف قرآن و بهره گیری از سیره اهل بیت و تبلیغ دین اسلام نموده، به همین دلیل کلامش دلنشین و اثر بخش است، بنابراین وجود پایان نامه ای برای معرفی ایشان ضروری به نظر می رسد. این رساله در سه فصل تنظیم شده، فصل اول به کلیات و فصل دوم به زندگی نامه و معرفی آثار علمی و فعالیت های فرهنگی، سیاسی وتبلیغاتی ایشان می پردازد، در فصل سوم، روش تحقیق ایشان و مباحثی از علوم قرآنی که ایشان در آن ها نظرات خاصی دارند آورده و تبیین می شود. از جمله مباحث: وحی، جمع قرآن، قراءات، نسخ، سبعه احرف و عدم تحریف قرآن، از آثار علمی ایشان استخراج و تبیین گردیده، و در ضمن این مباحث، مقایسه ای بین آراء و نظریات وی با علمای مکتب خلفا صورت گرفته است.

این پایان نامه به بررسی سیمای قرآن در نهج البلاغه می پردازد و این مباحث در آن مطرح شده است: آشنایی با نهج البلاغه، قرآن از دیدگاه نهج البلاغه، آیات قرآن درنهج البلاغه، پاره ای از علوم قرآنی در نهج البلاغه، بلاغت در نهج البلاغه، علوم موجود در نهج البلاغه، و فرهنگ قرآنی در نهج البلاغه.

این پژوهش شامل شش با این عنوان هاست: فصل اول، نظریات علمای اسلامی درباره ی معانی اولواالالباب؛ فصل دوم، ویژگی های اولوالالباب در سوره های آل عمران، رعد و زمر، و احادیث؛ فصل سوم، امر خداوند به اولوالالباب در زمینه رعایت تقوا؛ فصل چهارم، اولوالالباب و تذکر؛ فصل پنجم، اولوالالباب و عبرت پذیری؛ فصل ششم، دعاهای اولوالالباب (جایگاه اولوالالباب در دعاها)

اعتقاد به بهشت که یکی از ارکان عالم بازپسین است، از جمله موثرترین عواملی به شمار می رود که سلامت آدمی را از آلودگیها و گناهان تضمین می کند.روش بحث در این پایان نامه چنین است که نخست آیات مربوط به بهشت استخراج، سپس با استفاده تفاسیر و کتب روانی شرح شده اند.

خداوند متعال از زمان استقرار بشر در زمین، پیامبران را برای تکامل و تربیت انسان فرستاد تا با راهنمایی آن ها، بشر راه درست خود را پیدا کند و دچار ضلالت نگردد. اگر انسان تزکیه نفس نداشته باشد، خیلی زود به دام شیطان و شیطان صفت ها گرفتار می شود. خاتم رسولان حضرت محمّد| علاوه بر معجزه اش (قرآن)، خود نیز تربیت شدة درگاه خداوند متعال بود و خداوند متعال در همین کتاب مقدّس، آن حضرت را به عنوان یک انسان کامل و نمونه به بشر معرّفی کرده است. در این پژوهش، چگونگی تربیت، سیره زندگی و الگو بودن رسول خدا| از منظر قرآن بررسی شده است.