جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این کتاب ذیل دو بخش، مقوله((وحدت اسلامی)) از منظر قرآن و سنت بررسی و ارزیابی می‌شود .بخش اول با عنوان((وحدت اسلامی از دیدگاه قرآن)) شامل این مباحث است :فرآیند وحدت و اختلاف در تاریخ انسان، فرآیند وحدت در جامعه اسلامی، اصول وحدت اسلامی، ابزارهای تحقق وحدت اسلامی و پیامدهای آن .بخش دوم که((وحدت اسلامی از دیدگاه سنت)) عنوان شده با این مباحث سامان یافته است : شیوه‌های دست‌یابی به وحدت اسلامی، فرآیند اختلاف و تکثرگرایی و تقریب بین مذاهب اسلامی .صفحات آغازین کتاب به مقدمه‌ای با عنوان((وحدت اسلامی از جنبه فرهنگ و تمدن)) اختصاص دارد .

مجموعه مباحث این پایان نامه به سه فصل کلی تقسیم می شود: در فصل اول، ابتدا از مفهوم تربیت، هدف و تعاریف آن ها از دیدگاه های مختلف بحث شده است. سپس منابع مورد نیاز در تعیین اهداف تربیتی بیان شده و در نهایت مسئله هدفمند بودن زندگی و خلقت انسان عنوان شده است. در فصل دوم در رابطه با طبقه بندی اهداف تربیتی سخن به میان آمده است اهداف تربیتی در این فصل به چهار قسمت: هدفهای آغازین، هدفهای متوسط، هدفهای عالی و هدف نهایی و برتر، طبقه بندی شده است. هدفهای آغازین جنبه جسمی و مادی انسان را در بر می گیرند، اهداف متوسط متوجه جنبه مادی و معنوی هستند و اهداف عالی فقط به جنبه معنوی انسان توجه دارند. هدف نهایی و برتر به منزله رأس هرم اهداف تربیتی می باشد که نقطه نهایی تربیت انسان است. در فصل سوم با توجه به نوع ارتباطات انسان اهداف تربیتی تقسیم بندی شده است: 1 اهداف تربیتی اسلام در خصوص ارتباط انسان با مبدأ آفرینش 2 اهداف تربیتی اسلام در خصوص ارتباط انسان با خود 3 اهداف تربیتی اسلام در خصوص ارتباط انسان با جامعه بشری 4 اهداف تربیتی اسلام در خصوص ارتباط انسان با طبیعت انسان به خدای خویش ایمان می آورد، او را عبادت می کند، بر جان جامه تقوا می پوشاند و عمل صالح را وسیله تقرب به خدا قرار می دهد. به پایگاه خلیفه اللهی می رسد و به رضوان اللهی دست می یابد. با شناختن خود راه هدایت را هموار می سازد و با پرورش گرایش های فطری خود، به سوی خیر می شتابد. در جامعه روح برادری را تقویت می کند و با تمام توان خود، در خدمت هم نوعان خویش می باشد. خانواده را کانون مودت و رحمت می شناسد و عدالت را میان تمام مردم به پا می دارد. با مشاهده و سیرو نظر و تعقل و تفکر آیات الهی را می شناسد و پیشرفت علمی و فنی را میسر می سازد. بدین ترتیب با برقراری ارتباط صحیح با جهان هستی، راه تکامل را می پیماید و به مقصد نهایی خویش نایل می آید. مطالب عنوان شده خلاصه ای از مباحثی است که در این پایان نامه بیان شده است. در تدوین این مجموعه از روش کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. در این روش، فیش تحقیقاتی به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات مورد استفاده واقع شده است. با بررسی کتب مختلف می توان به این نتیجه رسید که تربیت انسان از مهمترین مباحث دینی می باشد. بیان هدف نیز در مسئله تربیت به آن جهتی مشخص می دهد و ارزش آن را کاملا مشخص می کند. می توان مهمترین اهداف تربیتی اسلام را، اهدافی دانست که به بعد معنوی و روحانی انسان باز می گردد: چرا که سرای جاودان، سرای آخرت است و آنچه بر زمین است، فانی می باشد. با توجه به اهمیت مساله و گستردگی آن امید است در آینده توجه بیشتری معطوف این مسأله شود

با نگاه به سیر زندگی انسان ها و سرنوشت متفاوت آن ها که برخی در مسیر سعادت ره میپویند و سرانجام به مقصود خود میرسند و برخی دیگر در جاده گمراهی گام می نهند و در پایان، در وادی های تاریک توقّف، و با انجام کارهای زشت خود، کمالات وجودی خویش را به خاکستر تبدیل می کنند و مقام شامخ انسانیّت را از دست می دهند، به طوری که در ته جدول وجودی (کمالات)، پایین تر از حیوانات قرار می گیرند و خود را مشمول سروش الهی «بَل هُم أَضَل» می کنند، این پرسش به ذهن می آید که چرا انسان ها این گونه اند؟ آیا این دست تقدیر است که سرنوشت آن ها را رقم می زند و آن ها در آن نقشی ندارند یا انسان ها خود و با اختیار خویش جاده صعود و هبوط را می پیمایند؟ اگر به اختیار انسان است، عوامل این دوگانگی چیست؟ اسباب هدایت و ضلالت کدام است؟ جایگاه «وراثت» و «محیط» در این مسأله کجا است؟ نقش خود انسان در آن چیست و تا چه اندازه است؟برای یافتن پاسخ این پرسش ها سراغ مخزن علم الهی (قرآن کریم) و گنجینه با برکت وحی آسمانی رفته ایم تا پاسخی متناسب را دریافت کنیم. پس از بررسی، به این نتیجه رسیدیم که طبق آیات قرآن کریم، خداوند، انسان را موجودی آزاد آفریده است که افعال انسان از روی اراده و اختیار او سرچشمه می گیرد و در برابر اعمال خود مسؤول است.انسان، دو گونه هدایت دارد: یکی هدایت عمومی تکوینی، و دیگری تشریعی که این هدایت ها از سوی خداوند، همگانی بوده و به گروهی اختصاص *; ولی هدایت دیگری به نام هدایت خاصّه وجود دارد که این هدایت برای همه نیست; بلکه برای بخشی از مردم است و آن ها کسانی هستند که از هدایت های عمومی بهره گرفته اند. خداوند نیز برای آن ها سفره دیگری را باز می کند; بنابراین، این هدایت بی ملاک نیست; بلکه به بهره گیری از دو هدایت مذکور و دیگر عواملی که در قرآن به آن ها اشاره شده، وابسته است.ضلالت هم از نظر قرآن کریم دو مرحله دارد: مرحله اوّل آن که با رویگردانی انسان از هدایت های الهی آغاز می شود و در مرحله ثانی، خداوند هم به سبب اعمال زشت و ناپسند انسان، او را در گمراهی خود باقی می گذارد که این فروگذاری در ضلالت هم بی ملاک نیست; بلکه قرآن، عواملی را برای آن یادآور می شود. برای این که انسان بهتر بتواند در طریق هدایت قرار گیرد، قرآن کریم، اسبابی را برای آن معرّفی می کند; از قبیل پیامبران الهی، کتاب های آسمانی، امامان و کعبه، و شیطان را عامل گمراهی که از هر طریق می خواهد انسان را به گمراهی بکشاند، معرّفی کرده است.اسلام، وراثت و محیط را در حدّ فراهم آوردن بستری مناسب برای رشد استعدادها دانسته است; بنابراین، از دیدگاه قرآن، انسان در انتخاب راه هدایت و گمراهی آزاد است و هیچ چیز نمی تواند بر اراده او غالب شود و او است که می تواند همه چیز را به نفع خود به کار گیرد.

بحث خود را در باره آیه 203 سوره بقره که بخشی از مراسم حج را باز گفته و سرانجام به انسان سازی پرداخته، ادامه می دهیم. آیه اینست:

پیوست در منابع دیجیتالی

پیوست در منابع دیجیتالی

پیوست در منابع دیجیتالی