جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
تعداد رکورد ها : 1574
عنوان :
تحلیل و بررسی اجزای نظریه سهروردی درباره علم با ملاحظه نقدهای صدرایی
نویسنده:
زهره زارعی، امیر شیرزاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اشراقی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
حکمة الاشراق: سهروردی
,
حلیل و بررسی اجزای نظریه سهروردی درباره علم با ملاحظه نقدهای صدرایی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
ماهیت ,
ماهیت لا بشرط ,
تعریف(اصطلاح وابسته) ,
حقیقت علم ,
تخیل(راه های معرفت) ,
ابصار ,
حد(مقابل رسم) ,
رسم(مقابل حد) ,
باصره(معرفت شناسی) ,
خیال(معرفت شناسی) ,
العلم الاشراقی الحضوری ,
بیان سهروردی درباره نظریه تعریف(علم حصولی) (فلسفه) ,
نقد ملاصدرا بیان سهروردی درباره نظریه تعریف(علم حصولی) (فلسفه) ,
بیان سهروردی درباره علم به واسطه ادراک حسی (فلسفه) ,
نقـدهای ملاصـدرا بـر بیـان سـهروردی درباره علم به واسطه ادراک حسی (فلسفه) ,
بیان سـهروردی دربـاره علـم بـه واسـطه مفاهیم فطری (فلسفه) ,
نقدهای ملاصدرا بر بیان سهروردی درباره علم به واسطه مفاهیم فطری (عرفان) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث علم و مباحث پیرامون آن در جای جای آثار سهروردی به طور پراکنده مطرح شده که تبیین نظر نهایی وی را دشوار ساخته است. به منظور استقصا و بازکاوی اجزای نظریه او، این اقوال و آرای پراکنده در دو جزء سنت زدایی و نظریه اشراقی بازسازی شده است. در جزء سنت زدایی به نقد مشائین پرداخته و بر نظریه-های مختلف علم، مخصوصاً علم به واسطه تعریف، ادراک حسی، مفاهیم اولی یا مقدم بر تجربه انتقاد کرده و در جزء دیگر که نظریه اشراقی اوست، ضمن ارجاع علم به بصر، نظریات مختلف درباره کیفیت ابصار همچون نظریه خروج شعاع و نظریه انطباع را نقل و نقد کرده و حقیقت ابصار را اضافه اشراقی و حقیقت علم را حضور و ظهور اشیاء دانسته است. در نوشتار حاضر ضمن استقرای آراء و بازکاوی اجزای نظریه سهروردی درباره علم، به طرح و تبیین نقدهای ملاصدرا بر آن، و تحلیل و بررسی موارد اختلاف آن ها پرداخته می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 87
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاصدرا و روششناسی انتقادی فهم ظاهرگرايانه از دين
نویسنده:
سمیه ملکی، مهدی امامی جمعه، نفيسه اهلسرمدي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ظاهرگرایی
,
مسایل جدید روش شناسی
,
هرمنوتیک دینی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
رساله سه اصل
,
ملاصدرا و روششناسی انتقادی فهم ظاهرگرایانه از دین (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
دین اسلام ,
روش شناسی ,
روش شناسی معرفت دینی ,
هرمنوتیک ,
منهج تفسیرى ,
دین اسلام ,
عوامل سو فهم دین (کلام) ,
روش شناسی ظاهرگرایان (کلام) ,
نقد ظاهرگرایی (کلام) ,
گفتمان خشونت (کلام) ,
فرهنگ تلبیس و ریا (کلام) ,
چکیده :
تفاسير ظاهرگرايانه و سطحي از دين همواره در تاريخ اجتماعي دين جريان داشته و بعضي از اين تفسيرها سبب ظهور جريانهاي متحجر و تكفيري و در نتيجه بروز چهرهيي خشن، خشك و متعصب از دين شده است. ملاصدرا يكي از فيلسوفاني است كه نقد اين نوع تفاسير، يكي از محورهاي اساسي انديشه» او بوده است. اين پردازش نقادانه تا آنجا است كه دستكم دو مورد از آثار خود ـ كسر اصنام الجاهليه و رساله سه اصل ـ را بطور كامل بدان اختصاص داده است. اين نقد در انديشة ملاصدرا ساحتهاي مختلفي دارد كه كمتر به آن توجه شده، بنابرين نوشتار حاضر از طريق روش اسنادي، تحليل محتوا و توصيفگرايانه به طرح و بررسي آنها پرداخته است. اين ساحتها عبارتند از: بررسي عوامل زباني، عوامل عقلاني و عوامل نفساني در فهم دين. بررسي مجموع عوامل در اين ساحتهاي سهگانه نشان ميدهد كه ظاهرگرايي ميتواند موجب بروز جمودگرايي ديني، شكلگيري گفتمان خشونت، دنياگرا شدن علما، پيدايش شبه علما بجاي عالمان واقعي و شكلگيري فرهنگ ريا و نفاق شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل نظریه شیئیت معدوم در حکمت سینوی و صداریی
نویسنده:
محمدجعفر جامه بزرگی، محمد جعفر حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیئیت معدوم
,
شیئیت معدوم
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
رسالة فی قواعد العقائد: خواجه نصیر
,
تحلیل نظریه شیئیت معدوم در حکمت سینوی و صداریی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
وجود محمولی ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
مقام ثبوت ,
عدم ,
ماهیت ( عام ) ,
عدم ,
عرضی ,
علیت ,
شی ء ,
امر عدمی ,
صفات اصلی ,
دلائل معتزله بر شیئیت معدومات (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
چکیده :
یکی از مسایل فلسفهاسلامی که نتیجه برخی مباحثات و منازعات عقیدتی مشارب فکری در میان اندیشمندان کلام اسلامی بوده است و دامنه آن مباحث هستی شناختی فیلسوفان را نیز درگیر خود نمود مساله «شیئیت معدوم» و اصولا تمایز یا عدم تمایز میان موجود و شیء است. معتزله با انگیزه تصحیح علم ازلی الهی به ممکنات و برداشت نادرست از آموزههای افلاطونی- ارسطویی قائل بر شیئیت معدوم شدند. فارغ از بررسی ادله مثبتین و منکرین، نگاه تحلیلی و تاریخی به این مساله نشان از شکاف و اختلاف هستیشناختی نه پیرامون الفاظ بلکه در شناخت مبادی تصوری این معانی در میان معتزله، عرفا و فیلسوفان است و از این رو می توان گفت موضوع این دو مفهوم هم به لحاظ ساختار و هم به لحاظ محتوای از اختلاف زیادی برخوردار است. این مقاله نشان میدهد که غفلت از حقیقت وجود و نگاه ماهوی به هستی- هستی مملو از اشیاء متباین و منفک از هم- منشاء ایجاد دو تصویر متفاوت معتزله و فلاسفه به مسئله معدوم، زیادت وجود بر ماهیت، نوع رابطه وجود و ماهیت و همچنین علم و فاعلیت الهی در ارتباط با ممکنات شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه معاد و معنای زندگی در انديشه ملاصدرا
نویسنده:
سعدی صفاری، رضا رسولی شربیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه (خاص)
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
معاد(فلسفه)
,
معنای زندگی (فلسفه اخلاق) (وابسته)
,
2- قواعد معاد
کلیدواژههای فرعی :
سعه وجودی انسان ,
03. انسان شناسی Human nature ,
هستی شناسی اسلامی ,
خلود ,
موت ,
موت بدن ,
موت طبیعی ,
خلود نفس ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی (قوه محرکه) (وابسته) ,
معنا به عنوان هدف زندگی (فلسفه) ,
معنا به عنوان ارزش زندگی (فلسفه) ,
معنا به عنوان کارکرد و فایده زندگی (فلسفه) ,
معنا به عنوان حقیقت و باطن زندگی (فلسفه) ,
پیشینه مسئله معنای زندگی (فلسفه) ,
سعادت و معنای زندگی (فلسفه) ,
چکیده :
به اعتقاد برخي مرگ زندگي را بيمعنا ميكند و زندگي زوالپذير و محدود، ارزش زيستن ندارد؛ بويژه اگر همراه با گرفتاري و رنج باشد. برخلاف اين گروه، ملاصدرا با اثبات جاودانگي نفس معتقد است همانگونه كه حقيقت هستي سقف ماهوي و محدوديت ندارد، انسان نيز سقف ماهوي ندارد و زندگي انسان منحصر به عالم ماده نميشود. حركت انسان با سعي و تلاش دنيوي آغاز ميشود اما با مرگ استمرار پيدا ميكند و زندگي حقيقي و حيات برتر در ساية مرگ حاصل ميشود. زندگي در صورتي معناي كامل پيدا ميكند كه به آخرت و جاودانگي نائل شود. او براي انسان اهداف عالي و متوسط تعريف ميكند و مراتب سعادت را به مراتب تكامل نفس ميداند. ملاصدرا ذات و حقيقت انسان را عقل نظري ميداند و سعادت حقيقي را در اين قوه دانسته و حركت عقل عملي در مسير سعادت را زمينهيي براي تعالي عقل نظري قلمداد ميكند. او دنيا را نمادي از برزخ و برزخ را نمادي از قيامت ميداند. دنيا وآخرت يك وجود ذو مراتب است كه نه تنها تقابلي با هم ندارند بلكه آخرت مرحلة تكامل يافتة دنيا است. معاد يعني سعة وجودي يافتن و رسيدن به مرحلة عقلاني كه همان مرحلة حقيقي وجود انسان است. همة انسانها از قدر مشترك معناي زندگي برخوردار خواهند بود اما معناي حداكثري و حقيقي شامل كساني خواهد شد كه داراي مراتب عالي وجود و مقام تجرد باشند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح الحداثة: المدخل إلى تأسيس الحداثة الإسلامية
نویسنده:
طه عبدالرحمن
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: المركز الثقافی العربی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
دین و مدرنیته (مدرنیته و دین) ,
تفکر دینی ,
روشنفکری دینی ,
سنت و مدرنیته ,
دین و تجدد گرایی ,
نسبت جهانی شدن با دین ,
تجدد و تراث ,
تجدید حیات فکری ,
اسلام و جهانی شدن ,
شابک (isbn):
9953-68-118-x
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
كشف عن مناهج الأدلة في عقائد الملة
نویسنده:
محمد بن احمد ابن رشد
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت : مرکز دراسات الوحدة العربية,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
10. شریعت/ Šarīʿa
,
افعال الهی
,
ذات الهی
,
صفات الهی
,
کلام اشعری
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
عقاید اشاعره ,
معتزله (اهل سنت) ,
حشویه (مرجئه شکاک) ,
حدوث زمانی عالم ,
حدوث ذاتی عالم ,
جبر اشعری ,
تنزه الهی از الم ,
تنزه الهی از جسمانیات ,
تنزه الهی از اعراض حسی ,
کد کنگره:
BP 203 /الف2ک5
چکیده :
این اثر در موضوع کلام براى بيان عقائد مؤلّف در مسائل توحيد نگاشته شده است. قصد مولف تطبيق حكمت بر شريعت است. این کتاب در سه باب: ذات الهى، صفات الهى و افعال الهى، تأليف شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کتاب: گوهر مراد
نویسنده:
ملاعبدالرزاق فیاض لاهیجی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
اخلاق عرفانی
,
عرفان و اخلاق
,
عرفان اسلامی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
کلام و عقاید شیعه
,
اخلاق عرفانی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملا عبدالرزاق لاهیجی
کد کنگره:
BP,211/18,ل2ک2
چکیده :
گوهر مراد شامل امّهات مسائل کلام و حکمت و اخلاق و عرفان و اصول خمسه است، دارای یک مقدّمه و سه مقاله و یک خاتمه است که مقدّمه آن در مورد مرتبهٔ وجود انسان و روشن نمودن راه خدا و فایده علم حکمت و کلام است و سه مقالهٔ آن در خودشناسی و خداشناسی و شناخت فرمان خدا و ابلاغ کنندگان و مجریان راستین آن یعنی انبیاء و امامان-علیهم السلام-و نتیجه عمل به آن یعنی معاد است و خاتمهٔ آن نیز پیرامون تهذیب اخلاق و سلوک مقامات العارفین است. تبویب گوهر مراد، تبویبی خاص است و در دیگر کتب کلامی دیده نمیشود. این کتاب علاوه بر مباحث کلامی به مباحث مسائل اخلاقی و عرفانی نیز میپردازد. مباحث فلسفی به کتاب راه یافته است؛ از این جهت گوهر مراد را کتابی کلامی-فلسفی میتوان دانست. اندیشههای عرفانی مؤلف کتاب بر مباحث کتاب دیده میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفت شناسي مفاهيم فلسفي در انديشه علامه طباطبائي و آيتالله مصباح
نویسنده:
زينب درويشي، محمدحسين ايراندوست، حسن معلمي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مفاهیم فلسفی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
رویکردهای معرفت شناسی
,
معرفت شناسی اسلامی(قسیم معرفت شاسی مسیحی، یهودی، بودایی و هندویی)
,
نهایة الحکمة: علامه طباطبایی
,
بدایة الحکمة: علامه طباطبایی
,
اصول فلسفه و روش رئالیسم (علامه طباطبایی/ مرتضی مطهری)
,
درباره علامه طباطبایی
,
Epistemology شناخت شناسی - بحث معرفت (مجتبوی)
کلیدواژههای فرعی :
وجود و عدم ,
امکان فقری ,
نظام علی و معلولی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
علم حضوری(راه های معرفت) ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
اصل علّیت ,
وجود ذهنی ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
وحدت ,
کثرت ,
فلسفه تطبیقی ,
معرفت شناسی مفاهیم فلسفی (فلسفه) ,
معناشناسی مفاهیم فلسفی (فلسفه) ,
هستی شناسی مفاهیم فلسفی (فلسفه) ,
فعل نفسانی (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
تحليل و بررسي معقولات ثاني از گذشتۀ دور در ميان فيلسوفان مطرح بوده است. معرفتشناسي مفاهيم فلسفي به بررسي نحوه انتزاع اين مفاهيم ميپردازد و در نوشتار حاضر، با روش توصيفي ـ تحليلي، معرفتشناسي مفاهيم فلسفي در انديشه علامه طباطبائي و آيتالله مصباح واکاوي شده است. از رهگذر اين جستار مشخص ميشود که علامه طباطبائي نخستين فيلسوفي است که نحوه انتزاع مفاهيم فلسفي از جمله مفهوم وجود و عدم را مطرح ساخته است. به باور وي، مفاهيم فلسفي با بهرهگيري از علم حضوري انتزاع ميشوند. آيتالله مصباح برخلاف علامه طباطبائي، علم حضوري و تجربه دروني را براي انتزاع هريک از نخستين مفاهيم فلسفي کافي نميداند، بلکه معتقد است که علاوه بر آن بايد با هم مقايسه شوند و رابطه خاصي ميان آنها در نظر گرفته شود. به باور آيتالله مصباح، روش علامه طباطبائي در انتزاع مفاهيم فلسفي از عموميت برخوردار نيست.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسي و نقد براهين فيلسوفان اسلامي بر ابطال مذهب ذرهگرايي
نویسنده:
محمدمهدي کمالي، محمدمحسن کمالي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذره گرایی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
جسم
,
شفاء: ابن سینا
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
اتم (فلسفه)
,
بررسی و نقد براهین فیلسوفان اسلامی بر ابطال مذهب ذرهگرایی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
عرض ,
جوهر ,
هیولی ,
عرض ,
جوهر ,
عرض ,
حکم الامثال فیما یجوز و فیما لا یجوز واحد (اصطلاح وابسته) ,
حکم الامثال فی ما یجوز و فی ما لایجوز واحد ,
تقسیم فکی (فلسفه) ,
تقسیم پذیری اجسام (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث حقيقت جسم يکي از مباحث مهم فلسفي است که ديدگاههاي بسياري دربارهاش مطرح شده است. يکي از مهمترين اين ديدگاهها که سابقهاي ديرين دارد، مذهب ذرهگرايي است که منسوب به ذيمقراطيس است. در اين ديدگاه جسم حقيقتي متشکل از هزاران جزء ريز منفصل و جدا از هم است که قرار گرفتن آنها کنار يکديگر موجب به وجود آمدن اجسام بزرگ شده است. اين اجزاي ريز اگرچه قابليت تقسيم در وهم يا توسط عقل را دارند، ولي امکان تقسيم خارجي در آنها نيست. اين ديدگاه در تقابل با نظريه بيشتر فيلسوفان مسلمان است که جسم را نه متشکل از اجزاي منفصل، بلکه جوهري مرکب از ماده اولي و صورت جسميه دانسته، آن را امري ممتد و ذاتاً متصل ميدانند که قابل هرگونه انقسام حتي انقسام فکي تا بينهايت است. ازآنجاکه بسياري از براهين اثبات هيولا اولي متوقف بر ابطال نظريه ذيمقراطيس و اثبات قابليت انقسام فکي در اجسام است، فيلسوفان مسلمان براهين مختلفي در رد اين نظريه اقامه کردهاند. در اين مقاله به بررسي و نقد پنج برهان از براهين مذکور پرداخته و در نهايت همه آنها را مخدوش دانستهايم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جبر فلسفي در انديشه محقق اصفهاني
نویسنده:
عليرضا کاوند، محمدعلي اسماعيلي، حسن رضائي هفتادر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تسلسل اراده ها
,
جبر فلسفی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
جبر فلسفی در اندیشه محقق اصفهانی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
علت تامه ,
جبر و اختیار(کلام) ,
جبر determinism ,
اراده الهی ,
جبر الهی ,
واجب الوجود من جمیع الجهات ,
فاعل مرید ,
امر اعتباری ,
مفهوم واجب الوجود ,
مفهوم ممکن الوجود ,
طلب ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
آزادی اراده (فلسفه دین) ,
چکیده :
«جبر فلسفي» بيانگر جبرگرايي در سايه مسائل فلسفي همچون «تسلسل ارادهها»، «قاعده ضرورت سابق» و «تعلق اراده الهي به افعال ارادي انسان» است. محقق اصفهاني با ژرفنگري به تحليل و ارزيابي اين مسائل پرداخته و سازگاري اين مسائل فلسفي با اختيار فاعل را اثبات کرده است. از رهگذر اين جستار مشخص ميشود که در انديشه وي، معيار اختياري بودن فعل، مسبوقيت آن به اراده است نه مسبوقيت اراده به اراده ديگر، تا تسلسل ارادهها لازم آيد. قاعده ضرورت سابق نيز نهتنها با اختيار فاعل ناسازگار نيست، بلکه مؤيد و مؤکد اختيار اوست. اراده الهي نيز به افعال ارادي انسان، مقيد به اراده وي تعلق ميگيرد. در نوشتار حاضر با روش توصيفي ـ تحليلي به دستهبندي، تنظيم، تبيين و ارزيابي ديدگاه محقق اصفهاني در مسئله جبر فلسفي پرداخته شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
تعداد رکورد ها : 1574
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید