جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 208
کاوشی در رابطه با ایمان و معرفت فلسفی
نویسنده:
نعمت الله بدخشان، محمد مزیدی، سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
رابطه ایمان و معرفت، که گاه تحت عنوان هایی چون ایمان و عقل، علم و دین و حکمت و شریعت مورد بحث قرار می گیرد، در میان متفکران مسیحی و مسلمان، از بحث های مناقشه انگیز و دامنه دار بوده است. در این باره، میان متکلمان مسیحی، سه رویکرد مختلف به ایمان به وجود آمده است که عبارت اند از: عقل گرایی حداکثری، ایمان گرایی و عقل گرایی انتقادی. در میان متفکران مسلمان نیز نظریاتی کم و بیش مشابه با این رویکرد ها مطرح بوده است. هر چند رویکرد غالب در میان این متفکران، رویکرد عقلی بوده، ولی رویکرد عاطفی و ایمان گرایی نیز در میان آنان طرفدارانی داشته است. این نوشتار می کوشد تا چگونگی رابطه میان ایمان و معرفت فلسفی را از منظر متفکران مسلمان مورد نقد و بررسی قرار دهد و در تبیین ماهیت و نوع معرفت مرتبط با ایمان دینی، معرفت فطری را توصیه می کند تا رهیافتی به پژوهش های مفصل تر بعدی قرار گیرد. بر این پایه، ابتدا معرفت به دو قسم معرفت فلسفی (حصولی) و معرفت فطری (شهودی) تقسیم و برخی لوازم آن ها بیان شده و بر اساس آن، نظریات مطرح درباره ماهیت معرفت مرتبط با ایمان نیز به دو نظریه، یعنی نظریه فلسفی و نظریه فطری تقسیم گردیده است. در ادامه، نظریه فلسفی ایمان با رویکردی تحلیلی - انتقادی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و اشکالاتی بر آن وارد شده است و در ضمن بحث و نیز در قسمت پایانی، نظریه فطری ایمان بر پایه آموزه های کتاب و سنت مطرح گردیده است.
صفحات :
از صفحه 89 تا 114
اشتدادپذیری ایمان
نویسنده:
حجت الله آشوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ایمان به عنوان گوهر شریعت الهی و اساس بندگی خدای متعال مسائل تفسیری و کلامی فراوانی را نزد دانشمندان برانگیخته است. اشتداد پذیری ایمان از مهمترین مسائل است و پاسخ به آن در گرو تحلیل ماهیت ایمان و نسبت آن با اسلام است. این مقاله با بیان اینکه دو مفهوم ایمان و اسلام در روی آورد قرآنی نه مساوق و نه مترادف بلکه دو امر متمایز اما مرتبطند و اینکه ایمان هویتی مولف از تصدیق قلبی، اقرار زبانی و عمل است، مبنای قرآنی نظریه اشتداد پذیری ایمان را نشان می دهد.
صفحات :
از صفحه 171 تا 185
تأثیر ابن عربی در نگرش‌های کلامی فیض کاشانی
نویسنده:
حسین شکرابی، علی شیخ الاسلامی، هادی وکیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
رواج عرفان ابن عربی در سرزمین‌های شرقی جهان اسلام، با ممالک عربی و غربی قابل مقایسه نیست. مخصوصا جوهر فکر او که اندیشه وحدت وجود و مبحث انسان کامل است را فقط اندیشه‌وران شرق مخصوصا ایرانیان شیعی به‌درستی توضیح داده‌اند. فیض کاشانی، متکلم و محدث شیعی، از بزرگانی است که با وجود نقدهای معدودی که بر محی‌الدین دارد، با پذیرش اصول عرفان وی،‌ تبیین معارف شیعی را بر اساس آموزه‌های وی وجهه همت خود قرار داده است، نگرش‌های توحیدی و ولایی فیض که به‌شدت تحت تأثیر آموزه‌های نظری عرفان است و در تألیفات کلامی و حکمی او مانند اصول المعارف و کلمات مکنونه تبلور یافته، از مواردی است که در حد امکان، در این نوشتار بدان‌ها پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 68
نسبت اخلاق دینی و اخلاق سکولار از منظر علامه طباطبایی
نویسنده:
یعقوب قاسمی خویی، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایی در یک طرح ابتکاری، مکاتب اخلاقی را به چهار مکتب عمده (مکتب انبیای سلف، مکتب ویژه قرآن، مکتب فلاسفه یونان و مکتب نسبیت گرایی اخلاقی و پیروان نظریه تکامل) تقسیم می کند. دو مکتب اول را علامه جزو اخلاق دینی و دو قسم اخیر را سکولار می داند. بنابر ارزیابی علامه از مکاتب اخلاقی، نسبت اخلاق دینی و سکولار، نسبت نقص و کمال و مصداق عموم و خصوص مطلق است. تمایز اصلی دو رویکرد مذکور در بهره مندی و عدم بهره مندی عقل در شناخت مفاهیم، مصادیق، کشف، توجیه و تضمین ارزش های اخلاقی از معارف وحیانی است. در اخلاق دینی، ایمان حقیقی به مبدأ و معاد، التزام عملی به احکام دینی، ارزش های اخلاقی را تضمین و شکوفا می کند و منشأ ضعف های اخلاقی موجود در جوامع دینی به ویژه جوامع مسلمان، بی توجهی به مبانی و عدم التزام عملی به تعالیم اصیل دین اسلام است.
صفحات :
از صفحه 193 تا 222
فیلسوفان شریعت مدار
نویسنده:
علیرضا میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پنج فیلسوف و حکیم شاخص در جهان اسلام، ابواسحاق کندی، فارابی، ابن‌سینا، ابن رشد و صدرالدین شیرازی که جریان فلسفی عقل‌گرا را از ابتدای نهضت ترجمه تا تکوین حکمت متعالیه نمایندگی می‌کنند، با وجود توغل در حکمت و فلسفه، تعلّق خاطر عمیقی به شریعت و آموزه‌های دین و مقام شامخ پیامبر اکرم(ص) داشته و در آثار خود به قدر معتنابهی به آن تصریح کرده‌اند. آنان بین حکمت و شریعت، اندیشه‌ورزی و عبودیت، آزاداندیشی و متشرع بودن منافاتی قائل نبودند. خردورزی آنان، عقال عقل و مانع و رادع دین‌باوری آنان نشد. با وجود غوطه‌ور شدن در دریای عقل فلسفی و حکمی از سرچشمه زلال وحی و شرع سیراب گشتند و به مقام دل سوخته با عقل پخته نائل شدند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 57
چیستی و گستره علم دینی از نظرگاه آیت الله جوادی آملی؟
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه، قاسم بابایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
مبحث علم دینی، یکی از مباحث چالشی است که با دو رویکرد مخالف و موافق همراه است. یکی از موافقان نظریه علم دینی، آیت الله جوادی آملی ـ دام‌ظلّه ـ است. ایشان «علم» را در این مباحث، به معنای اعم و شامل تمام علوم می‌داند و سایه دین را بر سر همه علوم می‌گستراند. استاد، امکان علم دینی را پذیرفته و با دو روش تفسیری و روش فلسفی آن را اثبات می‌کند. در مسئله چگونگی تحقق علم دینی، رویکرد حداکثری را به دین می‌پذیرند و معتقدند که دین، شامل تمام علوم می‌شود و علم غیردینی وجود ندارد. دیدگاه حداکثری علم دینی، دارای سه مرحله است: 1. قرار دادن عقل در هندسه معرفت دینی؛ 2. تنفیذ شرع بنای عقلا را؛ 3. تبیین کلیات علوم با دلیل نقلی. این مراحل به صورت تکاملی، همه علوم را در بر می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 48
بررسی رویکردهای اعتدالی در حوزه عقلانیت باورهای دینی از منظر اندیشمندان اسلامی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
مساله عقلانیت باورهای دینی در بین اندیشمندان دینی تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. ناکارآمدی رویکردهای افراطی در حوزه های ایمان گرایی و عقل گرایی، سبب ظهور نگرش های متعدل تری در تفسیر و توجیه عقلانیت باورها و گزاره های دینی شده است. در این پژوهش ضمن اشاره ای اجمالی به جریان های افراطی عقل گرایی و ایمان گرایی و نمایندگان فکری هر کدام، سایر نگرش های معتدلی که در این زمینه وجود دارد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در پایان نیز به برخی از راه ها یا دلایلی که تبیین کننده پذیرش عقلانیت باورهای دینی است، اشاره خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 51 تا 76
نخستین واجب اعتقادی
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نخستین واجب اعتقادی یکی از مسائل چالش برانگیز علم کلام است. شک، قصد، اراده، نظر، استدلال، و معرفت الله از مهترین نظریه های این بحث می باشد. اگر مقصود از نخستین واجب، نخستین واجب به حسب مقصوداصلی باشد باید معرفت الله را مصداق آن معرفی نمود و اگر مقصود از نخستین، اولین به هر عنوان باشد، قصد و اراده، نخستین واجب اعتقادی است. البته اگر به معرفت فطری و قلبی خدا معتقد باشیم، اعتقاد و ایمان به خدا نخستین واجب خواهد بود
صفحات :
از صفحه 9 تا 22
مقصود اصلی در اعتقادات
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از مباحث مهم کلامی که فقط در کتاب های اصولی از ان بحثی گذرا شده است تعیین مقصود اصلی در واجب اعتقادی است. در این باره، دو دیدگاه عمده وجود دارد: «معرفت عقلی» و « تدین و اعتقاد ورزی». پیروان هر یک از این دو دیدگاه در صددند تا اثبات کنند یکی از وجوب ها نفسی و دیگری مقدمه یا متولد از آن است. در این مقاله، دلایل دو نظریه بررسی و در نهایت نظریه دوم برگزیده شد.
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
کاربست عقل عملی در استنباط آموزه های کلامی با تکیه بر متون دینی
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم کلام از جمله علومی است که از هر دو منبع عقل و نقل، در استنباط آموزه های اعتقادی بهره می برد. عقل نیز در حوزه کلام، کارکردهای گوناگونی همچون کارکرد نظری، عملی، استنباطی و دفاعی دارد. مقاله حاضر به بحث کارکرد عملی می پردازد. از جمله مهمترین کارکرد های عقل عملی در حوزه کلام، اثبات حسن و قبح افعال است که با توجه به آن مسائل گوناگونی از آن استخراج می شود. در این نوشتار، به نمونه هایی اشاره می شود که با قاعده حسن و قبح عقلی اثبات شده اند، همچنین عقل عملی با تکیه بر قاعده لطف،دفع ضرر محتمل، وجوب شکر منعم، و تعلیق الواجب علی الجائر، مسائل گوناگون کلامی را استخراج می کند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
  • تعداد رکورد ها : 208