جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پیوست در منابع دیجیتالی

پیوست در منابع دیجیتالی

پیوست درمنابع دیجیتالی

مستندات قرآنی زیارت جامعهٔ کبیره، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی آیات مرتبط با این زیارت می‌پردازد. این کتاب اثر عباس نوری است و انتشارات مؤسسهٔ فرهنگی نبأ نشر آن را به عهده داشته است نویسنده در این کتاب، بیست آیه از آیاتی که در زیارت جامعه مورد استناد یا استشهاد بوده یا تفسیر شده است را مورد بررسی قرار می‌دهد. این بررسی در چند محور است: مفردات، اقوال مفسران شیعه و سنی، روایات، ارتباط محتوایی با جملهٔ مورد نظر در زیارت جامعه و نتیجه‌گیری. تفاسیر مورد رجوع (۲۲ تفسیر از عالمان شیعه و ۱۵ تفسیر از علمای اهل تسنن) در زمینه‌های مختلف ادبی، اجتهادی، کلامی و... است و دامنهٔ زمانی آن‌ از سدهٔ چهارم تا تفاسیر امروزین را در بر می‌گیرد.

چکیده برای بهره‏گیری از نظام قرآنی در شناخت مهدویت و نیز استفادۀ مؤثر از احادیث مربوطه، کشف ارتباط میان آنها می‏تواند مفید باشد که نگارنده بنا دارد در قالب بحث درون‏مایه‏های قرآنی احادیث امام رضا A، تصویر روشن‏تری از مهدویت به دست آورد. در این تحقیق، با متن‏پژوهی در احادیث مهدوی امام رضا &#۶۱۵۰۵; که به دو روش تطبیق لفظی و مفهومی صورت گرفته، تک تک احادیث به آیات قرآن عرضه شده و شواهد قرآنی این دسته از روایات از آیات قرآن استخراج شده است. به دست آوردن صحّت و سقم احادیث در عرضه به آیات قرآن و واکاوی مفاهیم معرفتی در جهت کشف بُن مایه‏های قرآنی و تبیین بخشی از مبانی قرآنی مهدویت و همچنین رسیدن به یک تبیین صحیح روایی از مهدویت در بیانات امام رضا &#۶۱۵۰۵; در مقولاتی چون «ویژگی‌های حضرت مهدی Q»، «سیر مقاطع عصر ظهور» و «بایسته‌های رفتاری در دوران غیبت و ظهور» از اهداف این پژوهش است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که در باب فضائل، برخی از روایات مهدوی امام رضا &#۶۱۵۰۵; اشاره به ویژگی‌های اختصاصی حضرت مهدی Q دارد. مانند: «پُر کنندۀ زمین از قسط و عدل» و برخی از خصوصیّات ایشان، مشترک با دیگر اهل‌بیت &#۶۱۵۳۸; است، مانند؛ «بهره‌مندی اهل‌بیت &#۶۱۵۳۸; از روح القدس». در مجموع فضائل اهل‏بیت &#۶۱۵۳۸; محدود به دنیا نیست؛ بلکه مرتبط با فضائل عوالمی و نشئاتی اهل‌بیت D است؛ مانند مفهوم باب‌اللهی که از فضائل عوالمی و متوسّم بودن از فضائل نشئاتی اهل‌بیت &#۶۱۵۳۸; است. با توجه به مبحث مهم «جغرافیای ظهور»، تصویری که روایات مهدوی امام رضا &#۶۱۵۰۵; به ما می‌دهد، بیانگر دو مقطع مهم دوران قبل و بعد از ظهور است؛ در مقاطع قبل از ظهور علاوه بر دوران غیبت، مقطع آخرالزمان به دو بخش مهم «ظهرالفساد» و «ظهر امرالله» تقسیم می‌شود. بر این اساس، روایات مرتبط با علائم عامۀ آخرالزمان در بخش اول آن ظاهر می‌شود و «تحولات در طبیعت» همچون زلزله و «ظهور آیات الهی» همچون خروج دابۀ الأرض در بخش دوم آن ظاهر خواهد شد. هر مقطعی از مقاطع آینده به تبع شرایط و موقعیت خاص خود، نیازمند رفتاری متناسب با آن مقطع است. بر همین مبنا در مقاطع قبل از ظهور، رفتارهایی چون ورع، تقیه، صبر و مفهوم حصن از رفتارهای متناسب این مقطع و در مقاطع بعد از ظهور، به تبع ظهور قائم &#۶۱۵۰۵; ارزشی‌ترین رفتارها تبعیت محض و همه جانبه از هادیان حیّ الهی است.

چیستی اعجاز قرآن کریم و وجه اعجوبگی آن بعنوان وحی الهی یکی از مسائل اصلی و پربسامد کلام اسلامی در قرن های سوم تا پنجم هجری بوده است. متکلمین معتزلی، اشعری و شیعه در طول دو قرن به بحث های گوناگونی درباره چیستی وجه اعجاز قرآن کریم پرداختند و به طور عمده دو وجه اعجاز برون متنی یا صرفه و وجه درون متنی یا اعجاز بلاغی را بعنوان اعجاز قرآن برشمردند. با توجه به پژوهش های صورت گرفته و نظریات عرصه تاریخ و فلسفه علم، هر پژوهش و نظریه پردازی علمی بدون شک متأثر از مسائل محیطی و پیرامونی علم یا همان پارادایم ها است. پارادایم ها با ایجاد الگوهایی در اندیشه ی پژوهشگر روند تحقیقات و پاسخگویی به سؤالات را متمایل به مبانی معرفتی خاص خود قرار می دهند. هدف از این پژوهش یافتن پارادایم های حاکم بر اندیشه دانشمندان مسلمان در زمینه نظریات موجود در باب اعجاز قرآن کریم است. در این تحقیق از روش تحلیل تاریخی از مسیر تحلیل پارادایمی استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که دو پارادایم تفسیری و فلسفه افلاطونی نظریه نظام مبنی بر صرفه در اعجاز قرآن کریم را هدایت کرده اند و این در حالی است که پارادایم تفسیری در سطح متعادل تر آن با کمک پارادایم های شعر جاهلی و علم موسیقی به نظریه نظم القرآن جاحظ بدل شدند. در قرن چهارم و تغییر تقابل گفتمانی به مواجهات درون دینی، اشعری نظریه کلام نفسی را از طریق تقسیم کلام به دو جنبه دال و مدلول و تحت تأثیر و هدایت پارادایم های کلام مسیحی و فلسفه ارسطویی صادر کرد و همچنین اندیشمندان شیعی قرن پنجم با تأثیر پذیری از پارادایم تفسیری اعتزالی به احیاء نظریات صرفه ی نظام و همفکرانش پرداختند.